မြန်မာ့ ပညာရေးကဏ္ဍတွင် ပညာရေး ပြုပြင်ပြောင်းလဲမှု လုပ်နေသည် ဆိုသော်လည်း ဗဟိုချုပ်ကိုင်မှုစနစ် အားကောင်း နေဆဲဖြစ်ကြောင်း လက်ရှိ ဖြစ်ပေါ်နေသော အခြေအနေများကို ထောက်ပြ၍ ဝေဖန်နေမှုများ ရှိနေသည်။
အထူးသဖြင့် ၂ဝ၁၉ ခုနှစ် ဒီဇင်ဘာလတွင် ထွက်ပေါ်လာသည့် အခြေခံပညာရေး ဥပဒေထဲတွင် အခြေခံ ပညာရေး ကောင်စီ ဖွဲ့စည်းခြင်းနှင့် လုပ်ငန်းတာဝန်များတွင် ပညာရေးဝန်ကြီးက ဥက္ကဋ္ဌအဖြစ် ဆောင်ရွက်ပြီး အဖွဲ့ဝင်များတွင် ပြည်နယ်နှင့် တိုင်း၏ ဝန်ကြီးများက အဖွဲ့ဝင်များအဖြစ် ပါဝင်နေကြောင်း ထောက်ပြကြသည်။
ထို့အတူ အောက်ခြေအဆင့် ခရိုင်၊ မြို့နယ် စသဖြင့် ပညာရေး ကော်မတီတွင်လည်း အထွေထွေ အုပ်ချုပ်ရေးမှူးများကသာ ဥက္ကဋ္ဌ အနေဖြင့် တာဝန်ယူထားသည်ကို ကြည့်ခြင်းအားဖြင့် တပ်မတော်အစိုးရ လက်ထက်ကလိုပင် ခြားနားမှုမရှိဟု ဆရာ၊ ဆရာမများ အဖွဲ့ချုပ်မှ အခြေခံပညာကဏ္ဍ တာဝန်ခံဖြစ်သူ ဦးအေးမင်းထိုက်က ပြောဆိုသည်။
အခြေခံပညာ ဥပဒေတွင် ဗဟိုချုပ်ကိုင်မှု လျော့ချရေးဆိုသည့် ဥပဒေပုဒ်မ တခု ပါဝင်သော်လည်း လက်ရှိအချိန်အထိ အမိန့်၊ ညွှန်ကြားချက်များဖြင့်သာ ဆောင်ရွက်နေဆဲဖြစ်ပြီး သက်ဆိုင်ရာ တိုင်းနှင့် ပြည်နယ်မှ ပညာရေးမှူးများနှင့် လူမှုရေး ဝန်ကြီးတို့ ပူးပေါင်း လုပ်ဆောင်နိုင်မည့် ကဏ္ဍကို ထင်ထင်ရှားရှား ထည့်သွင်းထားခြင်း မရှိဟု ၎င်းက ဆက်ပြောသည်။
ဦးအေးမင်းထိုက် က “ဒီလ ၆ ရက်နေ့ကမှ အခြေခံပညာ ဦးစီးဌာနကို ဘယ်လိုအခက်အခဲတွေရှိလဲ၊ စိန်ခေါ်မှု ပြဿနာတွေ ဘာတွေရှိလဲ၊ ဘယ်လိုဖြေရှင်းနိုင်မလဲဆိုပြီး တိုင်းနဲ့ပြည်နယ်အဆင့်က ပညာရေးမှူးတွေဆီကို သဘောထား တောင်း ခံတယ် ဆိုတဲ့စာ ထွက်လာတာ။ တကယ်တော့ အစထဲက စနစ်တကျ စီမံခဲ့ရမှာ။ အခုလို အောက်က အသံတွေ ထွက်လာ တဲ့အခါကြမှ ဘာတွေများဆိုတာ မဖြစ်သင့်တဲ့ကိစ္စပါ” ဟု ဧရာဝတီသို့ ပြောသည်။
