၂၀၂၀ ခုနှစ် အထွေထွေရွေးကောက်ပွဲကျင်းပမည့် နိုဝင်ဘာ ၈ ရက်တွင် ရွေးကောက်ပွဲနှင့်ပတ်သတ်၍ အထစ်အငေါ့ တစုံတရာရှိပါက ဥပဒေဘောင်အတွင်း မှသာ တည်တည်ငြိမ်ငြိမ် ဖြေရှင်းကြပါဟု နိုင်ငံတော်အတိုင်ပင်ခံပုဂ္ဂိုလ် ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်က ပြောဆိုလိုက်သည်။
ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်က အမျိုးသားဒီမိုကရေစီအဖွဲ့ချုပ်ပါတီ (NLD) ၏ ဥက္ကဋ္ဌ အနေဖြင့် ပြည်သူလူထုအား ရွေးကောက်ပွဲ
မဲဆွယ်စည်းရုံးသည့် မိန့်ခွန်းကို နိုဝင်ဘာ ၅ ရက်၊ နေ့လည်ပိုင်းက လူမှုကွန်ရက်မှ တဆင့် ပြောဆိုရာတွင် ရွေးကောက်ပွဲကာလ တည်ငြိမ်ရေးကို ထည့်သွင်းပြောဆိုသွား ခြင်း ဖြစ်သည်။
ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည် က “အထစ်အငေ့ါလေးတွေကရှိမှာပေါ့။ ဒါက ရွေးကောက်ပွဲတိုင်းမှာရှိတာပဲ။ လုံးဝ အထစ်အငေ့ါ မရှိခဲ့တဲ့ ရွေးကောက်ပွဲဆိုတာ ရှားပါတယ်။ နည်းနည်း အထစ်အငေ့ါလေးတွေ ရှိခဲ့တယ်ဆိုရင်တောင် ဒီဟာတွေကို ကျမတို့ က ဥပဒေဘောင်အတွင်းကနေ တရားမျှမျှတတနဲ့ ဖြေရှင်းတယ်။ တည်တည်ငြိမ်ငြိမ်နဲ့ ဖြေရှင်းတယ် ဆိုတာကို လုံးဝ ပေါ်လွင် စေချင်ပါတယ်” ဟု ပြောသည်။
မဲပေးသည့် နေ့တွင် ရွေးကောက်ပွဲစည်းမျဉ်းစည်းကမ်းများ၊ ဥပဒေများနှင့် ကိုက်ညီမှု မရှိဟု ထင်မြင်ခြင်း၊ လွတ်လပ်စွာ ဆန္ဒမဲပေးပိုင်ခွင့်ကို ထိပါးသည်ဟု ထင်မြင်ခြင်းများ ရှိပါက တည်တည်ငြိမ်ငြိမ် အေးအေးချမ်းချမ်းဖြင့် မဲရုံတာဝန် ရှိသူများကို အသိပေး ပြောဆိုပါဟု ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်က ဆိုသည်။
ဆက်လက်ပြီး ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်က “ကျမ ထပ်တလဲလဲသုံးနေတဲ့ ဝေါဟာရကတော့ တည်ငြိမ်ရေးပဲ။ တည်ငြိမ်ဖို့ အင်မတန်မှ အရေးကြီးပါတယ်။ ရွေးကောက်ပွဲနေ့မှာ အားလုံး တည်တည်ငြိမ်ငြိမ်နဲ့ သွားပြီး မဲပေးရမယ်။ မှန်မှန်ကန်ကန် ပေးရမယ်” ဟု ထပ်မံပြောဆိုသည်။
