ရခိုင်အမျိုးသားအဆင့် တွေ့ဆုံဆွေးနွေးပွဲ ရန်ကုန်နှင့် သံတွဲတွင် ကျင်းပရန် ALP ကြိုးပမ်း

လာမည့်ပြည်ထောင်ငြိမ်းချမ်းရေးညီလာခံမတိုင်မီ ရခိုင်လူမျိုးအလိုက် အမျိုးသားအဆင့် နိုင်ငံရေး တွေ့ဆုံ ဆွေးနွေးပွဲ ကျင်းပခွင့်ရရန် ရခိုင်တိုင်းရင်းသားလက်နက်ကိုင်အဖွဲ့တစ်ခုဖြစ်သည့် ရခိုင်ပြည်လွတ်မြောက် ရေးပါတီ (ALP) က အစိုးရကို တောင်းဆိုထားသည်။

အကယ်၍ ခွင့်ပြုခဲ့ပါက ရခိုင်နှင့် ရန်ကုန်တွင်ကျင်းပမည့် လူထူဆွေးနွေးပွဲများတွင် ရခိုင်ပြည်သူများက အနာဂတ် ဖက်ဒရယ်ပြည်ထောင်စုနှင့် ပတ်သက်၍ ၎င်းတို့၏အမြင်များ ဖော်ထုတ်နိုင်ပြီး၊ အစိုးရနှင့် တိုင်းရင်းသားလက်နက်ကိုင်အဖွဲ့များ ဆွေးနွေးနေကြသည့် ဖက်ဒရယ်ပြည်ထောင်စု တည်ဆောက် ရေးဆိုင်ရာ နိုင်ငံရေးညှိနှိုင်းမှုများတွင် ၎င်းတို့အမြင်သဘောထားများ ပါဝင်လာနိုင်မည် ဖြစ်သည်။

ALP သည် ရခိုင်တွင် ဖိနှိပ်မှုမှလွတ်ကင်းရေးနှင့် တန်းတူရေးအတွက် ၁၉၆၇ ခုနှစ်ကတည်းက လက်နက် ကိုင်တိုက်ပွဲဝင်ခဲ့သောအဖွဲ့ ဖြစ်သည်။

၂၀၁၂ ခုနှစ်တွင် အစိုးရနှင့် ငြိမ်းချမ်းရေး ညိနှိုင်းဆွေးနွေးမှုများ စတင်ပြုလုပ်လာခဲ့ပြီး၊ ထိုနှစ်ဧပြီလတွင် နှစ်ဘက်အပစ်ရပ် သဘောတူညီချက်ကို လက်မှတ်ရေးထိုးခဲ့သည်။

၂၀၁၅ ခုနှစ် အောက်တိုဘာလတွင် ALP သည် အစိုးရနှင့် တနိုင်ငံလုံး အပစ်ခတ်ရပ်စဲရေး သဘောတူ စာချုပ်(NCA) ကို လက်မှတ်ရေးထိုးခဲ့ပြီး၊ လက်ရှိတွင် NCA အပစ်ရပ်လက်မှတ်ရေးထိုးထားသည့် တိုင်းရင်း သားလက်နက်ကိုင် အဖွဲ့ ၁၀ ဖွဲ့ထဲတွင် ပါဝင်သည်။ NCA လက်မှတ်ထိုးသည့်အဖွဲ့များသာ နိုင်ငံရေး တွေ့ဆုံ ဆွေးနွေးပွဲများ ကျင်းပခွင့်ရှိသည်။

ယင်းလက်နက်ကိုင် ၁၀ ဖွဲ့လုံးက ၎င်းတို့၏ သက်ဆိုင်ရာဒေသများတွင် နိုင်ငံရေးဆွေးနွေးပွဲများ ကျင်းပခွင့် ပေးရန် တောင်းဆိုထားသည်။ ယခုအချိန်အထိ အစိုးရဘက်က တရားဝင်ပြန်ကြားမှုမရှိသေးဘဲ ပြည်ထောင်စု ငြိမ်းချမ်းရေးဆွေးနွေးမှု ပူးတွဲကော်မတီ (UPDJC) အတွင်းရေးမှူးများ အစည်းအဝေးတွင်သာ ဆုံးဖြတ်ချက်ချနိုင်ဖွယ်ရှိသည်။ ထို့အစည်းအဝေးကို ယခုလနှောင်းပိုင်းတွင် ပြုလုပ်မည်ဟု သိရသည်။

