မြန်မာနိုင်ငံအနှံ့ အပူရှိန်ပို၍ မြင့်လာမှုနှင့်အတူ ရေခမ်းခြောက်မှုပါဖြစ်လာသည့်အတွက် တိုက်ပွဲများဖြစ်ပွား နေသည့် ဒေသတချို့ရှိ စစ်ရှောင်စခန်းများ၌ ရေပြတ်လပ်မှုများဖြင့် ကြုံတွေ့နေရကြောင်း သိရသည်။
ရေပြတ်လပ်မှု ဖြစ်ပေါ်နေသည့် တိုင်းနှင့်ပြည်နယ်များအနေဖြင့် ကယားပြည်နယ်၊ စစ်ကိုင်းတိုင်း၊ ရှမ်းပြည်နယ်နေရာ တချို့၊ တနင်္သာရီတိုင်းအတွင်းရှိ စစ်ရှောင်စခန်းနေရာတချို့၌ ရေပြတ်လပ်မှု အခက်အခဲများဖြင့် ကြုံတွေ့နေရကြောင်း စစ်ဘေးရှောင် ကူညီသူများက ပြောသည်။
Job For Kayah အဖွဲ့က တာဝန်ရှိသူတဦးက “ကျနော်တို့ ဒီးမော့ဆိုအနောက်ခြမ်းမှာ စစ်ရှောင်ဦးရေက သိန်းနဲ့ချီရှိ တယ်။ ရေရရှိမှု အရင်းအမြစ်က နွေရာသီရောက်လာတဲ့အတွက် ရေခမ်းခြောက်တယ်။ အရင် ရေအရင်းမြစ်ရတဲ့ နေရာတွေက ရေခမ်းသွားတာနဲ့ ကြုံတွေ့ရတယ်။ ရေရနိုင်တဲ့နေရာကို သွားသယ်ရတဲ့အခါ စစ်ရှောင်တွေမှာက သယ် ယူဖို့ ယာဉ်တွေ ဓာတ်ဆီတွေ မရှိတဲ့အတွက် အခက်အခဲ ဖြစ်ရတယ်။ အခမဲ့လှူဒါန်းတာတွေတော့ ရှိတယ်။ ဒါပေမယ့် စစ်ရှောင်ဦးရ အိမ်ထောင်စုဦးရေကများတဲ့အတွက် အလျင်မီ ပြည့်စုံအောင် မလှူနိုင်ဘူး” ဟု ပြောသည်။
အဆိုပါ စစ်ရှောင်စခန်းများတွင် သောက်သုံးရေအတွက် ရေသယ်ပိုးသည့် ကားခအဖြစ် ကားတစီးလျှင် ၃ သောင်း ကျပ်နှင့် ကားအသေးတစီးစာအတွက်၂ သောင်းကျပ် ပေး၍ မျှဝေရကြောင်း သိရသည်။
ကယားပြည်နယ်၊ ဒီးမော့ဆိုအနောက်ဘက်ခြမ်းရှိ စစ်ဘေးရှောင်စခန်းများတွင် ရေရှားပါးမှုကြောင့် သောက်သုံးရေများ အရေးပေါ် လိုအပ်နေကြောင်း Job For Kayah အဖွဲ့က ဆိုသည်။
“ရေပိုက်သွယ်တန်းဖို့ကလည်း ကုန်ကျစရိတ် အရမ်းများတယ်။ ဒီတော်လှန်ရေး မပြီးမချင်း ဒီဒုက္ခတွေက စစ်ဘေး ရှောင်ရင်း ရင်ဆိုင်နေရမှာဆိုတော့ သယ်ယူဖို့ယာဉ်၊ စရိတ်တွေ လိုတယ်။ ရေရှိတဲ့နေရာကို စစ်ရှောင်ဦးရေအလိုက် နေရာရွှေ့ထားမယ်ဆိုရင်လည်း မဖြစ်နိုင်ဘူး။ လတ်တလော ဖြေရှင်းနေရတာကတော့ ရံပုံငွေ ရှာရတယ်။ ရေတွေ ဝယ်တယ်။ သယ်ယူတယ်။ စခန်းတွေမှာရှိတဲ့ ကန်တွေထဲကို ဖြည့်ပေးတယ်” ဟု Job For Kayah အဖွဲ့တာဝန်ရှိသူက ပြောသည်။
