ဒေါ်လာနှင့်ရွှေ ဈေးပြန်တက်

ဇန်နဝါရီလဆန်းက ၃၄၀၀ ကျပ်ကျော်သာ ရှိခဲ့သည့် အမေရိကန်ဒေါ်လာမှာ ယခုအခါ ၃,၅၅၀ ကျပ်ဖြစ်လာပြီး ၁ ဒေါ်လာ လျှင် ၁၀၀ ကျပ်ကျော် မြင့်လာသလို အကယ်ဒမီအခေါက်ရွှေဈေးသည်လည်း ၁ ကျပ်သား ကျပ် ၃၇ သိန်း ကျော်မှ ၃၈ သိန်း ကျော်ထိ လိုက်ပါ ဈေးတက်လာကြောင်း သိရသည်။

ထိုသို့ဖြစ်ရခြင်းမှာ စစ်ကောင်စီက သွင်းကုန်လိုင်စင်တချို့ ပြန်ချပေးလိုက်ရာ ပြည်ပမှ ဆေးဝါး၊ စားသောက်ကုန်၊ လူသုံး ကုန်၊ ဓာတ်မြေသြဇာ၊ စက်သုံးဆီ စသည့်တို့ တင်သွင်းမည့် သွင်းကုန်သမားများအတွက် ဒေါ်လာဝယ်လိုအားများလာ သဖြင့် ဈေးတက်လာခြင်း ဖြစ်ကြောင်း၊ ထို့အတွက် ရွှေဈေးလည်း တပါတည်း တက်လာကြောင်း ဈေးကွက် အတွင်းရှိ လုပ်ငန်းရှင်၊ ကုန်သည်များက ပြောသည်။

ရန်ကုန်မြို့ရှိ ဒေါ်လာလဲလှယ်ရေး လုပ်ကိုင်သူတဦးက “ပြီးခဲ့တဲ့ တပတ်နှစ်ပတ် လိုင်စင်တွေ စထွက်ထဲက တက်တယ်။ စက်သုံးဆီသမားတွေ ဈေးကွက်မှာအဝယ်များတယ်။ ဒီဘက်က မွေးမြူရေးအစာတို့၊ ဆေးဝါးတို့ အရေးကြီးတဲ့ သွင်းကုန် သမားတွေကလည်း နိုင်ငံခြားငွေ လိုသွားတယ်။ သူ (စစ်ကောင်စီ) သွင်းကုန်လိုင်စင် ဘယ်လောက်ချပေးလိုက်လဲတော့ မသိဘူး။ အကုန် အဝယ်တွေချည်း ဖြစ်သွားတယ်။ အဲဒီတော့ ဈေးကွက်မှာ ဝယ်လိုအားများပြီး ဈေးတက်သွားတာ” ဟု ဧရာဝတီကို ပြောသည်။

နိုင်ငံခြားငွေ အကျပ်အတည်းနှင့် ရင်ဆိုင်နေရသော စစ်ကောင်စီက ငွေလဲနှုန်းသတ်မှတ်ခြင်းကို ပယ်ဖျက်ခြင်း၊ ပို့ကုန်ရငွေ ၃၅ ရာခိုင်နှုန်းကိုသာ ၂,၁၀၀ ကျပ်နှင့် ဖြတ်ယူ၍ ကျန် ၆၅ ရာခိုင်နှုန်းကို ဈေးကွက်ပေါက်ဈေးအတိုင်း လဲလှယ်ခွင့်ပြုခြင်း၊ ဆန်၊ ဆန်ကွဲ၊ ပဲမျိုးစုံနှင့် ပြောင်းတင်ပို့မှုမှ ရရှိလာသော ပို့ကုန်ရငွေ ၇၀ ရာခိုင်နှုန်းကို ပြည်ပမှ စက်သုံးဆီဝယ်မည့် ကုမ္ပဏီ များသို့ ရောင်းချပေးစေခြင်း စသည်ဖြင့် တင်းကျပ်ထားမှုကို ပြီးခဲ့သည့် ဒီဇင်ဘာလအတွင်းက ဖြေလျှော့ပေးခဲ့သည်။

