ရခိုင်ပြည်နယ် ကျောက်တော်မြို့တွင် စစ်ဘေးရှောင်များ နေရပ်ပြန်နိုင်ရေးနှင့် ပတ်သက်၍ မြို့ပေါ်ရောက် စစ်ဘေးရှောင် မာလာရွာသားများက ဆန္ဒထုတ်ဖော်ပွဲကို ဇန်နဝါရီလ ၁၉ ရက် နေ့လယ်၂ နာရီကျော်က မဟာကံကြီးရှင် ဘုရား စစ်ဘေး ရှောင်စခန်းတွင် ပြုလုပ်ခဲ့ကြသည်။
တပ်မတော်မှ ကျေးရွာအနီးနှင့် ကျေးရွာအတွင်း တပ်စွဲနေထိုင်ကြသည့်အတွက် ကျောက်တော် ကုလားတန် မြစ်အထက် ပိုင်းရှိ မာလာရွာ အပါအဝင် တင်းမ၊ ပြိုင်းတိုင်း၊ မီးဝ စသည့် ကျေးရွာတို့မှ စစ်ဘေးရှောင်တို့မှာ နေရပ်ပြန်ရန် အခက်အခဲ ရှိနေသည်ဟု ဆိုကာ ဆုတ်ခွာပေးရန် ဆန္ဒထုတ်ဖော်ခြင်း ဖြစ်သည်။
ဆန္ဒထုတ်ဖော်ရာတွင် ပါဝင်သူ ဒေါ်ဖြူဖြူက “အခုလို စစ်ပွဲတွေ ငြိမ်နေတော့ ကျမတို့ကတော့ ရွာကို အရမ်းပြန်ချင်တယ်။ ပြန်ဖို့တွေးကြည့်တော့ ရွာနဲ့ နီးနီးလေးမှာ တပ်မတော်သားတွေ ရှိနေတယ်။ အဆင်မပြေဘူး။ ဘာဖြစ်လို့လဲဆိုတော့ ကလေးတွေ ရှိမယ်။ ရွာနားမှာလည်း မပေါက်သေးတဲ့ လက်နက်တွေလည်း ရှိနေတယ်။ ပြန်ဖြစ်ရင်လည်း အဲဒီမိုင်းတွေ ကြောင့် အသက်အန္တရာယ် ဒုက္ခရောက်မှာ စိုးရိမ်တဲ့အတွက် ကျမတို့ မပြန်ရဲကြပါ” ဟု ဆိုသည်။
ယင်းသို့ မာလာရွာသားများ အိမ်ပြန်နိုင်ရန် ကျေးရွာအနီးတွင် ယာယီ တပ်စွဲထားသည့် တပ်မတော် စခန်းများကို ပြန်လည် ရုပ်သိမ်းပေးစေလိုကြောင်း ဆန္ဒ ထုတ်ဖော်သူများက တောင်းဆိုနေကြသည်။
ဦးမောင်ဝင်းလှိုင် “စစ်သားတွေက ရွာနားမှာရှိတော့ သူတို့ကို ကျနော်တို့ ကြောက်တယ်။ ရွာကိုလာရင် ရွာသားတွေကို ခေါ်တယ်။ ရိုက်ပုတ်တယ်။ ဖမ်းတယ်။ ရှိတဲ့ပစ္စည်း ကြက်ငှက်တွေကို သတ်စားတယ်။ ဒါကြောင့် အိမ်မပြန်ရဲတာ” ဟု ဆိုသည်။
