ယခုလ အစောပိုင်းက ရှမ်းပြည်ပြန်လည်ထူထောင်ရေး ကောင်စီ (RCSS) နှင့် တအာင်း အမျိုးသား လွတ်မြောက်ရေး တပ်မတော် (TNLA) တို့ ကျောက်မဲမြို့နယ်တွင် ဖြစ်ပွားသော တိုက်ပွဲတွင် ကချင် လွတ်လပ်ရေး တပ်မတော် (KIA) အမှတ်အသားပါသော လက်ပစ်ဗုံးများကို တွေ့ရှိခဲ့ပြီးနောက် RCSS ကို တိုက်ခိုက်ရာတွင် KIA က TNLA ကို ရုပ်ဝတ္ထုပစ္စည်းများ အကူအညီ ပေးနေခြင်းရှိ မရှိ ရှမ်းလူမျိုးစု တချို့က လူသိရှင်ကြား မေးခွန်းထုတ်နေကြသည်။
KIA သည် မှန်ပြောင်းတပ် ရိုင်ဖယ်များ၊ လက်ပစ်ဗုံးများနှင့် ခဲယမ်းများအပါအဝင် လက်နက်အများအပြားကို ထုတ်လုပ်နေသည်မှာ ကာလအတန်ကြာပြီဖြစ်သည်။ ထိုဖြစ်ရပ်ကို ရှမ်းလူမျိုးစု တချို့က နားမလည်နိုင်ဘဲ KIA သည် TNLA ကို ထောက်ခံ ပံ့ပိုးနေသည်ဟု စွပ်စွဲကြသည်။ KIA သည် TNLA သို့ သေနတ်များ၊ လက်ပစ်ဗုံး များနှင့် ခဲယမ်းများ ရောင်းချခြင်းသည် နိုင်ငံရေးထက် စီးပွားရေးနှင့်သာ ပိုမိုသက်ဆိုင်နေသည်။ ၎င်းသည် ထူးခြားလှသော ကိစ္စလည်း မဟုတ်ပေ။
TNLA သည် ၀ ပြည် သွေးစည်းညီညွတ်ရေး တပ်မတော် (UWSA) ထံမှလည်း လက်နက်များ ဝယ်ယူပြီး တရုတ်လက်နက် ကုန်သည်များထံမှလည်း လက်နက်များ ဝယ်ယူလျှက် ရှိသည်။ TNLA ကိုင်ဆောင်သော အေကေ – ၄၇ သေနတ်များ အားလုံးနီးပါးသည် UWSA ထံမှ လာသည်။ တရုတ်နယ်စပ်တွင် တရားမဝင် လက်နက် ရောင်းချသော နေရာအများအပြား တွေ့ရပြီး ထိုက်သင့်သော တန်ဖိုးပေးလျှင် မည်သည့်သေနတ် အမျိုးအစား မဆို ဝယ်ယူနိုင်သည်ဟု TNLA သတင်းရင်းမြစ်များ၏ အဆိုအရ သိရသည်။
တရုတ်နယ်စပ်တွင် အခြေစိုက်သော လူမျိုးစုလက်နက်ကိုင်အဖွဲ့များသည် အခွန်ကောက်ခံခြင်း၊ အလှူငွေ ထည့်ဝင်စေခြင်းတို့ အပါဝဝင် ငွေရရှိအောင် မည်သို့ လုပ်ဆောင် ရမည်ကို သိရှိကြပြီး ထိုငွေမှ အကျိုးအမြတ်ရရန် ရင်းနှီးမြှုပ်နှံကြသည်။ ၎င်းတို့၏ တော်လှန်ရေးများအတွက် ငွေကြေးထောက်ပံ့ရန် ရှာဖွေကြရသည်။
၂၀၁၇ ခုနှစ် မတ်လတွင် ကိုးကန့်လက်နက်ကိုင်အဖွဲ့ မြန်မာ အမျိုးသားဒီမိုကရေစီ မဟာမိတ်တပ်မတော် (MNDAA) သည် ကွတ်ခိုင်နှင့် ကိုးကန့်ဒေသမှ ကာစီနို လောင်းကစားရုံ အများအပြားကို တိုက်ခိုက်ပြီး အမေရိကန်ဒေါ်လာ ၇၃ သန်း ရရှိခဲ့သည်ဟု South China Morning Post သတင်းတပုဒ်အရ သိရသည်။
လူမျိုးစု လက်နက်ကိုင်များသည် ရန်သူကို တိုက်ခိုက်ရုံသာမက၊ ငွေရှာရန် ၎င်းတို့၏ တပ်များကို မည်သို့သုံးရမည်ကို သိကြောင်း ဖော်ပြသည့် ဥပမာတခု ဖြစ်သည်။ ထိုကာစီနို လောင်းကစားရုံများကို မြန်မာစစ်တပ်ဗိုလ်ချုပ်များနှင့် MNDAA အဖွဲ့ဝင်ဟောင်း ကိုးကန့်အာဏာပိုင်များက ပိုင်ဆိုင်ကြောင်းပြောပြီး ထိုတိုက်ခိုက်မှုသည် မျှတ မှန်ကန်သည်ဟု MNDAA က အကြောင်းပြသည်။
