ပါရီအခြေစိုက် ကမ္ဘာ့ဘဏ္ဍာရေးစောင့်ကြည့်အဖွဲ့(FATF) ၏ ငွေကြေး ခဝါချမှုနှင့် အကြမ်းဖက်မှုကို ငွေကြေး ထောက်ပံ့မှု တိုက်ဖျက်ရေးကို ထိန်းကျောင်းမှု အားနည်းဟု သတိပေးခံရသည့် နိုင်ငံများ စာရင်း (Grey List) တွင် မြန်မာပါဝင်နေရာ ယင်းစာရင်းမှ လွတ်မြောက်ရန် ၁၅လ အတွင်း ကြိုးပမ်းမည်ဟု နိုင်ငံတော် သမ္မတရုံး က ဆိုသည်။
ဖေဖော်ဝါရီ ၂၈ ရက်နေ့က နိုင်ငံတော်သမ္မတရုံး ထုတ်ပြန်ချက်တွင် အစိုးရအနေဖြင့် နိုင်ငံတကာ အသိုင်းအဝိုင်း တွင် တာဝန်သိအဖွဲ့ဝင် နိုင်ငံ တနိုင်ငံအနေဖြင့် ကတိကဝတ်ပြု ထားသော ငွေကြေးခဝါချမှုနှင့် အကြမ်းဖက်မှုကို ငွေကြေး ထောက်ပံ့တိုက်ဖျက်ရေးဆိုင်ရာ လုပ်ငန်းစဉ် ၈ ချက်ကို ၁၅ လအတွင်း အကောင်အထည် ဖော်သွားမည်ဖြစ်သည်ဟု ပါရှိသည်။
၂၀၁၈ခုနှစ် နိုင်ငံအချင်းချင်း အပြန်အလှန်အကဲဖြတ်မှု အစီအရင်ခံစာ (Mutual Evaluation Report-MER) ၌ မြန်မာ နိုင်ငံ၏ ငွေကြေးခဝါချမှု နှင့် အကြမ်းဖက်မှုကို ငွေကြေးထောက်ပံ့မှု တိုက်ဖျက်ရာတွင် လိုက်နာမှု အားကောင်းစေရန် လုပ်ငန်းစဉ် (၉၉) ချက် လုပ်ရန် လိုကြောင်း ဖော်ထုတ်ခံခဲ့သည်။
ထို့အတွက် ဦးဆောင်ကော်မတီ ဖွဲ့ပြီး ၃ လ အတွင်း ဥပဒေပိုင်းဆိုင်ရာ အားနည်းချက်များကို ကျော်လွှားနိုင်ခဲ့ကာ လိုအပ် ချက်တချို့ကို အကောင်အထည်ဖော် ဆောင်ရွက်နိုင်ခဲ့ခြင်းကြောင့် MER အစီအရင်ခံစာပါ လုပ်ငန်းစဉ်အများစု ဆောင်ရွက် ထားပြီးဖြစ်၍ လုပ်ငန်းစဉ် ၈ ချက်သာ ကျန်ကြောင်း သမ္မတရုံး ထုတ်ပြန်ချက်အရ သိရသည်။
“ကျနော်တို့ဆီမှာ ဥပမာပေါ့ ဟွန်ဒီ(တရားမဝင်ငွေလွဲလုပ်ငန်း) ကိစ္စဆိုရင် ဥပဒေတွေဘာတွေ ထွက်ထားပြီ ဒါပေမယ့် လက်တွေ့လုပ်ဖို့ ကျန်နေတာမျိုးတွေပေါ့ သူတို့က ကျနော်တို့ကို ဘာမှမလုပ်ဘူးဆိုပြီး အချက်တွေ အများကြီး ထည့်လိုက် တာ ဒီဘက်က ပြန်ပြီးရှင်းပြတယ်။ ညွှန်ကြားချက်တွေ အမိန့်တွေ ထုတ်ထားပါတယ်၊ လက်တွေ့ဆောင်ရွက်ရမယ့် အပိုင်း လေးကျန်တော့တယ်ဆိုမှ အချက်တွေ အများကြီးလျော့သွားတာ” ဟု နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးဌာန အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာ အဖွဲ့ အစည်းများနှင့် စီးပွားရေးဦးစီးဌာန ညွှန်ကြားရေးမှူးချုပ် ဦးချမ်းအေးက ဧရာဝတီသို့ ပြောသည်။
