စစ်ကောင်စီသည် နိုင်ငံတဝန်းမှ ရေလွှမ်းမိုးသော ဒေသများတွင် စနစ်ကျသော ကယ်ဆယ်ရေးနှင့် ပြည်လည်ထူထောင်ရေး လုပ်ရမည့်အစား အရပ်သားပစ်မှတ်များကို လေကြောင်းမှ ဗုံးကြဲမှု အရှိန်မြှင့်တင်ပြီး မြန်မာပြည်သူများအပေါ် ထားသည့် ၎င်းတို့၏သဘောထားမှန်ကို ထပ်မံပြသလိုက်သည်။
စက်တင်ဘာလ ဒုယတိပတ်တွင် ယာဂီ တိုင်ဖွန်းမုန်တိုင်းကြောင့် မိုးသည်းထွန်စွာရွာပြီး မြန်မာမှ ပြည်နယ်နှင့်တိုင်း ၁၅ ခုအနက် ကိုးခုသည် ပြင်းထန်သော ရေလွှမ်းမိုးမှုများနှင့် မြေပြိုမှုများကို ခံစားရသည်။
ထို သဘာဝ ဘေးအန္တရာယ်ကြောင့် တရားဝင်သေဆုံးမှုနှုန်းသည် ယခုအပတ်တွင် ၄၁၉ ဦးအထိ ရှိလာသည်။
ထိုမျှပြင်းထန်သည့် မိုးရေချိန်ကို စစ်ကောင်စီ မျှော်လင့်မထားကြောင်း စစ်ခေါင်းဆောင် မင်းအောင်လှိုင်က ဝန်ခံသည်။
မိုးရေကြီးမည့် သတိပေးချက်များကို ထုတ်ပြန်ခဲ့သော်လည်း သဘာဝ ဘေးအန္တရာယ်ဆိုင်ရာ မည်သည့်စီမံချက်မှ ရှိပုံမရကြောင်း စက်တင်ဘာလ ၁၇ ရက်နေ့က သဘာဝ ဘေးအန္တရာယ် စီမံခန့်ခွဲမှုအစည်းအဝေးတွင် စစ်ခေါင်းဆောင်က ဝန်ခံသည်။
ထိုသို့ အငိုက်မိသွားသော်လည်း နိုင်ငံထက်ဝက်ကျော်တွင် အသေအပျောက်များသည့် ရေလွှမ်းမှုနှင့် မြေပြိုမှုများ ဖြစ်နေသည့်တိုင် စစ်ခေါင်းဆောင်သည် တော်လှန်ရေးတပ်များထံ ဆုံးရှုံးသွားသည့် အရပ်သားပိုင်နက်များကို ဆက်လက် ဗုံးကြဲသည်။
ထိုသို့ အငိုက်မိသွားသော်လည်း နိုင်ငံထက်ဝက်ကျော်တွင် အသေအပျောက်များသည့် ရေလွှမ်းမှုနှင့် မြေပြိုမှုများ ဖြစ်နေသည့်တိုင် စစ်ခေါင်းဆောင်သည် တော်လှန်ရေးတပ်များထံ ဆုံးရှုံးသွားသည့် အရပ်သားပိုင်နက်များကို ဆက်လက် ဗုံးကြဲသည်။
စစ်ကောင်စီသည် စက်တင်ဘာလ ၁ ရက်နေ့နောက်ပိုင်း ရက်ပေါင်း ၂၇ ရက်အတွင်း လေကြောင်းတိုက်ခိုက်မှု အကြိမ် ၄၀ ကျော် ပြုလုပ်ပြီး လူ ၁၈၀ ကို သတ်ဖြတ်ကြောင်း ဧရာဝတီသတင်းဌာန၏ မှတ်တမ်းများက ဖော်ပြနေသည်။ သေဆုံးသူများတွင် ဒါဇင်ပေါင်းများစွာသော ကလေးများနှင့် တော်လှန်ရေတပ်များက ဖမ်းထားသည့် စစ်ကောင်စီစစ်သား သုံ့ပန်းများလည်း ပါဝင်သည်။
