လူမှုကွန်ရက်ကို အသုံးချပြီး အွန်လိုင်းတွင် စုမဲ ငွေလိမ်လည်မှုများမှာ ပိုများလာပြီး ထိန်းသိမ်း ရခက်နေသည်ဟု နည်းပညာမှုခင်းဌာနမှ ရဲမှူးကြီး ညွန့်ဝေက ဧရာဝတီသို့ ပြောသည်။
နည်းပညာမှုခင်းဌာနသို့ ရောက်ရှိလာသည့် အွန်လိုင်းမှ တဆင့် စုမဲ ငွေလိမ်လည်သည့် အမှုပေါင်းသည် ၂၀၁၉ ခုနှစ် ဇန်နဝါရီလမှ ဒီဇင်ဘာလအထိ ၁၁၀ ရှိပြီး ယခုနှစ် ဇန်နဝါရီမှ ဇွန်လအထိ အမှုပေါင်း ၉၀ ရှိပြီဟု ပိုဆိုးလာသည့် အခြေအနေကို ထောက်ပြပြောဆိုသည်။
ရဲမှူးကြီး ညွန့်ဝေက “အွန်လိုင်းစုမဲ လိမ်လည်မှုတွေက အရမ်းများလွန်းတယ်။ တနှစ်ထက် တနှစ် ပိုတိုးလာတယ်။ အဲဒါက အတိုးများများရလိုမှုအပေါ်မှာ မြူဆွယ်တာပေါ့။ အတိုးများများနဲ့ မြူဆွယ်တော့ ဒီဟာက တားမနိုင်၊ ဆီးမရကို ဖြစ်နေတယ်။ အဓိကကတော့ လူတွေရဲ့လောဘကြောင့်ပေါ့။ ဒါတွေကို ပြည်သူလူထု သတိပြုဖို့ Facebook အကောင့်တွေကို အယုံမလွယ်ဖို့ပေါ့” ဟု ဧရာဝတီသို့ ပြောသည်။
အွန်လိုင်းစုမဲ ဆိုသည်မှာ လူမှုကွန်ရက် ဖေ့စ်ဘုတ်စာမျက်နှာထက်တွင် သိမြင်ပြီး ခင်မင်ကြရာမှ တဆင့် လူ ၁ ဦးက ဦးဆောင်ကာ သတ်မှတ်ငွေကို သတ်မှတ်လူဦးရေ အရေအတွက်လိုက် အဖွဲ့ဖွဲ့ကာ ရက်၊ လ သတ်မှတ်ပြီး ငွေစုကြခြင်း ဖြစ်သည်။
စုကြေးပါဝင်သူများက စုမဲတန်ကြေးကို ဦးဆောင်ကာ ငွေကိုင်ထားသူ၏ ဘဏ်အကောင့်အတွင်းသို့ လွှဲပေးရပြီး တလ ပြည့်ပါက စုကြေး ပါဝင်သူများ၏ ငွေပမာဏာကို ရာခိုင်နှုန်းအလိုက် တွက်ချက်ကာ ဘဏ်မှ ပြန်လည်လွှဲပေးခြင်း ဖြစ် သည်။ ထိုသို့ ငွေစုခြင်းသည် ယခင်က ရပ်ကွက်များအတွင်း စုသည့် စုမဲနှင့် သဘောသဘာဝ တူညီသည်ဟု သိရ သည်။
အွန်လိုင်းမှ တဆင့် ငွေကြေး လိမ်လည်ခံရသူတချို့က ငွေကိုင်သူကို အွန်လိုင်းပေါ်တွင်သာ သိရှိဖူးပြီး ပြင်ပတွင် သိကျွမ်းသူများ မဟုတ်သောကြောင့် ငွေလိမ်ရန် ပိုမိုလွယ်ကူနေခြင်းဖြစ်နိုင်သည်ဟု စုမဲထည့်ရင်း သိန်း ၇၀ အလိမ်ခံ လိုက်ရသည့် မစိုးစိုးဝေက ရှင်းပြသည်။
