ပုဂံမြို့သစ် အရှေ့မြောက်ဘက်ရှိ ရှေးဟောင်း တာမဏီဘုရားစု အနီး ခွင့်ပြုချက်မရဘဲ သံဇကာများဖြင့် ခြံဝန်းခတ် ထားမှုအား ယမန်နေ့ (ဇွန်လ ၂ ရက်) ညနေပိုင်းက စတင် ဖျက်သိမ်းနေပြီ ဖြစ်ကြောင်း ရှေးဟောင်းသုတေသနနှင့် အမျိုးသားပြတိုက် ဦးစီးဌာန (ပုဂံဌာနခွဲ)မှ သိရသည်။
ယမန်နေ့ နေ့လယ်ပိုင်း၌ တာမဏီ ကျောင်းဆရာတော် နှင့် မူလမြေပိုင်ရှင်တို့ ရှေး/သုဌာနမှ တာဝန်ရှိသူများနှင့် လာရောက် တွေ့ဆုံ ရှင်းလင်းပြောဆိုပြီးနောက် ယင်းနေ့ ည နေပိုင်းတွင် စတင် ဖျက်သိမ်းခြင်း ဖြစ်ကြောင်း
အဆိုပါ ပုဂံဌာနခွဲမှ ညွှန်ကြားရေးမှူး ဒေါက်တာ သန်းထိုက်က ဧရာဝတီကို အတည်ပြု ပြောသည်။
“ကျနော်တို့ဘက်က မဖျက်ရင် တရားစွဲမယ်။ ဖျက်သွားရင်တော့ မလုပ်တော့ဘူးပေါ့။ ဒါပေမယ့် အားလုံးပြီးတဲ့ အထိ စောင့်ကြည့်ရမှာ။ ဖျက်တာ အားလုံးပြီးတယ်၊ နဂိုမူလ အနေအထားတိုင်း ပြန်ဖြစ်တယ် ဆိုရင်တော့ မစွဲဘူး။ ဖျက်တာ တိုးလို့တန်းလန်း ဖြစ်နေတယ်၊ ဆက်မလုပ်ဘူးဆိုရင်တော့ (တရား) စွဲရမှာပေါ့” ဟု ၎င်းက ဆိုသည်။
ယင်းနေရာသည် ကာကွယ် ထိန်းသိမ်းထားသည့် ရှေးဟောင်းမြင်ကွင်း (Landscape) နှင့် ရှေးဟောင်း ဘုရား၊ ပုထိုး၊ စေတီများဖြစ်ရာ ဝိုင်းဝန်း ထိမ်းသိမ်းရမည် ဖြစ်ကြောင်း၊ ထိုသို့ ထိန်းသိမ်းရာ၌ ခတ်သစ် အဆောက်အအုံများ တိုးချဲ့ ဆောက်လုပ်ခြင်း ကိုသာမက ပုဂံခေတ်က မရှိခဲ့သည့် ရုပ်ဝတ္ထုပစ္စည်း (Material) များ အနီးဝန်းကျင်တွင် လာရောက် အသုံးပြုခြင်းက အစ ခွင့်ပြု၍ မရကြောင်း ဒေါက်တာ သန်းထိုက်က ရှင်းပြသည်။
အဆိုပါ ခြံဝန်းခတ်ထားသည့် နေရာသည် အမွေအနှစ် ထိန်းသိမ်းရေးဇုန် (Property Zone) ၌ ကျရောက်နေပြီး လွန်ခဲ့ သည့် နှစ်ပေါင်း ၉၀၀ ကျော်၊ ပုဂံခေတ် အနုပညာ လက်ရာများ မြင်တွေ့နိုင်သည့် စေတီ၊ ပုထိုး၊ ဘုန်းကြီးကျောင်းများ တည်ရှိနေဆဲ ဖြစ်သည်။
သံဇကာ ခြံစည်းရိုး ခတ်မှုမှာ ၃ လခန့်သာ ရှိသေးပြီး အဝန်းအဝိုင်းမှာ ပေ ၁၀၀ x ပေ ၈၀ ခန့်၊ မြေဧကအားဖြင့် ၅ ဧက ခန့် ကျယ်ဝန်းကြောင်း၊ အဆိုပါ မြေနေရာ၏ မူလပိုင်ရှင်သည် ပုဂံဒေသခံ မဟုတ်ဘဲ ရန်ကုန်မှ စီးပွားရေးလုပ်ငန်းရှင် တဦးဖြစ်ကာ တာမဏီကျောင်း ဆရာတော်၏ ဒါယိကာ၊ ဒါယိကာမများ ဖြစ်ကြောင်း ဒေသခံများထံမှ စုံစမ်း သိရှိရ သည်။
ပုဂံဒေသခံ ဦးမြင့်နိုင်က “ဖျက်လိုက်တာ ကောင်းတဲ့လက္ခဏာပါ။ အရင်တုန်းက ဥပဒေမဲ့ မြေယာတိုးချဲ့မှုတွေ အပေါ် မှာ အမြင်အမျိုးမျိုး ကွဲတာလေးတွေ ရှိပေမယ့် ဒါကတော့ တကယ့်ကို ညီညီညွတ်ညွတ်နဲ့ ဒေသခံ၊ ရှေးဟောင်းမြတ်နိုး တဲ့ အသိုင်းအဝိုင်း၊ ဝန်ကြီးဌာန အားလုံးက တက်ညီလက်ညီနဲ့ လုပ်လိုက်တဲ့သဘောပေါ့။ ဥပဒေ စိုးမိုးမှု ပြန်ရလာတယ်လို့ ခံစားရတယ်” ဟု မှတ်ချက်ပြုသည်။
