မတ်လ ၂၆ ရက်နေ့တွင် G20 ခေါင်းဆောင်များက သာမန်ထက်ထူးခြားသော ထိပ်သီးအစည်းအဝေး ကြေညာချက်တခုကို ထုတ်ပြန်ခဲ့ပြီး မကြုံစဖူး ထူးကဲသော COVID-19 ကူးစက် ကပ်ရောဂါသည် ကျွန်ုပ်တို့၏ အပြန်အလှန်ဆက်သွယ်မှုနှင့် အားနည်းချက်များအပေါ် စွမ်းအားကြီးမားသော သတိပေးချက် တခုဖြစ်ကြောင်း အတည်ပြုခဲ့သည်။ ထိုသို့ ကြီးမားသော စိန်ခေါ်မှုကို ဖြေရှင်းရာတွင် ကမာ္ဘလုံးဆိုင်ရာ လုပ်ဆောင်မှု၊ စည်းလုံးညီညွတ်မှုနှင့် နိုင်ငံတကာ ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှုတို့က သော့ချက်ဖြစ်ကြောင်းကို သူတို့က အလေးအနက် ပြောကြားခဲ့ကြသည်။
ဤဘေးအန္တရာယ်၏ အတိုင်းအတာက ကြီးမားသော်လည်း အကယ်၍ ကျွန်ုပ်တို့က နီးကပ်စွာ အတူတကွ ဆောင်ရွက်ကြပါက နိုင်ငံတကာအသိုင်းအဝိုင်းအနေဖြင့် ၎င်းကို ကျော်လွှားလိမ့်မည် ဖြစ်သည်။ တိမ်တိုက်တိုင်း၌ ငွေရောင် အနားကွပ် ရှိသည် ဖြစ်သောကြောင့် ဤအကျပ်အတည်းမှပင် အခွင့်အလမ်းတခု ပေါ်ပေါက်လာနိုင်ပါသည်။ သမိုင်းတွင် မကြာခဏ တွေ့မြင်ခဲ့ရပြီး ဖြစ်သည့်အတိုင်း ခက်ခဲသောကာလများ၌ ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှုက စည်းလုံးမှု၊ ညီညွတ်မှုနှင့် ငြိမ်းချမ်းရေးအတွက် မောင်းနှင်အား အသစ်တခု ဖြစ်လာနိုင်ပါသည်။
G-20 ခေါင်းဆောင်များက ပြောကြားခဲ့သည့်အတိုင်း ကျွန်ုပ်တို့ အနေဖြင့် စွမ်းဆောင်ရည် တည်ဆောက်ရေးနှင့် နည်းပညာ အကူအညီများကို ခိုင်မာအားကောင်းအောင် ပြုလုပ်ရန် လိုအပ်ပါသည်။ အထူးသဖြင့် အန္တရာယ်ကျရောက်နိုင်သည့် နိုင်ငံများနှင့် အသိုင်းအဝိုင်းများအတွက် ဖြစ်ပါသည်။ မတ်လ ၁ ရက်နေ့ တွင် ကျရောက်သော ကိုရီးယားသမ္မတနိုင်ငံ၏ ၁၀၁ နှစ်မြောက် လွတ်လပ်ရေးလှုပ်ရှားမှုနေ့ မိန့်ခွန်းတွင် သမ္မတ Moon Jae-in က ကူးစက်ရောဂါများကို ကိုရီးယား ၂ နိုင်ငံက အတူတကွ တုန့်ပြန်နိုင်သည့်အချိန်တွင် ကိုရီးယားလူမျိုးများ၏ ဘဝများ ပိုမို လုံခြုံမှုရှိမည်ဖြစ်ကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။ နယ်စပ်ဖြတ်ကျော် ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှု၏ အရေးကြီးပုံကိုလည်း ပြောကြားခဲ့သည်။