ဆန္ဒထုတ်ဖော်ရာတွင် ကျေးရွာသား ၇၀ ခန့်တို့က တပ်မတော် တိုးချဲ့စစ်အင်အားနှင့် စစ်စခန်းများ ချက်ချင်း ရုပ် သိမ်းပေး၊ ရွာသားပိုင် ပစ္စည်းများအား လွတ်လပ်စွာ သယ်ယူခွင့် ချက်ချင်းပေး၊ ရွာသားများအား ရွာသို့လွတ်လပ်စွာ သွား လာခွင့် ချက်ချင်းပေး၊ တပ်မတော်သားများ ယူဆောင်သွားသော ကျေးရွာသားပိုင် ပစ္စည်းများအား ချက်ချင်းပြန်ပေး၊ ရွာနှင့် အနီးဝန်းကျင်၌ မြှုပ်ထားသော မြေမြှုပ်မိုင်းများအား ချက်ချင်း ဖယ်ရှားပေး စသည့်အချက် စာတမ်းပါ ဗီနိုင်းများ ကိုင် ဆောင်ကာ တောင်းဆိုခဲ့ကြသည်။
သို့သော် မာလာရွာ အပါအဝင် တင်းမ၊ ပြိုင်တိုင်း၊ မီး၀ စသည့် ကျေးရွာများသည် ရခိုင်စစ်ပွဲအတွင်း တပ်မတော်နှင့် AA တို့ အတွက် မဟာဗျူကျသည့် နေရာများ ဖြစ်သည့်အပြင် တိုက်ပွဲများ ဖြစ်ပွားခဲသည့် နေရာများဖြစ်သည်။
မာလာရွာသားများ နေရပ်ပြန်နိုင်ရေး၊ ကျေးရွာအတွင်းကျန်ခဲ့သည့် ပစ္စည်းများကို သယ်ယူခွင့်ရရှိရေးအတွက် ရွာသူရွာသား များက ပြည်နယ် အစိုးရအဖွဲ့နှင့် ဝန်ကြီးချုပ်ထံသို့ ဒီဇင်ဘာလ ၃၀ ရက်က အသနားခံစာ တင်ခဲ့ကြောင်း သိရ သည်။
ဆန္ဒထုတ်ဖော်ရာတွင် ဦးဆောင်သူ ဦး ဇော်ဝင်းက “ကျနော်တို့ ရခိုင်ပြည်နယ် အစိုးရဆီမှာ ရွာသားတွေရွာမှာ ကျန်နေခဲ့တဲ့ ပစ္စည်းတွေကို ခွင့်ပြုပေးဖို့ အသနားခံစာ တစောင်ပေးပို့ခဲ့တယ်။ အဲဒါအဆင်မပြေလို့ ဆန္ဒဖော်ထုတ်ကြတာ။ တပ်မတော် က ရွာမှာရှိတဲ့ ပစ္စည်းတွေကို ယူပြီး စားသောက်နေကြတယ်။ သယ်ယူသွားကြတယ်။ ဒါကြောင့် ကြာလာရင် ဘာမှကျန်ဖြစ် လာမယ်။ ပြည်နယ် အစိုးဟာ အဲဒီလိုဖြစ်နေတာကို သိသိရက်နဲ့ ဖုံးဖို့ကြိုးစားနေလို့ ဆန္ဒထုတ်ဖော်ရတာဖြစ်တယ် ” ဟု ပြောသည်။
မာလာကျေးရွာသားတို့မှာ ပြီးခဲ့သည့် နှစ်ဖက် တိုက်ပွဲ ဖြစ်စဉ်များကြောင့် AA နှင့် ဆက်နွယ်သည်ဟူသော သံသယဖြင့် ဖမ်းဆီးခံရမှုများ ရှိနေမှု၊ ရက်ပေါင်း ၄၀ ကျော်ကြာ မီးဝ တိုက်ပွဲ ပြင်းထန်လာမှု တို့ကြောင့် ကြောက်လန့်ကာ ထွက်ပြေး လာကြသည်မှာ တနှစ်ခန့်ကြာမြင့်လာနေပြီ ဖြစ်သလို လက်ရှိ စစ်ရှောင်စခန်းတွင် စားဝတ်နေရေး ကျပ်တည်း လာမှုတို့ ကြောင်း အိမ်ပြန်ချင်နေကြခြင်း ဖြစ်သည်။
