မီဒီယာလောက အခင်းအကျင်း အပြောင်းအလဲဖြစ်လာသည့်အချိန်တွင် မြန်မာနိုင်ငံမှ စာအုပ်ထုတ်ဝေသူ များကလည်း အခြေအနေနှင့် လိုက်လျောညီထွေဖြစ်စေဖို့ ကြိုးစားနေကြသည်။ ပြီးခဲ့သည့်နှစ်များအတွင်း တနိုင်ငံလုံး အတိုင်းအတာဖြင့် စာအုပ်အရောင်း ကျဆင်းခဲ့သော်လည်း စာဖတ်ခြင်းကို နှစ်ခြိုက်မှုက အားကောင်းနေဆဲဖြစ်ပါသည်။ စိတ်ကူးချိုချို စာအုပ်တိုက်ပိုင်ရှင် ဦးစန်းဦးက ဧရာဝတီမှသတင်းထောက် ကျော်ဆုမွန်နှင့် တွေ့ဆုံသည့်အချိန်တွင် အရောင်းသွက် စာအုပ်များမှသည် ဘာသာပြန်စာပေ များအထိ စာအုပ်နှင့် ပတ်သက်သည်အားလုံးနှင့် မည်သည့်အတွက်ကြောင့် e-book များကို တိုးတက်မှုတခု အနေဖြင့် လက်ခံရ သည်ဆိုသည့်အကြောင်းများကို ပြောပြခဲ့ပါသည်။
ဧရာဝတီ ။ ။ စာအုပ်တိုက်ကို ဘယ်အချိန် မှာ စတင်တည်ထောင်ခဲ့ပါသလဲ။ အဲဒီအချိန်က ဘယ်စာအုပ်တွေ ထုတ်ဝေဖြန့်ချိခဲ့ပါသလဲ။
ဦးစန်းဦး ။ ။ ကျနော်တို့ ပထမဆုံးစာအုပ်ကို ၁၉၉၉ ခုနှစ်မှာ စတင်ဖြန့်ချိခဲ့ပါတယ်။ အရင်က ကျနော့်ရဲ့ ဇာတိမြို့မှာ အလုပ်လုပ်နေခဲ့ပြီးတော့ အဲဒီမတိုင်မီ တနှစ်အလိုမှာ ကျနော် ရန်ကုန်ကို ရောက်လာပါတယ်။ ကျနော့်ရဲ့ မိတ်ဆွေတချို့က ရန်ကုန်မှာ ဂျာနယ်တွေ၊ မဂ္ဂဇင်းတွေ ထုတ်ဝေနေကြ ပါတယ်။ ကျနော်သူတို့နဲ့ ဆက်သွယ်ခဲ့ ပါတယ်။ ကျနော့်ရဲ့ ပထမဆုံးအလုပ်က တက်လမ်းအားကစား ဂျာနယ်မှာ ဒီဇိုင်းနာအလုပ်ဖြစ်ပါတယ်။ အဲဒီတုန်းက ကွန်ပျူတာနဲ့ ဒီဇိုင်းလုပ်တဲ့စနစ် မရှိသေးတဲ့အတွက် ကွန်ပျူတာဒီဇိုင်းနာတွေ မရှိသေးပါဘူး။ ဒါကြောင့် ကျနော်လက်နဲ့ပဲလုပ်ခဲ့ရပါတယ်။ ကျနော်က အယ်ဒီတာ အဖွဲ့ဝင်တယောက်လည်း ဖြစ်ပါတယ်။ ပိုက်ဆံ နည်းနည်း စုဆောင်းမိတဲ့အချိန်မှာတော့ စာအုပ်ထုတ်ဝေရေး စလုပ်ဖို့ ကျနော်ဆုံးဖြတ်ခဲ့ပါတယ်။ ကျနော် ပထမဆုံးထုတ်တဲ့ စာအုပ်က စီးပွားရေး ပညာရှင် ဦးခင်မောင်ညိုရဲ့ စာအုပ် ဖြစ်ပါတယ်။ စီးပွားရေးနဲ့ ပတ်သက်တဲ့ အဆိုအမိန့်တွေ ပါဝင်တဲ့ စာအုပ်လေးတအုပ်ပါ။ အဲဒီအချိန်ကစလို့ ဝင်ငွေကောင်းတဲ့ လူကြိုက် များတဲ့ စာအုပ်တွေလည်း ကျနော်ထုတ်ဝေခဲ့ပါတယ်။ စာပေရေးရာတွေလည်း ပါပါတယ်။ အခုအချိန်မှာ ကျနော့်ရဲ့စာအုပ်တိုက်က တိုးတက်လာပြီးတော့ ဈေးကွက်ထဲမှာလည်း နေရာတခု ရရှိနေပါပြီ။
