အရှေ့တောင်အာရှနိုင်ငံများအသင်း (အာဆီယံ) ကာကွယ်ရေးဝန်ကြီးများက ဒေသတွင်း ပြဿနာများကို ဆွေးနွေးရန် မတ်လ ၅ ရက်နေ့တွင် တွေ့ဆုံသောအခါ အဖွဲ့ဝင်တနိုင်ငံဖြစ်သော မြန်မာတွင် လူသားချင်းစာနာမှု အကျပ်အတည်းသည် အာဆီယံအတွက် ပိုမိုအရေးပါသော ပြဿနာဖြစ်နေသည်။
“လက်ရှိအချိန်မှာ ကျနော်တို့ဟာ ကျနော်တို့ကို ထိခိုက်စေတဲ့ ပထဝီနိုင်ငံရေး ပဋိပက္ခတွေကို ရင်ဆိုင်နေရတယ်” ဟု လာအိုအမျိုးသား ကာကွယ်ရေးဝန်ကြီး ချန်ဆာမုန်း ချန်ယာလက်သ်က အဖွင့်မိန့်ခွန်းတွင် ပြောသည်။ “ဒီနေ့ဟာ အာဆီယံအနေနဲ့ ဒီမှာစုဝေးပြီး ဒီပြဿနာတွေကို ဘယ်လိုဖြေရှင်းမလဲဆိုတာ ဆွေးနွေးဖို့ အခွင့်အလမ်းဖြစ်တယ်” ဟုလည်း ၎င်းက ပြောသည်။
၂၀၂၁ ခုနှစ်၊ ဖေဖော်ဝါရီလတွင် စစ်တပ်က အာဏာသိမ်းပြီးနောက် သုံးနှစ်ကြာပြီ ဖြစ်သော်လည်း မြန်မာတွင် ငြိမ်းချမ်းရေး ထိန်းသိမ်းမှုအတွက် တိုးတက်မှု မရှိသလောက်ပင် ဖြစ်နေသည်။
မြန်မာတွင် လူ ၁၈ ဒသမ ၆ သန်းသည် လူသားချင်းစာနာမှု အကူအညီ လိုအပ်နေကြောင်း ကုလသမဂ္ဂ လူသားချင်စာနာမှုရေးရာ ညှိနှိုင်းရေးရုံး (UNOCHA) က မတ်လ ၃ ရက်နေ့တွင် ပြောကြားပြီး ပြည်သူများသည် ပဋိပက္ခနှင့် မလုံခြုံမှု၊ အရပ်သားများလုံခြုံမှုနှင့် အကာအကွယ်ကို ခြိမ်းခြောက်မှု သာမက မြင့်မားသော ငွေကြေး ဖောင်းပွမှု အကြားတွင် ဆက်လက်ရှင်သန်ရန် ရုန်းကန်နေရကြောင်း ပြောသည်။
အာဆီယံ ကာကွယ်ရေးဝန်ကြီးများ အစည်းအဝေးဟု တရားဝင်ခေါ်သည့် မတ်လ ၅ ရက်နေ့က ဝန်ကြီးအဆင့် ဆွေးနွေးပွဲကို လာအိုနိုင်ငံ ကမ္ဘာ့သမိုင်းအမွေအနှစ် လောင်ပရာဘန်တွင် ကျင်းပသည်။ လာအိုနိုင်ငံသည် ယခုနှစ် အာဆီယံ ဥက္ကဋ္ဌဖြစ်ပြီး မြန်မာစစ်ကောင်စီနှင့် ရင်းနှီးသည်။ လာအိုသည် မြန်မာပြဿနာကို အဖြေရှာရန် အထူးသံတမန်ကို စေလွှတ်ပြီးဖြစ်သည်။
မြန်မာသည် အစိုးရအရာရှိများကို ထိုအစည်းအဝေးသို့ စေလွှတ်ပြီး ဒေသတွင်း ကာကွယ်ရေး မူဘောင်သို့ ပြန်လည်ဝင်ရောက်သည့် လက္ခဏာဖြစ်သောကြောင့် အကူအညီပေးရေး ဆွေးနွေးပွဲများသည် ခိုင်မာသော ရလဒ်များ ဖြစ်လာနိုင်ခြေရှိသည်။ စစ်ကောင်စီသည် ၂၀၂၁ ခုနှစ် စစ်အာဏာသိမ်းမှု နောက်ပိုင်းတွင် အာဆီယံက စစ်ကောင်စီခေါင်းဆောင်များအဖွဲ့ အစည်းအဝေးများ တက်ရောက်ခြင်းကို ပိတ်ပင်သောကြောင့် အဆင့်မြင့် အစည်းအဝေး အများစုသို့ တက်ရောက်နိုင်ခြင်း မရှိပေ။
ပြီးခဲ့သော ၂၀၂၂ ခုနှစ် အာဆီယံအလှည့်ကျ ဥက္ကဋ္ဌ ကမ္ဘောဒီးယားသည် စီယမ်ရိ ခရိုင်တွင် ကျင်းပသော အာဆီယံ ကာကွယ်ရေးဝန်ကြီးများ အစည်းအဝေးတွင် မြန်မာစစ်ကောင်စီ၏ ကာကွယ်ရေးဝန်ကြီး ဗိုလ်ချုပ်ကြီး မြထွန်းဦးကို တက်ရောက်ခွင့် မပေးခဲ့သလို ၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ ဂျကာတာ၌ ပြုလုပ်သော ၁၇ ကြိမ်မြောက် အာဆီယံ ကာကွယ်ရေးဝန်ကြီးများ အစည်းအဝေးတွင် မြန်မာဘက်မှ ပါဝင်ခဲ့ခြင်း မရှိဘဲ ယခု ပြုလုပ်သော အစည်းအဝေးတွင်မူ ကာကွယ်ရေး ဝန်ကြီးဌာန၏ နိုင်ငံတကာရေးရာ ဦးစီးဌာန ညွှန်ကြားရေးမှူးချုပ် ဦးဇော်နိုင်ဝင်းက ဦးဆောင် တက်ရောက်သည်။
