စစ်တပ် အာဏာသိမ်းမှု တနှစ်ပြည့်တွင် အမေရိကန်နိုင်ငံက ပိတ်ဆို့ ဒဏ်ခတ်မှုအသစ် ချမှတ်ရာတွင် စစ်ကောင်စီ၏ တရားသူကြီးချုပ် ဦးထွန်းထွန်းဦး၊ ရှေ့နေချုပ် ဒေါ်သီတာဦး၊ အဂတိလိုက်စားမှု တိုက်ဖျက်ရေး ကော်မရှင် ဥက္ကဋ္ဌ ဦးတင်ဦးတို့ အား ထည့်သွင်း အရေးယူကြောင်း အမေရိကန်နိုင်ငံခြားရေး ဝန်ကြီးဌာနက ကြေညာလိုက်သည်။
အဆိုပါ ပိတ်ဆို့ ဒဏ်ခတ်အရေးယူမှုတွင် အမေရိကန်နှင့်အတူ ကနေဒါနှင့် ဗြိတိန်တို့လည်း ပူးတွဲပါဝင်ပြီး ၎င်းတို့၏ ပိုင်ဆိုင်မှုများအား ကန့်သတ်သည့်အပြင် ဗြိတိန်နိုင်ငံသို့ ခရီးသွားလာခွင့်အား ပိတ်ပင် တားဆီးသွားမည် ဖြစ်ကြောင်း ဗြိတိန်နိုင်ငံက ဆိုထားသည်။
၎င်းတို့ သုံးဦးသည် ရာထူး အသုံးပြုကာ နိုင်ငံအတွင်း တရားဥပဒေ စိုးမိုးမှု ယုတ်လျော့စေရန်နှင့် ဒီမိုကရေစီ အဖွဲ့ အစည်းများ ချိနဲ့ ယုတ်လျော့စေရန် စစ်ကောင်စီအတွက် ဆောင်ရွက်ပေးခဲ့ကြသည့်အပြင် ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်နှင့် သမ္မတ ဦးဝင်းမြင့် အပါအဝင် ဒီမိုကရေစီနည်းကျ ရွေးကောက်ခံ ခေါင်းဆောင်များအား လုပ်ကြံ ဖန်တီးထားသည့် စွဲချက်များဖြင့် စီရက်ချက် ချမှတ်မှုများ လုပ်ဆောင်ခဲ့သည့်အတွက် ၎င်းတို့တွင် တာဝန်ရှိကြောင်းလည်း အမေရိကန်က ဆိုထားသည်။
စစ်ကောင်စီ အနေဖြင့် ကလေးသူငယ်များ အပါအဝင် အရပ်သားပြည်သူများအပေါ် မရေတွက်နိုင်သည့် ရက်စက် ကြမ်းကြုတ်သည့် လုပ်ရပ်များ၊ နှုတ်ဖြင့် ထုတ်ဖော်ပြောမပြနိုင်လောက်သည့် အကြမ်းဖက်မှုများ ကျူးလွန်ခဲ့ကြရာတွင် လူ ၁၅၀၀ ကျော်ဖြတ်ခံခဲ့ရပြီး လူထောင်ပေါင်းများစွာ အနေဖြင့် မတရား ဖမ်းဆီး ထိန်းသိမ်းခြင်း(သို့မဟုတ်) ဟန်ပြ တရားစီရင်မှုများဖြင့် ပြစ်ဒဏ်ချမှတ်ခြင်း ခံရကြောင်းလည်း အမေရိကန်သမ္မတ ဂျိုးဘိုင်ဒင်က ယနေ့ ပြောကြားခဲ့ သည်။
လက်ရှိတွင် ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်နှင့် သမ္မတ ဦးဝင်းမြင့်တို့သည် စစ်ကောင်စီ၏ စွပ်စွဲမှုဖြင့် ထောင်ဒဏ်များ ချမှတ်ခံ ထားရသည့်အပြင် အဂတိ လိုက်စားမှု စွပ်စွဲချက်များဖြင့်လည်း အမှုများစွာ စွဲဆိုထားသေးသည်။