ဧရာဝတီ ။ ။ ဂန္ထဝင် စာအုပ်တွေနဲ့ စာရေးဆရာကြီးတွေ အတွက် ဈေးကွက်ရှိတယ်လို့ ယုံကြည်ပါသလား။
ဦးစန်းဦး ။ ။ ရိုးရိုးသားသား ပြောရရင် အစောပိုင်းတုန်းက စာအုပ်ဈေးကွက်ကို ကျနော် တကယ်ကို နားမလည်ခဲ့ပါဘူး။ ဒါပေမယ့် ဂန္ထဝင်စာအုပ်တွေကို ထုတ်ဝေဖို့ ကျနော်ဆုံးဖြတ်ခဲ့ပါတယ်။ စီးပွားရေး အကျိုးအမြတ်ရှိလို့ မဟုတ်ပါ ဘူး။ ဒါပေမယ့် ဒီစာအုပ်တွေ ဈေးကွက်ထဲမှာ ရှိနေတာကို ကျနော်မြင်ချင်ခဲ့ပါတယ်။ တချို့စာအုပ်တွေက အကျိုးအမြတ် ရရှိခဲ့ပေမယ့် တချို့စာအုပ်တွေကတော့ မရပါဘူး။ တခါတလေ စာအုပ်တွေ ဂိုထောင်ထဲမှာ ကျန်နေပါတယ်။
၂၀ဝ၀ ခုနှစ်မှာ Forever Media Group က ကျနော့်ကို ဆက်သွယ်လာပြီးတော့ သူတို့နဲ့အတူ စာအုပ်ဆိုင်တွေ ဖွင့်ဖို့ ပြောပါတယ်။ ဒီစာအုပ်ဆိုင် တွေကနေ တဆင့် e-book ဈေးကွက်အသစ်တခု ဖန်တီးဖို့ သူတို့က ရည်ရွယ် ထားပါတယ်။ ဒါကြောင့် ကျနော်က စာအုပ်ထုတ်ဝေသူအဖြစ်နဲ့ရော စာအုပ် ဆိုင် တဆိုင်မှာပါ တပြိုင်တည်း အလုပ်လုပ်ခဲ့ရပါတယ်။ လူတွေ ဘယ်လိုစာအုပ်တွေကိုကြိုက်တယ်။ သူတို့အတွက် ဘာစာအုပ်တွေ ထုတ်ဝေ ပေးရမယ် ဆိုတာကို ကျနော်သိနိုင်ဖို့ အခွင့်အရေးရခဲ့ပါတယ်။ အဲဒီနောက်ပိုင်းမှာ လူတွေကြိုက်နှစ်သက်တဲ့ စာအုပ်တွေ ထုတ်ဝေနိုင်လာပြီးတော့ စီးပွားရေးလည်း ကောင်းလာခဲ့ပါတယ်။
ဧရာဝတီ ။ ။ အခုအချိန်မှာ ဘယ်လိုစာအုပ်မျိုးတွေ ရောင်း ကောင်းပါသလဲ။ စိတ်ကူးယဉ်လား၊ နိုင်ငံရေးစာအုပ် တွေလား။
ဦးစန်းဦး ။ ။ ကျနော်တို့ ထုတ်ဝေတဲ့ စာအုပ်တွေက ဈေး ကွက်ထဲမှာ ချက်ချင်း လူကြိုက်မများပါဘူး။ ဒါပေ မယ့် ကျနော်က စာဖတ်သူတွေကို အကျိုးရှိစေမယ့် ခေါင်းစဉ်ကို အမြဲတမ်းရွေးပါတယ်။ လတ်တလောမှာ ရောင်းအကောင်းဆုံး အမျိုးအစားကတော့ နိုင်ငံရေးနဲ့ပတ်သက်တဲ့ စာအုပ်တွေ ဖြစ်ပါတယ်။ ဥပမာပြောရရင် နိုင်ငံရေးအကျဉ်းသား ဟောင်းတွေရဲ့ အတွေ့အကြုံတွေနဲ့ ပုံရိပ်ကောင်းသည်ဖြစ်စေ မကောင်းသည်ဖြစ်စေ နိုင်ငံရေး