လာမည့် ၂၀၂၀ အထွေထွေ ရွေးကောက်ပွဲတွင် မဲပေးမည့် သူများအနေဖြင့် အကြောင်းအမျိုးမျိုးကြောင့် နိုင်ငံသား စိစစ် ရေးကတ်ပြား မရှိသော်လည်း အသက် ၁၈ နှစ်ပြည့်ပြီး မဲစာရင်းတွင် ပါဝင်သူတိုင်း မဲပေးခွင့် ဆုံးရှုံးမည် မဟုတ်ကြောင်း ပြည်ထောင်စု ရွေးကောက်ပွဲ ကော်မရှင် (UEC)၏ ပြောရေးဆိုခွင့်ရှိသူ ဦးမြင့်နိုင်က ဧရာဝတီကို ပြောသည်။
“အဓိကကတော့ မဲစာရင်းထဲပါဖို့။ မဲစာရင်းထဲ ပါသွားရင်တော့ မဲပေးပိုင်ခွင့် ရှိသွားပြီ။ တကယ်လို့များ မှတ်ပုံတင်ရဖို့မှာ သူ ကြိုးစားမယ်။ ကြိုးစားလို့ မရသေးရင်လည်းပဲ မဲစာရင်းထဲမှာ ပါတဲ့သူ အမှန်ဖြစ်ကြောင်း သူ့ဓာတ်ပုံပါတဲ့ အစိုးရက တရား ဝင် အသိအမှတ်ပြုတဲ့ ကျောင်းသားကတ်တွေ ဘာတွေ ဒါမျိုးပြလည်း ရတယ်” ဟု ဦးမြင့်နိုင်က ဆိုသည်။
ထို့အပြင် အရန်မီးသတ်၊ ကြက်ခြေနီ တပ်ဖွဲ့ဝင်များ၊ မော်တော်ယာဉ်မောင်းလိုင်စင်များ စသည်ဖြင့် ပြနိုင်လျှင်လည်း ရ ကြောင်း၊ မှတ်ပုံတင်သည် မဲစာရင်းထဲ ပါဝင်သူ ဟုတ်၊ မဟုတ် အထောက်အထား တရပ်အနေဖြင့် တိုက်ဆိုင် စစ်ဆေးခြင်း သာဖြစ်ကြောင်း၊ မဲစာရင်းထဲ ပါဝင်ရေးသည် အဓိကဖြစ်ရာ မဲစာရင်း သွားကြည့်ကြစေချင်ကြောင်း ၎င်းက ရှင်းပြသည်။
အသက် ၁၈ နှစ်ပြည့်ပြီး မှတ်ပုံတင် မရသေးသည့်သူများ မဲပေးနိုင်ရေးနှင့် ပတ်သက်၍ ဧရာဝတီက မေးမြန်းရာတွင် ဦးမြင့် နိုင်က ထိုကဲ့သို့ ဖြေကြားခြင်း ဖြစ်သည်။
ဦးမြင့်နိုင်က “ကတ်တခုခု မရှိရင်လည်း သူနေထိုင်တဲ့ ရပ်ကွက်က ရပ်ကွက်အုပ်ချုပ်ရေးမှူးတို့၊ ကော်မရှင်အဖွဲ့ဝင်တွေက ဒီလူကတော့ ဟုတ်ပါတယ်။ အမှန်ပါပဲ။ မဲစာရင်းထဲပါတဲ့သူပါ။ ဒီလူမှန်ပါတယ်လို့ ထောက်ခံရင်လည်း ဆန္ဒမဲပေးပိုင်ခွင့် မ ဆုံးရှုံးပါဘူး” ဟု ပြောသည်။
လူဝင်မှုကြီးကြပ်ရေးနှင့် ပြည်သူ့အင်အား ဦးစီးဌာနကလည်း အသက် ၁၈ နှစ်ပြည့်ပြီးသူတိုင်း မဲပေးနိုင်ရေး သစ္စာစီမံချက် ဖြင့် မှတ်ပုံတင်များကို ရပ်ကွက်၊ ကျေးရွာများအထိ ကွင်းဆင်း လုပ်ဆောင်ပေးလျက်ရှိရာ မှတ်ပုံတင်များ သွားလုပ်ရန် လည်း ၎င်းက တိုက်တွန်းသည်။
ရွေးကောက်ပွဲ စောင့်ကြည့်လေ့လာရေး အဖွဲ့တဖွဲ့ဖြစ်သည့် New Myanmar Foundation မှ မမြနန္ဒာသင်းက “မှတ်ပုံတင်ရှိ ရင်တော့ အကောင်းဆုံးပေါ့။ တခြားဟာကျ ဘာဖြစ်နိုင်လဲဆို သူက ဝန်ထမ်းကတ်ကို ပြတာပဲဖြစ်ဖြစ်၊ တခုခု ပြတယ်ဆိုပေ မယ့် ဒီလူက ဒီမဲဆန္ဒနယ်မှာ နေထိုင်တာ ဟုတ်၊ မဟုတ် ဆိုတာကို ရပ်ကွက်အုပ်ချုပ်ရေးမှူးပဲ ဖြစ်ဖြစ် အဲဒီလို ထောက်ခံ ချက်တွေက တခါပြန်ပြီးတော့ အတည်ပြုရတာ ခက်နေမှာပေါ့” ဟု ပြောသည်။
