ဗမာနိုင်ငံလုံးဆိုင်ရာကျောင်းသားသမဂ္ဂများအဖွဲ့ချုပ် (ဗကသ) ကိုဦးဆောင်ခဲ့သည် ကျောင်းသားခေါင်းဆောင် ကျော်ကိုကို၊ မင်းသွေးသစ်၊ ဖြိုးဖြိုးအောင် အစရှိသည့် ယခင် ကျောင်းသားခေါင်းဆောင်များကမျိုးဆက်သစ် ကျောင်းသားများဆီသို့ တာဝန်များ လွှဲပြောင်းပေးအပ်ခဲ့သည်။
လက်ရှိအစိုးရအသစ် ပြောင်းလဲတာဝန်ယူခဲ့သည့် ကျောင်းသားခေါင်းဆောင်သစ်များကဗကသများအဖွဲ့ချုပ်ကိုမည်သည့်မူများဖြင့် မည်သို့ ဆက်လက် လုပ်ဆောင်မည် ဆိုသည်ကိုဗကသများအဖွဲ့ချုပ် ဗဟိုလုပ်ငန်းကော်မတီအတွင်းရေးမှူးအဖွဲ့ဝင် ၇ ဦးထဲမှ တဦးဖြစ်သူမောင်အောင်ထက်အောင်ကိုဧရာဝတီအကြီးတန်းသတင်းထောက် သူဇာကဆက်သွယ် မေးမြန်းထားသည်။
မေး။ ။ ဗကသများအဖွဲ့ချုပ်ကပြောင်းလဲဖွဲ့စည်းတယ်လို့ သိရပါတယ်။ အဲဒီအခြေအနေကိုသိချင်ပါတယ်။
ဖြေ။ ။ ယခင် ဗကသများအဖွဲ့ချုပ် (ဗဟို) ကိုကိုကျော်ကိုကိုတို့လည်းအချိန်အတိုင်းအတာတခုအထိဦးဆောင် ပြီးသွားပြီအခုချိန်မှာနောက်ထပ် ကျောင်းသားသမဂ္ဂမျိုးဆက်သစ်တွေပေါ်ထွန်းလာပြီဖြစ်တဲ့အတွက် သူတို့ကလက်ဆင့်ကမ်း လွှဲပြောင်းပေးတာပါ။ အခုကပြောင်းလဲဖွဲ့အစည်းတာပါ။ အရင် လူဟောင်းတွေမပါတော့ဘဲလူသစ် ၂၁ ဦးနဲ့ ပြောင်းလဲဖွဲ့စည်းလိုက်တာပါ။
မေး။ ။ ပြောင်းလဲဖွဲ့စည်းလိုက်တဲ့ အဖွဲ့သစ်ကဘယ်လိုမူနဲ့ သွားမှာပါလဲ။
ဖြေ။ ။ ၁၉၆၀ တုန်းကကျင်းပခဲ့တဲ့ ညီလာခံမှာချမှတ်ခဲ့တဲ့ ဗကသမူ ၅ ချက် ဖြစ်တဲ့ အမျိုးသားရေး၊ ဒီမိုကရေစီရေး၊ ဒီမိုကရေစီပညာရေး၊ ကျောင်းသားထုပါဝင်တဲ့ ငြိမ်းချမ်းရေးကွန်ရက် စတဲ့ အချက်တွေကိုပဲကိုင်ဆွဲပြီးရှေ့ဆက်သွားမှာဖြစ်ပါတယ်။
မေး။ ။ အခုရွေးချယ်ထားတဲ့ ကော်မတီဝင်တွေကိုရောဘယ်လိုရွေးချယ်တာလဲ။ ဒီမိုကရေစီနည်းလမ်းနဲ့ ရွေးချယ်ထားတာလား။