မဲပေးပြီးနောက် ရွေးကောက်ပွဲရလာဒ်များ တရားဝင်ကြေငြာချိန်တွင်လည်း မိမိအားပေးသည့် ဘက်မှ အနိုင်ရရှိပါက ကြုံးဝါးပြီး လက်ခမောင်းခတ်ခြင်း၊ တဖက်သားမခံချင်အောင် လုပ်ဆောင်ခြင်းများ မလုပ်ရန်နှင့် မိမိ မျှော်မှန်းထားသည့် ရလာဒ်ကို ရာနှုန်းပြည့် မရပါကလည်း ဒေါသဖြင့် တုံ့ပြန်ကာ ပြဿနာရှာခြင်း မလုပ်ရန် ဒေါ်အောင်ဆန်းစူကြည်က ပြောသည်။
မြန်မာနိုင်ငံအနေဖြင့် ဖွံ့ဖြိုးဆဲ နိုင်ငံငယ်၊ ဒီမိုကရေစီအပြည့်အဝ မရသေးသည့် နိုင်ငံတခုဖြစ်သော်လည်း ပြည်သူလူထုက ဒီမိုကရေစီစိတ်ဓါတ်အပြည့်အဝ ရှိသည်ကို ရွေးကောက်ပွဲနေ့တွင် ပြသရန် လိုအပ်ပြီး ပြည်သူများက မဲပေးခြင်းဖြင့် ကိုယ့်ကံကြမ္မာ၊ ကိုယ့်တိုင်းပြည်၏ ကံကြမ္မာကို ဖော်ဆောင်ကြပါဟုလည်း မိန့်ခွန်းထဲတွင် ထည့်သွင်း ပြောဆိုသွားသည်။
ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်မှ ယနေ့မိန့်ခွန်း မပြောမီ ၂ ရက်အလိုတွင် ရွေးကောက်ပွဲနှင့် ပတ်သတ်၍ တပ်မတော်က အစိုးရကို ပြစ်တင်ဝေဖန်ထားရာ အစိုးရကလည်း ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေပုဒ်မများကို လိုက်နာရန် တပ်မတော်ကို ပြန်လည်ချေပပြီး အစိုးရနှင့် တပ်မတော်ကြား ကတောက်ကဆများ ရှိနေသည်မှာ လူထုကြား ထွက်ပေါ်လာခဲ့သည်။
အစိုးရနှင့် တပ်မတော်ကြား ရွေးကောက်ပွဲနှင့် ပတ်သက်၍ အများပြည်သူရှေ့တွင် မကျေမလည် စဖြစ်သည့် အကြောင်း အရင်းမှာ နိုဝင်ဘာ ၂ ရက်တွင် တပ်မတော်ကာကွယ်ရေး ဦးစီးချုုပ်ရုံးမှ ပြည်ထောင်စုရွေးကောက်ပွဲ ကော်မရှင် (UEC) ၏ အလွဲအမှားများကို ပြစ်တစ်ပြောဆိုကာ အစိုးရကို တာဝန်ခံရမည်ဟု သတိပေးသည့် ထုတ်ပြန်ချက် တစောင် ထုတ်ရာမှ စတင်ခဲ့ခြင်း ဖြစ်သည်။
တပ်မတော်၏ ထုတ်ပြန်ချက် ထွက်ရှိပြီး နိုဝင်ဘာ ၃ ရက်တွင် ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်က ရွေးကောက်ပွဲကို ထိခိုက်အောင် လုပ်ရန် လူထုကို ဒေါသဖြင့် တုံ့ပြန်အောင် ဆွနေသူများရှိသဖြင့် ပြည်သူများက ထောင်ချောက်ထဲ မဝင်မိကြရန် ၊ သတိထားကြရန် လူမှုကွန်ရက်တွင် ရေးသားခဲ့သည်။
