“ကျင့်ဝတ်နဲ့ ဥပဒေချိုးဖောက်သော ရဲအရာရှိများအား အရေးယူပေး” ဆိုတဲ့ သံပြိုင်ဟစ်ကြွေးသံတွေ ဒီကနေ့ မွန်းလွဲပိုင်းက ရန်ကုန်မြို့လယ်မှာ ပွက်လောညံခဲ့ပါတယ်။ ဒီအသံတွေဟာ ရန်ကုန်မြို့လယ် မဟာဗန္ဓုလပန်းခြံ မျက်နှာစာမှာ ရာနှင့်ချီတဲ့ လူထုက သံပြိုင်ဟစ်ကြွေးတောင်းဆိုခဲ့ကြတာဖြစ်ပါတယ်။
ဒီလို ရာနှင့်ချီတဲ့ လူထု မြို့လယ်ကောင်ထွက်ပြီး ဆန္ဒပြမှု ဖြစ်ပေါ်လာတဲ့ အကြောင်းအရင်းဟာ ပြီးခဲ့တဲ့ ရက်ပိုင်းက မြန်မာနိုင်ငံ ရဲတပ်ဖွဲ့က လိင်အကြမ်းဖက်ခံရတဲ့ ကလေးငယ်ရဲ့ အမည်နဲ့ နစ်နာသူ မိသားစုဝင်တွေရဲ့ အမည်တွေကို လူသိရှင်ကြား ထုတ်ဖော် ပြောဆိုခဲ့ခြင်းကြောင့် ဖြစ်ပါတယ်။
ပြီးခဲ့တဲ့ ဒီဇင်ဘာ ၁၉ ရက်နေ့က ပြုလုပ်တဲ့ ရဲတပ်ဖွဲ့ သတင်းစာရှင်းလင်းပွဲမှာ နစ်နာသူ ကလေးငယ်နဲ့ သက်ဆိုင်တဲ့ အချက် အလက်တွေကို နှုတ်က ဖွင့်ပြောခဲ့တဲ့အပြင် “ရဲဇာနည်” အကောင့်နဲ့ ဖွင့်ထားတဲ့ Facebook စာမျက်နှာမှာလည်း ဖော်ပြခဲ့ပါတယ်။ ဒီလိုဖော်ပြချက် အပေါ် ပြည်သူလူထုက ဒေါသထွက်ပြီး ဝေဖန်မှုတွေ မြင့်တက်လာလို့ နာရီပိုင်း အတွင်းမှာ ပြန်ဖြုတ်သွားခဲ့ပါတယ်။
ဒီလုပ်ရပ်တွေအပေါ် ဒေါသထွက်နေတဲ့ ပြည်သူတွေဟာ အခုလို လမ်းပေါ် ထွက်လာတာ ဖြစ်ပါတယ်။ ဒီဆန္ဒပြပွဲမှာ ပါဝင်သူတွေဟာ နစ်နာသူ မိသားစုဘက်ကနေ မခံမရပ်နိုင်ဖြစ်နေကြပြီး ရဲတပ်ဖွဲ့ရဲ့ လုပ်ရပ်ကို ပြင်းပြင်းထန်ထန် ရှုတ်ချခဲ့သလို ဥပဒေအကြောင်း အရ အရေးယူစေချင်ကြတဲ့ အကြောင်းလည်း ပြောပြကြပါတယ်။
ဆန္ဒပြပွဲကို လာရောက်ပူးပေါင်း ဒေါ်လှလှချို က “ကလေးသူငယ် ဥပဒေကို ချိုးဖောက်ရာ ကျတယ်။ နိုင်ငံတကာက လေးစားလိုက်နာရတဲ့ ဥပဒေကို ပြောင်ပြောင် တင်းတင်းနဲ့ မြန်မာနိုင်ငံရဲ့ အာဏာပိုင် အဖွဲ့အသည်း တရပ်ကနေ ချိုးဖောက်လိုက်တာပဲ။ အဲဒီကိစ္စကို ကျမတို့ ဆန့်ကျင်တယ်။ ဗစ်တိုးရီးယား အမည်မှန် အဖေ အမေ နာမည်ကို မသိချင်ဘူး။ ကျမတို့ သိချင်တာ တရားခံ အစစ်ရဲ့ နာမည်ကို သိချင်တယ်” လို့ ပြောပါတယ်။
ဒေါ်နိုင်နိုင်မော် ကလည်း “ဘယ်အရာကို မထုတ်ဖော်ရဘူး။ ဘယ်အရာကို ထိန်ချန်ရမယ် ဆိုတာ သိသိရက်နဲ့ တာဝန်ရှိရှိ တာဝန် သိသိကြီးနဲ့ ဘာရည်ရွယ်ချက်နဲ့ ဒါကို ချပြလိုက်တာလဲ၊ တရားဝင် ချပြခွင့် ရှိသလား။ ဒီကလေးရဲ့ အနာဂတ်ကို ဒီကလေးရဲ့ ဘဝကို ထည့်မတွက်ဘူးလား။ ဘာလို့ အဲဒီလို ချပြလိုက်တာလဲ ဆိုတာကို သိချင်တယ်” လို့ သူမကလည်း ပြောပါတယ်။
