“(အခုလို စကားပြောခွင့်ရတာ) ကျနော့်အတွက် နှိုင်းဆမရအောင် ကြီးမားလှပါတယ်” ဟု ယူကရိန်းသမ္မတ ဗိုလိုဒီမာ ဇယ်လန်းစကီးက ဒီဇင်ဘာ ၂၁ ရက်နေ့တွင် အမေရိကန်ကွန်ဂရက် ကိုယ်စားလှယ်များကို သူ၏ သြဇာကြီးမားပြီး တခါတရံ စိတ်လိုက်မာန်ပါဖြစ်သော မိန့်ခွန်းအစတွင် ပြောကြားလိုက်သည်။ ထိုမိန့်ခွန်းတွင် သမ္မတ ဇယ်လန်းစကီးက သူ့နိုင်ငံ၏ ရုရှားကို ခုခံသောစစ်သည် ကမ္ဘာ့လွတ်လပ်မှုအတွက် သေရေးရှင်ရေး တိုက်ပွဲဖြစ်ကြောင်း ပြောသည်။
ရုပ်ရှင်မင်းသားနှင့် ဟာသသရုပ်ဆောင်ဟောင်း မစ္စတာ ဇယ်လန်းစကီးက အမေရိကန်မျိုးချစ်စိတ်ကို ကျွမ်းကျင်စွာ လှုံဆော်ပေးပြီး ယူကရိန်း အချုပ်အခြာအာဏာကို ကာကွယ်သည်။ အမေရိကန် ရက်ရောမှုကို ကျေးဇူးတင်ကြောင်းပြောကြားပြောရင်း အကူအညီထပ်မံတောင်းခံသည်။ ၁၉၄၁ ခုနှစ် ဒုတိယကမ္ဘာစစ်အတွင်း အမှောင်မိုက်ဆုံးနေ့များက ကွန်ဂရက်တွင် မိန့်ခွန်းပြောခဲ့သော ဝင်စတန် ချာချီနှင့် နှိုင်းယှဉ်ရလောက်ဖွယ်ဖြစ်ပြီး ဇယ်လန်းစကီးက ပါတီနိုင်ငံရေးကို အမေရိကန်နှင့် ယူကရိန်း ဘုံတန်ဖိုးများဖြင့် ဖြတ်ချခဲ့သည်။
ထိုမိန့်ခွန်းအပြီးတွင် ဒုတိယသမ္မတ မစ္စ ကင်မလာဟားရစ်နှင့် ရာထူးလွှဲပြောင်းတော့မည့် အောက်လွှတ်တော် ဥက္ကဋ္ဌ မစ္စ နန်စီပလိုစီတို့က မစ္စတာ ဇယ်လန်းစကီး လက်ဆောင်ပေးထားသည့် ယူကရိန်းအလံကို လွှင့်ထူကြသည်။ ထိုအလံမှာ ယူကရိန်းအရှေ့ပိုင်းမှ ရုရှားကို စစ်ဆင်နေသည့် ရှေ့တန်းစစ်မျက်နှာ မြို့ငယ်တခုဖြစ်သည့် ဘက်ခ်မတ်မှ စစ်သားများ လွန်ခဲ့သောရက်အနည်းငယ်က ဇယ်လန်းစကီးကို ပေးအပ်ခဲ့သော အလံဖြစ်သည်။
အောင်ပွဲခံရန် ဇယ်လန်းစကီး ကတိပြု
ယူကရိန်းကို ရုရှားကျူးကျော်သည့် လွန်ခဲ့သောဆောင်းရာသီက စတင်ခါနီးတွင် လေ့လာသူ အများအပြားက ရုရှားသည် အလျင်အမြန် အောင်ပွဲခံမည်ဟု ယူဆခဲ့သည်။ သို့သော် အနောက်တိုင်း ထောက်လှမ်းရေးနှင့် ရုပ်ဝတ္တုအကူအညီဖြင့် မာကြောသော ယူကရိန်း ခုခံမှုသည် ထူးခြားသော ခံနိုင်ရည်ကို ပြသခဲ့သည်။ ယခုအခါ အောင်ပွဲအကြောင်း ဗြောင်ကျကျပြောလာသည်မှာ မော်စကို မဟုတ်ဘဲ ကိယက်ဗ် ဖြစ်နေသည်။
“ယူကရိန်းက မကျရှုံးခဲ့ဘူး” ဟု သူ၏ မိန့်ခွန်းတွင် ပြောကြားလိုက်ပြီး အင်အားနည်းသော နိုင်ငံတခုအတွက် အမေရိကန်၏ ချစ်ခင်လေးစားမှုကို လှုံ့ဆော်ပေးနိုင်သည်။ “ယူကရိန်းနိုင်ငံဟာ အင်ပြည့်အားပြည့် ဆက်လက် တည်ရှိနေတယ်” ဟုလည်း သူကပြောသည်။
ရုရှားစစ်တပ်သည် ယူကရိန်းထက် လွန်စွာ အင်အားကြီးမားသော်လည်း လေ့ကျင့်မှုညံ့ဖျင်းကာ အဂတိ လိုက်စားမှုများနှင့် အခွင့်အရေး ချိုးဖောက်မှု များပြားနေသည်။ ၂၀၁၄ ခုနှစ်တွင် ရုရှားက ခရိုင်းမီးယားကို နယ်ချဲ့ပြီးနောက် ယူကရိန်း အရှေ့ပိုင်းတွင် ကျူးကျော်ရန်စမှုများ ဖြစ်လာပြီး တနေ့တွင် အပြည့်အဝ ကျူးကျော်တိုက်ခိုက်မည်ကို သတိပြုမိသောကြောင့် အမေရိကန် ပြည်ထောင်စုသည် ယူကရိန်းတပ်ဖွဲ့များကို လေ့ကျင့်ပေးနေသည်မှာ နှစ်အတန်ကြာပြီ ဖြစ်သည်။
ယခုအခါ ထိုလေ့ကျင့်ပေးမှု အသီးအပွင့်များကို အနောက်နိုင်ငံများမှ ယူကရိန်းအတွက် အဆက်မပြတ် ပေးနေသော အကူအညီများနှင့်အတူ စစ်မြေပြင်တွင် တွေ့နေရပြီဖြစ်ပြီး ကရင်မလင်သည် ရက်ပိုင်းအတွင်း ချေမှုန်းနိုင်မည်ဟု ထင်ခဲ့သည့် ရန်သူကြောင့် ခြေမကိုင်မိ လက်မကိုင်မိ ဖြစ်နေသည်။
နှစ်ပါတီလုံးက ထောက်ခံအားပေး
ဒီဇင်ဘာလ ၂၁ ရက်နေ့ညက အထူးစိတ်လှုပ်ရှားစရာ ကောင်းသည်မှာ ရီပတ်ဗလစ်ကန်နှင့် ဒီမိုကရက်တစ် နှစ်ပါတီလုံးမှ ကိုယ်စားလှယ်များ ယူကရိန်းသမ္မတက ကိုယ့်ကိုကိုယ်ယုံကြည်မှုရှိပြီး အားမာန်ပြည့်သော အင်္ဂလိပ်ဘာသာဖြင့် မိန့်ခွန်းပြောကြားချိန်တွင် စိတ်အားထက်သန်စွာ အားပေးခြင်းဖြစ်သည်။
ခါးသီးသော နိုင်ငံရေးသဘောထား ကွဲလွဲနေချိန်တွင် မစ္စတာ ဇယ်လန်းစကီးသည် ရှေးရိုစဉ်လာသမားများနှင့် တိုးတက်သောအယူအဆရှိသူများ နှစ်ဘက်လုံး လက်ခံနိုင်သည့် ဆွဲဆောင်မှုဖြင့် ဝါရှင်တန်ကို ညီညွတ်သွားစေသည်။
“ဘယ်သူမှ ဘေးထွက်နေလို့ မရအောင်ကို ကမ္ဘာကြီးက အပြန်အလှန် ဆက်စပ်နေ၊ အပြန်အလှန် မှီခိုနေပြီး တချိန်တည်းမှာပဲ ဒီလိုစစ်ပွဲတခု ဆက်ဖြစ်နေသမျှ လုံခြုံတယ်လို့ မခံစားနိုင်လောက်အောင် ဖြစ်နေတယ်” ဟု မစ္စတာ ဇယ်လန်းစကီးက ပြောကြားပြီး ရုရှားသည် အမေရိကန်နှင့် အခြားအနောက်နိုင်ငံများ လက်မခံနိုင်သည့် ဒီမိုကရေစီဆန့်ကျင်ရေး လှုပ်ရှားမှုနှင့် ဆက်စပ်နေကြောင်း ပြောသည်။