(ယာ) ပြည်နယ်နှင့်တိုင်း ၉ ခုတွင် စက်တင်ဘာလ ၂၁ ရက်အထိ ရေကြီးမှုကြောင့် သေဆုံးသူ အရေအတွက် / ရင်းမြစ် – စစ်ကောင်စီ
တော်လှန်ရေးအင်အားစုများက လွတ်မြောက်စေသည့် နယ်မြေများကို ပြန်လည်သိမ်းယူမည်ဟု မင်းအောင်လှိုင် ကြိမ်းဝါးသည့် စက်တင်ဘာလ အစောပိုင်းမှ စတင်ပြီး စစ်ကောင်စီ၏ စစ်လေယာဉ်များနှင့် တိုက်ခိုက်ရေး ရဟတ်ယာဉ်များ မြို့များ၊ ကျောင်းများ၊ ကယ်ဆယ်ရေးစခန်းများ၊ ကျေးရွာများနှင့် ဖမ်းဆီးထိန်းသိမ်းရေးစခန်းများ အပါအဝင် အရပ်သားပစ်မှတ်များကို နေ့စဉ်နီးပါး ဗုံးကြဲနေသည်။
တော်လှန်ရေးအင်အားစုများ ထိန်းချုပ်ထားသည့် မြို့ကြီးမြို့ငယ်များနှင့် ကျေးရွာများမှ အရပ်သားနေရာများကို လေကြောင်းမှ အပြင်းအထန် ဗုံးကြဲပြီး ဗြောင်ကျကျ ရည်ရွယ်ချက်ရှိရှိ ပစ်မှတ်ထားနေကြောင်း ၂၀၂၁ ခုနှစ် စစ်အာဏာသိမ်းမှုနောက်ပိုင်း စစ်တပ်မှ ဘက်ပြောင်းလာသော ဗိုလ်ကြီးဟောင်း ဇင်ယော်က ပြောသည်။
ထိုလေကြောင်းတိုက်ခိုက်မှုများသည် တော်လှန်ရေးအင်အားစုများ၏ ပြန်လည် ထူထောင်ရေးနှင့် အုပ်ချုပ်ရေး အားထုတ်မှုများကို ဖြတ်တောက်ရန် ရည်ရွယ်သည်။ စစ်ကောင်စီသည် တော်လှန်ရေးအင်အားစုများ သိမ်းပိုက်ထားသည့် နယ်မြေများကို လူနေထိုင်၍ မရတော့သည့် မည်သူမှ မပိုင်သော နယ်မြေများဖြစ်အောင် လုပ်ရန်လည်း ရည်ရွယ်ကြောင်း ဗိုလ်ကြီးဟောင်း ဇင်ယော်က ပြောသည်။
“စစ်ရေးအရပြောရရင် လေကြောင်းတိုက်ခိုက်မှုကြောင့် ဆုံးရှုံးသွားတဲ့နယ်မြေကို ပြန်မရနိုင်ဘူး။ စစ်ကောင်စီရဲ့ ဗုံးကြဲတိုက်ခိုက်မှု စစ်ဆင်ရေးက အဖျက်လုပ်ငန်းနဲ့ အရပ်သားတွေကို ရည်ရွယ်ချက်ရှိရှိ သတ်ဖြတ်ခြင်းသာ ဖြစ်တယ်” ဟုလည်း ၎င်းက ပြောသည်။
“စစ်ရေးအရပြောရရင် လေကြောင်းတိုက်ခိုက်မှုကြောင့် ဆုံးရှုံးသွားတဲ့နယ်မြေကို ပြန်မရနိုင်ဘူး။ စစ်ကောင်စီရဲ့ ဗုံးကြဲတိုက်ခိုက်မှုက အဖျက်လုပ်ငန်းနဲ့ အရပ်သားတွေကို ရည်ရွယ်ချက်ရှိရှိ သတ်ဖြတ်နေတာသာ ဖြစ်တယ်” ဟုလည်း ၎င်းက ပြောသည်။