ALP သည် ၂၀၁၇ ကတည်းက ရခိုင်လူမျိုးအလိုက်အမျိုးသားအဆင့်နိုင်ငံရေးဆွေးနွေးပွဲတစ်ခု ကျင်းပရန် တောင်းဆိုနေသော်လည်း အောင်မြင်မှုမရသေးပေ။ ရခိုင်ဒေသတွင်း ပဋိပက္ခများကြောင့် တည်ငြိမ်မှု မရှိ ဟုဆိုကာ ၎င်း၏ တောင်းဆိုချက်များကို အစိုးရက ပယ်ချထားသည်ဟု ALP ၏ ငြိမ်းချမ်းရေးညိနှိုင်းရေး အဖွဲ့ ဒုတိယခေါင်းဆောင် ဒေါ်စောမြရာဇာလင်းက ဆိုသည်။

ရန်ကုန်နှင့် ရခိုင်ပြည်နယ်တောင်ပိုင်း သံတွဲမြို့တို့တွင် အဆိုပါဆွေးနွေးပွဲကျင်းပနိုင်ရန် ALP က အပစ်ရပ် တိုင်းရင်းသားလက်နက်ကိုင် ၁၀ ဖွဲ့၏ ညိနှိုင်းရေးအဖွဲ့နှင့် အမျိုးသားရင်ကြားစေ့ရေးနှင့် ငြိမ်းချမ်းရေးစင်တာ (NRPC) မှအစိုးရကိုယ်စားလှယ်များအကြား ဖေဖော်ဝါရီ ၂ ရက်နှင့် ၃ ရက်နေ့က ရန်ကုန်တွင် ပြုလုပ်ခဲ့ သည့် နှစ်ရက်ကြာ အစည်းအဝေးတွင် အဆိုပြုခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။

“ကျမတို့တို့ ဒီဆွေနွေးပွဲတွေ အတွက် နေရာနှစ်ခုမှာ လုပ်ဖို့ အဆိုပြုထားပါတယ်။ တခုက သံတွဲဖြစ်ပြီး နောက်တနေရာက ရန်ကုန်ပါ။ ဘာဖြစ်လို့လည်းဆိုတော့ ရန်ကုန်မှာလည်း ကျမတို့ရခိုင်တွေ အများကြီး ရှိနေလို့ပါ” ဟု ဒေါ်စောမြရာဇာလင်းက ဧရာဝတီသတင်းဌာသို့ ဖောဖော်ဝါရီ ၃ ရက်က ပြောသည်။

ထို့အပြင် ဆွေးနွေးပွဲကို နောက်လတွင် ကျင်းပရန် အဆိုပြုထားသည်ဟုလည်း သိရသည်။

“အမျိုးသားအဆင့်နိုင်ငံရေးဆွေးနွေးပွဲက အစိုးရကလုပ်နေတဲ့ အမျိုးသားရင်ကြားစေ့ရေး ရရှိနိုင်ဖို့ အထောက်အကူဖြစ်လိမ့်မယ်လို့ ကျမတို့ ယုံကြည်ပါတယ်”ဟု ၎င်းကဆက်ပြောသည်။

အမျိုးသားအဆင့် ဆွေးနွေးပွဲများ၊ လူထုတွေ့ဆုံ ဆွေးနွေးပွဲများသည် ငြိမ်းချမ်းရေးလုပ်ငန်းစဉ်တွင် အရေး ပါသော လုပ်ငန်းများ ဖြစ်သည်။

NCA လက်မှတ်ထိုးထားသည့် ALP နှင့် ရှမ်းပြည်နယ်ပြန်လည်ထူထောင်ရေးကောင်စီ (RCSS) တို့နှစ်ဖွဲ့မှာ ၂၀၁၇ ခုနှစ်နှင့် ၂၀၁၈ ခုနှစ်အတွင်း လူမျိုးအလိုက် အမျိုးသားအဆင့်နိုင်ငံရေးဆွေးနွေးပွဲများ မကျင်း ပနိုင်ခဲ့ပါ။ သို့သော် KNU အပါအဝင် အခြား NCA အဖွဲ့များကမူ ကျင်းပနိုင်ခဲ့သည်။