၎င်းက “သူငယ်ချင်းတယောက်နဲ့ သူ့အသိတယောက်က ခေါ်လို့ ကိုယ်လည်း တလ ၂ သိန်းလောက် ပြန်ရမယ်၊ အိမ်ထဲက အိမ်အပြင်ထွက်ပြီး အလုပ်လုပ်စရာလည်း မလိုတော့ ထည့်လိုက်တာ ကုန်တာပဲ။ တိုင်လည်း စိတ်ပင်ပန်း မယ်။ ငွေလည်း ထပ်ကုန်မှာစိုးလို့ တိုင်မနေတော့ဘူး။ တစုကို သိန်း ၂၀ မှာ ၅ လကြာပေမယ့် ၈ သိန်းပဲ ပြန်ရတော့ တယ်” ဟု ပြောသည်။
အလားတူ စုမဲ တစုကို သိန်း ၂၀ ဖြင့် မိတ်ဆွေများကို စည်းရုံးကာ စုမဲ ၆ မဲအတွက် သိန်း ၁၂၀ ပါဝင်ခဲ့သူ ဒေါ်သိန်း သိန်း ဆိုလျှင် စုငွေ ၂ လ အတွက် ငွေ ၁၂ သိန်းသာ ရခဲ့ပြီး လိမ်လည်သူက ယခင်ဆက်သွယ်နေကြ စာတိုများ၊ အကောင့်များကို ဖျက်ကာ ခြေရာလက်ရာ ဖျောက်၍ ထွက်ပြေးသွားခဲ့သည်ဟု ဆိုသည်။
ငွေလိမ်သူက ဒေါ်သိန်းသိန်းကို အွန်လိုင်းကနေ ဆက်သွယ်လာခြင်းဖြစ်ပြီး သူ၏ လုပ်ငန်းဖြစ်သော ပိုးထည်ဆိုင်နှင့် ကျောက်စိမ်းရောင်းသည့် ဆိုင်များကို လာရောက်လေ့လာစေလိုကြောင်း၊ ငွေမည်မျှရင်းပါက အတိုးမည်မျှ ရနိုင်ကြောင်း စာတိုပို့ကာ ဆက်သွယ်ခဲ့ခြင်း ဖြစ်သည်ဟု သိရသည်။
၎င်းက “ယောကျာၤးသိမှာစိုးလို့ ကိုယ့်တယောက်ထဲ ကြိတ်ဖြေရှင်းခဲ့ရတာ။ တိုင်လည်း တိုင်မနေတော့ဘူး။ ဘာလို့လည်း ဆိုတော့ နေ့တိုင်း စိတ်ဆင်းရဲနေရမှာ။ ဒီထဲ ယောကျာၤးနဲ့ပါ ကွဲမှာဆိုတော့ ကိုယ်အသုံးမကျလို့တော့ မိသားစု ပြိုကွဲ မခံနိုင်ဘူး။ ကိုယ်အမှားကို ကိုယ်တိုင်ခံမယ်ဆိုပြီး စက်ပြန်ချုပ်လိုက်တယ်” ဟု ပြောသည်။
အလိမ်ခံရသည့်သူ အများစုသည် အမျိုးသမီးများဖြစ်ပြီး အိမ်နေရင်း တဖက်တလမ်းမှ ဝင်ငွေရရန် လုပ်ဆောင်ကြရင်း ငွေကြေး လိမ်လည်ခံရခြင်း ဖြစ်သည်။ လိမ်လည်မှုများက အမျိုးမျိုးရှိနိုင်ကြောင်း၊ တချို့က အွန်လိုင်းမှ တဆင့် ဈေးရောင်းသည့် ပုံစံ ဟန်ဆောင်ကာ လိမ်လည်သလို စုမဲဖြင့် လိမ်လည်မှုများလည်း ရှိနေကြောင်း နည်းပညာမှုခင်း ဌာနမှ ဌာနစုမှူး ရဲမှူး မျိုးဇော်သိုက်ကလည်း ရှင်းပြသည်။