ပြီးခဲ့သည့် ရက်ပိုင်းက အခြေခံပညာအဆင့်တွင် စာသင်ကြားချိန် ၁ လတိုးသည့် စနစ်ကို ဆက်လက် အကောင်အထည် ဖော်သည့် ကိစ္စနှင့် ပတ်သက်ပြီး ဆရာ၊ ဆရာမများ အဖွဲ့ချုပ်မှ မိမိတို့ ဆရာ၊ ဆရာမများ၏ အသံကို နားမထောင်ခဲ့လျှင် လာမည့် ၂ဝ၂ဝ ခုနှစ် ရွေးကောက်ပွဲတွင် မဲရုံတာဝန်များမှအစ သင်ကြားရေးနှင့် မဆိုင်သည့် လုပ်ငန်းတာဝန်များကို ဥပဒေနှင့် အညီ ဆန့်ကျင်သွားမည့် အကြောင်း ကြေညာချက် ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။
ပြည်သူ့လွှတ်တော်၊ ပညာရေးမြှင့်တင်ရေး ကော်မတီဝင် ဖြစ်သည့် သင်္ဃန်းကျွန်းမဲဆန္ဒနယ် ကိုယ်စားလှယ် ဦးရွှေလှဝင်း ကမူ “ဒီကိစ္စနဲ့ ပတ်သက်ပြီးတော့ သီးခြားမှတ်ချက်တော့ မပြုလိုဘူး။ ဒါပေမယ့် ပညာရေးကဏ္ဍ ပြုပြင်ပြောင်းလဲရေးနဲ့ ပတ်သက်ပြီး ဆရာ၊ ဆရာမတွေက ဘာတွေ အခက်အခဲရှိနေတယ်၊ ဘယ်လိုပြဿနာတွေ တွေ့ကြုံ နေကြရတယ် ဆိုတာ ကို ပြည်သူ့လွှတ်တော်က ပညာရေးမြှင့်တင်ရေး ကော်မတီထံကို သီးခြား အကြောင်းကြား ပေးပို့ခြင်းမျိုး ယနေ့ အချိန် အထိ မရှိသေးပါဘူး။ တကယ်လို့ အခက်အခဲ ရှိနေတယ်ဆိုရင် သူတို့ကော်မတီထံကို ဆက်သွယ် အကြောင်းကြား စာ ပေးပို့လို့ ရပါတယ်။ အဲဒီအခါမှတော့ သူတို့ ကော်မတီအနေနဲ့ ဒီကိစ္စကို ဆွေးနွေးအဖြေရှာလို့ရမှာပေါ့” ဟု ပြောသည်။
တကယ့်ကို ပညာရေး ပြုပြင် ပြောင်းလဲမည်ဆိုလျှင် ကျောင်းသားများနှင့် လက်တွေ့ ထိတွေ့ ဆက်ဆံနေကြရသည့် ဆရာ၊ ဆရာများ၏ အဆင့်အတန်းနှင့် စာသင်ကျောင်းများ၏ အဆင့်အတန်းကို တိုးမြှင့် ပေးရမည်ဖြစ်ပြီး ပညာရေး စနစ် တခုတွင် ဆရာ၊ ဆရာမများထက်ပိုပြီး မည်သည့်အရာမှ လုပ်၍မရဟု ဦးအေးမင်းထိုက်က ပြောသည်။
ကျောင်းသားဗဟိုပြုစနစ်ဟု ဆိုနေသော်လည်း စာမေးပွဲစနစ်တွင် ကျက်ပြီးသား စာများကိုသာ ပြန်ချရေးနေရသည့် စနစ်မျိုး ဆိုလျှင် အောင်မြင်နိုင်ဖွယ်မရှိဟု သူက ဆက်ပြောသည်။
