ရခိုင်ပြည်နယ်တွင် ဖြစ်ပွားနေသော တိုက်ပွဲများကြောင့် တက္ကသိုလ်ဝင် စာမေးပွဲကျင်းပမည့် စာစစ်ဌာနများ ပြောင်းရွှေ့ရ လျှင် စာမေးပွဲဖြေမည့်သူများ အတွက် အခက်အခဲများ ဖြစ်ပေါ်လာနိုင်ကြောင်း ရခိုင် တိုင်းရင်းသား မျိုးနွယ်များ အစည်း အရုံး (REC) အတွင်းရေးမှူး ကိုဇော်ဇော်ထွန်းက ပြောသည်။
“အရမ်းဝေးတဲ့နေရာတွေမှာ ဖြေရမယ်ဆိုရင် ကျောင်းသားတွေက စာမေးပွဲဖြေမယ့် နေရာနဲ့ အနီးမှာ ကြိုလာနေရမယ့် သ ဘောရှိတာပေါ့။ အဲဒီအတွက်ကို တစုံတရာ ပံ့ပိုးကူညီမှုတွေ လုပ်သင့်တယ်။ အဲဒီလို မလုပ်ဘူးဆိုရင် ကျောင်းသားတွေ ဘက်မှာ တော်တော် အခက်အခဲ ဖြစ်နိုင်တဲ့ အခြေအနေ ရှိပါတယ်” ဟု ၎င်းက ဆိုသည်။
စာစစ်ဌာနများ ပြောင်းရွှေ့လိုက်သဖြင့် အသစ်ဖွင့်မည့် စစ်ဌာနများသို့ သွားရောက် ဖြေဆိုမည့် ကျောင်းသူ၊ ကျောင်းသား များအတွက် နေထိုင်ရေး၊ သွားလာရေး၊ စားသောက်ရေးနှင့် စာမေးပွဲအတွက် ကောင်းမွန်စွာ စာလေ့လာနိုင်ရန် အခက်အခဲ များ တွေ့နိုင်ကြောင်း ကိုဇော်ဇော်ထွန်းက ဆိုသည်။
လက်ရှိတွင် တိုက်ပွဲများ ဖြစ်ပွားနေသော ရခိုင်ပြည်နယ်ရှိ မြို့နယ် ၉ ခုမှ စာစစ်ဌာနများကို လုံခြုံရေး အခြေအနေကြောင့် လုံခြုံသည့် နေရာများတွင် ပြောင်းရွှေ့ဖွင့်လှစ်ရန် အခြေခံပညာ ဦးစီးဌာနက စီစဉ်နေသော်လည်း မည်သည့်နေရာများတွင် ပြောင်းရွှေ့ ဖွင့်လှစ်မည်ကို တရားဝင် ကြေညာခြင်း မရှိသေးပေ။
ရခိုင်ပြည်နယ် ပညာရေးမှူးရုံးက စာစစ်ဌာနများ ပြောင်းရွှေ့ ဖွင့်လှစ်နိုင်မည့် နေရာများ ခွင့်ပြုပေးရန် ပြည်နယ် အစိုးရထံ တင်ပြထားသော်လည်း ပြည်နယ် အစိုးရရုံးက ဖေဖော်ဝါရီ ၁၈ ရက်အထိ အကြောင်းပြန်ခြင်း မရှိသေးကြောင်း ပြည် နယ် ပညာရေးမှူးရုံးက သိရသည်။
ကျောက်ဖြူ၊ အမ်း၊ မြေပုံ၊ မင်းပြား၊ မြောက်ဦး၊ ကျောက်တော်၊ ပုဏ္ဏားကျွန်း၊ ရသေ့တောင်နဲ့ ဘူးသီးတောင် မြို့နယ်ရှိ စာစစ် ဌာန၂၀ ကို တိုက်ပွဲဖြစ်ပွားရာ နေရာများနှင့် ကင်းလွတ်သည့် နေရာများ၌ မတ်လ ၁၁ ရက်တွင် စတင်မည့် တက္ကသိုလ်ဝင် စာမေးပွဲအမီ ပြောင်းရွှေ့ဖွင့်လှစ်နိုင်ရန် စီစဉ်နေခြင်းလည်း ဖြစ်ကြောင်း ရခိုင်ပြည်နယ် ပညာရေးမှူးရုံးက ဆိုထားသည်။
ပြောင်းရွှေ့မည့် စာစစ်ဌာနများထဲတွင် ရသေ့တောင်မြို့နယ် ကျောက်တန်းရွာ အထက်တန်းကျောင်း စာစစ်ဌာနလည်း ပါ ဝင်သည်။