ဒီနေ့ ဒီဇင်ဘာ ၂၃ ရက်နေ့ဟာ ကလေးသူငယ် အခွင့်အရေးများဆိုင်ရာ ဥပဒေကို ပြည်ထောင်စုလွှတ်တော်က တရားဝင် အတည်ပြု ပြဌာန်းလိုက်တဲ့ ၅ လမြောက်တဲ့ နေ့လည်းဖြစ်ပါတယ်။ ၅ လသက်တမ်းသာ ရှိသေးတဲ့ အဲ့ဒီဥပဒေ အခန်း ၂၅ မှာ ပြစ်မှုကျူးလွန်ခြင်း ခံရတဲ့ ကလေးသူငယ်တွေနဲ့ ကလေးသူငယ် သက်သေတွေကို အကူအညီနဲ့ အကာအကွယ် ပေးခြင်းဆိုတဲ့ ခေါင်းစဉ် ပါပါတယ်။
ဒီခေါင်းစဉ်အောက်မှာရှိတဲ့ ပုဒ်မ ၉၆ (ဃ) မှာ ပြစ်မှုကျူးလွန်ကြောင်း စွတ်စွဲခံရတဲ့ ကလေးသူငယ် (သို့) မှုခင်းမှာ သက်သေအဖြစ် ပါဝင်နေတဲ့ ကလေးသူငယ်ဟာ မည်သူ မည်ဝါ ဖြစ်ကြောင်းနဲ့ မှုခင်း သတင်း အချက်အလက်များ ရယူခြင်း၊ ထည့်သွင်းခြင်းနှင့် ကြော်ငြာခြင်း၊ ကလေးသူငယ်ကို ဓာတ်ပုံရိုက်ခြင်း၊ သတင်းစာ၊ မဂ္ဂဇင်း၊ ဂျာနယ်နဲ့ စာအုပ် စာတမ်းများမှာ ထည့်သွင်းခြင်း၊ ဖြန့်ချိခြင်း၊ အသုံးပြုခြင်း မပြုရ (သို့) ရေဒီယို၊ ရုပ်မြင်သံကြားနဲ့ လူမှုဆက်သွယ်ရေး နည်းလမ်းများမှာ ထုတ်လွှင့်ခြင်း မပြုရလို့ ပြဌာန်းထားပါတယ်။
အဲ့ဒီပုဒ်မ ကိုဖောက်ဖျက်ရင် အနည်းဆုံး ထောင်ဒဏ် ၄ လမှ အများဆုံး ၁ နှစ်ထိ ဖြစ်စေ၊ အနည်းဆုံး ကျပ် ၄ သိန်းမှ အများဆုံး ကျပ် ၆ သိန်း အထိ ငွေဒဏ်ဖြစ်စေ၊ ဒဏ် ၂ ရပ်လုံး ဖြစ်စေ ချမှတ်ရမယ်လို့ ပြဌာန်းထားတာ ဖြစ်ပါတယ်။
ဒါ့အပြင် ပုဒ်မ ၉၆ (င) မှာ ပြစ်မှု ကျူးလွန်းခြင်းခံရတဲ့ ကလေးသူငယ်တွေ၊ သက်သေအဖြစ် ထွက်ဆိုတဲ့ ကလေးသူငယ် တွေနဲ့ ဆက်နွယ် ပက်သက်သူတွေဟာ ကလေးမှုခင်းကိစ္စကို ထုတ်ဖော်ခြင်း မပြုဘဲ လျှို့ဝှက်ထားရှိရမယ်လို့လည်း ပြဌာန်း ထားပါတယ်။
နိုင်ငံအတွင်း တည်ဆဲဥပဒေမှာ ဒီလိုပြဌာန်းထားတဲ့ အပြင် ကလေးသူငယ် အခွင့် အရေးဆိုင်ရာ နိုင်ငံတကာ စာချုပ် CRC ကိုလည်း မြန်မာနိုင်ငံက လက်မှတ်ရေးထိုးထားတဲ့ နိုင်ငံလည်း ဖြစ်ပါတယ်။
ဒီလိုကလေးသူငယ် အကာအကွယ်ပေးမှုတွေနဲ့ ပတ်သက်ပြီး ဥပဒေ ရှိပေမယ့်လည်း အဲဒီဥပဒေကို မြန်မာနိုင်ငံ ရဲတပ်ဖွဲ့က ပေါ်ပေါ် ထင်ထင် ဖောက်ဖျက်လိုက်လိုက်တာ ဖြစ်တယ်လို့ ဆန္ဒပြပွဲမှာ ကိုယ်တိုင် ပါဝင်ခဲ့တဲ့ ဒေါ်သိင်္ဂ ီဦး က ဆိုပါတယ်။