ဦးအေးမင်းထိုက် က “သင်ရိုးညွှန်းတမ်းတွေ၊ ဆရာတွေရဲ့ အတတ်ပညာနဲ့ စာမေးပွဲစနစ်တွေ အားလုံးကို ဟန်ချက်ညီညီ ပြောင်းလဲဖို့လိုတယ်။ စာအုပ်တွေမှာ အရောင်လေး ထည့်လိုက်ရုံနဲ့၊ ကျောင်းသားတွေကို လှုပ်လှုပ်ရှားရှား ဖြစ်စေရုံနဲ့ နိုင်ငံတကာ အဆင့်မီသွားမှာ မဟုတ်ဘူး။ ဆရာပညာ အတတ်သင်ကျောင်းတွေမှာ ဆရာတွေကို သင်နေတဲ့ သင်ရိုး ညွှန်းတမ်း တွေရော ပြောင်းဖို့ မလိုဘူးလား။ ဟိုနေရာ၊ ဒီနေရာလေး ကွက်လုပ်နေရုံနဲ့တော့ မရဘူး” ဟု ဆိုသည်။
ပညာရေး ပြုပြင်ပြောင်းလဲရေး ကွန်ရက် NNER မှ အဖွဲ့ဝင်ဖြစ်သူ မသူသူမာ ကလည်း ဦးသိန်းစိန် ဦးဆောင်သည့် အစိုးရ လက်ထက် ကတည်းက ပညာရေးလောကတွင် ဗဟိုချုပ်ကိုင်မှု ရှိနေသည်ကို အစဉ်တစိုက် ပြောဆိုခဲ့သလို အမျိုးသား ဒီမိုကရေစီအဖွဲ့ချုပ် NLD ပါတီ ဦးဆောင်သည့် အစိုးရ တက်လာပြီးနောက်တွင် ဗဟိုချုပ်ကိုင်မှုစနစ်ကို လျော့ချလာမည်ဟု ယူဆခဲ့ကြောင်း၊ သို့သော် ပညာရေးနှင့် ဆိုင်သည့် စီမံကိန်းများ၊ ဆုံးဖြတ်ချက်များ ချမှတ် အကောင်အထည် ဖော်နေမှုများ ကို ကြည့်လျှင် ယခင်ကထက်ပင် ပညာရေးလောကတွင် ဗဟိုချုပ်ကိုင်မှုက ပိုမိုအားကောင်းလာသည်ဟု ယူဆရမည် ဟုဆိုသည်။
စာသင်ခန်းလွတ်လပ်ခွင့်နှင့် ဆရာ၊ ဆရာများ၏ သင်ကြားရေး လွတ်လပ်ခွင့်များနှင့် ပတ်သက်လျှင် အခြေခံပညာ ဥပဒေတွင် သာမက ပညာရေးနှင့် ပတ်သက်သည့် ပင်မဥပဒေဖြစ်သော အမျိုးသား ပညာရေး ဥပဒေတွင်ပင် အားနည်း ချက်များစွာ ရှိနေကြောင်း၊ NLD အစိုးရ တက်လာသော်လည်း ယခင်အစိုးရလက်ထက်က ကျောင်းသားသပိတ်ကြောင့် ၂ဝ၁၅ ခုနှစ်တွင် အနည်းငယ် ပြင်ဆင်ခွင့် ရရှိခဲ့သည်ကလွဲ၍ အဆိုပါ အမျိုးသား ပညာရေး ဥပဒေကိုပင် စွဲကိုင်ကာ ပညာရေး စီမံကိန်းများကို အကောင်အထည် ဖော်နေသည့်အတွက် ပညာရေးဆိုင်ရာ ပြဿနာများ ပေါ်ပေါက်နေဦးမည် ဖြစ်ကြောင်း ၎င်းက သုံးသပ်သည်။
မသူသူမာ က “ဆရာ၊ ဆရာမတွေဆိုတာ ကျောင်းသား ကျောင်းသူတွေရဲ့ ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်မှုကိုသာ တာဝန် ထမ်းဆောင်ရမှာ။ အခုက အပေါ်က အုပ်ချုပ်သူတွေရဲ့ အချိန်မရွေး ခိုင်းစေ တာဝန်ပေးအပ်တဲ့ သင်ကြားရေးနဲ့ မဆိုင်တဲ့ အလုပ်တွေလည်း တာဝန်ခံနေရတယ်။ ဆရာတယောက်ရဲ့ ဂုဏ်သိက္ခာပိုင်းက တော်တော်လေး ပြောစရာဖြစ်တယ်” ဟု ဆိုသည်။
