နိုင်ငံသားများ၏ ပုဂ္ဂိုလ်ဆိုင်ရာ လွတ်လပ်မှုနှင့် ပုဂ္ဂိုလ်ဆိုင်ရာ လုံခြုံမှုကို ကာကွယ်ပေးရေး ဥပဒေ (နိုင်လွတ်လုံ) ကို ပြင်ဆင်သည့် ဥပဒေကြမ်းကို ယနေ့ ကျင်းပသော ပြည်သူ့ လွှတ်တော် အစည်းအဝေးတွင် တရား စီရင်ရေးနှင့် ဥပဒေရေးရာ ကော်မတီက တင်သွင်းခဲ့သည်။
နိုင်ငံသားများကို အကာအကွယ်ပေးရန် ရည်ရွယ် ပြဋ္ဌာန်းခဲ့သော်လည်း လူပုဂ္ဂိုလ် တဦးနှင့်တဦး မသင့်မြတ်မှုများအပေါ် ယခု ဥပဒေကို အသုံးချနေ၍ နစ်နာမှုများ ဖြစ်နေရသည့်အတွက် ပြင်ဆင်ရန် ကြိုးပမ်းခြင်း ဖြစ်ကြောင်း ပြည်သူ့လွှတ်တော် တရားစီရင်ရေးနှင့် ဥပဒေရေးရာကော်မတီ ဥက္ကဋ္ဌ ဦးတင်ထွေးက ဆိုသည်။
ဝေါမြို့နယ် ပြည်သူ့လွှတ်တော် ကိုယ်စားလှယ်လည်းဖြစ်သူ ဦးတင်ထွေးက “ဒီဟာကို ပြင်သင့်တယ်။ မပြင်လို့ရှိရင် ပြည်သူတွေအတွင်းမှာ ညစ်ပတ်တဲ့ ပုဒ်မကြီး ဖြစ်သွားနိုင်တယ် ဆိုပြီး ပြင်ဖြစ်တာပါ” ဟု ပြောသည်။
နိုင်လွတ်လုံ ဥပဒေ ပုဒ်မ ၁၀ အရ ရဲစခခန်းသို့ အမှုဖွင့် တိုင်ကြားလျှင် ရဲစခန်း တာဝန်ရှိသူအနေဖြင့် ဖွင့်မပေးလျှင် အရေး ယူခံယူရနိုင်သည့်အတွက် အမှုမဖွင့် မနေရ ဖွင့်ပေးရကြောင်း၊ ယင်းနောက် တိုင်ကြားခံရသူမှာလည်း အာမခံမရဘဲ ဖမ်း ဆီးချုပ်နှောင်ခံရပြီး၊ စစ်ဆေး၍ အပြစ်မရှိပါက ချုပ်နှောင်ခံရခြင်းအတွက် နစ်နာကြောင်း၊ ယင်းအတွက် ဥပဒေကြမ်းတွင် အာမခံ ပေးရန် အချက်ကို အဓိကထား ပြင်ဆင်ထားကြောင်း ၎င်းက ဆိုသည်။
ပြည်သူ့ လွှတ်တော် ကိုယ်စားလှယ် ဦးတင်ထွေးက “ချုပ်ပြီးလို့ တရားခံကို စုံစမ်းစစ်ဆေးတဲ့ အခါကျရင် တရားခံက အချုပ် ထဲမှာ ၁ လလောက် နေရတယ်။ ၁ လနေလို့မှ (ဥပဒေ) အကြံပေး တောင်းလို့ မရဘူးဆိုရင် ဒီ ၁ လကြီးက အစားပြန် မရတော့ဘူး။ မရနိုင်တော့တဲ့ အခါကျတော့ ဒီဟာကို ပြင်သင့်တယ်” ဟု ပြောသည်။
ထိုအတွက် အာမခံပေးရန် အချက်နှင့် အလွယ်တကူ တရားစွဲဆိုခြင်း မပြုနိုင်ရန် ထိန်းချုပ်ထားသည့် သဘောအဖြစ် သက်ဆိုင်ရာ ဝန်ကြီးဌာန၏ ကြိုတင်ခွင့်ပြုချက် ရယူရန် အချက်ကိုလည်း ဥပဒေကြမ်းတွင် ပုဒ်မ ၁၄ အဖြစ် ထပ်မံ ဖြည့် စွက်ထားသည်။
ထို့ပြင် ပြစ်မှုပြစ်ဒဏ် အနေဖြင့်လည်း ထောင်ဒဏ် ၃ နှစ် အစား၂ နှစ်ဟု ပြောင်းရန်နှင့် စကားရပ် အချို့အစားထိုးခြင်း တို့ကို ပြုလုပ်ထားသည်။
အမျိုးသား ဒီမိုကရေစီ အဖွဲ့ချုပ် (NLD) အစိုးရ လက်ထက် ၂၀၁၇ ခုနှစ် မတ်လ ၈ ရက်တွင် ပြည်ထောင်စု လွှတ်တော်မှ အတည်ပြု ပြဋ္ဌာန်းခဲ့သည့် နိုင်လွတ်လုံ ဥပဒေ ပုဒ်မ ၁၀ အရ ပြစ်မှုကျူးလွန်ကြောင်း ထင်ရှားပါက အနည်းဆုံး ထောင်ဒဏ် ၆ လမှ အများဆုံး ထောင်ဒဏ် ၃ နှစ် အထိ ချမှတ်ရမည် ဖြစ်ပြီး အနည်းဆုံး ၃ သိန်းကျပ်မှ အများဆုံး ၁၅ သိန်းအထိ ဖြစ် သော ငွေဒဏ်လည်း ချမှတ်နိုင်ကြောင်း ပြဋ္ဌာန်းထားသည်။