ရဲမှူး မျိုးဇော်သိုက်က “ဒီလိုအမှုတွေ ဖြစ်လာရင် တနိုင်ငံလုံးမှာရှိတဲ့ ရဲစခန်းတွေမှာ အမှု ဖွင့်ကြတယ်။ စခန်းတွေက အမှုမှန် ပေါ်ပေါက်ရေးအတွက် ကျနော်တို့ဆီကို နည်းပညာအရ စစ်ဆေးထင်မြင်ချက် တောင်းတယ်။ သူတို့ ဖုန်းထဲမှာ Facebook ဘာတွေ သုံးထားလဲ။ မက်ဆင်ဂျာက ဆက်သွယ်ထားသလားပေါ့။ ဖမ်းမိ၊ မမိ ဆိုတာကတော့ တိုင်တဲ့သူ အပေါ်မှာ မူတည်တယ်။ တချို့ကျတော့ Facebook အကောင့်လေးပဲ သိပြီးတော့ ဘာမှ မသိတဲ့ဟာတွေလည်းရှိတယ်။ အထောက်အထား မရှိတော့ ကျနော်တို့က ရှာဖို့ ခက်တာပေါ့” ဟု ရှင်းပြသည်။
လူသိများသော ဖြစ်ရပ်တခုမှာ မွန်ပြည်နယ်၊ လမိုင်းမြို့တွင်လည်း အွန်လိုင်း စုမဲတောင်းရာတွင် ပြန်ထုတ်မပေးသည့် မငြိမ်းချမ်း ဦးဆောင်သည့် (NCCC Group)ကို ငွေကြေး လိမ်လည်မှုဖြင့် ရာဇသတ်ကြီး ဥပဒေပုဒ်မ ၄၂၀ အပြင် အွန်လိုင်းကို အသုံးပြု၍ ငွေလိမ်လည်ခြင်း ကြောင့် ၆၆ (ဂ) ဖြင့် ဇန်နဝါရီလ ၂၀ ရက်က ဖမ်းဆီးခဲ့ကြောင်း သိရသည်။
ဥပဒေ ပုဒ်မ ၆၆(ဂ)မှာ “ဆက်သွယ်ရေးကွန်ရက်တခုခုကို အသုံးပြု၍ ငွေကြေးနှင့် ပစ္စည်းတရပ်ရပ်ကို ခိုးယူခြင်း၊ လိမ်လည် ခြင်း၊ အလွဲသုံးစားပြုခြင်း သို့မဟုတ် အကျိုးပျက်စီးစေခြင်း” တို့ကို ပြုလုပ်ပါက နှစ်နှစ်ထက် မပိုသော ထောင်ဒဏ်ဖြစ် စေ၊ ကျပ်ဆယ်သိန်းထက်မပိုသော ငွေဒဏ်ဖြစ်စေ ၊ ဒဏ်နှစ်ရပ်စလုံး ဖြစ်စေ ချမှတ်နိုင်သည်ဟု ပြဋ္ဌာန်းထားသည်။
ဆက်စပ်လင့်
လမိုင်းမြို့မှ အွန်လိုင်းစုမဲငွေ လိမ်လည်ပြီး တိမ်းရှောင်နေသူ ဖမ်းဆီးရမိ
အွန်လိုင်း စုမဲ မသမာမှု စုမဲဒိုင်ကို အမှုပေါင်း ၃၀ ဖြင့် အမှုဖွင့် အရေးယူ
လွတ်လပ်စွာ ထုတ်ဖော်ပြောဆိုခွင့်နဲ့ ပုဒ်မ ၆၆ (ဃ)