တပ်မတော်ကာကွယ်ရေးဦးစီးချုပ်၊ ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီး မင်းအောင်လှိုင် ကလည်း နိုဝင်ဘာ ၃ ရက်တွင် ရွေးကောက်ပွဲတွင်း စည်းကမ်းချိုးဖောက်မှု များလျှင် တည်ငြိမ်သည့် ဒီမိုကရေစီစနစ်ဖြစ်ရန် ခဲယဉ်းကြောင်း နှင့် တပ်မတော်က ပြောဆို သတိပေးရမည့် တာဝန်ရှိကြောင်း၊ နိုင်ငံတော်နှင့် ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေ ကို ကာကွယ်ရန် တပ်မတော်တွင် တာဝန်ရှိ သည်ဟုလည်း Popular News သတင်းဌာနနှင့် အမေးအဖြေကဏ္ဍတွင် ပြောဆို ထားသည်။
ရွေးကောက်ပွဲ မဲဆွယ်စည်းရုံးရေးကာလအတွင်း UEC ၏ လုပ်ငန်းဆောင်ရွက်မှုအပေါ်တွင် နိုင်ငံရေးပါတီများ၊ လူမှုကွန်ရက်များပေါ်တွင် ဝေဖန်မှုများ ပြင်းပြင်းထန်ထန် ရှိခဲ့ပြီး UEC ၏ အားနည်းချက်များကို ထောက်ပြကာ အစိုးရက တာဝန်ခံရမည် ဖြစ်ကြောင်း ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီး မင်းအောင်လှိုင်က ပြောဆိုခြင်း ဖြစ်သည်။
UEC က အောက်တိုဘာ ၁၆ ရက်တွင် ရွေးကောက်ပွဲမကျင်းပနိုင်သည့် နယ်မြေစာရင်းများ ကြေငြာရာတွင် လည်း ပြည်နယ်အခြေစိုက် နိုင်ငံရေးပါတီများက ပြင်းပြင်းထန်ထန် ဝေဖန်ပြီး NLD မနိုင်နိုင်သည့် နယ်မြေများကို တမင် ပိတ်ပင်ခြင်း ဖြစ်သည်ဟု စွပ်စွဲပြစ်တင်မှုများ ရှိခဲ့သည်။
ထိုအပေါ်တွင်လည်း UEC နှင့် သက်ဆိုင်ရာ ရွေးကောက်ပွဲကော်မရှင်အဆင့်ဆင့်က ရွေးကောက်ပွဲမကျင်းပနိုင်သည့် နယ်မြေ များကို သတ်မှတ်ရာတွင် တပ်မတော်က လုံခြုံရေး အပြည့်အဝ မပေးနိုင်သည့် နေရာများ၊ လူထုအမြင်တွင် လုံခြုံသည်ဟု ယူဆသော်လည်း ပြည်ထဲရေးနှင့် ကာကွယ်ရေး၏ အမြင်တွင် မလုံခြုံဟု သတ်မှတ်တင်ပြသည့် နယ်မြေများကို သုံးသပ်ကာ ရွေးကောက်ပွဲမကျင်းပနိုင်သည့် နယ်မြေစာရင်းထည့်သွင်းရခြင်း ဖြစ်သည်ဟု ဖြေဆို ထားသည်။
တပ်မတော်က ရွေးကောက်ပွဲ မကျင်းပနိုင်သည့် နယ်မြေစာရင်းမှာ UEC ၏ ဆုံးဖြတ်ချက်သာ ဖြစ်သည်ဟု တုံ့ပြန် ထားပြီး ရွေးကောက်ပွဲမကျင်းပနိုင်သည့် မြို့နယ်များ ၁၅ မြို့နယ်ထိ တိုးလာခြင်းမှာ တိုင်းရင်းသား လက်နက်ကိုင်တပ်ဖွဲ့များ ၏ နှောင့်ယှက်ဖိအားပေးမှုများကြောင့်ဖြစ်သည်ဟုလည်း ထုတ်ပြန်ချက်တစောင်ထုတ်ကာ ပြစ်တင်ပြောဆိုထားသည်။
