ပို့ကုန်၊ သွင်းကုန်လိုင်စင်များလျှောက်ထားရာတွင် ယခင်ကလို လူကိုယ်တိုင်လာစရာမလိုတော့ဘဲ အွန်လိုင်းစနစ်ဖြင့် အသုံးပြုနိုင်ပြီဖြစ်သောကြောင့် အဂတိလိုက်စားမှုများ ရာနှုန်းပြည့်လျော့နည်းသွားမည်ဖြစ်ကြောင်း စီးပွားရေးနှင့် ကူးသန်းရောင်းဝယ်ရေး ဝန်ကြီးဌာန ဒုတိယညွှန်ကြားရေးမှုး ဦးမျိုးခိုင်ဝင်းကပြောသည်။
စီးပွားရေးနှင့် ကူးသန်းရောင်းဝယ်ရေး ဝန်ကြီးဌာန လက်အောက်ရှိ ကုန်သွယ်ရေးဦးစီးဌာနက ယနေ့တွင် ပို့ကုန်သွင်းကုန် လိုင်စင်/ပါမစ်များအွန်လိုင်းမှ လျှောက်ထားနိုင်သည့် Myanmar Tradenet 2.0 စနစ်ကို သတင်းမီဒီယာသို့ မိတ်ဆက်ရှင်းလင်းခြင်းအခမ်းအနားကို အွန်လိုင်းသတင်းစာရှင်းလင်းပွဲအဖြစ် ပြုလုပ်ရာတွင် ၎င်းက ထိုသို့ထည့်သွင်းပြောဆိုခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။
ယခင်က သက်ဆိုင်ရာဌာနအထိ လာရောက်လျှောက်ထားရသောကြောင့် ဌာဆိုင်ဆိုင်ရာဝန်ထမ်းများနှင့် ကုန်သည်၊ လုပ်ငန်းရှင်တို့ မျက်နှာချင်းဆိုင်တွေ့ရသည့်အနေထားများတွင်လည်း အဂတိလိုက်စားမှုကို ဌာနဆိုင်ရာများက တိုက်ဖျက်သည့် လုပ်ငန်းစဉ်များရှိခဲ့ပြီး ယခုအခါ ထိုစနစ်က အဂတိလိုက်စားမှုကို လျှော့ချပေးနိုင်မည်ဟု ဆိုသည်။
ကုန်သွယ်ရေးဦးစီးဌာန ဒုတိယညွှန်ကြားရေးမှူး ဦးမျိုးခိုင်ဝင်းက “လုပ်ငန်းရှင်နဲ့ ဌာနအကြားမှာ ထိတွေ့မှု လုံးဝမရှိတော့တဲ့အတွက် ဒါတွေကို ကျနော်တို့ဒါ ၁၀၀ ရာခိုင်နှုန်းပေါ့။ ဒါတွေအများကြီးလျှော့ချနိုင်တဲ့ အနေအထားဖြစ်ပါတယ်” ဟု ပြောသည်။
ထိုစနစ်ကြောင့် လူကိုယ်တိုင်လာရောက်လျှောက်ထားရသော ကုန်သွယ်မှုဆိုင်ရာ ဝန်ဆောင်မှုများဖြစ်သည့် အသင်းဝင်ခွင့် လျှောက်ထားခြင်း၊ ပို့ကုန်သွင်းကုန်လုပ်ငန်းရှင် မှတ်ပုံတင်လက်မှတ်အပါအဝင် ဆက်စပ်ကတ်များ လျှောက်ထားခြင်း၊ ပို့ကုန်လိုင်စင် ပါမစ်လျှောက်ထားခြင်း၊ သွင်းကုန်လိုင်စင်ပါပါမစ်လျှောက်ထားခြင်း လုပ်ငန်းများကို အွန်လိုင်းမှတဆင့် လျှောက်ထားနိုင်မည်ဖြစ်သည်။
ကုန်သွယ်မှုလုပ်ငန်းများ ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေးအတွက် ကုန်သွယ်မှုလုပ်ငန်းများဖြေလျော့သည့်လုပ်ငန်းများ၊ ကုန်သွယ်မှု လျှင်မြန်ချောမွေ့စေရေး လုပ်ငန်းများကို ဆောင်ရွက်ရာတွင် ကိုဗစ်-၁၉ ရောဂါပြန့်နှံ့လာမှုကြောင့် လူချင်းထိတွေ့မှု လျော့ချရန်ဖြစ်လာသည့်အခြေအနေများကြောင့်လည်း ထိုစနစ်ကို မြန်ဆန်စွာ အကောင် အထည်ဖော်ခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်ဟု ကုန်သွယ်ရေးဦးစီးဌာန ညွှန်ကြားရေးမှူးချုပ် ဦးမင်းမင်း ကပြောသည်။
ညွှန်ကြားရေးမှူးချုပ် ဦးမင်းမင်း က “COVID-19 မှာတော့ စိန်ခေါ်မှုထဲကနေပြီးတော့ ရုံးထွက်နိုင်ဖို့အတွက်ဆောင်ရွက်ရတဲ့ စနစ်တခုဖြစ်ပါတယ်။ ကျနော်တို့အနေနဲ့လည်း ဒီအခြေအနေတွေကို အကောင်အထည်ဖော်နိုင်ဖို့အတွက်ကို Myanmar Tradenet 2.0 က မူလကတည်းက ရှိခဲ့ပေမယ့်လည်း ပိုပြီးတော့ ဒီကာလမှာမြန်မြန်ဆန်ဆန်နဲ့ ဆောင်ရွက်ခဲ့တာ ဖြစ်ပါတယ်”ဟု ယနေ့ရှင်းလင်းပွဲတွင် သတင်းထောက်များကိုပြောသည်။