ထိုကာစီနိုများကို စီးနင်းတိုက်ခိုက်မှုအပြီးတွင် MNDAA သည် ထိုငွေကို သေနတ်စက်ရုံတခု ထူထောင်ရန် အသုံးပြုမည်ဟူသည့် ကောလာဟလ သတင်းများ နယ်စပ်တွင် ပျံ့နှံ့လာခဲ့သည်။ သို့သော် MNDAA သည် ထိုငွေကို UWSA နှင့် မိုင်းလားအခြေစိုက် အမျိုးသား ဒီမိုကရေစီ မဟာမိတ်တပ်မတော် (NDAA) တို့ ထိန်းချုပ်ထားသည့် ဒေသများတွင် စီးပွားရေးလုပ်ငန်းများ ထူထောင်ရန် ရင်းနှီးမြှုပ်နှံသည်ဟု ဒေသတွင်းရှိ တခြားသော သတင်း ရင်းမြစ်များက ဆိုသည်။
UWSA သည် အထူးဒေသ – ၂ ကို ထိန်းချုပ်ထားပြီး NDAA သည် ရှမ်းပြည်အရှေ့ပိုင်းနှင့် မြောက်ပိုင်းမှ အထူးဒေသ – ၄ (မိုင်းလား) ကို ထိန်းချုပ်ထားသည်။ ထိုလက်နက်ကိုင် အဖွဲ့များသည် ၁၉၈၉ ခုနှစ်က အပစ်အခတ် ရပ်စဲရေး လက်မှတ်ရေးထိုးထားပြီး ထိုအချိန်မှစတင်ကာ ၎င်းတို့ ထိန်းချုပ်နယ်မြေများတွင် စီးပွားရေးလုပ်ငန်း အများအပြား ပေါ်ပေါက်လာသည်ကို တွေ့ရသည်။
ထိုဒေသများကို ထိန်းချုပ်ရန် ဗဟို အစိုးရတွင် သြဇာမရှိ၊ သို့မဟုတ် အာဏာ လုံလောက်စွာ မရှိပေ။ UWSA တွင် အင်အား ၃၀၀၀၀ ရှိပြီး NDAA တွင် လက်နက်ကိုင် ၃၀၀၀ ရှိသည်ဟု အမျိုးသားပြန်လည် သင့်မြတ်ရေးနှင့် ငြိမ်းချမ်းရေးဌာန၏ အဆိုအရ သိရသည်။
ဘဏ်များမှ တဆင့် ငွေကြေးခဝါချခြင်းအားဖြင့် တရုတ်အာဏာပိုင်များက မကြာခဏ ဆိုသလို ဖြိုခွင်းတတ် သောကြောင့် တိုင်းရင်းသား လက်နက်ကိုင်များသည် ၎င်းတို့၏ ငွေများကို တရုတ်ဘဏ်များတွင် အပ်နှံခြင်း မရှိပေ။ သို့သော် ၎င်းတို့သည် ထိုငွေများကို ၀ နှင့် မိုင်းလားဒေသများ၊ တခြား ပြည်ပနေရာများတွင် ရင်းနှီးမြှုပ်နှံထားပါက လုုံခြုံသည်ဟု ယူဆကြသည်။ MNDAA သည် ၎င်း၏ ကာစီနိုမှ ရငွေများကို တရုတ်နိုင်ငံရှိ လုပ်ငန်း အများအပြားတွင် ရင်းနှီးမြှုပ်နှံထားသည်ဟု တချို့က ဆိုသည်။
မြောက်ပိုင်း မဟာမိတ်အဖွဲ့ဝင်များဖြစ်သော KIA ၊ ရက္ခိုင့်တပ်မတော် (AA)၊ TNLA နှင့် MNDAA တို့သည်လည်း မည်သို့ ငွေရှာရမည်ကို ကောင်းစွာသိပြီး ငွေအားလုံးကို စစ်တိုက်ရာ၌ မကုန်ဆုံးစေခြင်းက ပိုမို ကောင်းမွန်ကြောင်း သဘောပေါက်ကြသည်။ ၎င်းတို့ အနာဂတ်တွင် တော်လှန်ရေးများကို ငွေကြေးထောက်ပံ့ရန် အတွက် ရန်ပုံငွေ ရှိနေစေရန် လုပ်ဆောင်ကြသည်။
မေလ ၁၁ ရက်နေ့က မူဆယ်တိုက်ခိုက်မှုအတွင်း TNLA သည် ကာစီနို လောင်းကစားရုံကို ပစ်မှတ်ထားသည်။ ထို ကာစီနိုလောင်းကစားရုံကို ပန်ဆေးပြည်သူ့စစ်နှင့် ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်နေသည့် မြန်မာအရာရှိများ ပိုင်သည်ဟုပင် TNLA က ဆိုသည်။ ထိုပြည်သူ့စစ်အဖွဲ့သည် တရားမဝင် မူးယစ်ဆေး ရောင်းဝယ်သည့် လုပ်ငန်းများနှင့် ပတ်သက်ကြောင်း နှစ်ပေါင်းများစွာကြာ ဂုဏ်သတင်းကျော်စောခဲ့ဖူးသည်။
TNLA သည် ကာစီနိုလောင်းကစားရုံကို တိုက်ခိုက်စဉ်က လောင်းကစားငွေများကို သိမ်းယူရန် ရည်ရွယ်ကောင်း ရည်ရွယ်ခဲ့နိုင်သော်လည်း ကာစီနို လောင်းကစားရုံအတွင်းသို့ ဝင်ရောက်နိုင်ခြင်း မရှိခဲ့ပေ။ လောင်းကစားခြင်းသည် ဒေသတွင်းမှ ဆင်းရဲသား အများအပြားကို ဘဝပျက်စေပြီး ကာစီနို လောင်းကစား လုပ်ငန်များသည် ဒေသတွင်း မူးယစ်ဆေး ရောင်ဝယ်မှုများနှင့်လည်း ပတ်သက်နေသည်ဟု TNLA က တိုက်ခိုက်ရခြင်းကို အကြောင်းပြသည်။
TNLA ၊ AA နှင့် MNDAA တို့သည်လည်း KIA၊ UWSA နှင့် NDAA (မိုင်းလား) တို့ကဲ့သို့ ၎င်းတို့၏ ကိုယ်ပိုင် မြို့တော်များ ပိုင်ဆိုင်လိုကြသည်။ ၎င်းတို့ အနေဖြင့် ငြိမ်းချမ်းလိုလျှင် ၎င်းတို့ပိုင် သီးခြားပိုင်နက် လိုအပ်သည်ဟု မြင်ကြသည်။ KIA တွင် လိုင်ဇာနှင့် မိုင်ဂျာယန်မြို့များ ရှိသောကြောင့် KIA စစ်သားများသည် ထိုနေရာများကို ကာကွယ်ရန် ၎င်းတို့၏ အသက်ကို စတေးရန် လိုလားကြကြောင်းလည်း TNLA က ဆိုသည်။
သီးခြားပိုင်နက် ရှိလျှင် KIA နှင့် UWSA ကဲ့သို့ လက်နက်စက်ရုံများကို ထူထောင်လိုကြသည်။ KIA ၏ လက်နက်စက်ရုံများကို မူလက တရုတ်အင်ဂျင်နီယာများက စီမံခဲ့ပြီး ၂၀၁၅ ခုနှစ်တွင်မူ ထို တရုတ် အင်ဂျင်နီယာများ နေရာတွင် UWSA က လေ့ကျင့်ပေးထားသည့် KIA အင်ဂျင်နီယာများနှင့် အစားထိုး နိုင်ခဲ့သည်ဟု နယ်စပ် သတင်းရင်းမြစ်များက ဆိုသည်။ ယနေ့တွင် KIA သည် ၎င်းတို့၏ စက်ရုံများကို ကိုယ်တိုင် စီမံခန့်ခွဲသည်။
လက်နက်ကိုင် သောင်းကျန်းသူများကို အမြစ်ဖြတ် သုတ်သင်မည်ဟု မြန်မာ့တပ်မတော်က မကြာခဏ ဟစ်ကြွေးတတ်သည်။ သို့သော် UWSA အပါအဝင် တရုတ်နယ်စပ်မှ လူမျိုးစုလက်နက်ကိုင် အဖွဲ့များသည် နိုင်ငံရေး ရည်မှန်းချက်များ ကွဲပြားနေစေကာမူ ပထဝီ အနေအထားအရ စစ်ရေး ပူးပေါင်းမှုအပြင် စီးပွားရေး အကျိုးစီးပွားအရပါ ဟန်ချက်ညီညီ လက်တွဲလုပ်ကိုင်လာနေသော တပ်ပေါင်းစုတခုကို ဖွဲ့စည်းထား နိုင်ခဲ့ကြသည်။
(ဧရာဝတီ အင်္ဂလိပ်ပိုင်း အကြီးတန်းသတင်းထောက် လဝီဝမ် ရေးသားသည့် A New Business Sense Helps Bind the Ties Among Northern Alliance Members ကို ဆီလျော်အောင် ဘာသာပြန်သည်။)