ကျောက်တန်းရွာမှ ကျောင်းသူ၊ ကျောင်းသားများသည် လာမည့် တက္ကသိုလ်ဝင် စာမေးပွဲကို ရသေ့တောင်မြို့နယ်တွင် လာ ရောက် ဖြေဆိုရမည်ဟု သိရှိထားသော်လည်း ကျောက်တန်းရွာမှ စာဖြေသူများကို ရသေ့တောင်ရှိ မည်သည့် အထက်တန်း ကျောင်းတွင် စာဖြေခွင့်ပြုမည်ကို အခြေခံပညာ ဦးစီးဌာနဘက်က အကြောင်းမကြားသေးကြောင်း ကျောက်တန်းရွာမှ ဒေသခံ တဦးက ပြောသည်။
“ကျောင်းသားတွေက သံတွဲကိုလည်း ရောက်သွားတယ်။ ရသေ့တောင်ရယ် ရောက်သွားတာ ရှိတယ်။ ပညာရေးဌာနက ဒီကျောင်းသားတွေ အတွက် စာမေးပွဲဖြေခွင့် ကတ်ပြားတွေ ထုတ်မပေးထားဘူး။ ဘယ်မှာ တည်းရမယ် ဆိုတာ မရှိဘူး။ အခုအတိုင်းဆို ကိုယ့်အစီအစဉ်နဲ့ ကိုယ်ပဲ လုပ်ရမယ့် အခြေအနေဖြစ်ပါတယ်” ဟု ၎င်းက ဧရာဝတီသို့ ပြောဆိုသည်။
လက်ရှိတွင် ကျောက်တန်းရွာမှ တက္ကသိုလ်ဝင်စာမေးပွဲ ဖြေဆိုမည့်သူ ၈၀ ခန့်ရှိနေကြောင်း အဆိုပါ ရွာတွင် နေထိုင်သူ တဦးကပြောသည်။
“ကျောင်းသားတွေရဲ့ အခက်အခဲကတော့ ငွေကုန်ကြေးကျလည်း များတယ်။ ပညာရေးအခြေအနေ နှောင့်နှေးကြန့်ကြာ မှုလည်း ဖြစ်တယ်။ ကိုယ့်ရွာမှာ မဖြေရဆိုတော့ အခြားကျောင်းမှာ သွားတက်နေရတယ်။ အဲဒီလိုဖြစ်တော့ ဘက်စုံ နိမ့်သွား တာပေါ့။ ကျောက်တန်း အထက လည်း ပိတ်ထားတယ်” ဟု ၎င်းက ဆိုသည်။
REC အတွင်းရေးမှူး ကိုဇော်ဇော်ထွန်းကမူ ပြည်နယ်အစိုးရဘက်က မည်သည့် နေရာများတွင် စာစစ်ဌာနများ ဖွင့်လှစ်မည်၊ အသစ်ဖွင့်မည့် စာစစ်ဌာနများသို့ လာဖြေမည့်သူများ အတွက် သွားလာရေး၊ တည်းခိုရန်နေရာနှင့် အစားအစာများ မည်ကဲ့ သို့ စီစဉ်ထားသည်ကို တရားဝင်ကြေညာခြင်း မရှိသဖြင့် အရပ်ဘက် အဖွဲ့များက စာဖြေသူများကို မည်သို့ ကူညီရမှန်းမသိ ဖြစ်နေကြောင်း ပြောဆိုသည်။
“ကျနော်တို့ကတော့ အမြဲအစိုးရကို တိုက်တွန်းနေတာပဲ အစိုးရလုပ်ပေးနိုင်တာ လုပ်ပေးပါ။ မလုပ်နိုင်တာရှိရင်လည်း ဝိုင်းဝန်းလုပ်ရအောင် ကော်မတီတွေ အစည်းအဝေးတွေ ခေါ်ပါပေါ့။ အမြဲတမ်း ပြောနေတာပဲ။ ဒါပေမယ့် အရပ်ဘက် အဖွဲ့အစည်းတွေနဲ့ လက်တွဲလုပ်ဆောင်ရမယ့် အပိုင်းမှာတော်တော်လေး တွန့်ဆုတ်နေတဲ့ သဘောတော့ တွေ့နေရတယ်” ဟု ၎င်းက မှတ်ချက်ပေးသည်။
စာစစ်ဌာနများ ပြောင်းရွှေ့သည့် ကိစ္စနှင့် နောက်ဆက်တွဲ ပေါ်ပေါက်လာနိုင်သည့် ကျောင်းသူ၊ ကျောင်းသားများ၏ အခက် အခဲများအတွက် မည်ကဲ့သို့ စီစဉ်ထားသည်ကို မေးမြန်းရန် ရခိုင်ပြည်နယ်အစိုးရအဖွဲ့ လူမှုရေးဝန်ကြီး ဒေါက်တာ ချမ်းသာ ထံ ဧရာဝတီက ဖုန်းဖြင့် ဆက်သွယ်မေးမြန်းခဲ့သော်လည်း ဖုန်းမကိုင်ခဲ့ပေ။