နယ်ပယ်ထဲက လူသိများတဲ့ပုဂ္ဂိုလ်တွေရဲ့အကြောင်းရေးတဲ့ စာအုပ်တွေ ဖြစ်ပါတယ်။ နောက်ပြီး မြန်မာစာပေမှာဆိုရင် ဥပမာ စာရေးဆရာမ ဂျူးပေါ့။ သူ့စာအုပ်တွေက အခုအချိန်အထိ ရောင်းအားကောင်းနေတုန်းပါပဲ။ ဒါပေမယ့် ဒီလိုစာအုပ်မျိုးတွေထဲက အများစုက ကိုယ်တိုင်ထုတ်ဝေကြတာ ဖြစ်ပါတယ်။
ဧရာဝတီ ။ ။ လတ်တလော ထုတ်ဝေနေတဲ့ စာအုပ်တွေထဲမှာ နိုင်ငံရေးစာပေက ရာခိုင်နှုန်း ဘယ်လောက်ပါဝင်ပါ သလဲ။
ဦးစန်းဦး ။ ။ ကျနော်တို့ သေသေချာချာ စစ်တမ်းကောက်ယူ ထားတာ မရှိတဲ့အတွက် တိတိကျကျပြောဖို့တော့ ခက်ပါတယ်။ ဒါပေမယ့် လက်ရှိထုတ်နေတဲ့ စာအုပ်တွေ အားလုံးရဲ့ ၃၀ ရာခိုင်နှုန်းက နိုင်ငံရေးစာပေ တွေဖြစ်မယ်လို့ ကျနော် ထင်ပါတယ်။
ဧရာဝတီ ။ ။ ခုချိန်မှာ စိတ်ကူးချိုချိုရဲ့ အနေအထားကရော ဘယ်လိုရှိပါသလဲ။
ဦးစန်းဦး ။ ။ ကျနော့်မှာ တခြားထုတ်ဝေသူတွေနဲ့ နှိုင်းယှဉ် ပြီး ဈေးကွက်စစ်တမ်း ကောက်ယူထားတာ မရှိပါဘူး။ ဒါပေမယ့် ကျနော်တို့ဟာ ဈေးကွက်ထဲမှာ နေရာကောင်းတခုရရှိထားပြီးတော့ စာအုပ် အများအပြား ဆက်လက်ထုတ်ဝေ နေပါတယ်။ ပုံမှန်အားဖြင့်တော့ တလကို စာအုပ် ၂၀ လောက် ကျနော်တို့ ထုတ်ဝေပါတယ်။
ဧရာဝတီ ။ ။ ဘာသာပြန်စာအုပ်တွေရဲ့ လက်ရှိအနေအထား က ဘယ်လိုရှိပါသလဲ။
ဦးစန်းဦး ။ ။ ဘာသာပြန်တွေအတွက် ဈေးကွက်ကောင်း တခု ရှိပါတယ်။ ဒါပေမယ့် ဘာသာပြန်စာရေးဆရာ အသစ်က တိုးမလာဘူး။ ဒါကြောင့် စာဖတ်သူတွေကို ဘာသာပြန်စာပေ အသစ်တွေ မိတ်ဆက်ပေးဖို့ ခက်ခဲခဲ့ပါတယ်။ ဒါကြောင့် လက်ဟောင်း စာရေး ဆရာကြီးတွေ ရေးသားခဲ့တဲ့ ဘာသာပြန်စာအုပ်ဟောင်းတွေက အရောင်းသွက် တဲ့အထဲမှာ ပါဝင်နေတုန်းပါပဲ။ ဒါက ကျနော်တို့ တိုင်းပြည်မှာပဲဖြစ်နေတဲ့ ကိစ္စမဟုတ်ပါဘူး။ တခြားတိုင်းပြည် တွေမှာလည်း ရှိပါတယ်။ ဂန္ထဝင်စာအုပ်တွေက စာအုပ်စင်ပေါ်မှာ အမြဲတမ်းရှိပါတယ်။ အမြဲတမ်း ရောင်းလို့ ကောင်းပါတယ်။ စာရေးဆရာအသင်းက ဘာသာပြန်စာရေး ဆရာအသစ် နည်းပါးလာတဲ့ကိစ္စကို စဉ်းစားနေပါ တယ်။ အဓိက လိုအပ်ချက်ကတော့ ပါရမီရှိတဲ့ ဘာသာပြန်စာရေးဆရာ အသစ်တွေကို မြေတောင် မြှောက်ပေး ဖို့ပါပဲ။
