ဝူဟန်တွင် လူ ၁၇ ဦးသေဆုံးခဲ့ရသည့် ဗိုင်းရပ်၊ မြွေများမှတဆင့် ကူးစက်ခြင်း ဖြစ်နိုင်ဟုဆို

တရုတ်နိုင်ငံ ဝူဟန်တွင် လူ ၁၇ ဦး အသက်သေဆုံးစေပြီး ဖြစ်သော ဝူဟန်ကိုရိုနာ ဗိုင်းရပ်သစ်တမျိုးသည် မြွေများမှလူများသို့ ကူးစက်လာခြင်းဖြစ်နိုင်ကြောင်း မျိုးဗီဇသရုပ်ခွဲလေ့လာမှု တခုအရ သိရသည်။

ထိုမြွေများသည်လည်း လင်းနို့များမှ တဆင့် ကူးစက်ခံရခြင်းဖြစ်နေသည်။ ထိုရောဂါ စတင်ဖြစ်ပွားသော ဈေးတွင် လင်းနို့နှင့် မြွေ နှစ်မျိုးစလုံးကို ရောင်းချခဲ့ကြောင်း သိရသည်။

ဇန်နဝါရီလ ၂၂ ရက်နေ့အထိ ရောဂါဖြစ်ပွားမှု ၅၅၅ ခု အတည်ပြုနိုင်ခဲ့ပြီး ထိုရောဂါကြောင့် အပူချိန်တက်ခြင်း၊ အသက်ရှူကြပ်ခြင်းနှင့် နမိုးနီးယား ဝေဒနာတို့ဖြစ်နိုင်သည်။ ထိုဗိုင်းရပ်ကို ထိန်းချုပ်ရန်အတွက် ဝူဟန်ကို သီးခြားပိတ်ဆို့ထားပြီး အများပြည်သူ သယ်ယူပို့ဆောင်ရေး စနစ်များကို ခေတ္တဆိုင်းငံ့ထားသည်ဟု သတင်းများက ဆိုသည်။

ဝူဟန်တွင် ရောဂါဖြစ်ပွားမှု ၄၄၄ ခုရှိပြီး ကွမ်တုံတွင် ၂၆ ခု၊ ဘေဂျင်းတွင် ၄ ခုနှင့် ရှန်ဟိုင်းတွင် ၉ ခု တွေ့ရသည်။ နိုင်ငံတကာတွင်မူ ထိုင်း၊ ဂျပန်၊ တောင်ကိုရီးယားနှင့် အမေရိကန် ပြည်ထောင်စုတွင် ဖြစ်ပွားကြောင်း သိရသည်။ နောက်ထပ်လူ ရာပေါင်းများစွာသို့ ကူးစက်မည်ဟုမျှော်လင့်ရပြီး ရောဂါရှာဖွေရေး လုပ်ငန်းများကို ဆောင်ရွက်နေသည်။

ရောဂါစတင်ဖြစ်ပွားသော နေရာမှာ ရောဂါစတင်ဖြစ်ပွားသူ အများအပြား သွားရောက်ခဲ့သည့် ဝူဟန်မှ ဈေးတခုဖြစ်သည်ဟု ယူဆရသည်။ ထို ဈေးသည် ရှဉ့်ကြီးများ၊ ငှက်များ၊ ယုန်များ၊ လင်းနို့များနှင့် မြွေများအပါအဝင် သားရိုင်းအရှင်များ၊ မွေးမြူထားသော တိရစ္ဆာန်များကို ရောင်းသောဈေးဖြစ်သည်ဟု ကျော်ကြားသည်။

ထိုးမျိုးစိတ်များအနက် တခုခုမှ ဗိုင်းရပ်လာခြင်းဟုတ်မဟုတ် သိရန်အတွက် တရုတ်နိုင်ငံ ပီကင်းတက္ကသိုလ်မှ ဝေကြည်နှင့် လုပ်ဖော်ကိုင်ဘက်များသည် ထိုဗိုင်းရပ်သစ်၏ နမူနာ ၅ ခုမှ မျိုးဗီဇများကို အခြားမျိုးစိတ်များမှ လာသော အလားတူ ဗိုင်းရပ် ၂၁၇ မျိုးနှင့် နှိုင်းယှဉ်ကြည့်သည်။