မြောက်ဦးမြို့နယ် ပြည်သူ့လွှတ်တော် ကိုယ်စားလှယ် ဦးဦးလှစောကမူ ပြောင်းရွှေ့မည့် စာစစ်ဌာနများတွင် ဖြေဆိုမည့် ကျောင်းသူ၊ ကျောင်းသားများ အဆင်ပြေစွာ ဖြေဆိုနိုင်ရန် စနစ်တကျ ပံ့ပိုးမည့် အစီအမံတရပ်ကို အခြေခံပညာ ဦးစီးဌာနနှင့် ပြည်နယ်အစိုးရတို့ အလျင်အမြန် ပူးပေါင်းကာ ဖော်ဆောင်သင့်ကြောင်း ပြောကြားသည်။
“အဲဒါလုပ်ဖို့ အတွက် ပညာရေးနဲ့ ကျန်းမာရေးကို ကိုင်ထားတဲ့ ဒေါက်တာ ချမ်းသာက သူ့ခေါင်းထဲမှာ အိုင်ဒီယာ ရှိရမယ်။ အဲဒါကို ပညာရေးဌာနနဲ့ တိုင်ပင်ပြီး လိုအပ်တဲ့ ရန်ပုံငွေကို ပြည်နယ် အစိုးရက ပံ့ပိုးပေးရမယ်။ အဲဒီလို မစီစဉ်နိုင်ရင်တော့ ဒါက တာဝန်မဲ့တာပဲ” ဟု ၎င်းက ပြောဆိုသည်။
မြန်မာနိုင်ငံ စာစစ်ဦးစီးဌာန ညွန်ကြားရေးမှူးချုပ် ဦးမျိုးညွန့်ကမူ ရခိုင်ပြည်နယ်တွင် လုံခြုံရေးအခြေအနေကြောင့် စာစစ် ဌာနများကို လုံခြုံရေးကောင်းမွန်သည့် နေရာများသို့ ပြောင်းရွှေ့ဖွင့်လှစ်ရန် အခြေခံပညာ ဦးစီးဌာနက စီစဉ်နေကြောင်း ကြားသိသော်လည်း မည်သည့် နေရာတွင် ပြောင်းရွှေ့ဖွင့်လှစ်ပေးရမည်ကို တရားဝင်စာပို့ အကြောင်းကြားလာခြင်း မရှိ သေးကြောင်း ပြောဆိုသည်။
“အခြေခံပညာကတော့ ရခိုင်ပြည်နယ် အစိုးရ အဖွဲ့နဲ့ ညှိနေတုန်းပဲ။ သူတို့ ညှိနှိုင်းနေတဲ့ ကိစ္စနဲ့ ပတ်သက်ပြီး ဆရာတို့ဆီကို စာမလာသေးဘူး။ ဆရာလည်း သတင်းပဲရတာ။ တရားဝင်စာ မတင်သေးဘူး။ ပြည်နယ် ပညာရေးမှူးရုံးက ရခိုင်ပြည်နယ် အစိုးရအဖွဲ့နဲ့ ချိတ်ဆက်နေတယ်လို့တော့ ကြားတယ်” ဟု ၎င်းက ဆိုသည်။
အခြေခံပညာ ဦးစီးဌာနဘက်က ပြောင်းရွှေ့ ဖွင့်လှစ်ပေးရမည့် နေရာများတင်ပြလာပါက စာစစ်ဌာနများကို ပြောင်းရွှေ့ ဖွင့်လှစ်ပေးရန် စီစဉ်ပေးမည် ဖြစ်ကြောင်း ဦးမျိုးညွန့်က ဆက်လက် ပြောဆိုသည်။
၂၀၁၉ ခုနှစ်ကလည်း လုံခြုံရေး အခြေအနေကြောင့် စာစစ်ဌာနတချို့ ပြောင်းရွှေ့ခဲ့ရပြီး၊ စာစစ် ဌာန ၁၂၁ ခု ဖွင့်လှစ်ပေးခဲ့ ကာ တက္ကသိုလ်ဝင်တန်း စာမေးပွဲ ဖြေဆိုရန် ကျောင်းသူ ကျောင်းသား ၄၅၅၃၃ ဦး စာရင်းသွင်းခဲ့ကြောင်းလည်း ပြည်နယ် ပညာရေးမှူးရုံးက ဆိုထားသည်။
တနိုင်ငံလုံး အတိုင်းအတာဖြင့်၂၀၁၉ ခုနှစ် တက္ကသိုလ်ဝင်တန်း စာမေးပွဲတွင် ဝင်ရောက်ဖြေဆိုရန် စာရင်းပေးသွင်းသူ ၈၉၇၉၉၄ ဦး ရှိသည့်အနက် ဝင်ရောက်ဖြေဆိုသူ ၈၅၁၅၇၀ ဦး ရှိခဲ့ပြီး ပျက်ကွက်သူ ၄၆၄၂၄ ဦး ရှိခဲ့သည်။
လာမည့် မတ်လ ၁၁ ရက်တွင် စတင်ကျင်းပမည့် ၂၀၂၀ တက္ကသိုလ်ဝင် စာမေးပွဲတွင် ဖြေဆိုရန် စာရင်းပေးထားသူ ၉ သိန်း ၅ သောင်းကျော် ရှိနေကြောင်း မြန်မာနိုင်ငံ စာစစ်ဦးစီးဌာနက သိရသည်။