ထို့အပြင် ၎င်းက “တံတားဖွင့်ပွဲ၊ လမ်းဖွင့်ပွဲကအစ အခု လာမယ့် ၂ဝ၂ဝ ခုနှစ် ရွေးကောက်ပွဲတွေမှာလို သင်ကြားရေးနဲ့ မဆိုင်တဲ့ အလုပ်တွေကို ခိုင်းခံနေရတာဟာ အစိုးရကိုပဲ တာဝန်ခံနေရသလို ဖြစ်နေတယ်။ ကျောင်းသား၊ ကျောင်းသူ တွေကို တာဝန်ခံတဲ့ ကဏ္ဍကို မရောက်သေးဘူး” ဟု ထောက်ပြသည်။
ယခုလို စာသင်နှစ်တနှစ်တွင် အချိန် တလတိုးခြင်းနှင့် ပတ်သက်ပြီး သဘောမတူသလို ကျောင်းသားကျောင်းသူ ကလေးများ အနေဖြင့်လည်း အဆင်သင့်မဖြစ်သေးဟု ရှု့မြင်ကြောင်း၊ နိုင်ငံတော် အတိုင်ပင်ခံ ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည် အနေဖြင့် ကလေးများကို ပညာတတ်စေချင်သည့် စိတ်စေတနာ ရှိနေသည်ကို နားလည်သော်လည်း ယခုလို တိုးလိုက် သဖြင့် ကလေးများ မည်မျှတိုးတက်သလဲဟု မေးခွန်းထုတ်ရမည်ဟု ရန်ကုန်တိုင်း၊ ဒေါပုံမြို့နယ်နေ ကျောင်းသားမိဘ တဦးဖြစ်သည့် ဦးမြင့်ကြိုင်က ဝေဖန်သည်။
ယမန်နေ့က အခြေခံပညာအဆင့် စာသင်ချိန် ၁ လတိုးခြင်းကို ဆက်လက်ဆောင်ရွက်နေမှုနှင့် ပတ်သက်ပြီး ပဲခူးတိုင်း၊ တောင်ငူမြို့နယ်ရှိ ပညာရေးကောလိပ်တွင် ပညာရေးဝန်ကြီးဌာန ပြည်ထောင်စုဝန်ကြီး ဒေါက်တာမျိုးသိမ်းကြီး လာရောက် စဉ် ပညာရေးကောလိပ်မှ ကျောင်းသားများက ကန့်ကွက်သည့် အနေဖြင့် ဖဲကြိုးစိမ်းလှုပ်ရှားမှုများ ပြုလုပ်ခဲ့သည်။
ထို့အပြင် ရန်ကုန်ပညာရေး တက္ကသိုလ်မှ ကျောင်းသားကျောင်းသူများကလည်း စာသင်ချိန် ၁ လတိုးခြင်းနှင့် ပက်သက်ပြီး ကန့်ကွက်သည့် အနေဖြင့် ဖဲကြိုးစိမ်း လှုပ်ရှားမှုကို ဇန်နဝါရီ ၈ ရက်နေ့ ကတည်းက စတင်လှုပ်ရှားမည်ဟု ကြေညာခဲ့ပြီး မိမိတို့ တောင်းဆိုသည့် အချက်များ မရမချင်း ဆက်လက်ဆောင်ရွက်သွားမည်ဟု ကြေညာခဲ့သည်။
You may also like these stories:
ဆရာ ဆရာမတွေ အသံလည်း နားထောင်ပါဦး