ဖြေ။ ။ ကရင်ပြည်နယ် ဘားအံမြို့မှာ ၂၆၊ ၂၇၊ ၂၈ သုံးရက်တိတိကျောင်းသားထုအစည်းအဝေးကိုကျင်းပခဲ့ပါတယ်။ အဲဒီပွဲကိုတက်ရောက်လာတဲ့ ကျောင်းသားကိုယ်စားလှယ်တွေကနေမဲပေးရွေးချယ်ပြီးတော့ ဗဟိုလုပ်ငန်းကော်မတီအဖွဲ့ကိုအလုပ်အမှုဆောင် ၂၁ ဦးနဲ့ ဖွဲ့စည်းခဲ့တာပါ။
မေး။ ။ အဲဒီ ၃ ရက်ကြာအစည်းအဝေးကနေကနေဘာတွေချမှတ်နိုင်ခဲ့ပါသလဲ။
ဖြေ။ ။ ကျနော်တို့ ပြန်လည်ဖွဲ့စည်းခဲ့တဲ့ လုပ်ငန်းကော်မတီဝင် အသစ်တွေကနေလုပ်ငန်းစဉ် ၅ ရက် ချမှတ်ခဲ့ပါတယ်။ အဲဒီလုပ်ငန်းစဉ် ငါးရက်မှာဗကသများအဖွဲ့ချုပ် ကွန်ဂရက် ဖြစ်မြောက်ရေးကော်မတီကို ၆ လအတွင်းဖွဲ့စည်းဖို့ပါ။ ဒုတိယအချက်အနေနဲ့ သမဂ္ဂမပေါ်ပေါက်သေးတဲ့ တက္ကသိုလ်တွေ၊ ခရိုင်တွေမှာသမဂ္ဂတွေပေါ်ပေါက်လာဖို့နဲ့ ရှိပြီးသားသမဂ္ဂတွေကိုလည်းပိုမိုအားကောင်းတဲ့ သမဂ္ဂတွေပေါ်ပေါက်လာစေဖို့ပါ။
တတိယအချက်အနေနဲ့ ဗကသများအဖွဲ့ချုပ်ရဲ့ မူဖြစ်တဲ့ ငြိမ်းချမ်းရေးမူကိုကိုင်စွဲပြီးပြည်နယ် ကျောင်းသားသမဂ္ဂတွေနဲ့ ပူးပေါင်းပြီးငြိမ်းချမ်းရေးလုပ်ငန်းစဉ်တွေမှာလက်တွဲဆောင်ရွက်သွားဖို့ပါ။ နောက်တချက်ကကျောင်းသားတွေနဲ့ ပြည်သူတွေကိုအခြေခံတဲ့ ပညာရေးစနစ်သစ် တရပ် ပေါ်ပေါက်လာစေရေးကိုကြိုးပမ်းသွားဖို့ပါ။ နောက်ဆုံးတချက်ဖြစ်တဲ့ ကျောင်းသားထုညီလာခံပေါ်ပေါက်ရေးအတွက် ပြည်နယ် ကျောင်းသားသမဂ္ဂတွေနဲ့ ပူးပေါင်းလက်တွဲသွားဖို့ဆိုတဲ့ အချက်တွေကိုအကောင်အထည် ဖော်ဖို့ ဆုံးဖြတ်ခဲ့ပါတယ်။
မေး။ ။ ယခင် ဗကသအဖွဲ့ကတောင်းဆိုထားတဲ့ ဒီမိုကရေစီပညာရေးတောင်းဆိုချက် ၁၁ ချက်နဲ့ ပတ်သက်ပြီးတော့ရောအခုအဖွဲ့သစ်ကဘယ်လိုဆောင်ရွက်သွားမှာပါလဲ။
ဖြေ။ ။ ကျနော်တို့ အဲဒီအချက်တွေဖြစ်တဲ့ ဒီမိုကရေစီပညာရေးတောင်းဆိုချက် ၁၁ ချက်ကိုဆက်လက် ကိုင်စွဲပြီးတောင်းဆိုသွားမှာပါ။ လက်ရှိတောင်းဆိုထားတဲ့ ပညာရေး ၁၁ ချက်ကတော့ လက်ရှိအချိန်ထိမရရှိသေးဘူး။ ဒါပေမယ့် လက်ရှိအစိုးရ၊ လွှတ်တော်ကနေပြီးတော့ ကျောင်းသားနဲ့ ပြည်သူကိုအခြေခံတဲ့ ဒီမိုကရေစီပညာရေးစနစ်သစ်တရပ်ကိုပေါ်ပေါက်လာဖို့ ကြိုးပမ်းသွားပါမယ်။