ထို့အတူ နိုင်ငံခြားငွေဈေးနှုန်း မြင့်တက်လာမည်ကို စိုးရိမ်၍ တင်းကျပ်ထားသည့် သွင်းကုန်လိုင်စင်ချထားပေးမှုကိုလည်း ပြီးခဲ့သည့် ဇွန်လမတိုင်ခင်က ထုတ်ပေးခဲ့ကြောင်း ဒေါ်လာလဲလှယ် ရောင်းဝယ်ရေးသမားများထံမှ သိရသည်။

ငွေကြေးဈေးကွက် လုပ်ကိုင်သူက “ဝယ်လိုအားရှိတော့ တက်လာတာပေါ့။ တောက်လျှောက် တက်လာတာ။ အခုတိုင်းဆို ၃,၅၀၀ ကျပ်အောက် မဆင်းဘူးလို့လည်း ပြောရတယ်။ ဒါပေမယ့် ကြားထဲမှာ စကစ ဘယ်လိုထိန်းမလဲဆိုတာ ကြည့်ရအုံး မယ်” ဟု ဆိုသည်။

ယခုအတိုင်း ဈေးကွက်လိုအပ်ချက် ရှိနေက ဒေါ်လာဈေးမှာ တရိပ်ရိပ်တက်လာနိုင်သည့် အခြေအနေ ရှိကြောင်းလည်း ဈေးကွက်အတွင်းရှိ ငွေလဲလုပ်ငန်း လုပ်ကိုင်သူများကလည်း သုံးသပ်ပြောဆိုသည်။

စစ်တပ်အာဏာသိမ်းပြီးနောက်ပိုင်း ဒေါ်လာဈေး မြင့်လာလျှင် ဈေးကွက်အတွင်းရှိ လုပ်ငန်းရှင်များကို ခေါ်ယူစစ်ဆေးခြင်း၊ သတိပေးခြင်း၊ ဖမ်းဆီးခြင်းနှင့် ခံဝန်ထိုးခိုင်းခြင်းများ ဆက်တိုက်ပြုလုပ်ခဲ့မှုကြောင့် ယခုလို ဒေါ်လာဈေး ၃,၅၀၀ ကျပ်ကျော် လာသဖြင့် ဖမ်းဆီးမှုများ ရှိလာမည်ကိုလည်း စိုးရိမ်နေရကြောင်း လုပ်ငန်းရှင်များထံမှ သိရသည်။

တရားမဝင် ငွေလွှဲလုပ်ငန်းများ ပပျောက်စေရန် စစ်ကောင်စီ၏ အထွေထွေအုပ်ချုပ်ရေးဦးစီးဌာန၊ အထူးစုံစမ်း စစ်ဆေးရေး ဌာန (စသုံးလုံး) နှင့် ငွေကြေးဆိုင်ရာ စုံစမ်းထောက်လှမ်းရေးအဖွဲ့များ ပါဝင်သည့် ပူးပေါင်းအဖွဲ့က စုံစမ်းဖော်ထုတ်ပြီး သံသယရှိသူ ၄၀ ဦးကို အရေးယူထားကြောင်း ဇန်နဝါရီ ၈ ရက် ရက်စွဲဖြင့် စစ်ကောင်စီ၏ ဗဟိုဘဏ်က ထုတ်ပြန်ထား သည်။

ထိုသို့ စုံစမ်းဖော်ထုတ်ရာတွင် သံသယဖြစ်ဖွယ် ငွေလဲလှယ်လွှဲပြောင်းသူ ၉၉ ဦးကို စိစစ်ခဲ့ပြီး အမှုဖွင့်ခံရသူ ၂၀ ဦး၊ သက်ဆိုင်ရာ မြို့နယ်တရားရုံးများ၌ တရားစွဲဆိုခံထားရသူ ၂၀ ဦးရှိကြောင်း ထုတ်ပြန်ချက်၌ ဖော်ပြထားသည်။

အလားတူ ပြည်တွင်းရွှေဈေးကွက်၌လည်း အကယ်ဒမီအခေါက်ရွှေ ၁ ကျပ်သား ၃၈ သိန်း ၃ သောင်းကျပ်ခန့် မြင့်တက် နေပြီး ထပ်မံဈေးတက်မည့်အရိပ်အယောင်လည်း ရှိနေ၍ အရောင်းအဝယ်ကို သတိထားလုပ်နေရကြောင်း ရွှေလုပ်ငန်း ရှင်များထံမှ သိရသည်။