ဧရာဝတီ ။ ။ ဂန္ထဝင်စာအုပ်တွေထဲမှာ ဘယ်သူတွေက ရောင်း အကောင်းဆုံးလဲ။
ဦးစန်းဦး ။ ။ ထိပ်တန်း ဂန္ထဝင်စာအုပ်တွေကတော့ မြသန်း တင့်၊ မောင်ထွန်းသူ၊ ဒဂုန်ရွှေမျှား၊ ရွှေဥဒေါင်း၊ နောက်ပြီးတော့ မောင်မိုးသူ၊ တင်နွယ်မောင်နဲ့ စိုးသိဏ်းတို့ ရေးတဲ့စာအုပ်တွေဖြစ်ပါတယ်။ သူတို့ရဲ့ လက်ရာတွေက ခုချိန်အထိ ပရိသတ် ခိုင်ခိုင်မာမာ ရှိနေတုန်းပါပဲ။
ဧရာဝတီ ။ ။ ပြီးခဲ့တဲ့ နှစ် ၂၀ အတွင်း စာအုပ်ထုတ်ဝေရေး ဈေးကွက်ကို ဘယ်လိုအကဲဖြတ်ပေးနိုင်မလဲ။
ဦးစန်းဦး ။ ။ ဈေးကွက်ကို လေ့လာဆန်းစစ်ဖို့ နည်းလမ်း အများကြီးရှိပါတယ်။ လတ်တလောမှာ အရောင်းကျ နေတယ်။ အရင်တုန်းက ထုတ်ဝေသူဟာ စာပေတခု ဒါမှမဟုတ် တခြားစာအုပ်တွေကို ပထမအကြိမ် ထုတ်ဝေတဲ့ နေရာမှာ အနည်းဆုံး အုပ်ရေ ၃၀ဝ၀ ကနေ ၅၀ဝ၀ အထိ ထုတ်ဝေနိုင်တယ်။ ပြီးတော့ တလအတွင်းမှာပဲ ကုန်အောင် ရောင်းချနိုင်ပြီးတော့ ဂိုထောင်ထဲမှာ တအုပ်မှ မကျန်တော့ဘူး။ ဒါပေမယ့် အခုအချိန်မှာတော့ ကျနော်တို့က စာအုပ်အသစ်တွေ ကို ပထမအကြိမ် ထုတ်ဝေတဲ့အခါမှာ အုပ်ရေ ၅၀ဝ ကနေ ၁၀ဝ၀ အတွင်းပဲ ထုတ်ဝေနိုင်တယ်။ တကယ် လို့ အဲဒီစာအုပ်တွေ အကုန်ရောင်းလိုက်နိုင်ရင် တောင်မှ နောက်တကြိမ် ထပ်ထုတ်ဖို့ ကျနော်တို့ မစဉ်းစားရဲဘူး။ ဘယ်လို စာအုပ်တွေကို ထုတ်ဝေရ မလဲဆိုတာကို ကျနော်တို့ အလေးအနက် စဉ်းစားရ ပါတယ်။ ဒီလိုအနေအထားက ကြည့်မယ်ဆိုရင် စာအုပ်ဈေးကွက်က ကျဆင်းနေ ပါတယ်။ ဒါပေမယ့် တခြားဘက်ကကြည့်မယ်ဆိုရင်တော့ အရင်တုန်းက စာအုပ်အမျိုးအစား များများစားစား မရှိခဲ့ပါဘူး။ ခုချိန်မှာ နည်းပညာဆိုင်ရာစာအုပ်တွေ အပါအဝင် အများကြီး ရှိနေပါပြီ။ ဒီလိုကြည့်မယ်ဆိုရင်တော့ အခြေအနေက တိုးတက်လာတယ် ဆိုရမှာပေါ့။
ဧရာဝတီ ။ ။ စာအုပ်ရဲ့ မျက်နှာဖုံးဒီဇိုင်းက အရောင်းအပေါ် မှာ ဘယ်လိုသက်ရောက်မှုရှိသလဲ။