ယခင်က လိုင်စင်များလျှောက်ထားရာတွင် ကြားခံအေးဂျင့်များမှတဆင့် ဆောင်ရွက်ခိုင်းရပြီး အေးဂျင့်များကို ပေးချေရသည့် ငွေကြေးကုန်ကျမှုများရှိသော်လည်း အခုအခါ အွန်လိုင်းမှ သက်ဆိုင်ရာဌာနသို့ အမှန်တကယ်ပေးသွင်းရသည့်ငွေကြေးသာကုန်ကျသလို ယခင်ကလို စာရွက်စာတမ်းဖြင့်မဟုတ်ဘဲ အင်တာနက်မှ တဆင့် အီလစ်ထရောနစ်ဒေတာအဖြစ် သိမ်းဆည်းပေးမှုများကြောင့် လုပ်ငန်းပိုမိုမြန်ဆန်လာကြောင်း ယင်းစနစ်ကိုအသုံးပြုနေသော ရန်ကုန်မြို့မှ စီးပွားရေးလုပ်ငန်းရှင် ဒေါက်တာစိုးထွန်းကပြောသည်။
ဒေါက်တာစိုးထွန်း က “ဌာနတော်တော်များများက အွန်လိုင်းနဲ့သွားရင်တော့ ခုနကပြောတဲ့ လာဘ်ပေး လာဘ်ယူ ကိစ္စတွေ လျော့နည်းသွားမယ်လို့မြင်တယ်။ နောက်ပြီး ကျနော်တို့အတွက်လည်းပိုပြီး ငွေကုန်ကြေးကျနည်းသွားမယ်။ တဘက်ကလည်း မြန်ဆန်မှုပိုရှိလာမယ်လို့ကျနော်တို့မြင်တယ်” ဟု ပြောသည်။
ယခင်က လိုင်စင်စာရွက်ကို နေပြည်တော်မှတဆင့်ရယူပြီး နယ်စပ်ကုန်သွယ်မှုလုပ်ဆောင်ရာနေရာထိပို့ဆောင်ပေးရသည့် လုပ်ဆောင်မှုအဆင့်ဆင့်ရှိခဲ့ပြီး ယခုစနစ်ကြောင့် ထိုကဲ့သို့ အချိန်ကြန့်ကြာမှုများလည်း နည်းသွားသည်ဟု၎င်းက ဆိုသည်။
ကုန်သွယ်ရေးဦးစီးဌာနက ပို့ကုန်သွင်းကုန် လုပ်ငန်းရှင်မှတ်ပုံတင်ခြင်းလုပ်ငန်းများအပါအဝင် ပို့ကုန်သွင်းကုန် လိုင်စင် လျှောက်ထားမှု လုပ်ငန်းများကို ၂၀၀၄ နှစ်တွင် Manual စနစ်မှ Computerized စနစ်သို့ စတင်ပြောင်းလဲခဲ့သည်။
၂၀၁၈ ခုနှစ်သို့အရောက်တွင် ပို့ကုန်သွင်းကုန် လုပ်ငန်းရှင် မှတ်ပုံတင်လက်မှတ်(ပသက) အပါအဝင် ဆက်စပ်ကတ်များ၊ လိုင်စင်/ပါမစ်များကို အင်တာနက်ရရှိသည့် မည်သည့်နေရာမှမဆို လျှောက်ထားထုတ်ယူနိုင်သည့် Myanmar Tradenet 2.0 စနစ်ကို USAID ၏အထောက်အပံ့ဖြင့် စတင်အကောင်အထည်ဖော်ခဲ့သည်။
ထိုသို့အကောင်အထည်ဖော်ဆောင်ရွက်ရာတွင် ၂၀၂၀ ခုနှစ် နှစ်ကုန်ပိုင်းတွင် Tradenet Member လျှောက်ထားခြင်းလုပ်ငန်းများ၊ ပသကနှင့်ဆက်စပ်ကဒ်များလျှောက်ထားခြင်း၊ ပို့ကုန်လိုင်စင်ပါမစ်လျှောက်ထားခြင်း များကို ထိုစနစ်မှတဆင့် အွန်လိုင်းမှလျှောက်ထားနိုင်အောင် စီစဉ်ပေးနိုင်ခဲ့ပြီး ယခုနှစ် ဇန်နဝါရီလ ၅ ရက်နေ့တွင် သွင်းကုန်လိုင်စင်ပါမစ် လိုင်စင်ပါမစ်လျှောက်ထားခြင်းလုပ်ငန်းများကို ထိုစနစ်ဖြင့် လျှောက်ထားနိုင်ရန် လုပ်ဆောင်ပေးခဲ့ကြောင်းသိရသည်။
ယခုအခါ Myanmar Tradenet 2.0 စနစ်ဖြင့် Tradenet Member ၃၄၃၀ ခု၊ ပသကနှင့်ဆက်စပ်ကဒ်များ ၁၇၇၁ ကဒ်၊ ပို့ကုန်လိုင်စင်/ပါမစ် ၅၇၆ စောင်နှင့် သွင်းကုန်လိုင်စင်/ပါမစ် ၁၆၁၇ စောင်ထုတ်ပေးပြီးဖြစ်ကြောင်း ကုန်သွယ်ရေးဦးစီးဌာနကသိရသည်။