ရန်ကုန်မြို့ရှိ ရွှေလုပ်ငန်းရှင်တဦးက “ဈေးကတော့ ဒေါ်လာဈေးတွေ တက်သွားလို့ တက်တာပါ။ ကမ္ဘာ့ရွှေဈေးကတော့ သိပ် မတက်ပါဘူး။ အရောင်းအဝယ်က ပုံမှန်ဆိုပေမယ့် ရောင်းဝယ်ရခက်တယ်။ အတုံးအခဲ (အခေါက်ရွှေ) မှာတော့ အခုလို ဈေးတက်ရင် အဖမ်းအဆီးတွေကရှိတော့ ကြောက်နေရတယ်။ ရှောင်တိမ်းပြီး မှောင်ခိုပဲ လုပ်နေရတယ်။ အခု မနက် ပေါက်ဈေးက အခေါက်ရွှေ ၁ ကျပ်သား ၃၈ သိန်း ၂ သောင်း ပေါက်တယ်။ အလုပ်ဖြစ်တဲ့ဈေးပေါ့။ သူတို့ အသင်းရုံး (YGEA) သတ်မှတ်ဈေးက ၃၇ သိန်းကျပ် ဝန်းကျင်လောက်ပဲရှိတယ်။ အဲဒီတော့ နည်းနည်းမြင့်နေတယ်။ ဒါကြောင့် အန္တရာယ်တော့ရှိတယ်” ဟု ဈေးကွက်အခြေအနေနှင့် ပတ်သက်ပြီး ဧရာဝတီကို ပြောသည်။

ယနေ့ နံနက်ပိုင်းတွင် ၁ ဒေါ်လာလျှင် ၃,၅၂၀ ကျပ် ဝန်းကျင်နှင့် ဈေးတက်ရိပ်ပြနေသဖြင့် မြန်မာ့ရွှေဈေးမှာလည်း လိုက်ပါမြင့်တက်လာနိုင်သည့် အခြေအနေရှိကြောင်း ၎င်းက ဆိုသည်။

လက်ရှိတွင် စစ်ကောင်စီဘက်မှ ရွှေဆိုင်ပိုင်ရှင်များကို ခေါ်ယူသတိပေးခြင်းများ မရှိသေးသော်လည်း နာမည်ကြီး ရွှေဆိုင်ပိုင်ရှင်များနှင့် ရန်ကုန်၊ မန္တလေးရှိ ရွှေကုန်သည်၊ လုပ်ငန်းရှင်ကြီးများကို မကြာခဏ နေပြည်တော်သို့ ခေါ်ယူ တွေ့ဆုံခြင်း၊ အစည်းဝေးခေါ်ခြင်းများကို လုပ်ဆောင်နေကြောင်း ရွှေလုပ်ငန်း ရှင်အသိုင်းအဝိုင်းထံမှ သိရသည်။

စစ်ကောင်စီ ထိန်းချုပ်ထားသော ရန်ကုန်တိုင်းရွှေလုပ်ငန်းရှင်များအသင်း (YGEA) ရုံးတွင် အကယ်ဒမီအခေါက်ရွှေ ၁ ကျပ်သားလျှင် ၃၆ သိန်း ၄ သောင်း ၉ ထောင်ကျပ်သာ ရှိသော်လည်း ပြင်ပအကယ်ဒမီအခေါက်ရွှေဈေးမှာ ၁ ကျပ် သားလျှင် ကျပ် ၃၈ သိန်းကျော်ထိ မြင့်တက်နေသဖြင့် YGEA သတ်မှတ်ဈေးနှင့် နှိုင်းယှဉ်လျှင် ကျပ် ၁ သိန်းခန့် ကွာဟနေသည်။

ရွှေဈေးနှုန်းအား ထိန်းထိန်းသိမ်းသိမ်းနှင့် လက်ငင်း ရောင်း/ဝယ်ပေးကြရန်၊ ပို၍ ရောင်းခြင်း၊ ဝယ်ခြင်း (လုံးဝ) မပြုလုပ်ရန် YGEA က ယနေ့ မွန်းလွဲပိုင်းတွင် ထုတ်ပြန်ထားသည်။

You may also like these stories: