ကနီတွင် ကလေးငယ်များ အရေပြားရောဂါအဖြစ်များနေပြီး ဆေးကုသရေးခက်ခဲနေ

စစ်ကိုင်းတိုင်း ကနီမြို့နယ်တွင် စစ်ဘေးရှောင်ကလေးများ၏ ခန္ဓာကိုယ်၌ အရည်ကြည်ဖုများ ထွက်ကာ ကူးစက်သည့် အရေပြားရောဂါများ ဖြစ်ပွားနေရာ ဆရာဝန်နှင့် ဆေးဝါးမရှိသည့်အတွက် ကုသရေးခက်ခဲ နေကြောင်း ဒေသတွင်း သတင်းရင်းမြစ်များထံမှ စုံစမ်း သိရှိရသည်။

အသက် ၅ နှစ်နဲ့ ၁၅ နှစ်ကြား ကလေးငယ်များတွင် အများဆုံးဖြစ်ပြီး စစ်ဘေးရှောင်ကလေးများသာမက ပြည်သူ့ အခြေပြုကျောင်းများတွင် စာသင်ကြားနေသာ ကလေးများပါ ဖြစ်ပွားနေကြောင်း၊ ကူးစက်မှုမှာ ယခင်နှစ်များကထက် ပိုမိုပြီး၊ စစ်ဘေးရှောင်အများစုမှာ မသန့်ရှင်းသည့်ရေကို သုံးစွဲနေရခြင်း၊ တကိုယ်ရည် သန့်ရှင်းမှုကို ယခင်ကဲ့သို့ အားစိုက်နိုင်မှု မရှိခြင်းတို့ကို ရင်ဆိုင်နေရကြောင်း ဒေသခံများထံမှ သိရသည်။

ကနီမြို့နယ် လူထုတော်လှန်ရေး သပိတ်အင်အားစု ဦးဆောင်သူ ကိုပြည့်အောင်နိုင်က “ပြည်သူ့ အခြေပြုကျောင်းမှာ စာသင်နေကြတဲ့ ကလေးတွေမှာ ဖြစ်တာ၊ သူငယ်တန်းကနေ ဆယ်တန်းအထိ ပေါက်တဲ့လူကပေါက် ပျောက်တဲ့လူက ပျောက်ပေါ့။ ကျောင်းတိုင်းလို ပေါက်နေတယ်လို့ သိထားတယ်။ ၁ ယောက်စ၊၂ ယောက်စကနေ ၄၀ ၊ ၅၀ လောက် အထိ။ ဒီနှစ်က အရေပြားရောဂါ ပေါက်တာ အဆိုးရွားဆုံးနှစ်လို့ ပြောနိုင်တယ်” ဟု ပြောသည်။

ကနီမြို့နယ်အတွင်းက ပြည်သူ့အခြေပြုကျောင်း ၉ ကျောင်းက အချက်အလက်များကို အခြေခံပြီး ကိုပြည့်အောင်နိုင်က ပြောခြင်းဖြစ်ပြီး အဆိုပါ ကလေးငယ်များတွင် အဖုပေါက်ခြင်းအပြင် ဖျားခြင်း၊ အန်ခြင်း၊ ဝမ်းလျောခြင်းများကို ခံစားရ ကြောင်း သိရသည်။

ထိုသို့ အရေပြား ရောဂါ ဖြစ်ပွားနေသော ဒေသများသည် စစ်ပဋိပက္ခများ ဖြစ်ပွားရာ နေရာဖြစ်သည့်အတွက် ဆေးခန်း ပြရန်ခက်ခဲခြင်း၊ လိမ်းဆေး၊ သောက်ဆေးရရှိရေးကိုပင် ခက်ခဲနေကြသည့်အပြင် စစ်ကောင်စီက နည်းအမျိုးမျိုးဖြင့် ဆေးဝါးများကို ပိတ်ဆို့စစ်ဆေးရှာဖွေ ဖမ်းဆီးခြင်းများလည်း လုပ်ဆောင်နေကြောင်း သိရသည်။

အဆိုပါ အခက်အခဲများကြောင့် ဆေးမြီးတိုဖြစ်သည့် အရေပြား အနာပေါ်တွင် ကျောက်မီးသွေး သွေးလိမ်း ခြင်း၊ သစ်သီးသစ်ဖု အရွက်များ ကြိတ်ချေအုပ်ခြင်းများ လုပ်ဆောင်နေကြကြောင်း ဒေသခံများက ဆိုသည်။

“ကျနော်တို့က ဆေးတွေဝယ်လိုက် ခွေးတွေ (စစ်ကောင်စီတပ်) က မ သွားလိုက်နဲ့ဆိုတော့ ဆေးတွေက ပြတ်တာ။ ကျနော်တို့ တောမယ် ကျောက်မီးသွေးကို သွေးလိမ်းတာမျိုးတို့ လုပ်တယ်။ အင်္ဂလိပ်လိမ်းဆေး လိမ်းတာက နည်းပါ တယ်။ ဆေးဝါးက လောလောဆယ် မလွယ်ဘူးလေ။ နီးစပ်ရာ တောဆရာတွေဆီ သွားတော့ သောက်ဆေးလေး ဘာလေး ရတာပေါ့” ဟု ဒေသခံတဦးက ပြောသည်။

