ထိုင်းနိုင်ငံမှ လစ်ဘရယ် Move Forward ပါတီ (MFP) ခေါင်းဆောင်၏ နိုင်ငံခြားရေးမူဝါဒ အဓိကအကြံပေးက လာမည့် MFP ဦးဆောင်သည့်အစိုးရသည် အိမ်နီးချင်းမြန်မာတွင် ဖြစ်ပွားနေသည့် အကျပ်အတည်းနှင့် ပတ်သက်ပြီး နှုတ်ဆိတ်နေမည် မဟုတ်ကြောင်း Thai PBS World သို့ ပြောကြားလိုက်သည်။
မြန်မာတွင် ၂၀၂၁ စစ်အာဏာသိမ်းမှုနှင့် စစ်အုပ်ချုပ်ရေးအား လူထုက လက်နက်ကိုင်ခုခံမှုကို ရက်စက်ကြမ်းကြုတ်စွာ နှိမ်နင်းခြင်းကြောင့် သွေးချောင်စီးပဋိပက္ခ ဖြစ်ပွားနေသည်။
ထိုအကျပ်အတည်း ပြီးဆုံးစေရန် သံတမန်ရေးအားထုတ်မှုများ ရပ်တန့်နေပြီး ထိုအကျပ်အတည်းသည် ဒေသတွင်း တည်ငြိမ်မှု၊ အထူးသဖြင့် အိမ်နီးချင်းထိုင်းနိုင်ငံအတွက် ခြိမ်းခြောက်မှုဖြစ်နေသည်။
MFP ပါတီခေါင်းဆောင် မစ္စတာ ပီတ လင်ဂျာရွန်ရတ်၏ နိုင်ငံခြားရေးမူဝါဒအကြီးအကဲ မစ္စတာ ဖော်ဒီ ပစ်ဆူဝန်က အသစ်တက်လာမည့်အစိုးရသည် အရှေ့တောင်အာရှနိုင်ငံများအသင်း (အာဆီယံ) ၏ ပုံရိပ်တိုးတက်စေရန်နှင့် မြန်မာအကျပ်အတည်း လျှော့ချရန် ထိုင်းနိုင်ငံခြားရေးမူဝါဒကို ပြန်လည် အသက်သွင်းမည်ဖြစ်ကြောင်း ပြောသည်။ MFP သည် မေလ ၁၄ ရက်နေ့ကျင်းပသည့် အထွေထွေရွေးကောက်ပွဲတွင် နေရာအများစု အနိုင်ရပြီးနောက် ၈ ပါတီ ညွန့်ပေါင်းအဖွဲ့ ဖွဲ့ထားသည်။
ထိုင်းနိုင်ငံခြားရေး ဝန်ကြီးဟောင်းဖြစ်သူ မစ္စတာ ဆူရင် ပစ်ဆူဝန်၏ သား ဟားဗတ်တက္ကသိုလ်ကျောင်းဆင်း ဖော်ဒီက ထိုင်းနိုင်ငံသည် မြန်မာအကျပ်အတည်းကို ကိုင်တွယ်ရာတွင် လက်ရှိအစိုးရ၏ “တိတ်ဆိတ်သော သံတမန်ရေးနည်းလမ်း” မှ လမ်းခွဲမည်ဖြစ်ကြောင်း ပြောသည်။ တာဝန်မှ ထွက်ခွာရတော့မည့် စစ်တပ်ကျောထောက်နောက်ခံပြု ပရာယွတ် ချန်အိုချာ အစိုးရသည် စစ်ကောင်စီနှင့် လွန်စွာ အဆင်ပြေနေသောကြောင့် ဝေဖန်ခံနေရသည်။
“ဒေသတွင်းမှာ ရင်ဆိုင်နေရတဲ့ ပြဿနာတွေ၊ အထူးသဖြင့် မြန်မာက အကျပ်အတည်းနဲ့ ပတ်သက်ရင် ထိုင်းနိုင်ငံအနေနဲ့ ပိုမိုတက်ကြွတဲ့ အခန်းကဏ္ဍကနေ ပါဝင်ဖို့လိုနေတယ်” ဟု မစ္စတာ ဖွာဒီက မေလ ၂၃ ရက်နေ့တွင် ပြောသည်။
“လူသားချင်းစာနာမှုအရာသာမက ထိုင်းနိုင်ငံရဲ့ အကျိုးစီးပွားဖြစ်တဲ့ စီးပွားရေးအတွက်ပါ သက်ဆိုင်သူ အားလုံးပါဝင်တဲ့ ဆွေးနွေးမှုတွေ ကျနော်တို့လုပ်မယ်” ဟု ၎င်းကပြောသည်။