ဒီးမော့ဆို အနောက်ဘက်ခြမ်းရှိ စစ်ရှောင်တဦးက “မိုးမျှော်တာပေါ့နော်။ မိုးက ရေရဖို့အတွက်ကို တထောင့်တနေရာ ကနေ အဆင်ပြေစေနိုင်ပေမယ့် မိုးကျလာမယ်ဆိုရင်လည်း ရင်ဆိုင်ရမယ့်အခက်အခဲတွေက ရှိနေသေးတာပေါ့” ဟု ပြောသည်။
လက်ရှိအချိန်တွင် ဖြစ်ပေါ်နေသည့် ကယားပြည်နယ်အတွင်း တိုက်ပွဲများကြောင့် ဒေါတမကြီးဘက်တွင် စစ်ဘေး ရှောင်များ ထပ်မံတိုးလာသည့်အတွက် အခြေခံစားသောက်ကုန်များလည်း လိုအပ်သကဲ့သို့ အဓိကလိုအပ်ချက်မှာ ရေဖြစ်ကြောင်း စစ်ဘေးရှောင်များနှင့် စစ်ဘေးရှောင်ကူညီသူများက ပြောသည်။
ထို့အတူ စစ်ကိုင်းတိုင်းအတွင်း၌လည်း အပူချိန်မြင့်တက်လာသည်နှင့်အမျှ သောက်သုံးရေလိုအပ်ချက်မှာ သိသိသာ သာမြင့်တက်လာပြီး အချို့နေရာများတွင် သောက်သုံးရေ တစည် (စည်ပိုင်း တလုံး) လျှင် ၃၀၀ ကျပ်၊ ၄၀၀ ကျပ်ပေး၍ ဝယ်ယူနေရသည့် အခြေအနေထိ ဖြစ်နေကြောင်း စစ်ကိုင်းတိုင်း၊ ကနီမြို့နယ်ရှိ စစ်ဘေးရှောင်အရေး ကူညီဆောင်ရွက် နေသူတဦးက ပြောသည်။
ကနီမြို့နယ်ရှိ စစ်ဘေးရှောင်အရေး ကူညီဆောင်ရွက်ပေးနေသူတဦးက “ကျနော်တို့ဘက်တွေမှာ တအားပူလာတဲ့အခါ ကျတော့ ပြဿနာက စစ်ရှောင်တွေက ရေကို အလှမ်းဝေးတဲ့နေရာတွေမှာ သွားခပ်ရတာတွေ ရှိတယ်။ ရေကလည်း တော်တော်ခမ်းနေတဲ့ သဘောမှာရှိတယ်။ ရေစည်တွေဘာတွေဆိုရင်လည်း ၃၀၀၊ ၄၀၀ လောက်နဲ့ ပေးပြီး တွန်းရတာ မျိုးတွေရှိတယ်။ ရေဆိုတာကလည်း ရွာတွေမှာ ကျန်ခဲ့တဲ့ တွင်းတွေကန်တွေကနေ ခပ်ရတာမျိုးမဟုတ်ဘဲနဲ့ အသစ် တူးပြီးတော့ မျှဝေသုံးစွဲရတာပေါ့ဗျာ” ဟု ပြောသည်။
စစ်ဘေးရှောင်အများစုမှာ တောတောင်ထဲတွင် ဖြစ်သလို နေထိုင်နေရပြီး အမိုးအကာ လုံလောက်မှု မရှိခြင်းကြောင့် သက်ကြီးရွယ်အိုများနှင့် ကလေးငယ်များမှာ ပြင်းထန်သော ရာသီဥတုဒဏ်ကို ပို၍ခံရပြီး ယမန်နှစ် နွေရာသီကာလက သက်ကြီးရွယ်အိုများမှာ လိုအပ်သည့် ပုံမှန်သောက်သုံးနေကျ ဆေးဝါး မရရှိခြင်း၊ အပူချိန်လွန်ကဲခြင်းတို့ကြောင့် သေဆုံးမှုများရှိခဲ့သလို ယခုလအတွင်း အပူချိန်မြင့်တက်မှုကြောင့် ခင်ဦးမြို့နယ်ရှိ စစ်ရှောင်အဘွားတဦး သေဆုံးမှု ဖြစ်ပေါ်ခဲ့သည်။