၂၀၁၉ ခုနှစ်တွင်မူ မြန်မာ့ငြိမ်းချမ်းရေးလုပ်ငန်းစဉ်၏ တရားဝင်ဆွေးနွေးပွဲများ ရပ်တန့်ခဲ့သည်။ တရားဝင် ဆွေးနွေးပွဲများကို ယခင်လကမှ ပြန်လည်စတင်ခဲ့ပြီးနောက် ဧပြီလတွင် ၂၁ရာစု ပင်လုံ ပြည်ထောင်စု ငြိမ်းချမ်းရေးညီလာခံကို ဆက်လက်ကျင်းပမည် ဖြစ်သည်။

ငြိမ်းချမ်းရေးထိပ်သီးဆွေးနွေးပွဲမကျင်းပမီ အမျိုးသားအဆင့်နိုင်ငံရေးဆွေးနွေးပွဲကို NCA လက်မှတ်ထိုး ထားသည့်အဖွဲ့တိုင်း ကျင်းပခွင့်ရှိရမည်ဟု တိုင်းရင်းသားလက်နက်ကိုင်အဖွဲ့ ၁၀ ၏ နိုင်ငံရေးဆွေးနွေးပွဲ မူဘောင်ဆိုင်ရာ ညိနှိုင်းရေးအဖွဲ့ခေါင်းဆောင်၊ RCSS ၏ အတွင်းရေးမှူးဖြစ်သူ ဗိုလ်မှူးကြီးစိုင်းငင်းက ဇန်နဝါရီလက ပြောဆိုထားသည်။

RCSS ဦးဆောင်သော ရှမ်းအမျိုးသားအဆင့်နိုင်ငံရေးဆွေးနွေးပွဲများ မကျင်းပနိုင်ခဲ့ခြင်းသည် နေရာနှင့် ပတ်သက်၍ သဘောတူညီမှု မရခဲ့ခြင်းကြောင့် ဖြစ်သော်လည်း ယခုအခါ အဆင်ပြေလာပြီဖြစ်ကာ ဆွေး နွေးပွဲကို မတ်လနှောင်းပိုင်းတွင် ကျင်းပရန် စီစဉ်ထားသည်။

ငြိမ်းချမ်းရေးလုပ်ငန်းစဉ်များ ရှေ့တိုးနိုင်ရေး နည်းလမ်းရှာဖွေရန် အစိုးရနှင့် ဆွေးနွေးရာတွင် လက်နက်ကိုင် ၁၀ဖွဲ့၏ ညိနှိုင်းရေးအဖွဲ့ကို ဗိုလ်မှူးကြီးစိုင်းငင်းက ဦးဆောင်နေခြင်း ဖြစ်သည်။

NRPC ဒုတိယဥက္ကဋ္ဌနှင့် ပြည်ထောင်စုရှေ့နေချုပ် ဦးထွန်းထွန်းဦး ဦးဆောင်သော အစိုးရကိုယ်စားလှယ် များနှင့် လက်နက်ကိုင် ၁၀ဖွဲ့၏ ညိနှိုင်းရေးအဖွဲ့တို့ကြား ပြီးခဲ့သည့် ဖေဖေါ်ဝါရီ ၂ရက်နှင့် ၃ရက်က ပြုလုပ် သည့် ညှိနှိုင်းများမှာ ယခင်လက ပူးတွဲ အပစ်ရပ်အကောင်အထည်ဖော်ရေးဆွေးနွေးပွဲများ (JICM) တွင် သဘောတူညီခဲ့သည့် အချက် ရှစ်ချက်ကို အကောင်အထည်ဖော်နိုင်ရေးဆိုင်ရာ ပြင်ဆင်မှုများကို အဓိက ဆွေးနွေးခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။

နိုင်ငံတော်အတိုင်ပင်ခံရုံး ညွှန်ကြားရေးမှူးချုပ် ဦးဇော်ဌေးကလည်း ညိနှိုင်းရေးမှူးများအနေဖြင့် ဇန်နဝါရီလ ၈ ရက် နေပြည်တော် JICM က ချမှတ်ထားသော ဆုံးဖြတ်ချက် များကို မည်သို့အကောင်အထည် ဖော် မည်ဆိုသည်ကို ဆွေးနွေးခဲ့ကြသည်ဟု ဆိုသည်။

ယင်းဆုံးဖြတ်ချက်များတွင် အချက် ၈ချက်ပါဝင်ကာ အပစ်အခတ် ရပ်စဲမှု ခိုင်မာရေး၊ ပြည်ထောင်စုငြိမ်း ချမ်းရေးညီလာခံ စတုတ္ထအစည်းအဝေးကျင်းပခြင်းနှင့် ၂၀၂၀ အထွေအထွေရွေးကောက်ပွဲ အလွန် ငြိမ်းချမ်းရေးလုပ်ငန်းစဉ်များ ဆက်လက်ဆောင်ရွက်ရေးတို့ ပါဝင်သည်။