အစိုးရသစ်အောက်တွင် ထိုင်းနိုင်ငံသည် နိုင်ငံတကာနယ်ပယ်တွင် ၎င်း၏ဂုဏ်သတင်းကောင်းကို ထိန်းသိမ်းရေး အတွက် နိုင်ငံခြားရေးမူဝါဒကို ပြန်လည်ချိန်ညှိမည်ဖြစ်ကြောင်း မစ္စတာ ဖွာဒီက ပြောသည်။ ပရာယွတ် အစိုးရအောက်တွင် ဘန်ကောက်၏ နိုင်ငံခြားရေးမူဝါဒသည် အနောက်နိုင်ငံများထက် တရုတ်ဘက်သို့ ပိုမိုယိမ်းသည်။
MFP ခေါင်းဆောင်သော အစိုးရအောက်မှ ထိုင်းနိုင်ငံသည် သဘာဝပတ်ဝန်းကျင် ထိခိုက်မှုကဲ့သို့သော ကမ္ဘာ့ အကျပ်အတည်းများကို ကိုင်တွယ်ရေး နိုင်ငံတကာအားထုတ်မှုများတွင် ပိုမိုတက်ကြွမည် ဖြစ်ကြောင်းလည်း မစ္စတာ ဖွာဒီက ပြောသည်။
မစ္စတာ ဖွာဒီသည် ဟားဗတ်တက္ကသိုလ်တွင် ပညာသင်ကြားပြီးနောက် သံတမန်ရေးဘွဲ့ကို ဂျော့ဂျ်တောင်း တက္ကသိုလ်မှ ရရှိသည်။
သူ၏ဖခင် ဒေါက်တာ ဆူရင် ပစ်ဆူဝန်သည် တခါက အာဆီယံ၏ ယခင်မြန်မာစစ်အုပ်စုနှင့် “အပြုသဘော ထိတွေ့ဆက်ဆံရေး” မူဝါဒကို “ပျော့ပျောင်းသော ထိတွေ့ဆက်ဆံမှု” သို့ ပြောင်းလဲပေးခဲ့သူ ဖြစ်သည်။
ဒေါက်တာ ဆူရင်သည် နောင်တွင် အာဆီယံ အတွင်းရေးမှူးချုပ်ဖြစ်လာပြီး ၂၀၀၈ ခုနှစ်က မြန်မာတွင် နာဂစ်ဆိုင်ကလုန်း မုန်တိုင်းဖြစ်သောအခါ အာဆီယံနှင့် ကုလသမဂ္ဂ၏ အားထုတ်မှုများကို ကူညီဦးဆောင်ခဲ့သူ ဖြစ်သည်။ အာဆီယံ လူသားချင်းစာနာမှု အထူးအဖွဲ့ အကြီးအကဲအဖြစ် သူသည် ဧရာဝတီတိုင်းသို့ အကူအညီပေးရေး ညှိနှိုင်းရန် ယခင်စစ်အုပ်စုနှင့် တွေ့ဆုံခဲ့သူဖြစ်သည်။ နာဂစ်မုန်တိုင်းအတွင်း ဧရာဝတီတိုင်းတွင် လူပေါင်း ၈၄,၅၀၀ သေဆုံးပြီး ၅၃,၈၀၀ ပျောက်ဆုံးကာ လူဦးရေ ၂ ဒသမ ၄ သန်း ထိခိုက်ကြောင်း ကုလသမဂ္ဂက ခန့်မှန်းသည်။
MFP ခေါင်းဆောင် မစ္စတာ ပီတ လင်ဂျာရွန်ရတ်က ရွေးကောက်ပွဲအပြီး မေလ ၁၅ ရက်နေ့တွင် ကျင်းပသည့် သတင်းစာရှင်းလင်းပွဲတွင် မြန်မာဆိုင်ရာမူဝါဒကို ပြောသောအခါ “ဘုံသဘောတူညီချက် ၅ ချက် အမှန်တကယ် အောင်မြင်အောင် ကျနော်တို့ တွန်းအားပေးချင်တယ်” ဟု ပြောသည်။
ထိုဘုံသဘောတူညီချက်သည် အာဆီယံက မြန်မာ့ငြိမ်းချမ်းရေးအတွက် ၂၀၂၁ ခုနှစ် အာဏာသိမ်းမှုနောက်ပိုင်း ချမှတ်ထားသည့် အစီအစဉ် ဖြစ်သည်။ စစ်ကောင်စီသည် ထိုအစီအစဉ်ကို လျစ်လျူရှုပြီး အရပ်သားများကို မြေပြင်နှင့် လေကြောင်းတိုက်ခိုက်မှုများ ဆက်လက်ပြုလုပ်နေသည်။