ကိုရီးယားအစိုးရ အနေဖြင့်လည်း လိုအပ်နေသည့် အခြားနိုင်ငံများနှင့် ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှုကို တိုးချဲ့လျက်ရှိပါသည်။ WHO အကြီးအကဲ Tedros Adhanom Ghebreyesus က မှတ်ချက်ပြုခဲ့သည့် အတိုင်းဆိုလျှင် ကိုရီးယားသည် COVID-19 ရောဂါများကို ရှာဖွေရန်၊ စမ်းသပ်ရန်နှင့် ကုသရန် ဆန်းသစ်သော နည်းဗျူဟာများကို တီထွင်ခဲ့ပြီး ဗိုင်းရပ်စ် ကူးစက်ခံရသော နိုင်ငံအများအပြားက ကိုရီးယားမှ ရရှိသော သင်ခန်းစာများကို အသုံးပြုရန် ကြိုးစားနေကြပါသည်။
ထိုကိစ္စနှင့် စပ်လျှဉ်း၍ မြန်မာနိုင်ငံဆိုင်ရာ ကိုရီးယားသံရုံးက မတ်လ ၂၄ ရက်နေ့တွင် ကျန်းမာရေးနှင့်အားကစား ဝန်ကြီးဌာနသို့ စမ်းသပ်ကိရိယာ ၅၀၀၀ အပါအဝင် တကိုယ်ရေ အကာအကွယ်ပေးသည့် ပစ္စည်းများ လှူဒါန်းခဲ့ပါသည်။ ယခုနှစ်သည် ကျွန်ုပ်တို့၏ သံတမန်ဆက်ဆံရေး ၄၅ နှစ်မြောက် နှစ်ပတ်လည် အထိမ်းအမှတ် ဖြစ်သည့်အတိုင်း ထိုကဲ့သို့သော ကျန်းမာရေးကဏ္ဍ ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှု ဥပမာက ကိုရီးယားနှင့်မြန်မာနိုင်ငံကြား မိတ်ဖက်ပြုမှု အတိုင်းအတာ ကျယ်ပြန့်လာကြောင်းကို ဖော်ပြနေပါသည်။
COVID-19 ကို တိုက်ခိုက်ခြင်းက အမျိုးသား စည်းလုံးညီညွတ်မှုကို တိုးမြှင့်ခြင်းနှင့် မြန်မာနိုင်ငံ၏ ငြိမ်းချမ်းရေး လုပ်ငန်းစဉ်ကို မြှင့်တင်ရန် ကြိုးပမ်းမှုများတွင်ပင် အရေးပါသော အခန်းကဏ္ဍမှ ပါဝင်နိုင်သည်။ နိုင်ငံတော် အတိုင်ပင်ခံ ပုဂ္ဂိုလ်က အလေး အနက် ပြောကြားထားသကဲ့သို့ပင် ပြည်သူလူထုသည် ဤရောဂါ ကူးစက်ပျံ့နှံ့မှုကို ဖြေရှင်းရန် သော့ချက်ဖြစ်ပါသည်။ ကိုရီးယားနိုင်ငံတွင် အတည်ပြုနိုင်သည့် COVID-19 ဖြစ်ပွားမှုအသစ်များ သိသိသာသာ ကျဆင်းခြင်းကို ယူဆောင်ပေးရာ၌ လူမှုရေးအရ ခပ်ခွာခွာနေခြင်းနှင့် လူစုလူဝေး လျှော့ချရေး အပေါ် ပြည်သူလူထု၏ ထောက်ခံပါဝင်မှုက အလွန်အရေးကြီးခဲ့ပါသည်။
ထို့ပြင် မြန်မာနိုင်ငံရှိ တိုင်းရင်းသား လက်နက်ကိုင်အဖွဲ့များကလည်း အခြေအနေ ပိုမိုဆိုးရွားလာပါက အစိုးရထံမှ အကူအညီများ ရယူရန် စိတ်ဝင်စားကြောင်း ပြသခဲ့ကြပါသည်။ အမှန်တကယ်တွင်လည်း “အားလုံးရယူနိုင်ပြီး အားလုံးပါဝင်သည့် အားလုံးကို လွှမ်းခြုံနိုင်သော ကျန်းမာရေး စောင့်ရှောက်မှု စနစ်တခု တည်ထောင်ရေး” က ၂၁ ရာစု ပင်လုံ ငြိမ်းချမ်းရေး ညီလာခံ၏ တတိယအကြိမ်မြောက်အစည်းအဝေးမှ အချက် ၁၄ ချက်ပါ ပြည်ထောင်စုသဘောတူညီချက်၏ အစိတ်အပိုင်း တခုဖြစ်ပါသည်။ အစိုးရနှင့် တိုင်းရင်းသား လက်နက်ကိုင်အဖွဲ့များကြား ကျန်းမာရေးကဏ္ဍ ပူးပေါင်း ဆောင်ရွက်မှုက မြန်မာနိုင်ငံ၏ ငြိမ်းချမ်းရေးလုပ်ငန်းစဉ် တိုးတက်ရေးတွင် အထောက်အကူ ဖြစ်စေနိုင်သည်ကို သတိပေးခြင်း တခုလည်း ဖြစ်ပါသည်။