NCA ၏အခန်း ၃၊ ၄နှင့် ၆ တွင် ဖော်ပြထားသည့် ကြားကာလ အစီအမံများနှင့် အပစ်ခတ်ရပ်စဲမှု ခိုင်မာရေး အကောင်အထည်ဖော်ရန်၊ ၂၀၂၀ အလွန် NCA ၏အကောင်အထည်ဖော်ဆိုင်ရာ မူဘောင်နှင့် NCA ပါ အဓိပါယ် ဖွင့်ဆိုချက်များအပေါ် ဘုံသဘောတူညီ နားလည်ရန်တို့အတွက် နောက်ထပ်ညိနှိုင်းမှုများ ပြုလုပ် ရန် နှစ်ရက်ကြာဆွေးနွေးပွဲများအတွင်း တက်ရောက်သူများက သဘောတူခဲ့ကြောင်း တနင်္လာနေ့က အစည်းအဝေးအပြီး သတင်းစာရှင်းလင်းပွဲတစ်ခုတွင် ဦးဇော်ဋ္ဌေးက ပြောကြားခဲ့သည်။

ထိုအတွက် ဖေဖော်ဝါရီလ ၁၆ ရက်နေ့တွင် နောက်ထပ်တွေ့ဆုံရန် နှစ်ဖက်စလုံးက သဘောတူခဲ့သည်။

အမျိုးသားအဆင့်နိုင်ငံရေးဆွေးနွေးပွဲပြုလုပ်ရန် ALP အား ခွင့်ပြုမပြု ဆုံးဖြတ်ချက်မှာ ဖေဖော်ဝါရီ ၁၆ရက် နောက်ပိုင်း ပြုလုပ်မည့် တိုင်းရင်းသားလက်နက်ကိုင်အဖွဲ့များနှင့် အစိုးရ၏ ညိနှိုင်းရေးအဖွဲ့များ၏ နောက် တကြိမ် ဆွေးနွေးပွဲများ ပြီးဆုံးချိန်အထိ စောင့်ရမည်ဖြစ်သည်။

အမျိုးသားအဆင့်ဆွေးနွေးပွဲကို ALP မလုပ်နိုင်ခြင်းက ပါတီ၏ နိုင်ငံရေးလမ်းကြောင်းဖြင့် ညိနှိုင်းမှုများအပေါ် ရခိုင်ပြည်သူလူထု၏ ယုံကြည်မှုကို ထိခိုက်စေပြီး၊ ယင်းသို့ဖြစ်နေခြင်းက လက်ရှိအစိုးရစစ်တပ်နှင့် တိုက်ပွဲ ပြင်းထန်နေသော ရခိုင်စစ်တပ် (AA) အပေါ် ထောက်ခံမှုကို မြင့်မားစေသည့် အချက်ဖြစ်သည်ဟု အများက ယုံကြည်နေသည်။

AA သည် လွန်ခဲ့သည့်နှစ် ဇန်နဝါရီလက လုံခြုံရေးစခန်းများကို တပြိုင်တည်းတိုက်ခိုက်ခဲ့ပြီးသည့်နောက်ပိုင်း ဒေသခံလူ့ထု၏ တချို့၏ ထောက်ခံမှု ရရှိနေသည်။

အစိုးရအနေဖြင့် ယခုတစ်ကြိမ်တွင် စဉ်းစားချက်ပြောင်းကာ ALP အား လူထုဆွေးနွေးပွဲများ ခွင့်ပြုလိမ့် မည်ဟု ယုံကြည်ကြောင်း ဒေါ်စောမြရာဇာလင်းက ပြောကြားခဲ့သည်။

ဧရာဝတီ အင်္ဂလိပ်ပိုင်းတွင် ဖော်ပြသည့် အယ်ဒီတာ ငြိမ်းငြိမ်း၏ Myanmar’s Arakan Liberation Party Seeks to Hold Rakhine National-Level Dialogue ဘာသာပြန်သည်

ဆက်စပ်ဖတ်ရှု့ရန် –

ရှမ်းနှင့် ရခိုင်တွင် အမျိုးသားအဆင့် နိုင်ငံရေး ဆွေးနွေးပွဲ လုပ်နိုင်ရန် အဆိုပြုထား