တပ်မတော်၏ ထုတ်ပြန်ချက်နှင့် တဆက်တည်း ထွက်ပေါ်လာသည့် ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီး မင်းအောင်လှိုင်၏ သတိပေးချက်များ မှာ ရွေးကောက်ပွဲအလွန် အစိုးရသစ်တင်မြှောက်ရေး ကာလတွင် တပ်မတော်က မကျေနပ်ချက် ရှိပါက အာဏာသိမ်းရန် အကြံအစည်ဖြင့် ရှေ့ပြေး ပြောဆိုနေခြင်း ဖြစ်သည်ဟု နိုင်ငံရေးပါတီများနှင့် နိုင်ငံရေးအသိုင်းအဝိုင်းမှ စိုးရိမ်ပူပန်မှုများ ရှိနေကြသည်။
တပ်မတော်၏ သတိပေးချက်များနှင့် ပတ်သတ်၍ ရှမ်းတိုင်းရင်းသားများ ဒီမိုကရေစီအဖွဲ့ချုပ် (SNLD)၏ ပြောရေးဆိုခွင့်ရှိသူ ဦးစိုင်းလိတ်ကလည်း “တပ်မတော်အနေနဲ့ သူထိန်းကွပ်နိုင်တဲ့ ပါတီတခုခုနဲ့ အခြားသော သူနဲ့ နှီးနွယ်ရာ အစုအဖွဲ့တွေနဲ့ ညွှန့်ပေါင်းအစိုးရ ဖွဲ့နိုင်မယ်ဆိုရင် သူအေးအေးဆေးဆေးနဲ့ ပြီးသွားလိမ့်မယ်လို့ ထင်တယ်။ ဒီလို မဟုတ်ဘဲနဲ့ ဆန့်ကျင်ဘက် ရလာဒ်တခုခု ထွက်လာရင်တော့ ကျနော်တို့ မမျှော်မှန်းအပ်တဲ့ ကိစ္စတွေ လုပ်ဆောင်လာနိုင်တယ်လို့မြင်ပါတယ်” ဟု ပြောဆိုထားသည်။
NLD၊ SNLD၊ ကချင်ပြည်နယ်ပြည်သူ့ပါတီ (KSPP) ၊ ရခိုင်အမျိုးသား ပါတီ (ANP) အပါအဝင် အခြားနိုင်ငံရေးပါတီများ နှင့် နိုင်ငံရေးအသိုင်းအဝိုင်းတွင် ရွေးကောက်ပွဲအလွန်ကာလတွင် မတည်မငြိမ် ဖြစ်မည်ကို စိုးရိမ်မှုများရှိကြောင်း ထုတ်ဖော်ပြောဆိုလာကြသည်။
အဆိုပါ ပါတီများက UEC ၏ လုပ်ငန်းမှားယွင်းဆောင်ရွက်မှုများကို ထောက်ပြဝေဖန်သော်လည်း ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီး မင်းအောင်လှိုင်၏ အစိုးရအပေါ် ပြစ်တင်ဝေဖန်မှုကို မနှစ်သက်ကြောင်း၊ တပ်မတော်က အစိုးရကို ပြောဆိုခြင်း မှာ ရွေးကောက်ပွဲအလွန်ကာလတွင် နိုင်ငံက စိုးရိမ်စရာ အခြေအနေဖြစ်သည်ကို ခန့်မှန်းမိကြောင်း ပြောဆိုကြသည်။