ထို့အပြင် ငွေကြေးခဝါချမှုနှင့် အကြမ်းဖက်မှုကို ငွေကြေးထောက်ပံံ့မှု တိုက်ဖျက်ရေးနှင့် သက်ဆိုင်သော ဥပဒေများ ပြဌာန်း ထားပြီးဖြစ်သော်လည်း တချို့ဥပဒေများမှ နည်းဥပဒေများ ထွက်ရှိရန် ကျန်ရှိနေသေးခြင်ကြောင့် ဆောက်ရွက်ရန် ကျန်ရှိနေ သည့် အချက်များအဖြစ် ဖော်ပြခံရခြင်းဖြစ်ကြောင်း ၎င်းက ဆိုသည်။
ယင်း လုပ်ဆောင်ရမည့် လုပ်ငန်းစဉ်အချက် ၈ ချက်ကို အသေးစိတ်သိရှိရန် ပြည်ထဲရေးဝန်ကြီးဌာန လက်အောက်ရှိ ငွေကြေးဆိုင်ရာ စုံစမ်းထောက်လှမ်းရေးအဖွဲ့သို့ ဧရာဝတီက ဆက်သွယ်ခဲ့သော်လည်း မေးမြန်း၍ မရရှိခဲ့ပေ။
ယခင်က အိမ်ခြံမြေ၊ တိုက်ခန်း၊ ကွန်ဒိုများ ရောင်းဝယ်ရာတွင် ကျပ်သိန်းတထောင်အထက်ရောင်းဝယ်မှုများ ကို ငွေကြေး ဆိုင်ရာ စုံစမ်းထောက်လှမ်းရေး အဖွဲ့ထံ သတင်းပေးပို့ရန် သတ်မှတ်ထားသော်လည်း ၂၀၂၀ ဇန်နဝါရီလကုန်ပိုင်းစတင်ကာ ရွှေ နှင့် ကျောက်မျက်ရတနာများ အမေရိကန်ဒေါ်လာ ၁၅၀၀၀ (ကျပ်သိန်း ၂၀၀ ခန့်)ကျော် သံသယဖြစ်ဖွယ်အရောင်း အဝယ်များကိုပါ သတင်းပို့ရတော့မည်ဖြစ်သည်။
မြန်မာနိုင်ငံသည် FATF ၏ ၂၀၁၈ ခုနှစ် အစီအရင်ခံစာအရ ငွေကြေးခဝါချမှုနှင့် အကြမ်းဖက် ငွေကြေး ထောက်ပံ့မှုများ တိုက်ဖျက်ရေး မြန်မာနိုင်ငံ၏ စွမ်းဆောင်ရည်တွင် “မဟာဗျူဟာ ချို့တဲ့မှုများ” ကြောင့် ပြီးခဲ့သည့် ဖေဖေါ်ဝါရီလ ကုန်ပိုင်း တွင် Grey List သို့ ထည့်သွင်းခံခဲ့ရသည်။
မြန်မာနိုင်ငံသည် အာရှ-ပစိဖိတ်ဒေသတွင် တရားမဝင် မူးယစ်ဆေးဝါးထုတ်လုပ်မှုနှင့် လူကုန်ကူးမှု၏ အဓိကနေရာ ရွှေတြိဂံဒေသ၏ အချက်အချာတွင် တည်ရှိပြီး မြန်မာနိုင်ငံတွင် တရားမဝင်ကျောက်စိမ်း တူးဖော်မှုများ၊ လက်နက်ကုန် ကူးခြင်းနှင့် သစ်ထုတ်လုပ်ရေးလုပ်ငန်းများ အပါအဝင် အခြားသော ဥပဒေချိုး ဖောက်မှု များနှင့် အတူ “သိသာထင်ရှား သော ပြဿနာများ” လည်း ရှိနေကြောင်း FATF ၏ ၂၀၁၈ ခုနှစ် အစီရင်ခံစာက ဆိုသည်။
“တခါတလေကျ သူတို့က စာရင်းထဲထည့်ချင် ထည့်တယ် မထည့်ချင်မထည့်တဲ့ သဘောထားလည်း ရှိကောင်း ရှိနိုင် တာပေါ့။ ဒီလိုစာရင်းထဲ ပါသွားတော့ နိုင်ငံရေးကအရ သိက္ခာကျတာပေ့ါ။ မြန်မာကလည်း ဒီဘက် တွေမှာတော့ ပိုပြီး ထိထိရောက်ရောက် အရေးယူလာနိုင်တယ်။ ဥပမာ အဂတိတိုက်ဖျက်ရေးတို့ဆိုရင် တော်တော်လည်း အရေးယူလာတွေ ရှိလာတယ်ပေါ့” ဟု စီးပွားရေးမူဝါဒရေးရာ ပညာရှင် ဒေါက်တာအောင်ကိုကို က ဧရာဝတီသို့ ပြောသည်။