၂၀၀၈ ခုနှစ်က နာဂစ် ဆ်ိုင်ကလုံး မုန်တိုင်း ပေါ်ပေါက်ခဲ့သည့် အချိန်တွင် ကုလသမဂ္ဂက သဘာဝဘေးအန္တရာယ် ကျရောက်ခဲ့ရသည့် မြန်မာနိုင်ငံသို့ နိုင်ငံတကာက အကူအညီများ ယူလာရန် ကူညီပေးခဲ့သည်ကို ပြန်ပြောလိုပါသည်။ ထိုအချိန်က ကြီးမားသော အခက်အခဲများကြားတွင် နိုင်ငံတကာအသိုင်းအဝိုင်းက သိသာသော ပြောင်းလဲမှုအတွက် အလားအလာကို ရိပ်မိခဲ့ပါသည်။ ခက်ခဲသောအချိန်များတွင် ကွဲပြားခြားနားမှုများ ရင်ဆိုင်နေရစဉ်မှာပင် ကျွန်ုပ်တို့ လိုအပ်သည်မှာ အပြုသဘောဆောင်သည့် စိတ်ထားတခုအတွက် အားထုတ်ရန်နှင့် ပြည်သူလူထု အတွက် ပိုမို ကြီးမားသော အကျိုးစီးပွားများကို ရှာဖွေရန် ဖြစ်ပါသည်။
ပြီးခဲ့သည့်နှစ်က သမ္မတ Moon Jae-in နှင့် ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်တို့ သူတို့၏ ထိပ်သီး အစည်းအဝေး ၂ ခု၌ ဝေမျှခဲ့သည့်အတိုင်း ကိုရီးယားနှင့်မြန်မာတို့သည် သမိုင်းကြောင်းအရရော၊ စိတ်ခံစားမှု သဘာဝ အရပါ ကွဲပြားသော်လည်း တူညီမှု များစွာ ရှိနေကြပါသည်။ ကျွန်ုပ်တို့ ၂ နိုင်ငံလုံးသည် ငြိမ်းချမ်းရေးလုပ်ငန်းစဉ် တခုကို တက်ကြွစွာ ဆောင်ရွက်နေကြပါသည်။ COVID-19 ကို တိုက်ခိုက်ခြင်းက ကိုရီးယား ၂ နိုင်ငံကြားတွင် တွေ့ဆုံဆွေးနွေးမှုနှင့် ပူးပေါင်း ဆောင်ရွက်မှုကို မြှင့်တင်ပေးနိုင်ပါသည်။ ၎င်းသည် မြန်မာနိုင်ငံ၏ ငြိမ်းချမ်းရေးလုပ်ငန်းစဉ်ကိုလည်း အရှိန်မြှင့်ပေးနိုင်ပါသည်။ ၂ ဦး ၂ ဘက်နှင့် ဘက်စုံ ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှု အဆင့်တွင် အနီးကပ် လက်တွဲလုပ်ဆောင်ခြင်းအားဖြင့် ကျွန်ုပ်တို့ ၂ နိုင်ငံကြားမှ ရည်ရွယ်ချက်များ၏ စည်းလုံးညီညွတ်မှုက ကျွန်ုပ်တို့၏ ၂ ဘက်လုံး အကျိုးဖြစ်ထွန်းသော မိတ်ဖက်ပြုမှုကို ပိုမိုနက်ရှိုင်းပြီး ပိုမိုကျယ်ပြန့် လာစေပါလိမ့်မည်။
(Lee Sang-hwa သည် မြန်မာနိုင်ငံဆိုင်ရာ ကိုးရီးယား သမ္မတနိုင်ငံ သံအမတ်ကြီး ဖြစ်ပါသည်။ ဧရာဝတီ အင်္ဂလိပ်ပိုင်းပါ ၎င်း၏ The Fight Against COVID-19 Can Promote Unity and Peace ကို ဘာသာပြန်သည်။)
You may also like these stories:
ကိုဗစ်-၁၉ ကာလ အရပ်ဘက်-စစ်ဘက် ဆက်ဆံရေး
ထိုင်ဝမ်၏ ကိုဗစ်-၁၉ တုန့်ပြန်မှု ကမ္ဘာ့အကောင်းဆုံးများတွင် ပါဝင်
ကိုရိုနာဗိုင်းရပ် တိုက်ဖျက်ရေး စစ်ပွဲ ဗီယက်နမ် ဘယ်လိုအနိုင်ယူနေသလဲ