နိုဝင်ဘာ ၄ ရက်၊ နိုင်ငံတော်သမ္မတရုံး သတင်းစာရှင်းလင်းပွဲတွင် သမ္မတရုံးပြောရေးဆိုခွင့်ရှိသူ ဦးဇော်ဌေးက “တပ်မတော်ရဲ့ ထုတ်ပြန်ချက်ဟာ နိုင်ငံရေးပါတီနဲ့ လူပုဂ္ဂိုလ်အချို့ရဲ့ တိကျရေရာ၊ သေချာမှု မရှိတဲ့ ပြောကြားချက်များ အပေါ် အခြေခံထားပါတယ်။ လွတ်လပ်ပြီး တရားမျှတတဲ့ ရွေးကောက်ပွဲ ဖြစ်မြောက်ရေးကို အထောက်အကူ မဖြစ်စေဘဲ စိုးရိမ်စိတ်တွေ မတည်ငြိမ်မှုတွေ ဖြစ်စေရေးကို အားပေးရာ ရောက်ပါတယ်” ဟု ပြောသည်။
ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီးမင်းအောင်လှိုင်က Popular News သတင်းဌာနနှင့် အမေးအဖြေကဏ္ဍတွင် ပြောဆိုချက်များကလည်း ဖွဲ့စည်းပုံ အခြေခံဥပဒေ၊ နိုင်ငံ့ဥပဒေများ၏ အနှစ်သာရနှင့် ကိုက်ညီမှုမရှိပါဟု ဦးဇော်ဌေးက ပြောသည်။
UEC အပေါ် တပ်မတော်၏ ဝေဖန်ချက်နှင့် ပတ်သတ်၍လည်း ယခင် သမ္မတဟောင်း ဦးသိန်းစိန်လက်ထက်၊ UEC မှာ လူထု၏ ယုံကြည်မှုစစ်တမ်းတွင် ၃၆ ရာနှုန်းသာ ရရှိခဲ့ပြီး လက်ရှိ UEC မှာ ယုံကြည်မှု ပိုတိုးတက်လာသည်ကို ရွေးကောက်ပွဲဆိုင်ရာ ပြည်သူ့လှုပ်ရှားမှုအဖွဲ့ (Pace) တွင် တွေ့ရသည်ဟုလည်း ဦးဇော်ဌေးက ပြန်လည်ချေပပြောဆိုသွားသည်။
အထက်ပါ ဦးဇော်ဌေး၏ ပြောဆိုချက်များထဲတွင် တပ်မတော်ကာကွယ်ရေးဦးစီးချုပ်ကို ပြောဆိုချက်နှင့် ပတ်သတ်၍ တပ်မတော် သတင်းမှန်ပြန်ကြားရေးအဖွဲ့က နိုဝင်ဘာ ၅ ရက်တွင် တုံ့ပြန်သည့် စာတစောင် ပြန်ထုတ်ပြီး ထိုထဲတွင် ၂၀၀၈ ဖွဲ့စည်းပုံ အခြေခံ ဥပဒေတွင်း ပြဌာန်းထားသည့် ပုဒ်မများကို ကိုးကားကာ တပ်မတော်သည် နိုင်ငံတော်၏ အမျိုးသားနိုင်ငံရေး ဦးဆောင်မှုအခန်းကဏ္ဍတွင် ရှိကြောင်း ရေးသားထားသည်။
ထိုတုံ့ပြန်ချက်ထဲတွင် ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံ ဥပဒေပုဒ်မ ၃၄၁ အရ နိုင်ငံတော်တွင် နိုင်ငံတော်နှင့် နိုင်ငံသားများအတွက် ဘေးအန္တရာယ်ကျရောက်လာလျှင် တပ်မတော်က ကူညီဆောင်ရွက်ရမည်ဟု ပြဌာန်းထားသည့် အချက်ကိုလည်း တပ်မတော်သတင်းပြန်ကြားရေးအဖွဲ့၏ ထုတ်ပြန်ချက်တွင် ထည့်သွင်းဖော်ပြထားသည်။
၂၀၂၀ ခုနှစ်၊ အထွေထွေရွေးကောက်ပွဲကို နိုဝင်ဘာ ၈ ရက်တွင် ကျင်းပမည်ဖြစ်ပြီး ရွေးကောက်ပွဲတွင် ပြည်နယ်နှင့် တိုင်းဒေသကြီး အသီးသီးမှ ပြည်သူ့လွှတ်တော်ကိုယ်စားလှယ်နှင့် အမျိုးသားလွှတ်တော် ကိုယ်စားလှယ် စုစုပေါင်း ၄၇၆ ယောက်က ပြည်သူလူထု၏ မဲဆန္ဒဖြင့် ရွေးချယ်ခံရပြီး ပြည်ထောင်စုလွှတ်တော်သို့ ရောက်ရှိလာမည် ဖြစ်သည်။
