မြန်မာ့လူ့အခွင့်အရေး ကပ်ဆိုးကို ချက်ခြင်း အရေးယူရန် ကုလသမဂ္ဂ တောင်းဆို

မြန်မာနိုင်ငံ အခြေအနေ မီးကုန်ယမ်းကုန် ပဋိပက္ခအဆင့်သို့ မရောက်ရေး ချက်ခြင်း အရေးယူရန် လိုအပ်ကြောင်း ကုလသမဂ္ဂလူ့အခွင့်အရေး မဟာမင်းကြီး မစ်ရှဲလ်ဘရှလက်က ကြာသပတေးနေ့တွင် သတိပေးလိုက်သည်။

ထိုသတိပေးချက်သည် လူ့အခွင့်အရေးဆိုင်ရာ မဟာမင်းကြီးရုံးက ထုတ်ပြန်သည့် နောက်ဆုံးအစီရင်ခံစာတွင် ပါဝင်လာခြင်းဖြစ်ပြီး စစ်ကောင်စီက မြန်မာပြည်သူအပေါ် လူ့အခွင့်အရေးချိုးဖေါက်မှု အသေးစိတ်များကို ဖေါ်ပြထားပြီး အချို့ချိုးဖေါက်မှုများသည် လူသားမျိုးနွယ်အပေါ်ကျူးလွန်သော ရာဇဝတ်မှုနှင့် စစ်ရာဇဝတ်မှု မြောက်နိုင်သည်။

စစ်ပွဲက ပိုမိုကျယ်ပြန့်လာနေသော အကျပ်အတည်း

ဖေဖေါ်ဝါရီလမှစတင်ပြီး နိုင်ငံကို မတည်မငြိမ်ဖြစ်စေသော အကြမ်းဖက်မှု မြင့်မားလာခြင်းသည် ကျယ်ပြန့်သည့် ပြည်တွင်းစစ်ဆီသို့ ဦးတည်နေကြောင်းနှင့် နိုင်ငံတကာအသိုက်အဝန်းအနေဖြင့် ပိုမိုအရေးယူဆောင်ရွက်ရန် လိုကြောင်း ကုလသမဂ္ဂလူ့အခွင့်အရေးအကြီးအကဲက ပြောသည်။

မျိုးဆက်ပေါင်းများစွာကြာအောင် ပဋိပက္ခမဖြစ်ပွားခဲ့ဖူးသော နေရာများအပါအဝင် မြန်မာနိုင်ငံအနှံ့အပြားတွင် အရပ်သား ခုခံရေးတပ်များနှင့် စစ်ကောင်စီတပ်များအကြား တိုက်ပွဲများ ပုံမှန် ဖြစ်ပေါ်နေကြောင်း ဂျနီဗာရှိ လူ့အခွင့်အရေးကောင်စီတွင် သူပြောသည်။

ကုလသမဂ္ဂလူ့အခွင့်အရေး မဟာမင်းကြီး မစ်ရှဲလ်ဘရှလက်

လူ့အခွင့်အရေးကောင်စီတွင် မြန်မာနိုင်ငံအခြေအနေကို တင်ပြရာ ဘရှလက်က လူ့အခွင့်အရေးနှင့် နိုင်ငံတကာဥပဒေအား အလွန်အမင်း ချိုးဖေါက်မှု အများအပြားကို အသေးစိတ် ရှင်းလင်းတင်ပြသည်။

စီးပွားရေး ဆုံးဆုံးမြုတ်နေ

မြန်မာနိုင်ငံသည် စီးပွားရေးမှာလည်း ဆုံးဆုံးမြုတ်နေပြီး ကိုဗစ်နိုင်တင်း၏ ဆိုးရွားသော ရိုက်ခတ်မှုကို ရင်ဆိုင်နေရကာ လူ့အခွင့်အရေးကပ်ဆိုးသည် လျှော့ကျလာသည့် လက္ခဏာ မရှိကြောင်း သူပြောသည်။

ဆင်းရဲနွမ်းပါးမှု၊ နိုင်ငံရေးမတည်ငြိမ်မှုနှင့် စီးပွားရေး အကျပ်အတည်းကြားတွင် သန်းပေါင်းများစွာသော ပြည်သူများသည် စားနပ်ရိက္ခာ မဖူလုံမှုကိုလည်း ရင်ဆိုင်နေရကြောင်း ကမ္ဘာ့စားနပ်ရိက္ခာ အစီအစဉ် (WFP) ၏ မကြာသေးမီက အစီရင်ခံစာက ဆိုသည်။

လူ့အခွင့်အရေးချိုးဖေါက်မှုများ

စစ်ကောင်စီသည် ဖေဖေါ်ဝါရီလ ၁ ရက်နေ့ အာဏာသိမ်းမှုနောက်ပိုင်းတွင် လူ့အခွင့်အရေးအများအပြားကို ချိုးဖေါက်နေကြောင်း မှတ်တမ်းတင်ထားပြီး “လူသတ်လက်နက်များ အသုံးပြုခြင်းနှင့် လူအများအပြား ဖမ်းဆီးမှုများ”ကို ကျူးလွန်ကြောင်း ထိုအစီရင်ခံစာက မီးမောင်းထိုးပြသည်။