အခြား ပိတ်ဆို့ ဒဏ်ခတ်မှု အနေဖြင့်လည်း စစ်အာဏာရှင်အား လက်နက်နှင့် ငွေကြေး ထောက်ပံ့မှုပေးနေသည့် ခရိုနီ ဦးတေဇနှင့် သားဖြစ်သူ ထူးထက်တေဇနှင့် ပြည့်ဖြိုးတေဇ၊ အခြား ထင်ရှားသည့် လုပ်ငန်းရှင် ဂျော်နသန်မျိုးကျော်သောင်း တို့ကိုလည်း ထပ်မံ ထည့်သွင်းထားသည်။
ယင်းပြင် ကာကွယ်ရေး ဦးစီးချုပ်၏ စစ်လက်နက် ဝယ်ယူရေး ဌာနနှင့် ဂျော်နသန်မျိုးကျော်သောင်း၏ KT Services and Logistics (KTSL) ကုမ္ပဏီတို့ကိုလည်း ပိတ်ဆို့ဒဏ်ခတ်သည့် စာရင်းတွင် ထည့်သွင်းခဲ့သည်။
ယခုကဲ့သို့ အာဏာသိမ်း စစ်တပ်အပေါ် စစ်လက်နက်နှင့် စီးပွားရေးဆိုင်ရာ ထောက်ပံ့မှုများ ပေးနေသည့် လုပ်ငန်း ရှင်များနှင့် ပတ်သက်ပြီး အမျိုးသား ညီညွတ်ရေး အစိုးရ (NUG) ကလည်း KT လုပ်ငန်းစုက ဂျော်နသန်မျိုး ကျော် သောင်း၊ AK လုပ်ငန်းစုက ဦးအေးကို၊ International Gateway အုပ်စုမှ ဒေါက်တာ နိုင်ထွဋ်အောင်၊ Dynasty အုပ်စု က ဒေါက်တာ အောင်မိုးမြင့်၊ Suntac အုပ်စု ဦးစစ်တိုင်းအောင်၊ STE Global လုပ်ငန်းမှ ဦးထွန်းလှိုင်၊ Myanmar Chemical and Machinery လုပ်ငန်းစုမှ ဦးအောင်လှိုင်ဦး၊ ထူးလုပ်ငန်းစုက ဦးတေဇနှင့် Trident Marine လုပ်ငန်းက ဦးဇော်ဝင်းဦး တို့အား အမည်ပျက်စာရင်း ကြေညာထားသည်။
စစ်တပ် အာဏာသိမ်းမှု တနှစ်ပြည့် အနေဖြင့် ဥရောပသမဂ္ဂ ကိုယ်စားလှယ်နှင့် အယ်လ်ဘေးနီးယား၊ ဩစတေးလျ၊ ကနေဒါ၊ နယူးဇီလန်၊ နော်ဝေ၊ တောင်ကိုရီးယား၊ ဆွစ်ဇာလန်၊ ဗြိတိန်နှင့် အမေရိကန်နိုင်ငံခြားဝန်ကြီးတို့က ပူးတွဲ ကြေ ညာချက် တစောင်လည်း ထုတ်ပြန်ခဲ့ပြီး မတရား ဖမ်းဆီးထားသူများ အားလုံး အမြန်ဆုံး ပြန်လွှတ်ပေးရေး၊ လူသား ချင်း စာနာမှု အကူအညီများ ပေးအပ်နိုင်ရေး တို့ကို တောင်းဆိုခဲ့သည်။