မေး ။ ။ မြန်မာနိုင်ငံရဲ့ လက်ရှိပညာရေးအခြေအနေအပေါ်မှာဘယ်လိုအမြင်ရှိပါသလဲ။
ဖြေ။ ။ လက်ရှိပညာရေးအခြေအနေကတော့ ထူးခြားပြောင်းလဲတဲ့ ပြောင်းလဲမှုကိုတော့ ကျနော်တို့ မတွေ့ ရှိရသေးပါဘူး။ လက်ရှိအချိန်ထိတော့ ပညာရေးစနစ်ကအရင်ပုံစံအတိုင်းပဲဆက်သွားနေပြီးတော့ ပြောင်းလဲဖို့ လိုအပ်တဲ့ အချက်တွေကိုမပြောင်းလဲသေးဘူးလို့ ကျနော်တို့ မြင်ပါတယ်။
မေး။ ။ ပြောင်းလဲဖွဲ့စည်းလိုက်တဲ့ ဗကသအဖွဲ့ချုပ်အနေနဲ့ရောနိုင်ငံတကာပညာရေးဆိုင်ရာအဖွဲ့အစည်းတွေ၊ ကျောင်းသားအရေးလှုပ်ရှားတဲ့ သူတွေနဲ့ ဘယ်လိုချိတ်ဆက်ဆောင်ရွက်သွားဖို့ ရှိပါသလဲ။
ဖြေ။ ။ ကျနော်တို့ ဖွဲ့စည်းထားတဲ့ ၂၁ ဦးအဖွဲ့မှာအတွင်းရေးမှူးအဖွဲ့ဆိုပြီး ၇ ဦးဖွဲ့စည်းပါတယ်။ တခြားသောသူတွေနဲ့ကိုကော်မတီ ၇ ခုဖွဲ့စည်းပါတယ်။ အဲဒီကော်မတီမှာဘဏ္ဍာရေးရာကော်မတီပါဝင်ပါတယ်။ နောက်ပြီးမှတ်တမ်းရေးရာကော်မတီပါပါတယ်။ နိုင်ငံခြားရေးရာကော်မတီပါပါတယ်။ နောက်တခုကတိုင်းရင်းသားနဲ့ လူမျိုးစုရေးရာကော်မတီပါပါတယ်။ နောက်တခုပြန်ကြားရေးဆိုပြီးကော်မတီပါပါတယ်။ အဲဒီကော်မတီတွေကနေချိတ်ဆက် ဆောင်ရွက်သွားမှာဖြစ်ပါတယ်။
မေး။ ။ ဦးနေဝင်းလက်ထက်ကမိုင်းခွဲဖျက်ဆီးခံခဲ့ရတဲ့ ကျောင်းသားသမဂ္ဂအဆောက်အဦးကိုပြန်လည် ဆောက်လုပ်ဖို့ ပြည်သူ့ လွှတ်တော်မှာပညာရေးဝန်ကြီးဌာနဒုဝန်ကြီးကပြောသွားပါတယ်။ ဗကသအနေနဲ့ အဲ့ဒီအပေါ် ဘယ်လိုအမြင်ရှိပါသလဲ။