ပြည်ထောင်စု လွှတ်တော်သို့ရောက်လာမည့် ရွေးကောက်ခံကိုယ်စားလှယ်များအနက် ၅၀ ရာခိုင်နှုန်းအထက် အနိုင်ရသည့် နိုင်ငံရေးပါတီက သမ္မတအမည်စာရင်းကို တင်သွင်းနိုင်မည်ဖြစ်သည်။
ရွေးချယ်တင်မြှောက်ခံရမည့် သမ္မတက ပြည်နှင့် တိုင်းဒေသကြီး အသီးသီး၏ ဝန်ကြီးချုပ်များနှင့် အစိုးရအဖွဲ့ဝင်များကို ခန့်အပ်ရေးတွင်လည်း အာဏာရရှိမည် ဖြစ်သည်။
နိုင်ငံရေးပါတီ ၁ ခုတည်းက အစိုးရဖွဲ့နိုင်သည့် ၅၀ ရာခိုင်နှုန်းနှင့်အထက် အနိုင်မရပါက အနိုင်ရသည့် ရွေးကောက်ခံ ကိုယ်စားလှယ်များ၏ နိုင်ငံရေးပါတီများက မိတ်ဘက် ပြန်ဖွဲ့ပြီး သမ္မတအမည်စာရင်းကို တင်သွင်းရမည် ဖြစ်သည်။
NLD က ၂၀၂၀ ခုနှစ်၊ အထွေထွေရွေးကောက်ပွဲတွင်လည်း တောင်ပြိုကမ်းပြိုအနိုင်ရရှိပြီး အစိုးရသစ် ပြန်လည် ဖွဲ့စည်းရေးကို ရာနှုန်းပြည့် လုပ်ပိုင်ခွင့် ရရန် မျှော်မှန်းထားပြီး ပြည်သူလူထုအနေဖြင့် ဒီမိုကရေစီအခြေခံ အုတ်မြစ် ခိုင်မာအောင် NLD က လုပ်ဆောင်ရန်အတွက် အပြတ်အသတ်အနိုင်ရရန် ဝိုင်းဝန်းကူညီပေးပါဟုလည်း ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်က ပြောဆိုထားသည်။
ပြည်နယ်အသီးသီးမှ တိုင်းရင်းသားပါတီများကလည်း ဒေသတွင်း ပေါင်းစည်းပါတီများ ဖွဲ့စည်းထားပြီး ပြည်နယ်တွင်း အနိုင်ရရန် မျှော်မှန်းထားပြီး ပြည်နယ်များတွင် အများစု အနိုင်ရပါက အစိုးရသစ်ဖွဲ့စည်းရေးတွင် ပါဝင်နိုင်ရန်အထိ မျှော်မှန်းထားကြသည်။
You may also like these stories:
NLD မဲနိုင်အောင် ဝိုင်းဝန်းဖို့ အနုပညာရှင်များကို ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည် မေတ္တာရပ်ခံ
မဲရုံ၌ NLD နှင့် USDP မဲရုံကိုယ်စားလှယ်များ ခိုက်ရန်ဖြစ်ပွားသဖြင့် အပြန်အလှန် အမှုဖွင့်
မင်းကင်း ကြံ့ခိုင်ရေးပါတီဝင်များနှင့် ဝန်းရံသူ ၂၁ ဦးကို နိုင်ငံတော် အကြည်ညိုပျက်စေမှုဖြင့် တရားစွဲ