ဦးစန်းဦး ။ ။ ရောင်းချရမှု ၂၀ ရာခိုင်နှုန်းလောက်က မျက်နှာဖုံး ဒီဇိုင်း ကောင်းမွန်မှုကြောင့်လို့ ကျနော်ထင်ပါတယ်။ ဒါကြောင့်လည်း နိုင်ငံတကာ စာအုပ်ဈေးကွက်မှာ မျက်နှာဖုံးဒီဇိုင်း အမျိုးမျိုးနဲ့ စာအုပ်တွေကို တွေ့ရပါလိမ့် မယ်။ သူတို့က စာအုပ်တအုပ်လုံးရဲ့ ဒီဇိုင်းကို လည်း အလေးအနက်ထားပြီး လုပ်တယ်။ ဈေးကွက်က လိုချင် တာလည်း အဲဒါပါပဲ။ ဒါပေမယ့် ပြည်တွင်း မှာတော့ ကျနော်တို့ ထုတ်ဝေသူတွေဟာ အခက်အခဲ အမျိုးမျိုးနဲ့ ရင်ဆိုင်နေကြရတုန်းပဲ။ အရည်အသွေး အကောင်းဆုံးစက္ကူကိုမရနိုင်ဘူးဆိုရင် အရည်အသွေး အကောင်းဆုံး စာအုပ်တွေကို ကျနော်တို့ ထုတ်ဝေ နိုင်မှာမဟုတ်ပါဘူး။ ဒါကြောင့် အရည်အသွေးရှိတဲ့ စာအုပ်တွေ အများ အပြား မထုတ်နိုင်ခဲ့ပါဘူး။
ဧရာဝတီ ။ ။ e-book တွေက စက္ကူစာအုပ်ဈေးကွက်ကို ဘယ်လိုသက်ရောက်နိုင်ပါသလဲ။
ဦးစန်းဦး ။ ။ ၂၀၁၃ ခုနှစ်နောက်ပိုင်းမှာ e-book ဖတ်တဲ့သူ အရေအတွက် တိုးလာပါတယ်။ ဘာကြောင့်လဲဆိုတော့ လူငယ်တွေက စမတ်ဖုန်းတွေ၊ Tablet တွေနဲ့ တခြား အီလက်ထရောနစ်ပစ္စည်းတွေကို ပိုပြီးသုံးစွဲ လာလို့ ဖြစ်ပါတယ်။ ဒါက စက္ကူစာအုပ် ထုတ်ဝေတဲ့ သူတွေအတွက် ခြိမ်းခြောက်မှုတခု ဖြစ်ပါတယ်။ ဒါပေမယ့် ဘယ်လိုပဲဖြစ်ဖြစ် မြန်မာပြည်သူတွေ အနေနဲ့ စာအုပ်တွေ ပိုဖတ်ဖို့လိုတယ်လို့ ကျနော်တို့ ယုံကြည်ပါတယ်။ တနေ့မှာ ကျနော်တို့အတွက် အဓိကခြိမ်းခြောက်မှု ဖြစ်လာကောင်း ဖြစ်လာနိုင်ပေမယ့် လူတွေ ဘယ်လိုပုံစံနဲ့ ဖြစ်စေ စာဖတ်လာတာကို ကျနော်တို့ ကြိုဆိုပါတယ်။ တခြားတိုင်းပြည်တွေမှာ လူတွေက သူတို့ အလုပ်သွား အလုပ်ပြန် လမ်းမှာ အီလက်ထရောနစ် ပစ္စည်းတွေကနေတဆင့် စာဖတ်နေကြတယ်။ တချိန်တည်းမှာပဲ ကျနော်တို့ ပြည်သူတွေကလည်း e-devices ပေါ်မှာ စာဖတ်နေကြပါပြီ။ ဒါ တိုးတက်လာတာတခုပါ။
ဧရာဝတီ ။ ။ လာမယ့် နှစ် ၂၀ အတွင်းမှာ စာအုပ်ထုတ်ဝေရေး လုပ်ငန်းရဲ့ အနာဂတ်ကို ဘယ်လိုမြင်ထားပါ သလဲ။
ဦးစန်းဦး ။ ။ ထုတ်ဝေသူ တယောက်အနေနဲ့ အနာဂတ်မှာ ဘာပဲ ဖြစ်လာဖြစ်လာ ကျနော် လက်ခံနိုင်ပါတယ်။ ဒါပေမယ့် စာအုပ်ချစ်သူတဦးအနေနဲ့တော့ စာအုပ် ဈေးကွက်က မြန်မြန်ဆန်ဆန် ပျောက်ကွယ်သွားမှာ မဟုတ်ဘူးလို့ ကျနော်ယုံကြည်ပါတယ်။ စာအုပ်တွေ ဖတ်ရတဲ့ အရသာကို လူတွေက ခံစားနိုင်မယ်ဆိုရင် သူတို့က ဒါကို ပျောက်ကွယ်ခံကြမှာ မဟုတ်ပါဘူး။