အမေရိကန် ကွန်ဂရက်သည် ၂၀၂၁ ခုနှစ်၊ ဇန်နဝါရီလ ၆ ရက် လွှတ်တော်အဆောက်အအုံ အဓိကရုဏ်းနှင့် ပတ်သက်သည့် နောက်ဆုံး အစီရင်ခံစာကို ထုတ်ပြန်ရန် ပြင်ဆင်နေချိန်တွင် ထိုသတင်းစကားသည် ဒီမိုကရက်များအကြား ပဲ့တင်ထပ်နေမည် ဖြစ်သည်။ ထို အဓိကရုဏ်းကို သမ္မတဟောင်း ဒေါ်နယ်ထရမ့် ထောက်ခံသူများက ဆော်ဩသည်ဟု လှုံ့ဆော်ပေးပြီး ထိုသို့ဖြစ်ရခြင်းမှာ ဗလာဒီမာပူတင်နှင့် နီးကပ်လွန်းသော ဆက်ဆံရေးကြောင့်ဖြစ်သည်ဟု ထရမ့်ကို ဆန့်ကျင်သူများက မြင်ကြသည်။
ကွန်ဆာဗေးတစ်များအတွက် မစ္စတာ ဇယ်လန်းစကီးက စစ်၏ အပျက်အစီးများအကြား ခရစ္စမတ်ပွဲတော် ကျင်းပရမည့် နိုင်ငံတခု၏ စိတ်ထိခိုက်ဖွယ် ပုံရိပ်ကို ပြောကြားသည်။ “ကျနော်တို့ ခရစ္စမတ်ပွဲတော် ကျင်းပမယ်။ လျှပ်စစ်မရှိပေမယ့် ကျနော်တို့ကိုယ်တွင်းက ဘာသာတရားရဲ့ အလင်းရောင် ကင်းမဲ့သွားတာ မဟုတ်ဘူး” ဟု ယူကရိန်းတွင် ပထမဆုံး ဂျူးနွယ်ဖွား သမ္မတဖြစ်သည့် ဇယ်လန်းစကီးက ပြောသောကြောင့် ကွန်ဂရက်ကိုယ်စားလှယ်များ မတ်တပ်ရပ် သြဘာပေးကြသည်။
အမေရိကန်တော်လှန်စစ်အတွင်း အဓိကအောင်ပွဲဖြစ်သည့် ဆာရာတိုဂါ တိုက်ပွဲနှင့် ဒီမိုကရေစီခေါင်းဆောင် ဖရန်ကလင် ရုစဗဲ့လ်တို့ကို ကိုးကားဖော်ပြခြင်းများကြောင့် အတွေးအခေါ်မတူသည့် အုပ်စုနှစ်ခုလုံးက ယူကရိန်းအတွက် ထောက်ခံမှုကို ဖြစ်စေသည်။
သဘောထားတင်းမာပြီး ထရမ့်လိုလားသည့် ရှေးရိုးစဉ်လာသမားဖြစ်သည့် ဖလော်ရီဒါမှ ရီပတ်ဗလစ်ကန် အောက်လွှတ်တော်ကိုယ်စားလှယ် မတ်ဂက်ဇ်နှင့် ကော်လိုရာဒို ပြည်နယ် ရစ်ပတ်ဗလစ်ကန် ကိုယ်စားလှယ် လော်ရင်း ဘိုးဘတ်တို့သည် ဇယ်လန်းစကီး၏ သတင်းစကားကို ဆန့်ကျင်ကြောင်းပြသူများတွင် အသိသာဆုံးသူများ ဖြစ်သည်။ အခြားကိုယ်စားလှယ်များ မတ်တပ်ရပ် ဂုဏ်ပြုနေစဉ် ၎င်းတို့နှစ်ဦး ဖုန်းပွတ်နေကြသည်ကို တွေ့ရသည်။
လက်နက်မရှိရင် အောင်ပွဲမရှိ
ထိုနေ့အစောပိုင်းက အိမ်ဖြူတော်တွင် ပြောကြားခဲ့သည့်အတိုင်း မစ္စတာ ဇယ်လန်းစကီးက ပိုမိုပြင်းထန်သော လက်နက်များ ထပ်ပေးရန် မေတ္တာရပ်ခံသည်။