ရွေးကောက်ပွဲ ဥပဒေအရ အသက် ၁၈ နှစ် ပြည့်ပြီး နိုင်ငံသားဖြစ်သူတိုင်း မဲပေးခွင့် ရရမည်ဟုဆိုထားရာ ထိုသို့ မဲပေးခွင့်ရ ရန် ဆောင်ရွက်ပေးရေးသည် တာဝန်ရှိသူများနှင့် ဌာနဆိုင်ရာများ၏ အလုပ်ဖြစ်ကြောင်း၊ အထောက်အထား တခုခုပြကာ မဲပေးနိုင်သည် ဆိုသော်လည်း ရွေးကောက်ပွဲ မတိုင်မီကာလအတွင်း မှတ်ပုံတင်များ ရရှိအောင် ဆောင်ရွက်ပေးသင့် သလို မဲပေးချင်သူ၊ မဲပေးခွင့်ရသူများ မဲစာရင်း၌ ပါဝင်ရေး လုပ်ဆောင်ရန်လည်း လိုအပ်ကြောင်း ၎င်းက အကြံပြုသည်။
ပြီးခဲ့သည့် ရွေးကောက်ပွဲများတွင် မဲပေးသည့်နေ့၌ မဲစာရင်းရှာရ လွယ်ကူစေရန် ကော်မရှင်ဥက္ကဋ္ဌ၊ သက်ဆိုင်ရာ မဲရုံ ကော် မရှင် အဖွဲ့ဝင်များ၏ တံဆိပ်တုံးနှင့် မဲစာရင်းပါ အချက်အလက်များ ပါဝင်သော စလစ်ပြားများ ကြိုတင်ပေးဝေထားရာ မှတ်ပုံ တင် မပါသူများအနေဖြင့် ထိုစလစ်ပြားများဖြင့် တိုက်ဆိုင်စစ်ဆေးကာ မဲပေးနိုင်ကြောင်း ၂၀၁၅ အထွေထွေရွေးကောက်ပွဲ၌ လှိုင်မြို့နယ်၊ (၁၃)ရပ်ကွက် ကော်မရှင်အဖွဲ့ခွဲ ဥက္ကဋ္ဌအဖြစ် ဆောင်ရွက်ခဲ့သူ ဦးထွန်းထွန်းလင်းက ရှင်းပြသည်။
“မှတ်ပုံတင် ပါလာရင်တော့ ပိုကောင်းတာပေါ့။ စလစ်ပြား ပါလာရင်လည်း အဆင်ပြေတယ်။ မဲစာရင်း အချက်အလက်နဲ့ တိုက် လို့ရတယ်။ အဓိကက မဲစာရင်းမှာပါရင် မဲပေးခွင့်ရမှာပဲ။ ဒီလူ ဒီလမ်းက မှန်လားဆိုတာ မဲရုံမှာရှိတဲ့ လမ်းမှူးတွေ၊ ဝင်ပြိုင် တဲ့ ကိုယ်စားလှယ်လောင်းတွေရဲ့ ကိုယ်စားလှယ်တွေ ရှိတယ်။ သူတို့နဲ့ သက်သေပြပြီးတော့ ပေးခွင့်ပြု လိုက်ပါတယ်” ဟု ၎င်းက ဆိုသည်။
၂၀၂၀ အထွေထွေ ရွေးကောက်ပွဲကို နိုဝင်ဘာ ၈ ရက်တွင် ကျင်းပမည်ဖြစ်ပြီး ရွေးကောက်ပွဲတွင် မဲပေးနိုင်သူဦးရေ ၃၇ သန်းကျော် ရှိကာ အသက် ၁၈ နှစ်ပြည့်ပြီး ပထမဆုံး မဲပေးမည့် လူငယ် ၅ သန်းခန့် ရှိကြောင်း ပြည်ထောင်စုရွေးကောက် ပွဲ ကော်မရှင်က ကြေညာထားသည်။
အခြေခံမဲဆန္ဒရှင်စာရင်းများကိုလည်း ပထမအကြိမ်အဖြစ် ဇူလိုင် ၂၅ ရက်မှ သြဂုတ် ၈ ရက်ထိ၊ ထပ်တိုးအဖြစ် သြဂုတ် ၁၄ ရက်ထိ ထပ်မံတိုးမြှင့်ကာ ကြေညာပေးထားပြီး ရပ်ကွက်/ကျေးရွာများရှိ ရွေးကောက်ပွဲကော်မရှင်ရုံးများတွင် သွားရောက် ကြည့်ရှုနိုင်မည် ဖြစ်သည်။
မဲဆန္ဒရှင်စာရင်းတွင် မိမိအမည် မပါဝင်ပါက ပုံစံ(၃)ဖြင့် လျှောက်ထားခြင်း၊ မဲမပေးသင့်သူများ ပါဝင်နေပါက ပုံစံ(၄)ဖြင့် ကန့်ကွက်ခြင်း၊ မိမိအချက်အလက်များ မှားယွင်းနေပါက ပုံစံ(၄-ဂ)ဖြင့် ပြင်ဆင်ခြင်းတို့ကို မဲစာရင်းကြေညာထားစဉ် ကာလ အတွင်း ပြုလုပ်နိုင်မည် ဖြစ်သည်။
ဆက်စပ်ဖတ်ရှုရန် –
နိုင်ငံသား အခွင့်အရေး မဆုံးရှုံးစေချင်ရင် မဲစာရင်း ပါ၊ မပါ သွားကြည့်ပါ
No Vote လှုံ့ဆော်မှု ပုဒ်မ ၆ ခုနှင့် ငြိစွန်းဟု UEC ပြော