ဦးမောင်ဝင်းလှိုင် “ကျနော်တို့မှာ စားဝတ်နေရေး အခက်အခဲ ဖြစ်နေတယ်။ ပထမကတော့ ဆန်၊ ဆီ၊ ပဲတွေ ရတယ်။ အခုကတော့ အရမ်း အခက်အခဲ ဖြစ်လာတယ်။ ကိုယ့်ရွာကို ဆန်စပါးတွေ သွားယူမယ်ဆိုရင်လည်း လမ်းပိတ်ထားတဲ့ အတွက် သွားမရဘူး” ပြောသည်။
ယင်းသို့ ကျေးရွာအနီးတွင် တပ်မတော်သားများ၏ ယာယီစခန်းများ ပြန်ရုပ်သိမ်းပေးရေး အပါအဝင် ကျေးရွာသားများ၏ ပစ္စည်းများကို တပ်မတော်သားများက ယူဆောင်သွားသည်ဆိုသည့် မာလာကျေးရွာသားများ၏ ပြောဆိုချက်၊ တောင်း ဆိုချက်များနှင့် ပတ်သက်ပြီး ရခိုင်ပြည်နယ် အစိုးရအဖွဲ့ လုံခြုံရေးနှင့် နယ်စပ်ရေးရာ ဝန်ကြီးနှင့် တပ်မတော် သတင်းမှန် ပြန်ကြားရေး အဖွဲ့မှ ဥက္ကဋ္ဌ ဗိုလ်ချုပ် ဇော်မင်းထွန်းတို့ ကို ဧရာဝတီက ဆက်သွယ်ခဲ့သော်လည်း ဖုန်းလက်ခံ ဖြေကြားခြင်း မရှိသေးပေ။
သို့သော်လည်း စစ်ဘေးရှောင်များ အိမ်ပြန်နိုင်ရေးအတွက် မိုင်းရှင်းလင်းရေးကိစ္စမှာ လက်ရှိတွင် တပ်မတော်နှင့် AA တို့မှာ အပစ်အခတ် ရပ်စဲထားသော်လည်း နှစ်ဖက်ဆိုင်ထားသည့်အနေထားတွင် ရှိသဖြင့် လက်ရှိတွင် အခက်အခဲများ ရှိနေ ကြောင်း ရခိုင်ပြည်နယ် လုံခြုံရေးနှင့် နယ်စပ်ရေးရာဝန်ကြီး ဗိုလ်မှူးကြီးမင်းသန်းက လွှတ်တော်တွင် ပြောဆိုထားသည်။
အလားတူ မိုင်းရှင်းလင်းရေး လုပ်ငန်းများ လုပ်ကိုင်နိုင်ရေးအတွက် နှစ်ဖက်တပ်များ အနေဖြင့် တနိုင်ငံလုံး အပစ်အခတ် ရပ်စဲရေး သဘောတူစာချုပ် (NCA) ကဲ့သို့ တပ်နေရာချထားရေး စသည့် အချက်များ သဘောတူညီမှုတစုံတရာ ရရှိမှသာ လျှင် အဆင်ပြေမည် ဖြစ်ကြောင်း ဗိုလ်မှူးကြီးမင်းသန်းက ဖေဖော်ဝါရီလ ၁၅ ရက်က ရခိုင်ပြည်နယ်လွှတ်တော် အစည်း အဝေးတွင် ရှင်းပြထားသည်။
ထို့ပြင် ရခိုင်ပြည်နယ်တွင် တပ်မတော်နှင့် AA တို့မှာ အပစ်အခတ် တိုက်ခိုက်မှုများ ဆက်လက် မဖြစ်ပွားစေရန် ဆက် လက် ဆောင်ရွက်နေပြီး တပ်မတော် အနေဖြင့် စစ်အင်အား ဖြည့်တင်းနေခြင်းမျိုး မရှိကြောင်း ပြီးခဲ့သည့် ဒီဇင်ဘာလ ၃၀ ရက်နေ့က ပြုလုပ်ခဲ့သည့် တပ်မတော် သတင်းစာ ရှင်းလင်းပွဲတွင် ဗိုလ်ချုပ် ဇော်မင်းထွန်းက မီဒီယာများ ကို ပြောဆိုထား သည်။