ယခင်က နေရာတခု ယူပြီးပါက အဆင်ပြေပြီး ရသွားကြသည်မှာ များကြောင်း၊ ယခုဖြစ်ရပ်က ကျူးကျော်မှုများ ပြုလုပ် ၍ မရတော့ဘဲ ဥပဒေအတိုင်း၊ ဇုန်နယ်မြေခွဲခြားမှု အတိုင်း အတိအကျသွားနေပြီ ဆိုခြင်းကို လုပ်ငန်းရှင်များအား သ တင်း စကားပေးလိုက်ခြင်းသာ ဖြစ်ကြောင်း ၎င်းက ဆက်လက် ပြောဆိုသည်။
သို့သော်လည်း ပုဂံဒေသ အမွေအနှစ်ဇုန်သည် ကျယ်ပြန့်လွန်းခြင်း၊ လူနေအိမ်ခြေများနှင့် ရောထွေးနေခြင်းနှင့် ဥပဒေမဲ့ ကျူးကျော်မှုများက ကြီးမားသော စိန်ခေါ်မှု ဖြစ်နေသေးသည်ဟု ဦးမြင့်နိုင်က ပြောသည်။
ရှေးဟောင်းအမွေအနှစ် ထိန်းသိမ်းရေးပညာရှင် ဒေါ်ဥမ္မာမျိုးက ယခုဖြစ်ရပ်သည် သာသနာရေးဆိုင်ရာ သံဃာတော် များ အပါအဝင် လူတိုင်းသည် ကမ္ဘာ့အမွေအနှစ် စည်းမျဉ်းစည်းကမ်းများကို ပိုမိုနားလည်ရန် လိုကြောင်း၊ ကမ္ဘာ့အမွေ အနှစ်ဒေသအတွင်း အမွေအနှစ်များကို မထိခိုက်ဘဲ မည်သို့နေထိုင်ရမည်ကို အသိပညာပေးမှုများ ထပ်မံပြုလုပ်ရန် လိုအပ်ကြောင်း မီးမောင်းထိုးပြနေသည်ဟု မှတ်ချက်ပြုသည်။
ရှေး/သုဌာနအနေဖြင့် ဥပဒေမဲ့ ဆောက်လုပ်နေခြင်းကို ယခုမှ တားမြစ်ခြင်း မဟုတ်ဘဲ စတင်ဆောက်လုပ်စဉ်က တည်းက အကြိမ်ကြိမ်တားမြစ်ခဲ့သော်လည်း ဆက်လုပ်ခဲ့ခြင်း ဖြစ်ကြောင်း၊ နောက်ဆုံးအဆင့် တရားစွဲတော့မည်ဆိုမှ ပိုင်ရှင် ရောက်လာပြီး ပူးပေါင်း ပါဝင်ဆောင်ရွက်လာကြောင်း၊ လူသားအားလုံးနှင့် ဆိုင်သည့် ကမ္ဘာ့အမွေအနှစ်ကို အား လုံးက ဝိုင်းဝန်း ထိန်းသိမ်းရမည်ဖြစ်ကြောင်း ဒေါက်တာသန်းထိုက်က အသိပေးပြောဆိုသည်။
ယခုဖြစ်စဉ်နှင့် ပတ်သက်၍ World Heritage Center (ကမ္ဘာ့အမွေအနှစ် စင်တာ)က မေးမြန်းထားမှုအား မြေပြင် အခြေအနေ၊ ဌာန၏ လုပ်ထုံးလုပ်နည်း အဆင့်ဆင့်နှင့် အရေးယူဆောင်ရွက်ထားပုံများကို တင်ပြသွားရန်ရှိကြောင်း သိရသည်။
၂၀၁၉ ဇူလိုင်တွင် ကမ္ဘာ့ယဉ်ကျေးမှု အမွေအနှစ် စာရင်းဝင် အဖြစ် အသိအမှတ်ပြုခံခဲ့ရသည့် ပုဂံဒေသတွင် ယဉ်ကျေး မှု အမွေအနှစ်များကို နည်းအမျိုးမျိုးဖြင့် ထိခိုက်စေမည့် ဥပဒေမဲ့၊ စည်းကမ်းမဲ့ ခြံဝန်းခတ်ခြင်း၊ အဆောက်အအုံသစ် များ တိုးချဲ့ ဆောက်လုပ်ခြင်းတို့ကြောင့် ယဉ်ကျေးမှု အမွေအနှစ်များ ရေရှည်တည်တံ့ရေးအတွက် အန္တရာယ်ရှိ ကြောင်း အမွေအနှစ် ချစ်မြတ်နိုးသူများက သတိပေးလျက် ရှိသည်။
ဆက်စပ်ဖတ်ရှုရန်
ကမ္ဘာ့အမွေ ပုဂံဒေသအတွင်း ဥပဒေမဲ့ အဆောက်အအုံ တိုးချဲ့မှုများ ပြုလုပ်နေ
မြောက်ဦး ယဉ်ကျေးမှု နယ်မြေအတွင်း ကျူးကျော် နေထိုင်မှု များလာ ဟုဆို
ကိုဗစ်ပေးတဲ့ ပုဂံ ဒေသခံတွေရဲ့ သောက