ထိုကဲ့သို့ ကူးစက်ရောဂါဖြစ်သဖြင့် အနာကို သန့်ရှင်းစွာ ထားရန် လိုအပ်ကြောင်း၊ ဆေးမြီးတိုဖြင့် ကုသခြင်း မလုပ်သင့် ကြောင်း၊ ဆေးဝါးလက်လှမ်းမီသည့် နေရာတွင် ဖြစ်ပါက အရေပြားရောဂါ လိမ်းဆေးများ ဖြစ်သည့် Calamine lotion နှင့် Neomycin Cream အစရှိသည်များကို လိမ်းသင့်ကြောင်း မြောင်မြို့နယ်တွင် ပုံစံတူအရေပြား ရောဂါကို ကုသခဲ့ရသည့် ဒေါက်တာ ဖီးနစ်က အကြုံပြုသည်။

“ကျောက်မီးသွေး လိမ်းတာတွေက မလိမ်းသင့်ဘူး။ အခန့်မသင့်ရင် အဆုတ်နဲ့ ပတ်သက်တဲ့ ရောဂါတွေ ရနိုင်တယ်။ အရွက်တွေဆိုတာ ရေဘယ်လောက်ပဲ ဆေးဆေး မမြင်ရတဲ့ ဘက်တီးရီးယားတွေ ကပ်နေနိုင်တယ်။ အရေပြားပေါက် သွားတဲ့အခါမှာ အရွက်ကို ကြိတ်ပြီးတော့ သွားထည့်မယ်ဆိုရင် အနာကို ပိုဆိုးစေနိုင်တယ်။ အဓိကကတော့ လိမ်း ဆေး၊ သောက်ဆေးရရင်တော့ အကောင်းဆုံးပေါ့” ဟု ၎င်းက ပြောသည်။

ဆက်လက်ပြီး ဒေါက်တာဖီးနစ်က “အဲဒါမရဘူးဆိုရင်တော့ ကျနော်တို့ လုပ်လို့ရတာက အနာကို သန့်သန့်ရှင်းရှင်း ထားပါ။ ရေကျက်အေးကို အဝတ်သန့်သန့်နဲ့ သေချာလေး သန့်ရှင်းပေးရင် ကောင်းတယ်။ အနာထဲကို ဖုန်တွေသဲတွေ မဝင်လေ ကောင်းလေ။ အဲဒီအတိုင်း ထားမယ်ဆိုရင် အချိန်တခုရောက်ရင် သူ့သဘာဝအရ ညှိုးကျ သွားလိမ့်မယ်။ အဲဒီအချိန်မှာ ကိုယ်က ကိုယ်ခံအား ကောင်းအောင် နေရမယ် အချဉ်ပါတာ အစာများများ စားပေးရမယ်” ဟု ပြော သည်။

ယခုနွေရာသီတွင် ကနီမြို့နယ် တောင်ဘက်ခြမ်းတွင် ရေရှားပါးမှုကို ပိုမိုကြုံတွေ့နေရပြီး စစ်ရှောင်များအနေဖြင့် တောတောင်ထဲရှိ စိမ့်စမ်းရေများကို ကြုံသလို အသုံးပြုရကြောင်း၊ ရပ်ရွာများတွင် ရှိသော ဒေသခံများ အနေဖြင့် တွင်းရေကို အသုံးပြုရပြီး ရေရှားပါးလာပါက လက်တွန်းလှည်းဖြင့် ရောင်းချခြင်းကိုပင် ဝယ်ယူအသုံးပြုရကြောင်း ဒေသခံများ၏ ပြောပြချက်အရ သိရသည်။

ကနီမြို့နယ်သည် စစ်ကောင်စီတပ်ဖွဲ့များနှင့် ပြည်သူ့ကာကွယ်ရေး တပ်များကြား မကြာခဏ တိုက်ပွဲဖြစ်ပွားလေ့ ရှိပြီး စစ်ကောင်စီလက်ချက်ကြောင့် နေအိမ် ၁,၅၀၀ ကျော် မီးလောင်ပျက်စီးထားသော မြို့နယ် ဖြစ်သည်။

အလားတူ အရေပြားရောဂါများကို ကယားပြည်နယ်၊ ဒီးမော့ဆိုမြို့နယ် အရှေ့ဘက်ခြမ်းတွင် စစ်ရှောင်ရသည့် စစ်ဘေးရှောင် ကလေးများတွင် ယခုနှစ် မတ်လဆန်းပိုင်း၌ ဆိုးရွားစွာ ခံစားနေရကြောင်း စစ်ရှောင်များကို ကူညီ ဆောင်ရွက်ပေးနေသည့် Job For Kayah အဖွဲ့ထံမှ သိရသည်။

You may also like these stories:

ဘုတလင်တွင် ဒေသခံ ၄၀ ခန့်ကို စစ်တပ်ကဖမ်း၍ ဓားစာခံအဖြစ် သုံးနေ

ကရင်နီစစ်ရှောင်များ ရေရှားမှုကြောင့် ကျန်းမာရေးပြဿနာများ ကြုံနေရ