လူပုဂ္ဂိုလ်များ၏ အသက်၊ လွတ်လပ်မှု၊ လုံခြုံမှုများ၊ ညှင်းပမ်းနှိပ်စက်မှုကို တားမြစ်ခြင်း၊ တရားမျှတစွာ အမှုရင်ဆိုင်ခွင့်၊ လွတ်လပ်စွာပြောဆိုခွင့်နှင့် ငြိမ်းချမ်းစွာစုဝေးခွင့်များကို ချိုးဖေါက်နေကြောင်း အသေးစိတ် ဖေါ်ပြသည်။

ဖေဖေါ်ဝါရီလမှ ဇူလိုင်လလယ်အထိ အခြေအနေကို ဖေါ်ပြသော ထိုအစီရင်ခံစာသည် လူ့အခွင့်ချိုးဖေါက်မှု ကျူးလွန်ခံရသူပေါင်း ၇၀ နှင့် မျက်မြင်သက်သေများနှင့်တွေ့ဆုံမေးမြန်းမှုများကိုသာမက အဝေးမှစောင့်ကြည့်ခြင်း၊ ယုံကြည်ရသော သတင်းရင်းမြစ်များနှင့် ပါဝင်ပတ်သက်သူများကိုပါ အခြေခံသည်။

အာဏာသိမ်းပြီးနောက်ပိုင်းတွင် လူပေါင်း ၁၁၂၀ ဦးကျော်ကို စစ်ကောင်စီက သတ်ခဲ့သည်။ စစ်ကောင်စီသည် လူပေါင်း ၈၀၀၀ ကျော်ကိုလည်း ဖမ်းဆီးခဲ့ပြီး ဖမ်းဆီးထားသူများအနက် အနည်းဆုံး ၁၂၀ သည် အချုပ်အနှောင်အတွင်း သေဆုံးသည်။

စစ်ရေးလှုပ်ရှားမှု ပြင်းထန်

ထိုလူ့အခွင့်အရေးချိုးဖေါက်မှုများကို စစ်ကောင်စီက ရပ်တန့်ရန် အားထုတ်သည့် မည်သည့်လက္ခဏာမျှ မတွေ့ရသလို ယခင်ကအကြံပြုထားသည့် ပြစ်ဒဏ်ကင်းလွတ်နေခြင်းနှင့် လုံခြုံရေးကဏ္ဍပြုပြင်ပြောင်းလဲရေးကို အကောင်အထည်ဖေါ်ခြင်းလည်း မရှိကြောင်း ဘရှလက်ပြောကြားပြီး ပြင်းထန်သောအရေးယူမှု ချက်ခြင်းလိုအပ်ကြောင်း မီးမောင်းထိုးပြသည်။

အာဏာသိမ်းမှုနောက်ပိုင်းတွင် စစ်ကောင်စီတပ်များနှင့် တိုင်းရင်းသားလက်နက်ကိုင် အဖွဲ့အစည်းများ အကြားတိုက်ပွဲများလည်း ပိုမိုဖြစ်ပွားလာပြီး အထူးသဖြင့် ကရင်ပြည်နယ်၊ ရှမ်းပြည်နယ်နှင့် ကချင်ပြည်နယ်များတွင် စစ်ကောင်စီက သိမ်းကြုံးပြီး လေကြောင်းမှတိုက်ခိုက်ခြင်း၊ အမြောက်ဖြင့်ပစ်ခြင်း၊ အရပ်သားများကို သတ်ဖြတ်ခြင်းကြောင်း လူထောင်ပေါင်းများစွာ နေရပ်စွန့်ခွာ ထွက်ပြေးရသည့်ဖြစ်ရပ်များ ကိုလည်း ထိုအစီရင်ခံစာတွင် ဖေါ်ပြထားသည်။

“နိုင်ငံအတွက် အကျိုးဆက်ကတော့ ဆိုးရွားပြီး ကြေကွဲစရာကောင်းပြီး ဒေသတွင်း အကျိုးဆက်ကလည်း လေးနက်ပြင်းထန်မယ်” ဟုလည်း ဘရှလက် ပြောသည်။

မြန်မာနိုင်ငံတွင် ဒီမိုကရေစီ ပြန်လည်ထိန်းသိမ်းရေးအတွက် အားထုတ်မှုများကို နှစ်ဆတိုးရန် နိုင်ငံတကာအသိုက်အဝန်းကို သူတောင်းဆိုပြီး ပြည်တွင်းစစ်ထပ်မံ မြင့်မားမလာအောင်တားဆီးရန် အရေးကြီးကြောင်း သူပြောသည်။

ကိုးကား။ ။ United Nations

You may also like these stories:

ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်ကို လျှို့ဝှက်ချုပ်ထားခြင်းက လူ့အခွင့်အရေးချိုးဖေါက်မှုဖြစ်

မြိုင်တွင် အသက်မပြည့်သေးသူ အပါအဝင် ၃ ဦးကို စစ်တပ်က ပစ်ခတ် မီးရှို့သတ်ဖြတ်

လူမှုကွန်ရက်တွင်ပြန့်နေသည့် ဓာတ်ပုံထဲက ကလေး ၂ ဦးမှာ ဒီးမော့ဆိုကဖြစ်

စစ်ကောင်စီက ကလေးငယ်များ အပါအဝင် ပြည်သူ ၁၀၀ ကျော်ကို ဓားစာခံအဖြစ် ဖမ်းဆီးထား

ပဲခူး အစုလိုက်အပြုံလိုက် သတ်ဖြတ်မှုကို သရုပ်ခွဲလေ့လာခြင်း

Your Thoughts …