အာဏာသိမ်း စစ်ကောင်စီက ပြုလုပ်သည့် ဆွေးနွေးပွဲကို တနိုင်ငံလုံးပစ်ခတ်တိုက်ခိုက်မှုရပ်စဲရေးသဘောတူစာချုပ် (NCA) လက်မှတ်ထိုးထားသော တိုင်းရင်းသားလက်နက်ကိုင် (EAOs) ၅ ဖွဲ့ တက်ရောက်သော်လည်း သျှမ်းပြည် ပြန်လည်ထူထောင်ရေးကောင်စီ (RCSS) နှင့် မွန်ပြည်သစ်ပါတီ (NMSP) တို့ တက်ရောက်ခြင်း မရှိကြောင်း ဆွေးနွေးပွဲ တက်သည့် အဖွဲ့များထံမှ သိရသည်။
စစ်ကောင်စီနှင့် NCA လက်မှတ်ထိုးထားသည့် EAOs များထဲ RCSS နှင့် NMSP တို့သည် စစ်အင်အား အတောင့်ဆုံး လက်နက်ကိုင်အဖွဲ့ ၂ ဖွဲ့လည်း ဖြစ်သည်။
စစ်ကောင်စီ၏ အမျိုးသားစည်းလုံးညီညွတ်ရေးနှင့် ငြိမ်းချမ်းရေးဖော်ဆောင်မှုညှိနှိုင်းရေးကော်မတီ (NSPNC) က ၂၀၀၈ ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေတွင် ပြင်ဆင်လိုသည့်အချက်များ ရှိပါက ဆွေးနွေးရန် ဟုဆိုကာ အပစ်ရပ် EAOs များကို ဒီဇင်ဘာလဆန်းပိုင်းတွင် ဖိတ်ခေါ်ခဲ့သည်။
ယင်းဖိတ်ခေါ်ချက်ကို အပစ်ရပ် EAOs ၅ ဖွဲ့က လက်ခံသဖြင့် နေပြည်တော်တွင် ယခု ဒီဇင်ဘာ ၂၇ ရက်မှ စတင်ကာ ဒီဇင်ဘာ ၃၀ ရက်ထိ ဆွေးနွေးပွဲ ပြုလုပ်နေခြင်း ဖြစ်သည်။
အဆိုပါ ဆွေးနွေးပွဲကို ငြိမ်းချမ်းရေးလုပ်ငန်းစဉ်ဦးဆောင်အဖွဲ့ (PPST) အဖွဲ့ဝင်များ ဖြစ်သည့် ရခိုင်ပြည်လွတ်မြောက် ရေးပါတီ (ALP)၊ ဒီမိုကရေစီအကျိုးပြုကရင့်တပ်မတော် (DKBA)၊ ကရင်ငြိမ်းချမ်းရေးကောင်စီ (KNU/KNLA-PC)၊ လားဟူဒီမိုကရက်တစ်အစည်းအရုံး (LDU) နှင့် ပအိုဝ်းအမျိုးသားလွတ်မြောက်ရေးအဖွဲ့ချုပ် (PNLO) မှ ခေါင်းဆောင် များ တက်ရောက်ကြသည်။
စစ်ကောင်စီ၏ ဖွဲ့စည်းပုံပြင်ဆင်ရေး ဆွေးနွေးပွဲကို PPST အနေဖြင့် မဟုတ်ဘဲ အဖွဲ့စည်းတဖွဲ့ချင်း၏ ဆုံးဖြတ်ချက်အရ တက်ရောက်ခြင်း ဖြစ်ကြောင်း (KNU/KNLA-PC) ပြောရေးဆိုခွင့်ရှိသူ ဗိုလ်မှူးကြီး စောကျော်ညွန့်က မီဒီယာများအား ပြောဆိုသည်။