ဖြေ။ ။ အဓိကကျောင်းသားသမဂ္ဂအဆောက်အဦးဆိုတာကျောင်းသားတွေ၊ ကျောင်းသားသမဂ္ဂတွေကိုအခြေခံတဲ့ အဆောက်အဦးပါ။ ကျနော်တို့ကလည်းအဲဒါတည်ဆောက်ဖို့ ရည်ရွယ်ချက်ရှိတဲ့အတွက် ဒီအပေါ်ကိုဝမ်းသာပါတယ်။ ဒါပေမယ့် ပြန်လည်တည်ဆောက်မယ့် နေရာမှာအစိုးရတဖွဲ့ထဲအနေနဲ့ မဟုတ်ဘဲခေတ်အဆက်ဆက် ဖြတ်သန်းခဲ့တဲ့ သမဂ္ဂကျောင်းသားတွေ၊ လက်ရှိဖွဲ့စည်းထားတဲ့ ကျောင်းသားသမဂ္ဂအသစ်တွေနဲ့ ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်နိုင်မယ်ဆိုပိုပြီးသင့်လျော်မယ်လို့ ကျနော်တို့ မြင်ပါတယ်။
မေး။ ။ လက်ရှိကျောင်းသားသမဂ္ဂအဖွဲ့အစည်းတွေဖွဲ့စည်းခွင့်က လွတ်လပ်မှုရှိပြီလား။
ဖြေ။ ။ ကျနော်တို့ရဲ့ အဓိက ပြဿနာကလည်းကျောင်းသားသမဂ္ဂတွေလွတ်လပ်စွာဖွဲ့စည်းခွင့် ရရှိရေးကိုတောင်းဆိုပါတယ်။ လက်ရှိအနေအထားမှာကျောင်းသားသမဂ္ဂတွေရဲ့ ဖွဲ့စည်းခွင့်က အကန့်အသတ် ရှိနေဆဲပါ။ ဘယ်လိုအကန့်အသတ်တွေရှိလဲဆိုတော့ တချို့သောကျောင်းတွေမှာလွတ်လပ်စွာလှုပ်ရှားခွင့်တွေရှိနေပေမယ့် တချို့သောကျောင်းတွေမှာကျောင်းသားသမဂ္ဂအဖွဲ့အစည်းတွေကလွတ်လပ်စွာလှုပ်ရှားခွင့် မရရှိသေးပါဘူး။ အဲဒီတော့ တနိုင်ငံလုံးကျောင်းသားသမဂ္ဂတွေလွတ်လပ်စွာလှုပ်ရှားခွင့် ရရှိရေးအတွက် အစိုးရအနေနဲ့ ကလည်းပူးပေါင်းပါဝင်ဖို့ လိုပါတယ်။ အဲဒါမှ ကျောင်းသားသမဂ္ဂတွေကခိုင်မာတဲ့ သမဂ္ဂတွေဖြစ်လာမှာပါ။
မေး။ ။ မကြာခင်ကကျင်းပခဲ့တဲ့ အကြိုအစည်းအဝေးမှာတက်ရောက်လာတဲ့ ကျောင်းသားသမဂ္ဂအဖွဲ့တွေကြားသဘောထားကွဲလွဲမှုတွေရှိတယ်လို့ သိရပါတယ်။ ဘယ်လိုအချက်အပေါ် သဘောထားကွဲလွဲတာပါလဲ။
ဖြေ။ ။ အနည်းငယ်မျှသောသဘောထားကွဲလွဲမှုပါ။ ဒီနေရာကျနော်တို့ ပြောချင်တာကကွဲသွားတာမဟုတ်ပါဘူး။ သူတို့ကလည်းဗကသမူ ၅ ချက်ကိုဆက်လက် ကိုင်စွဲမှာဖြစ်သလိုကျနော်တို့ကလဲဗကသရဲ့ မူ ၅ ချက်အတိုင်းဆောင်ရွက်မှာပါ။ အဓိကကအစည်းအဝေးမှာအခြေခံသမဂ္ဂဖွဲ့စည်းခွင့်ဆိုင်တဲ့ ဖွဲ့စည်းပုံအပေါ် အနည်းငယ် သဘောထားကွဲလွဲခြင်းဖြစ်ပါတယ်။ အရမ်းကြီးမားတဲ့ သဘောထားကွဲလွဲမှုမျိုးမဟုတ်ပါဘူး။