စစ်ကောင်စီ လေကြောင်းတိုက်ခိုက်မှုများနှင့် အမြောက်များဖြင့် ပစ်ခတ်မှုများကြောင့် ကျေးရွာများနှင့် စစ်ဘေးရှောင်စခန်းများမှ အရပ်သားများစွာ သေဆုံးစေကာ နိုင်ငံတကာ လူ့အခွင့်အရေးနှင့် လူသားချင်းစာနာမှု ဥပဒေကို ချိုးဖောက်ကြောင်း စက်တင်ဘာလ ၂၄ ရက်နေ့က ကျင်းပသည့် ၅၇ ကြိမ်မြောက် လူ့အခွင့်အရေးကောင်စီ အစည်းအဝေးတွင် ကုလသမဂ္ဂ လူ့အခွင့်အရေး ဒုတိယ ကော်မရှင်နာ နာဒါ အယ်လ် နာရှစ်က ပြောသည်။
တချိန်တည်းတွင် နယ်စပ်တဖက်မှ ထိုင်းတော်ဝင်လေတပ် (RTAF) ရဟတ်ယာဉ်များ၊ လေယာဉ်များနှင့် ဒရုန်းများကို ဖြန့်ကြက်ကာ ထိုင်းနိုင်ငံတဝန်းမှ ရေဘေးသင့် လူမှုအသိုက်အဝန်းများသို့ အစားအစာနှင့် ဆေးဝါးများ ချပေးနေသည်။ ထိုင်းလေတပ် ရဟတ်ယာဉ်များသည် နယ်စပ်တဖက် မြန်မာနိုင်ငံ၊ တာချီလိတ်မှ ခေါင်မိုးတခုတွင် ပိတ်မိနေသူများအတွက် အစားအသောက်များပင် ချပေးလိုက်သေးသည်။
ဆန့်ကျင်ဘက်ဖြစ်နေသည်မှာ စစ်ကောင်စီအရာရှိများသည် တော်လှန်ရေး ထိန်းချုပ်ဒေသများသို့ အကူအညီများ ရောက်သွားမည်ကို စိုးရိမ်ပြီး ရေဘေးသင့်သူများကို အကူအညီပေးနေသည့် ပရဟိတ အဖွဲ့အစည်းများကို အကြမ်းဖက်မှုတိုက်ဖျက်ရေး ဥပဒေဖြင့် ခြိမ်းခြောက်သည်။
ရေဘေးရှောင်စခန်းများနှင့် ဆွေမျိုးများ၏ နေအိမ်များတွင် ခိုလှုံနေသော သိန်းနှင့်ချီသည့် ရေဘေးသင့်သူများ အောက်တိုဘာ ၁ ရက်မှ ၁၅ ရက်နေ့အထိ စီစဉ်ထားသည့် သန်းခေါင်စာရင်းအတွက် အချိန်မီ ပြန်ရန်ပင် မင်းအောင်လှိုင်က တောင်းဆိုလိုက်သေးသည်။ ထိုသန်းခေါင်စာရင်းကို လာမည့်နှစ်တွင် ကျင်းပမည့် စစ်ကောင်စီ၏ ရွေးကောက်ပွဲအတွက် မဲစာရင်းပြုစုရာတွင် အသုံးပြုမည်ဟု ဆိုသည်။ ထိုရွေးကောက်ပွဲသည် စစ်တပ်အုပ်ချုပ်ရေး ခိုင်မာအောင်လုပ်ပေးမည့် အတုအယောင် ရွေးကောက်ပွဲသာဖြစ်သည်ဟု ကျယ်ကျယ်ပြန့်ပြန့် ပယ်ချကြသည်။