၎င်းက “ကျနော်တို့ ၇ ဖွဲ့ အနေနဲ့ အလွတ်သဘောကနေ ကြိုတင်ညှိနှိုင်း ဆွေးနွေးမှုတွေ မလုပ်နိုင်ခင်မှာ ဒီဖိတ်ခေါ်မှုကို တက်ရောက်ဖို့ အခက်အခဲ ရှိတယ်ဆိုတာကို စာပြန်ကြားပါတယ်။ သို့သော်လည်း ကျွန်တော်တို့ EAO ၇ ဖွဲ့ဆိုတာ ကိုယ့်အဖွဲ့တဖွဲ့ချင်းစီရဲ့ အခြေအနေအပေါ်မှာ လွတ်လွတ်လပ်လပ် ကိုယ်ပိုင်ဆုံးဖြတ်ခွင့်နဲ့ လုပ်နိုင်တဲ့ အခွင့်အရေးတွေ ရှိတဲ့အပေါ်မှာ ၅ ဖွဲ့ကတော့ သွားတွေ့တာ ဖြစ်တယ်” ဟု ပြောသည်။
ALP ဒုဥက္ကဋ္ဌ ဒေါ်စောမြရာဇာလင်းကလည်း ဆွေးနွေးပွဲတွင် ဖွဲ့စည်းပုံ ပြင်ဆင်ရေးနှင့် ပတ်သက်၍ အချက် ၈ ချက် ဆွေးနွေးမည် ဖြစ်ပြီး ဆွေးနွေးမည့် အချက်အလက် အသေးစိတ်ကိုမူ ထုတ်ဖော်ပြောဆို၍ မရသေးကြောင်း ဧရာဝတီ ကို ပြောသည်။
ယင်းဆွေးနွေးပွဲသို့ မည်သည့် အကြောင်းကြောင့် မတက်ရောက်သည်ကို အသေးစိတ် မေးမြန်းနိုင်ရန် RCSS နှင့် NMSP ပြောရေးဆိုခွင့်ရှိသူတို့အား ဧရာဝတီက ဖုန်းဖြင့် ဆက်သွယ်ခဲ့သော်လည်း ဖုန်းမကိုင်ခဲ့ပေ။
RCSS နှင့် နီးစပ်သည့် သတင်းရင်းမြစ်တဦးကမူ “ဒီပွဲက အလုပ်ဖြစ်မယ်ထင်ရင် ကျနော်တို့ သွားမှာပေါ့” ဟု ဆိုသည်။
မွန်တိုင်းရင်းသား နိုင်ငံရေးလေ့လာသူတဦးကလည်း အပစ်ရပ် EAOs ၇ ဖွဲ့သည် စစ်ကောင်စီနှင့် ထိုင်းနိုင်ငံ ချင်းမိုင်မြို့ အပါအဝင် မြန်မာနိုင်ငံ တောင်ကြီး (သို့) မော်လမြိုင်မြို့တို့၌ အလွတ်သဘော တွေ့ဆုံဆွေးနွေးနိုင်ရန် နိုဝင်ဘာလ အတွင်း အဆိုပြုခဲ့သော်လည်း စစ်ကောင်စီဘက်က လက်မခံခဲ့ကြောင်း ဆိုသည်။
ယင်းနောက် ၂၀၀၈ ဖွဲ့စည်းပုံပြင်ဆင်ရေးအတွက် ဟုဆိုကာ နေပြည်တော်တွင် ဆွေးနွေးရန် စစ်ကောင်စီဘက်က ကမ်းလှမ်းလာသည့်အခါ အပစ်ရပ် EAOs ၅ ဖွဲ့သာ သွားတက်ခြင်း ဖြစ်ကြောင်း ၎င်းက ပြောသည်။
မွန်တိုင်းရင်းသား နိုင်ငံရေးလေ့လာသူတဦးက “ပထမ အလွတ်သဘော ဆွေးနွေးဖို့ပေါ့။ အခု အနေအထားကတော့ ၂၀၀၈ ဖွဲ့စည်းပုံ ပြင်ဆင်လိုတဲ့ အချက်တွေကို EAO တွေနဲ့ ညှိတယ်ပေါ့။ ဒီနှစ်ခုက ခေါင်းစဉ်အရ နည်းနည်းကွဲလွဲ တယ် ထင်တယ်။ ဒီဟာ မတူဘူးပေါ့။ နောက်တခုက အားလုံးနဲ့ အတူတွေ့ဖို့ EAOs ၇ ဖွဲ့က အဆိုပြုခဲ့တာ။ အခုဟာ ကျတော့ အားလုံး အစုံတော့ မဟုတ်ဘူး။ ဒီအပေါ်မှာ ကွဲလွဲကြတယ်လို့တော့ ထင်တယ်။ ဒါကြောင့်ပဲ RCSS နဲ့ မွန်ပြည်သစ်ပါတီ မပါတာလို့ ထင်တယ်” ဟု ဆိုသည်။