ထိုဗိုင်းရပ်သစ်သည် လင်းနို့များတွင်တွေ့ရသည့် ဗိုင်းရပ်နှင့် အလားတူပြီး မျိုးဗီဇအရ ဆိုပါက မြွေများတွင် တွေ့ရသည့် ဗိုင်းရပ်နှင့်တူနေသည်။

“ကျနော်တို့လုပ်တဲ့ သရုပ်ခွဲလေ့လာမှုတွေအရ အဖြစ်နိုင်ဆုံး တောရိုင်း သတ္တဝါတွေထဲမှာ မြွေတွေ အများဆုံးပါနေတယ်” ဟု ထိုသုတေသနအဖွဲ့က ရေးသားထားသည်။

“အခု ခန့်မှန်းချက်အသစ်နဲ့ ပတ်သက်ပြီး ကျနော်တို့စိတ်လှုပ်ရှားမိတယ်” ဟု ပင်ဆယ်ဗေးနီးယားရှိ ပစ်စဘတ်တက္ကသိုလ်မှ ထိုလေ့လာမှုကို သုံးသပ်သူ ဟိုင်တောင်ကော်က ပြောသည်။

သူက “နောက်ထပ်စမ်းသပ်တဲ့ အထောက်အထားတွေလိုတယ်။ ဒါပေမယ့် အခု စမ်းသမ်မှုက ကျနော်တို့ကို သဲလွန်စတော့ ပေးနေပြီ” ဟုလည်း ပြောသည်။

ထိုဗိုင်းရပ်သစ်သည် လင်းနို့များနှင့် မြွေများမှ ဗိုင်းရပ်များ ပေါင်းစည်းထားသည့် ဗိုင်းရပ်မျိုးဖြစ်နေသည်။ ဈေးများတွင်ကဲ့သို့ တိရစ္ဆာန် မျိုးစိတ်နှစ်မျိုးကို အနီးကပ်ထားလျှင် ထိုသို့ ဗိုင်းရပ်ပေါင်းစပ်ခြင်း ဖြစ်နိုင်သည်ဟု ဆီယက်တဲလ်ရှိ ဝါရှင်တန်တက္ကသိုလ်မှ ပီတာရာဘင်နိုဝစ်က ပြောသည်။

ထိုဗိုင်းရပ်သည် လေမှတဆင့် လူသားများထံ ကူးစက်လာကြောင်းလည်း သူက ပြောသည်။

“အခုလောလောဆယ်က ခန့်မှန်းတဲ့အဆင့်ပဲ ရှိသေးတယ်။ ဒါပေမယ့် ဗိုင်းရပ်က မြွေတွေက ထွက်တဲ့ အရည်တွေ၊ မစင်တွေမှာပါလာရင် လေမှာပျံ့ပြီး ရှူမိနိုင်တယ်” ဟုလည်း သူက ပြောသည်။

ဇန်နဝါရီလ ၂၂ ရက်နေ့တွင် ကမ္ဘာ့ကျန်းမာရေးအဖွဲ့သည် SARS နှင့် MERS ဗိုင်းရပ်မိသားစုဝင်ဖြစ်သော ယခုဗိုင်းရပ်သစ်ကို လေ့လာသုံးသပ်ရန် အရေးပေါ်ကော်မတီ အစည်းအဝေးခေါ်ခဲ့သည်။

အစည်းအဝေးအပြီးတွင် ညွန်ကြားရေးမှူးချုပ် တက်ရို အက်ဟန်နွန် ဂီဗရေယက်စပ်က အများပြည်သူ ကျန်းမာရေး အရေးပေါ်အခြေအနေ မကြေညာမီ ထိုဗိုင်းရပ်၏ ပျံ့နှံ့မှုနှင့် ပတ်သက်သည့် သတင်းအချက်အလက် လိုနေသေးကြောင်းပြောသည်။

“အခြေအနေက ဆင့်ကဲတိုးတက် ရှုပ်ထွေးနေတယ်။ နိုင်ငံတကာ ပူပန်မှု အတွက် ပြည်သူ့ကျန်းမာရေး အရေးပေါ် အခြေအနေကြေညာမလား၊ မကြေညာဘူးလားဆိုတာကို ကျနော်က အရမ်း အလေးအနက် ထားတယ်။ အထောက်အထား အားလုံးကို ကြည့်ပြီးမှ သင့်တော်တဲ့ ဆုံးဖြတ်ချက်ချဖို့ ကျနော်ပြင်ဆင်ထားတဲ့ ကိစ္စဖြစ်တယ်” ဟု သူက ပြောသည်။