စစ်ကောင်စီတပ်က ဧပြီ ၁၉ ၊ ၂၀ ရက်များတွင် ခင်ဦး အနောက်တောင်ခြမ်းရှိရွာများသို့ စစ်ကြောင်းထိုးနေသဖြင့် ကျေးရွာ၂၀ ကျော် ထွက်ပြေးတိမ်းရှောင်နေရပြီး အပူချိန်ပြင်းသည့်ဒဏ်နှင့် ရေပြတ်လပ်သည့်ဒဏ်ကြောင့် ရေဓာတ် ခမ်းခြောက်ကာ စစ်ရှောင်များ မူးမေ့လဲသူများရှိသလို၊ အသက် ၈၀ ကျော်အဘွားဘိုတဦးလည်း ချွေးထွက်လွန်ပြီး သေဆုံးခဲ့ရကြောင်း ခင်ဦးသတင်းမှန်ပြန်ကြားရေးက သတင်းထုတ်ထားသည်။
ထို့ပြင် သောက်သုံးရေမသန့်ရှင်းမှုကြောင့်လည်း စစ်ရှောင်ဒေသတချို့၌ ဝမ်းပျက်ဝမ်းလျော ဖြစ်ပွားနေကြကြောင်း သိရသည်။
မြန်မာနိုင်ငံ၏ အလယ်ပိုင်းဒေသများတွင် နေ့အပူချိန်အနေဖြင့် အပူချိန် ၃၉ ဒီကရီစင်တီဂရိတ်မှ ၄၁ ဒီကရီစင်တီ ဂရိတ်ထိမြင့်တက်နေသလို တနိုင်ငံလုံးတွင်လည်း နေ့အပူချိန်များ တဖြည်းဖြည်း မြင့်တက်လာနိုင်ကြောင်း အမျိုးသား ညီညွတ်ရေးအစိုးရ (NUG) ၏ လူသားချင်းစာနာထောက်ထားရေးနှင့် ဘေးအန္တရာယ်ဆိုင်ရာ စီမံခန့်ခွဲရေးဝန်ကြီး ဌာနက ထုတ်ပြန်ထားသည်။
ထို့ပြင် စစ်ကိုင်းတိုင်း အောက်ပိုင်း၊ မန္တလေးတိုင်းနှင့် မကွေးတိုင်းတို့တွင်း ထူးကဲအပူချိန်များ ရှိနိုင်ကြောင်း မိုးလေဝသ နှင့် ဇလဗေဒကလည်း ထုတ်ပြန်ထားသည်။
ရှမ်းပြည်နယ်၊ ပင်လောင်းမြို့နယ်တွင်လည်း ရေပြတ်လပ်နေသဖြင့် စစ်ရှောင်များ ရေကို ဈေးကြီးပေးဝယ်ယူ သုံးစွဲနေရ သလို၊ လုံလောက်စွာမသုံးကြရကြောင်း၊ ထိုသို့ ရေရရှိမှု ခက်ခဲနေသဖြင့် ဝမ်းပျက်ဝမ်းလျောဖြစ်ပွားကြသလို၊ ကလေး များလည်း အနာရောဂါများ ဖြစ်ပွားလျက်ရှိကြောင်း သိရသည်။
ထို့ပြင် တနင်္သာရီတိုင်းအတွင်းမှာလည်း ရေရှားပါးသည့်အချိန်ဖြစ်ပြီး ရာသီဥတုလည်း ပို၍ ပူလာသည့်အတွက် စစ် ရှောင်စခန်းများတွင် ရေရှားပါးမှုပြဿနာကို ရင်ဆိုင်နေရကြောင်း ဒေသခံတဦးက ပြောသည်။