မြန်မာနိုင်ငံအခြေစိုက် နိုင်ငံရေးလေ့လာသူတဦးကလည်း PPST ၇ ဖွဲ့၏ မူရင်းဆုံးဖြတ်ချက်သည် စစ်ကောင်စီနှင့် ၇ ဖွဲ့ အလွတ်သဘောတွေ့ရန် ဖြစ်ပြီး ယင်းဆွေးနွေးပွဲ မဖြစ်မြောက်သည့်နောက် ၂၀၀၈ ဖွဲ့စည်းပုံပြင်ရန် စစ်ကောင်စီ၏ ကမ်းလှမ်းချက်ကို စာပို့ငြင်းပယ်ခဲ့ကြောင်း ပြောသည်။
ထို့ကြောင့် RCSS နှင့် NMSP ဆွေးနွေးပွဲ မတက်ခြင်းသည် PPST ၏ ကနဦး ဆုံးဖြတ်ချက်အတိုင်း ရပ်တည်ခြင်း ဖြစ်ကြောင်းလည်း ၎င်းက ရှင်းပြသည်။
မြန်မာနိုင်ငံအခြေစိုက် နိုင်ငံရေးလေ့လာသူတဦးက “တပ်ကလုပ်တဲ့ ဆွေးနွေးပွဲကို မသွားဘူးလို့ အကြောင်းပြန်ပြီး သား ဖြစ်တယ်။ PPST က မသွားဘူးလို့ အကြောင်းပြန်ထားတာကြောင့် RCSS နဲ့ မွန်ပြည်သစ်ပါတီက မသွားတာ ဖြစ်တယ်။ ကျန်တဲ့ ၅ ဖွဲ့ကတော့ တပ်က ဖိအားပေးတဲ့အခါမှာ မခံနိုင်ဘူး။ ကိုယ်ပိုင်ရပ်တည်ချက် အားနည်းတာလည်း ဖြစ်နိုင်တယ်။ သူတို့အတွက်က ဆွေးနွေးပွဲမှ မတက်ရင် တခြားနေရာ မရှိဘူးလို့ ယူဆတာကြောင့်လည်း ဖြစ်နိုင်တယ်။ ပြဿနာက ဒီ ၅ ဖွဲ့ သွားတက်တာပဲ။ ဒီ ၅ ဖွဲ့က PPST ရဲ့ ဆုံးဖြတ်ချက်ကို ဖောက်ပြီးသွားတက်တာ။ ဒါကြောင့် အခု အခြေအနေကိုကြည့်ရင် PPST ဟာ ပျက်တော့မှာလားဆိုတဲ့ မေးခွန်းပေါ်လာတယ်” ဟု ဆိုသည်။
ဆက်လက်၍ ၎င်းက စစ်ကောင်စီကလည်း EAOs များနှင့် နိုင်ငံရေးဆွေးနွေးပွဲများ လုပ်နေသည်ဟု နိုင်ငံတကာအား ပြသလိုသဖြင့် ယခုကဲ့သို့ ဆွေးနွေးပွဲများ လုပ်ဆောင်နေခြင်း ဖြစ်ကြောင်း ဆိုသည်။
You may also like these stories:
စစ်ကောင်စီနှင့် အပစ်ရပ် ၇ ဖွဲ့ တွေ့ဆုံ ဆွေးနွေးရေး မအောင်မြင်
ရှမ်းမြောက်တွင် SSPP နှင့် စစ်ကောင်စီ၊ RCSS တို့တိုက်ပွဲဖြစ်
အာဆီယံအထူးကိုယ်စားလှယ်နှင့် တိုင်းရင်းသားလက်နက်ကိုင် ၆ ဖွဲ့ တွေ့မည်
အာဏာသိမ်းခေါင်းဆောင်ဖိတ်သည့် ဆွေးနွေးပွဲသို့ တက်ရန် အပစ်ရပ် ၅ ဖွဲ့ဆုံးဖြတ်