မစ္စတာ ပီတက ဘားမားအက်၏ အရေးပါမှုကို မီးမောင်းထိုးပြပြီး မြန်မာပြည်သူများအနေဖြင့် ၎င်းတို့ပြဿနာကို ၎င်းတို့ ဘာသာဖြေရှင်းရန် မှန်ကန်သော ဖိအားနှင့် စေ့ဆော်မှုပေးရေး ထိုင်းနိုင်ငံသည် နိုင်ငံတကာ အသိုက်အဝန်းနှင့် အတူတကွ စတင်လုပ်ဆောင်မည်ဖြစ်ကြောင်း ပြောသည်။
လွန်ခဲ့သော ဒီဇင်ဘာလက အမေရိကန် ကွန်ဂရက်မှ အတည်ပြုလိုက်သော ဘားမားအက်သည် မြန်မာမှ ခုခံတော်လှန်ရေး အင်အားစုများကို လက်နက်မဟုတ်သော အကူအညီများပေးရန် ခွင့်ပြုထားသည်။
MFP ခေါင်းဆောင်သော အစိုးရသည် အာဆီယံတွင် ဦးဆောင်သော အခန်းကဏ္ဍကို ပြန်လည်အသက်သွင်းပြီး မြန်မာတွင် အကြမ်းဖက်မှုလျော့ကျစေရန် လုပ်ဆောင်မည်ဖြစ်ကြောင်း ကမ္ဘာ့စီးပွားရေးဖိုရမ်မှ အဆင့်မြင့်အရာရှိ တဦးကို မစ္စတာ ပီတက ပြောခဲ့သည်။
သူ၏အတွေးများနှင့် စိတ်ကူးများသည် မြန်မာပြည်သူများ၊ အထူးသဖြင့် နိုင်ငံအနောက်ပိုင်းကို ဖျက်ဆီးခဲ့သည့် ဆိုင်ကလုန်းဒဏ်ခံရသူများနှင့် အတူရှိနေကြောင်း မစ္စတာ ပီတက မေလ ၂၁ ရက်နေ့တွင် အင်္ဂလိပ်၊ မြန်မာဘာသာများဖြင့် Twitter တွင် ရေးသားသည်။ မိုခါမုန်တိုင်းဒဏ်ခံရသူများအတွက် အမြန်အကူအညီပေးရန် ထိုင်းအိမ်စောင့်အစိုးရနှင့် နိုင်ငံတကာအသိုက်အဝန်းကို တောင်းဆိုပြီး ထိုသို့တောင်းဆိုခြင်းသည် ၎င်း၏ နိုင်ငံခြားရေးမူဝါဒသစ်နှင့်အညီ တောင်းဆိုခြင်းဖြစ်ကြောင်း ပြောသည်။
ထူးခြားသောအချက်မှာ သူ၏မြန်မာမူဝါဒသည် သက်ဆိုင်သူအားလုံးနှင့် ထိတွေ့ဆက်ဆံရေး ဖြစ်သောကြောင့် ငြိမ်းချမ်းရေးအတွက် တွန်းအားသစ်ပေးရန် စစ်ကောင်စီဆန့်ကျင်ရေး အင်အားစုများနှင့် ထိတွေ့ဆက်ဆံမည့် ရည်ရွယ်ချက်ကို ပြသနေခြင်းဖြစ်သည်။
You may also like these stories:
Move Forward ပါတီအောက်တွင် ထိုင်း၏ မြန်မာမူဝါဒ မည်သို့ပြောင်းလဲမည်နည်း
Move Forward ပါတီကို မြန်မာ ဒုစစ်ခေါင်းဆောင် မနှစ်မြို့
၂၀၂၃ ထိုင်းရွေးကောက်ပွဲ မဲဆွယ်ကတိများနှင့် အများကြိုက်ဝါဒ
ထိုင်းရွေးကောက်ပွဲက မြန်မာ့ဒီမိုကရေစီတိုက်ပွဲအပေါ် ရိုက်ခတ်နိုင်