စစ်အာဏာရှင်၏ လူ့အခွင့်အရေး ချိုးဖောက်မှုများနှင့် ညှဉ်းပန်း နှိပ်စက်မှုများအား ပြင်းပြင်းထန်ထန် ရှုတ်ချပြီး ကျူး လွန်သူများအား အရေးယူနိုင်ရေး ဆက်လက် လုပ်ဆောင်ကြရန်၊ မြန်မာစစ်တပ်သို့ လက်နက် ရောင်းချခြင်းအား ရပ် တန့်ရန်နှင့် လူသားချင်း စာနာထောက်ထားမှုဆိုင်ရာ အကူအညီများ ဆက်လက် ပေးအပ်သွားရန် နိုင်ငံတကာ အသိုက်အဝန်း အားလုံးကို တိုက်တွန်းကြောင်းလည်း ၎င်းတို့က ဆိုထားသည်။
စစ်တပ် အာဏာသိမ်းပြီးနောက် ယနေ့အထိ ကယားပြည်နယ်၊ ချင်းပြည်နယ်၊ စစ်ကိုင်းတိုင်းတို့တွင် အစုလိုက် အပြုံ လိုက် သတ်ဖြတ်မှုများ ကျူးလွန်ခဲ့သည့်အပြင် နိုင်ငံတဝှမ်း စစ်အာဏာရှင် ဆန့်ကျင်ရေး လှုပ်ရှားသူ ဦးရေ ၁၅၀၀ ထက်မနည်း သတ်ဖြတ်ခံခဲ့ရပြီး စစ်ဘေးရှောင်ရသူ လေးသိန်းခန့် ရှိလာပြီဖြစ်ကြောင်း သုတေသန အဖွဲ့အစည်းများက ထုတ်ပြန် ထားကြသည်။
“အာဏာသိမ်းယူမှုနှင့် ယမန်နှစ် ခရစ္စမတ် အကြိုနေ့တွင် ကယားပြည်နယ် (ဖရူဆို) အတွင်း ကလေးငယ်များနှင့် လူသားချင်း စာနာထောက်ထားမှုဆိုင်ရာ အကူအညီပေးရေး ဝန်ထမ်းများ အပါအဝင် အနည်းဆုံး လူ ၃၅ ဦး အသတ်ခံ ရမှု အပါအဝင် စစ်အာဏာရှင်၏ အကြမ်းဖက်မှုများအပေါ် တာဝန်ခံမှု၊ တာဝန်ယူမှု ရှိစေရေးကိုလည်း ဆက်လက် လုပ် ဆောင်သွားပါမည်” ဟု အမေရိကန် နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး အန်တိုနီ ဂျေဘလင်ကန်က ပြောသည်။
စစ်တပ် အာဏာသိမ်းပြီးနောက် ဖြစ်ပေါ်နေသည့် မြန်မာနိုင်ငံအတွင်း အခြေအနေများ လျင်မြန်စွာ ကောင်းမွန် တိုး တက်မှု မရှိလာပါက မြန်မာနိုင်ငံ၏ ဒီမိုကရေစီအရေး အဟန့်အတား ဖြစ်စေမှုနှင့် ဆိုးရွားသော လူ့အခွင့်အရေး ချိုး ဖောက်မှုများအတွက် တာဝန်ရှိသူအားလုံးအပေါ် ပိုမို တင်းကျပ်သော အရေးယူမှု နည်းလမ်းများဖြင့် ကျင့်သုံး အရေး ယူရန် အသင့်အနေအထား ပြင်ဆင်ပြီး ဖြစ်ကြောင်းလည်း ဥရောပသမဂ္ဂက ထုတ်ပြန် ကြေညာထားသည်။
You may also like these stories:
အာဏာသိမ်း စစ်ခေါင်းဆောင်ရဲ့ သမ္မတ ဖြစ်ရေး အိပ်မက် နီးစပ်နေပြီလား
မြန်မာ စစ်အာဏာသိမ်း တနှစ်ကြာသည်ထိ အာဆီယံ အစွမ်းအစမဲ့နေ
မြန်မာစစ်တပ်နှင့် ပေါင်းပြီး စီးပွားရေးမလုပ်ရန် အမေရိကန် သတိပေး
ဆရာကျောင်း စင်တင်ပေးခဲ့တဲ့ ဂျော်နသန်ကျော်သောင်း