ဒေသခံတဦးက “ဒီရာသီက တနင်္သာရီတိုင်းမှာ အရင်ကတည်းက ရေရှားတဲ့အချိန် ဖြစ်ပါတယ်။ အခုက ရာသီဥတုက ပိုပူလာတော့ ဒီအခက်ခဲကို စစ်ရှောင်တွေရော နေအိမ်တွေမှာ ရှိနေကြတဲ့ပြည်သူတွေရော ဒီအခက်ခဲ ရင်ဆိုင်နေကြ ရပါတယ်။ စစ်ရှောင်စခန်းက ပြည်သူတွေကတော့ ရေရှားတာအပါအဝင် အခက်အခဲပေါင်းစုံ ရင်ဆိုင်နေကြရတာပါ” ဟု ပြောသည်။
သန့်ရှင်းသည့် သောက်သုံးရေ မရရှိခြင်းအပါအဝင် ရေအခက်အခဲအတွက် မြေပြင်တွင် ကူညီဆောင်ရွက်ပေးနေသည့် ပြည်သူ့အုပ်ချုပ်ရေးအဖွဲ့ဝင်များမှ စစ်ရှောင်ပြည်သူများနှင့်အတူ ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်နေကြောင်း လောင်းလုံးမြို့နယ် ပြည်သူ့အုပ်ချုပ်ရေးအဖွဲ့မှ တာဝန်ရှိသူတဦးက ပြောသည်။
သန့်ရှင်းသောရေ ရရှိမှု ခက်ခဲသောဒေသများတွင် ရေမှတဆင့်ကူးစက်ရောဂါ ဖြစ်ပွားမှုများ ဖြစ်လာနိုင်ပြီး အများ အားဖြင့် ဝမ်းပျက်ဝမ်းလျောရောဂါ၊ ဗိုင်းရပ်စ်ပိုးကြောင့်ဖြစ်သော အသည်းရောင်အသားဝါရောဂါ၊ အူရောင်ငန်းဖျား တိုက်ဖွိုက်ရောဂါများဖြစ်နိုင်ကြောင်း NUG ၏ ကျန်းမာရေးဝန်ကြီးဌာနကလည်း ထုတ်ပြန်ထားသည်။
စစ်ရှောင်အရေး ကူညီနေသည့်အဖွဲ့များကလည်း သောက်သုံးရေအတွက် ပြည်သူများဝိုင်းဝန်လှူဒါန်းကြရန်အတွက် တိုက်တွန်းထားကြသည်။
ကိုဗစ်မတိုင်ခင်ကာလများတွင် အဆိုပါ ရေပြတ်လပ်သည့်ဒေသများသို့ ရန်ကုန်၊ မန္တလေးအစရှိသည့် မြို့ကြီးများမှနေ ပြည်သူများ စုပေါင်းပြီး ပရဟိတအဖွဲ့များနှင့် ပူးပေါင်းကာ ယာဉ်ကြီးများ ငှားရမ်း၍ ရေလိုက်လံလှူဒါန်းမှုမျိုး ရှိခဲ့သော် လည်း ကိုဗစ်ကာလနှင့် အာဏာသိမ်းပြီးနောက်ပိုင်း နယ်မြေလုံခြုံရေးအခြေအနေအရ ရေပြတ်လပ်သည့် ဒေသများသို့ သွားရောက်လှူဒါန်းနိုင်ခြင်းမျိုး မရှိတော့ကြောင်း သိရသည်။
You may also like these stories :
ပဇီကြီးရွာကို စစ်ကောင်စီက လေကြောင်းမှ ထပ်မံတိုက်ခိုက်
ရွှေကူအရှေ့ခြမ်း စစ်ရှောင် တသောင်းကျော် အကူအညီများ လိုအပ်နေ