လက်ရှိ ရခိုင်နှင့် ချင်းဒေသတချို့တို့တွင် စစ်ပွဲငြိမ်သက်နေသော်လည်း နှစ်ဘက်တပ်အပြန်အလှန် လျော့ချရေးကိစ္စများ မရှိသေးခြင်းကြောင့် လတ်တလောတွင် ကျောက်တော်၊ ပလက်ဝနယ်စပ်ဒေသတို့မှ စစ်ဘေးရှောင်တို့မှာ မိုင်းအန္တရာယ် များရှိနေသည့်အတွက် အိမ်ပြန်ရန်ခက်ခဲနေသေးခြင်းဖြစ်ကြောင်း နိုင်ငံရေး သုံးသပ်သူတို့ ပြောဆိုမှုများလည်းရှိနေသည်။
တိုင်းရင်းသားအရေး နိုင်ငံရေးလေ့လာသုံးသပ်သူ ဦးမောင်မောင်စိုးက “အခု အပစ်အခတ် ရပ်စဲထားတယ်ဆိုတာ နားလည် မှုနဲ့ ရပ်ထားရုံပဲ။ အခိုင်အမာ တပ်နေရာချထားရေး ဘာတို့ကတော့ မခွဲခြားရသေးဘူးပေါ့။ နောက်တခုက နှစ်ဘက်အပြန် အလှန် မိုင်းမြှုပ်တာတို့ ဘာတို့ ကိစ္စတွေကို မဖြေရှင်းရသေးဘူး။ အဲဒီအချိန်မှာ အရပ်သားပြန်ဖို့ ဆိုတာကတော့ နည်းနည်း ခက်တယ်ဗျ။ ဥပမာဆိုပါတော့ ကချင်ပြည်နယ်မှာ ဆိုရင် ၂၀၁၁ ကဖြစ်တာ အခု ၈ နှစ် ၉ နှစ်လောက်က အိမ်မပြန်ရသေး ဘူး။ နောက်ပိုင်း သဘောတူညီချက်မရသေးတဲ့ အချိန်ခါမှာတော့ ဒီလိုအခြေအနေမျိုးလေးရှိပါတယ်။ ” ဟု ထောက်ပြ သည်။
လက်ရှိ ရခိုင်တွင် ရခိုင်ပြည်နယ်အတွင်း အပစ်ခတ်ရပ်ထားသည့် ကာလ ၃ လခန့် အတွင်း စစ်ဘေးရှောင်တချို့မှာ မိမိ နေရပ်သို့ တဖြည်းဖြည်း ပြန်နေကြသည်။
ရခိုင်တွင် စစ်ဘေးဒုက္ခသည် လူဦးရေမှာ ပြီးခဲ့သည့် နိုဝင်ဘာက ၂၃၄၉၁၅ ရှိခဲ့ရာကနေ ယနေ့ စစ်ဘေးရှောင်ဦးရေမှာ ၁၈၅၆၃၁ ဦးသာ ရှိတော့သည့် အတွက် အပစ်ခတ် ရပ်စဲနေသသည့် ကာလအတွင်း စစ်ဘေးရှောင် ၅၀၀၀၀ ခန့် နေရပ်ပြန် ခဲ့ကြပြီ ဖြစ်ကြောင်း စစ်ဘေးဒုက္ခသည်များကို စာရင်း ကောက်ယူနေသည့် ရခိုင်တိုင်းရင်းသား မျိုးနွယ်များ အစည်းအရုံး ထံက သိရသည်။
You may also like these stories:
ရခိုင်စစ်ရှောင်များ နေရပ်ပြန်နိုင်ရေး ပြည်နယ်အစိုးရက နပခ တိုင်းမှူးထံ စာပို့
ရခိုင်တွင် မိုင်းရှင်းလင်းရေး အခက်အခဲရှိဟု နယ်/လုံ ဝန်ကြီးပြော