“တရားဥပဒေ စိုးမိုးရေး လုပ်ရမယ့် အဖွဲ့အစည်း တရပ်က တည်ဆဲ ဥပဒေတွေတွေကို ဖောက်ဖျက်လိုက်တာ ဖြစ်တယ်။ ကလေးသူငယ် စောင့်ရှောက်ရေး ဥပဒေကိုလည်း ဖောက်ဖျက်လိုက်တာ ဖြစ်တယ်။ ကျမတို့အတွက် အင်မတန်ကို မလုံခြုံတဲ့ society ဖြစ်နေတယ်။ တရားဥပဒေ စိုးမိုးရေး လုပ်ရမယ့် အဖွဲ့ကိုယ်၌ကိုက ဥပဒေကို ပေါ်ပေါ်ထင်ထင် ဖောက်ဖျက်လိုက်တယ် ဆိုတာက အင်မတန် ကြောက်စရာ ကောင်းနေပါတယ်” လို့ ဒေါ်သိင်္ဂ ီဦးက ရှင်းပြပါတယ်။
Equality Myanmar မှ ဒါရိုက်တာ ဦးအောင်မျိုးမင်း က “အခုလိုမျိုး လုပ်ဆောင်ချင်က ကလေးရဲ့ ကောင်းကျိုးကို မစဉ်စားဘူးဆိုတဲ့ အချက်က ပေါ်လွင်ထင်ရှားစေတယ်။ ဒါနဲ့ပတ်သက်ပြီး လုပ်ဆောင်ပေးဖို့ တာဝန်အရှိဆုံးကတော့ အစိုးရ ဖြစ်လိမ့်မယ်။ ဒီကိစ္စကို အရေးယူမှု မရှိဘူးဆိုရင်တော့ ကလေးသူငယ်တွေကို ဥပဒေရှိပေမယ့် ကာကွယ်မှု မပေးနိုင်ဘူး ဆိုတဲ့ ကိစ္စမျိုး၊ တရားစီရင်မှု မဏ္ဍိုင်ရဲ့ အားနည်းချက်၊ အစိုးရရဲ့ တာဝန်ပျက်ကွက်မှုတွေ အပေါ်မှာ အများကြီး ထောက်ပြစရာ ဖြစ်သွားလိမ့်မယ်” လို့ ထောက်ပြပါတယ်။
ငြိမ်းချမ်းရေးနှင့် တရားမျှတမှု လှု့အဖွဲ့အစည်း မှ ကိုဇာနည် က “တရားစီရင်ရေး မဏ္ဍိုင် ယိမ်းယိုင်လာမှု အပေါ်၊ တရားမျှတမှု မရှိတဲ့ အပေါ်မှာ အုပ်ချုပ်ရေး မဏ္ဍိုင်၊ ဥပဒေပြုရေး မဏ္ဍိုင် တွေကလည်း တည့်မတ်ပေးဖို့ တောင်းဆိုပါတယ်” လို့ ဆိုပါတယ်။
ရန်ကုန်မြို့လယ်က မြို့တော်ခန်းမကြီးရှေ့ကို ရောက်ရှိလာတဲ့ ရာနှင့်ချီတဲ့ ဆန္ဒဖော်ထုတ်သူတွေဟာ ဗစ်တိုရီးယားရဲ့ နာမည်ကို ထုတ်ဖော် ပြောကြားခဲ့တဲ့ ရဲတပ်ဖွဲ့ တာဝန်ရှိသူတွေကို အရေးယူရန်သာမကဘဲ ကြန့်ကြာနေပြီး တရားခံ အစစ် မဖော်ထုတ်နိုင်သေးဘဲ ဖြစ်နေတဲ့ ဗစ်တိုရီးယားအမှုအတွက်လည်း တရားမျှတမှု ရှာဖွေဖော်ထုတ်ပေးဖို့ တောင်းဆိုကြပါတယ်။
ရာနဲ့ချီတဲ့ လူထုရဲ့ တောင်းဆိုသံတွေထဲမှာ Justice for victoria ဆိုတဲ့ အသံတွေအပြင် “ကျင့်ဝတ်နဲ့ ဥပဒေ ချိုးဖောက်သော ရဲအရာရှိများအား အရေးယူပေး” ဆိုတဲ့ အသံတွေကလည်း ကောင်းကင်ယံထိ ပျံ့လွင့်ခဲ့ပါတယ်။
You may also like these stories:
ဗစ်တိုးရီးယားအတွက် အမှန်တရား ကူကယ်ရာမဲ့နေဟု ဖခင်ပြော
ဗစ်တိုးရီးယားအမှု ရဲတပ်ဖွဲ့၏ ပြုမူချက်အပေါ်ဝေဖန်ချက်များ
မြန်မာနိုင်ငံရဲတပ်ဖွဲ့ ရှက်ဖွယ်