နိုင်လွတ်လုံ ဥပဒေသည် ပြည်သူများ၏ လွတ်လပ်လုံခြုံမှုကို အကာအကွယ်ပေးရန်၊ အဖွဲ့အစည်းများက နောက်ယောင်ခံ ထောက်လှမ်းခြင်းများ မပြုနိုင်ရန် ဟန့်တားသော ဥပဒေ ဖြစ်၍ ရည်ရွယ်ချက်မှာ ကောင်းမွန်ကြောင်း၊ သို့ရာတွင် ပြည်သူ အချင်းချင်း တိုက်ခိုက်ရာတွင် ယင်းဥပဒေကို အသုံးချနေသည့် သဘောမျိုး တွေ့လာရကြောင်း တရားလွှတ်တော်ရှေ့နေ ဦးခင်မောင်ဇော်က ပြောသည်။
ထို့ကြောင့် လွှတ်တော်တွင် ပြစ်ဒဏ် လျှော့ချခြင်း၊ အာမခံပေးရန် ပြင်ဆင်ခြင်းများကို ကြိုဆိုကြောင်း၊ ပြည်သူအချင်းချင်း ဖြစ်ပွားသော ပြဿနာများ အတွက် ယင်းပုဒ်မကို အသုံးမချနိုင်ရန် ပြင်ဆင်သင့်ကြောင်း ၎င်းက ဆိုသည်။
ရှေ့နေ ဦးခင်မောင်ဇော်က “အဆုံးသတ် အနေနဲ့ အဲဒီဥပဒေမှာ ပြင်ဆင်ချက်ထည့်တယ် ဆိုရင် နောက်တိုး ပုဒ်မအနေနဲ့ ဒီဥပဒေဟာ ပြည်သူ အချင်းချင်း ဆောင်ရွက်တဲ့ နေရာမှာ အကျုံးဝင်ခြင်း မရှိလို့ ပါရင် ပိုကောင်းမှာပေါ့ဗျာ။ ပြည်သူ အချင်းချင်း တိုက်ခိုက်လို့ မရအောင်” ဟု ထောက်ပြ ပြောဆိုသည်။
နိုင်လွတ်လုံ ဥပဒေကို၂၀၁၇ ခုနှစ်မှ စတင် ပြဋ္ဌာန်းခဲ့သော်လည်း ပြည်သူကြား ဖြစ်သည့် ပြဿနာများတွင် ယင်းဥပဒေကို အသုံးချ၍ အမှုဖွင့် တရားစွဲဆိုမှုမှာ ပြည်ထဲရေးဝန်ကြီးဌာန၏ ပြောဆိုမှုများအရ များပြားနေကြောင်း ပြည်သူ့လွှတ်တော် တရားစီရင်ရေးနှင့် ဥပဒေရေးရာကော်မတီ ဥက္ကဋ္ဌ ဦးတင်ထွေးက ဆိုသည်။
ယင်းဥပဒေကြမ်းနှင့် ပတ်သက်၍ ပြင်ဆင်လိုသည့် လွှတ်တော် ကိုယ်စားလှယ်များ အနေဖြင့် ပြင်ဆင်လိုသည့် အပိုဒ်၊ အကြောင်း အရာများကို တိကျစွာ ဖော်ပြရ၍ ယခုလ၂၀ ရက် နောက်ဆုံးထား၍ အမည်စာရင်းပေးရန် လွှတ်တော် ဥက္ကဋ္ဌ က ကြေညာထားသည်။
ပြည်ထောင်စု ရှေ့နေချုပ်ရုံးကလည်း နိုင်ငံသား အချင်းချင်း ဖြစ်ပွားသည့် ပြစ်မှုများအတွက် ယင်းဥပဒေနှင့် သက်ဆိုင်ခြင်း မရှိကြောင်း ဥပဒေအရာရှိများကို ညွှန်ကြားချက်အဖြစ် ပြီးခဲ့သည် ၂၀၁၉ ခုနှစ် နိုဝင်ဘာလက သတိပေး ထုတ်ပြန်ခဲ့ သည်။
ယနေ့တွင် လူ့အခွင့်အရေး ဆိုင်ရာ လှုပ်ရှားမှုများ ဆောင်ရွက်နေသည့် အသံ (Athan) အဖွဲ့၏ ၂၀၂၀ ဖေဖော်ဝါရီ ၁၇ ရက်အထိ မီဒီယာ စောင့်ကြည့်လေ့လာမှု အချက်အလက်၊ မှတ်တမ်းများအရ နိုင်လွတ်လုံ ပုဒ်မဖြင့် တရားစွဲဆိုမှု ၄၆ မှုအထိ ရှိလာပြီး တရားစွဲဆိုခံရသူ ၁၁၃ ဦးအထိ ရှိလာပြီဖြစ်ကြောင်း ထုတ်ပြန်ထားသည်။
ဆက်စပ်ဖတ်ရှုရန်
ရာအိမ်မှူးကို ဓာတ်ပုံရိုက်မှုဖြင့် လယ်သမား ခေါင်းဆောင် ၁ ဦး ထောင်၂ နှစ် ချမှတ်ခံရ