မြန်မာနိုင်ငံအနေဖြင့် နယ်စပ်ဒေသများတွင် ဖြစ်ပွားနေသော မူးယစ်ဆေးဝါးကိစ္စများကိုမူ လတ်တလောအခြေ အနေအရ လက်လှမ်းမမှီသေးနိုင်ကြောင်း၊ အစိုးရအနေဖြင့်လည်း ငွေကြေးခဝါချမှုများ နှင့် ပတ်သက်ပြီး အရေးယူမှုများ၊ လုပ်ဆောင် မှုများကို ပိုပြီး တွေ့လာရကြောင်း ၎င်းက ဆိုသည်။
ဒေါက်တာအောင်ကိုကိုက “ ဒီမှာ ငွေမည်းဆိုတာကတော့ သယံဇာတရယ်၊ မူးယစ်ဆေးဝါးရယ်ပေါ့ ဒါက အဓိကပါ။ သူများ နိုင်ငံတွေမှာလို လူကုန်ကူးတို့ဘာတို့ဆိုတာကတော့ သိပ်များများစားစားမရှိသေးပါဘူး။ နောက်ပိုင်းမှာ ဒစ်ဂျစ်တယ် စီးပွား ရေးပုံစံဘက်ကို သွားနိုင်တဲ့အခါကျရင် ငွေကြေးအကူးအပြောင်းတွေ စီးဆင်းပုံတွေကို ကိုင်တွယ်တာတွေ စောင့်ကြည့်တာ တွေ ပိုလွယ်လာလိမ့်မယ်” ဟု မှတ်ချက်ပြုသည်။
ယင်းအပြင် အမျိုးသားအဆင့်ဆုံးရှုံးမှု အန္တရယ်အကဲဖြတ်ရေးလုပ်ငန်းစဉ် (National Risk Assessment-NRA)ရလဒ်အရ မူးယစ်ဆေးဝါးမှုခင်းများ အပါအဝင် အဂတိလိုက်စားမှု၊ လာဘ်ပေးလာဘ်ယူမှု၊ သစ် နှင့် ကျောက်မျက်ရတနာများ တရားမဝင်ရောင်းဝယ်မှု နှင့် အခွန်တိမ်းရှောင်မှုများကို ရှာဖွေဖော်ထုတ်ပြီး လျော့နည်းကျဆင်းသွားရန် ဆောင်ရွက်သွား မည်ဖြစ်ကြောင်း မြန်မာနိုင်ငံငွေကြေးခဝါချမှု နှင့် အကြမ်းဖက်မှု ကို ငွေကြေးထောက်ပံ့မှု တိုက်ဖျက်ရေးဦးဆောင် ကော်မတီ၏ ပြီးခဲ့သည့် ဇန်နဝါရီ ၃၀ ရက်က ပြုလုပ်သော ဒုတိယအကြိမ် ညှိနှိုင်းအစည်းအဝေးအရ သိရသည်။
မြန်မာနိုင်ငံသည် FATF ၏ နာမည်ပျက်စာရင်း Black list မှ ၂၀၁၆ ခုနှစ်တွင် ပယ်ဖျက်ခံခဲ့ရပြီး ယခုအခါ ၂၀၂၀ ဖေဖော်ဝါရီ ကုန်ပိုင်းတွင် သတိပေးသည့် အဆင့် မီးခိုးရောင်စာရင်း (Grey List)သို့ ပြန်လည်ထည့်သွင်းခံခဲ့ရခြင်းသည်။
Black List မှာ ငွေကြေးခဝါချမှုနှင့် အကြမ်းဖက် ငွေကြေးထောက်ပံ့မှုများ တိုက်ဖျက်ရေး အားနည်းလွန်းပြီး ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှု မရှိသော အဆင့်ဖြစ်ပြီး၊ မီးခိုးရောင်စာရင်းမှာ သတိပေးသော အဆင့်ဖြစ်သည်။
ဆက်စပ်ဖတ်ရှုရန်
ငွေကြေးခဝါချမှု ဆိုင်ရာ ပြစ်မှု ၉၀ ရာခိုင်နှုန်းကျော် မူးယစ်မှုများ ဖြစ်ဟု ဆို
အကြမ်းဖက်မှုကို ငွေကြေးထောက်ပံ့မှု မဟာဗျူဟာချမှတ် တိုက်ဖျက်မည်
ငွေကြေးခဝါချမှု စောင့်ကြည့်စာရင်းထဲ မြန်မာ တကျော့ပြန် ပါလာမလား