ဇန်နဝါရီလတွင် မြန်မာသည် အာဆီယံ နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးများ အစည်းအဝေးသို့ အရာရှိများကို နှစ်နှစ်အတွင်း ပထမဆုံးအကြိမ် စေလွှတ်ပြီး ထိုအစည်းအဝေးအတွင်း မြန်မာသို့ ထိုင်းနယ်စပ်မှ လူသားချင်းစာနာမှု အကူအညီများပေးရန် အဖွဲ့ဝင်များ သဘောတူခဲ့သည်။ ထိုင်းအာဏာပိုင်များသည် သင့်တော်သော အကူအညီပေးရေးစခန်းများ ထူထောင်ရန် မဲဆောက်နယ်စပ်ဒေသသို့ ဖေဖော်ဝါရီလ ၈ ရက်နှင့် ၉ ရက်နေ့များတွင် သွားရောက်ခဲ့သည်။
ကာကွယ်ရေးအာဏာပိုင်များ၊ အထူးသဖြင့် ထိုင်းကာကွယ်ရေး အာဏာပိုင်များသည် နယ်စပ်ဖြတ်ကျော် ဆေးဝါးနှင့် အခြားလိုအပ်သည်များကို ပေးရာတွင် အဓိကအခန်းမှ ပါဝင်မည်ဟု မျှော်လင့်ရသည်။
“လူသားချင်းစာနာမှု အကူအညီနဲ့ သဘာဝဘေးအန္တရာယ် ကယ်ဆယ်ရေးနဲ့ တခြားကိစ္စတွေအတွက် လုပ်ငန်းအဖွဲ့ကို ကျနော်တို့ အရှိန်မြှင့်တင်နေတယ်” ဟု မတ်လ ၅ ရက်နေ့ အစည်းအဝေး မတိုင်မီ ကျင်းပသည့် အဆင့်မြင့်အရာရှိများအစည်းအဝေး တက်ရောက်သော ထိုင်းအစိုးရကိုယ်စားလှယ်များက သတင်းထောက်များကို ပြောသည်။
မြန်မာသည် ၂၀၂၁ ခုနှစ်၊ ဧပြီလက အာဆီယံ ခေါင်းဆောင်များနှင့် မြန်မာစစ်ခေါင်းဆောင်အကြား သဘောတူခဲ့သည့် ဘုံသဘောတူညီချက် ၅ ချက်ကို လိုက်နာရမည်ဟု အာဆီယံ အဖွဲ့ဝင်နိုင်ငံများက ဆက်လက် တောင်းဆိုနေသည်။ ထိုဘုံသဘောတူညီချက်တွင် အကြမ်းဖက်မှု ချက်ချင်း ရပ်စဲရေး၊ သက်ဆိုင်သူ အားလုံးအကြား အပြုသဘောဆောင်သော ဆွေးနွေးပွဲများ ကျင်းပရေး၊ ငြိမ်းချမ်းရေး ဆွေးနွေးပွဲများ အဆင်ပြေ ချောမွေ့ရေးအတွက် အာဆီယံ အထူးသံတမန် စေလွှတ်ရေးနှင့် မြန်မာမှ သက်ဆိုင်သူအားလုံးနှင့်တွေ့ဆုံရန် အထူးသံတမန်တဦး စေလွှတ်ရေးတို့ ပါဝင်သည်။
မတ်လ ၅ ရက်နေ့ အစည်းအဝေးအတွင်း ကာကွယ်ရေးဝန်ကြီးများသည် တရုတ်က လွှမ်းမိုးလာသည့် ကမ္ဘာ့အရေးအပါဆုံး ကုန်သွယ်ရေးလမ်းကြောင်းဖြစ်သော တောင်တရုတ်ပင်လယ် တင်းမာမှုကို ဆွေးနွေးသည်။ အာဆီယံသည် ထိုပင်လယ်တွင် တည်ငြိမ်ရေးကို သံတမန်ရေးဖြင့် အားပေးနေသည်။
ကိုးကား ။ ။ Nikkei Asia သတင်း ASEAN considers including Europe in defense talks to enhance ties
You may also like these stories:
အာဆီယံ ကာကွယ်ရေးဝန်ကြီးအစည်းအဝေးတွင် စစ်ကောင်စီ အဆင့်မြင့် ကိုယ်စားလှယ် တက်ရောက်
အာဆီယံအစည်းအဝေးသို့ အကြီးတန်းအရာရှိတဦး စစ်ကောင်စီ ပထမဆုံး စေလွှတ်
အာဆီယံအသိုက်အဝန်းသို့ ပြန်ဝင်ရန် မြန်မာ မျှော်မှန်း
“မြန်မာပိုင် ဦးဆောင် ဖြေရှင်းမှု”ကို အာဆီယံ ထောက်ခံ
ကုလနှင့် အာဆီယံကိစ္စများ ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်ရေး တရုတ်အထူးသံနှင့် စစ်ကောင်စီ ဆွေးနွေး
အာဆီယံ နိုင်ငံတိုင်းက စစ်ကောင်စီကို စိတ်ပျက်နေတာ သေချာတယ် (ရုပ်/သံ)