“ကျနော်တို့မှာ အမြောက်တွေရှိတာ ဟုတ်တယ်။ ခင်ဗျားတို့ကို ကျေးဇူးတင်တယ်။ ကျနော်တို့မှာ ရှိတယ်။ လုံလောက်ပြီလား၊ ရိုးရိုးသားသားပြောရရင် လုံးဝ မလုံလောက်သေးဘူး” ဟု ပေါ့ပေါ့ပါးပါးလိုလိုနှင့် လေးလေးနက်နက် ပြောသည်။ ယူကရိန်းနိုင်ငံသားများသည် ပြတ်သားသော အောင်ပွဲရယူလိုပြီး ထိုသို့ အောင်ပွဲခံရန် အမေရိကန် တာဝေးပစ် ဒုံးကျည်စနစ်များကဲ့သို့သော ပိုမိုပြင်းထန်သည့် အမေရိကန်လက်နက်များ မရှိပါက မဖြစ်နိုင်ဟု ယုံကြည်ကြကြောင်း သူကပြောသည်။
“ယူကရိန်းစစ်သားတွေက အမေရိကန် တင့်ကားတွေနဲ့ လေယာဉ်တွေကို သူတို့ဖာသာ ကောင်းကောင်း မောင်းနိုင်ကြောင်း ကျနော် အာမခံတယ်” ဟု မစ္စတာ ဇယ်လန်းစကီးက ပြောသည်။ ထိုစကားက အမေရိကန် အကူအညီသည် အမေရိကန် ပါဝင်ပတ်သက်မှုဖြစ်သည်ဟု သမ္မတ ပူတင်က သတ်မှတ်ပြီး မဟာအင်အားကြီး နိုင်ငံနှစ်ခုအကြား ပဋိပက္ခကျယ်ပြန့်လာနိုင်သည်ကို စိုးရိမ်နေသည့် ပင်တဂွန်အရာရှိများ စိတ်မလှုပ်ရှားနိုင်သည့် စကားဖြစ်သည်။
ယူကရိန်းသည် ကောင်းမွန်သော ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှု
အမေရိကန် ဘဏ္ဍာရေးတွက်ကိန်းကို သဘောပေါက်သောကြောင့် မစ္စတာ ဇယ်လန်းစကီးက အမေရိကန်မှ ယူကရိန်းအတွက်ပေးသော စစ်ရေးနှင့် လူသားချင်းစာနာမှု အထောက်အပံ့ ဘီလီယံပေါင်းများစွာသည် ကျင့်ဝတ်အတွက် သက်သက်မျှသာ မဟုတ်ဘဲ အမေရိကန်သြဇာ မြင့်မားစေပြီး နိုင်ငံတကာ တည်ငြိမ်မှုကို ဖြစ်စေမည့် ဒီမိုကရေစီအုပ်ချုပ်ရေးတွင် အကျိုးအမြတ်များသည့် ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုဖြစ်ကြောင်း ပြောသည်။
“ခင်ဗျားတို့ရဲ့ငွေတွေကို အလှူအတန်း လုပ်နေတာမဟုတ်ဘူး။ ဒီငွေတွေဟာ ကျနော်တို့က တာဝန်သိသိ ကိုင်တွယ်ဆောင်ရွက်ပေးနေတဲ့ ကမ္ဘာ့လုံခြုံရေးနဲ့ ဒီမိုကရေစီမှာ ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုဖြစ်တယ်” ဟု သူကပြောသည်။
အချို့ ရီပတ်ဗလစ်ကန်များသည် အမေရိကန်အကူအညီကို စာရင်းစစ်လိုကြောင်း သို့သော် ထိုသို့လုပ်ခြင်းသည် အချိန်ယူရသည့် လုပ်ငန်းဖြစ်ကြောင်း ဇယ်လန်းစကီးက ပြောကြားပြီး တာဝန်ခံမှုနှင့် ပတ်သက်သည့် သိမ်မွေ့သော ကတိကဝတ်ပြုသည်။
ရုရှား၏ အောင်ပွဲသည် ပူတင်ကို အတင့်ရဲစေရုံသာမ ဘေဂျင်း၊ ပြုံယမ်း၊ တီဟီရန်နှင့် အခြားနေရာများမှ အာဏာရှင်အစိုးရများကိုပါ အတင့်ရဲစေမည်ဖြစ်သောကြောင့် ယူကရိန်းကို ကူညီခြင်းအားဖြင့် အမေရိကန် ပြည်ထောင်စုသည် ၎င်း၏ လုံခြုံရေးကို မြှင့်တင်ခြင်း ဖြစ်ကြောင်း ဇယ်လန်းစကီးက ပြောသည်။
“ဒီတိုက်ပွဲဟာ ကျနော်တို့ သားသမီးတွေ၊ မြေးမြစ်တွေ၊ နောက် သူတို့ရဲ့သားသမီးတွေ၊ မြေးမြစ်တွေ ဘယ်လိုရှင်သန်ရမလဲ ဆိုတာကို အဆုံးအဖြတ်ပေးမယ့် တိုက်ပွဲဖြစ်တယ်” ဟု ၎င်းကပြောသည်။
အမေရိကန်ကို ကျေးဇူးတင်
ယူကရိန်းစစ်ပွဲအတွက် အမေရိကန် ပြည်ထောင်စုကပေးခဲ့သည့် ဘီလီယံပေါင်းများစွာကို ပြည်တွင်း ဦးစားပေးများအတွက် သုံးမည်ဆိုကလည်း ဖြစ်နိုင်ခဲ့သည် ဆိုသည့်အချက်ကို ဇယ်လန်းစကီး သိသည်။ လက်ဝဲသဘောထား တင်းမာသူနှင့် လက်ယာ သဘောထားတင်းမာသည့် ဝေဖန်သူအချို့က ထိုအချက်ကို ပြောကြားခဲ့ပြီးဖြစ်သော်လည်း ပါတီခေါင်းဆောင်များ၏ ပြစ်တင်ဝေဖန်မှုကို ခံရသည်။
စစ်ပွဲကာလ တနှစ်နီးပါး ရှိလာသောအခါ ထိုသို့သော အသံများ ပိုမိုကျယ်လောင်လာသည်။
“ကျနော့်ရဲ့လေးစားမှုနဲ့ ကျေးဇူးစကားတွေဟာ အမေရိကန်တဦးစီရဲ့ နှလုံးသားမှာ ပဲ့တင်ထပ်နေမယ်လို့ ကျနော်မျှော်လင့်တယ်” ဟု မစ္စတာ ဇယ်လန်းစကီးက ပြောသည်။
အမေရိကန်ကွန်ဂရက်သည် စစ်ရေးအကူအညီသစ်များကို ဆွေးနွေးရမည်မှာ သေချာနေသောကြောင့် သူ ရုတ်တရက် ဝါရှင်တန်သို့ ရောက်လာသည့် ခရီး၏ ရလဒ်များကို လာမည့်လများတွင် မြင်တွေ့ရမည်ဖြစ်သည်။
သို့သော် ဒီဇင်ဘာလ ၂၁ ရက်နေ့ ညနေခင်းက ဇယ်လန်းစကီးအား တုံ့ပြန်မှုများသည် တစုံတရာကို ဖော်ပြနေပါက ထိုခရီးသည် ယူကရိန်းအတွက် အဆများစွာ အကျိုးရှိစေသော ခရီးဖြစ်သည်ဆိုသည့် အချက်ပင်ဖြစ်သည်။
ကိုးကား ။ ။ News.Yahoo သတင်း Zelensky wows Washington with inspiring address to Congress
You may also like these stories:
ရုရှား၏ ယူကရိန်း ကျူးကျော်စစ် မြန်မာစစ်အုပ်စုအတွက် ပြဿနာဖြစ်
ယူကရိန်းတွင် အထိနာပြီးနောက် ထိပ်သီးဆွေးနွေးပွဲများကို ပူတင် မတက်တော့