မြန်မာသည် နိုင်ငံတော်အဆင့် အရေးပေါ်တုံ့ပြန်မှုစီမံချက် မရှိခြင်းကြောင်း သေဆုံးသူ ၄၀၀ ကျော်ပြီး တိုင်ဖွန်းဒဏ် တိုက်ရိုက်ခံရသောကြောင့် လူ ၂၆၀ သေဆုံးသည့် ဗီယက်နမ်ကိုပင် ကျော်တက်သွားသည်။ အိမ်နီးချင်း ထိုင်းနိုင်ငံတွင် ရေဘေးကြောင့် သေဆုံးမှု ၄၂ ခုသာရှိပြီး လာအိုတွင် လေးခုသာရှိသည်။ ထို နှစ်နိုင်ငံလုံးသည် တိုင်ဖွန်းမိုးများ မြန်မာသို့ မဝင်ရောက်မီ အပြင်းအထန်ခံရသော နိုင်ငံများ ဖြစ်သည်။
ယာဂီတိုင်ဖုန်းမုန်တိုင်းကြောင့်ရွာသွန်းသောမိုးသည် မြန်မာတွင် လူ ၈ သိန်းကို အိုးမဲ့အိမ်မဲ့ဖြစ်စေသည်။
ယာဂီတိုင်ဖုန်းမုန်တိုင်းကြောင့် ရွာသွန်းသောမိုးသည် မြန်မာတွင် လူ ၈ သိန်းကို အိုးမဲ့အိမ်မဲ့ဖြစ်စေသည်။
မုတ်သုန်မိုးများ ဆက်လက် ရွာသွန်းနေသောကြောင့် နိုင်ငံအစိတ်အပိုင်း အများအပြားတွင် နောက်ဆက်တွဲ ရေကြီးမှုများ ဖြစ်နေသည်။ ဒေသခံ စေတနာ့ဝန်ထမ်းများနှင့် ပရဟိတအဖွဲ့များသည် ကိုယ့်အားကိုယ်ကိုးစနစ်ဖြင့် ရေဘေးသင့်ဒေသများတွင် ပြန်လည် ထူထောင်ရေးလုပ်ငန်းများ ဆောင်ရွက်နေသည်။ ရေလွှမ်းမိုးမှုကြောင့် သေဆုံးမှုအရေအတွက် ထပ်မံ မြင့်တက်လာမည်ဟု ကယ်ဆယ်ရေးအဖွဲ့များက မျှော်မှန်းထားသည်။
“စစ်ကောင်စီဟာ သဘာဝ ဘေးအန္တရာယ်ကြောင့်ဖြစ်တဲ့ ဒုက္ခတွေကို စိတ်မပူဘူး။ သူတို့က သန်းခေါင်စာရင်း ကောက်ပြီး ရွေးကောက်ပွဲလုပ်ဖို့ပဲ စိတ်ဝင်စားတယ်။ စစ်ကောင်စီဟာ ပြည်သူတွေရဲ့ နာကျင်မှုတွေကို ဗြောင်ကျကျ လုံးဝ လျစ်လျူရှုထားတယ်” ဟု ဗိုလ်ကြီးဟောင်း ဇင်ယော်က ပြောသည်။
(ဧရာဝတီ အင်္ဂလိပ်ပိုင်းပါ Nayt Thit ၏ Airstrikes Trump Aid: Floods Expose Junta’s Attitude to Myanmar Populace ကို ဘာသာပြန်သည်။)
You may also like these stories:
မြန်မာလေတပ်က အရပ်သားများကို ဗုံးကြဲနေစဉ် ထိုင်းလေတပ်က အကူအညီများ ချပေးနေ
သဘာဝတရား၏ ဒေါသနှင့် ကျဆုံးနေသော မြန်မာ့စစ်အုပ်ချုပ်ရေး
ခရိုနီများ ရေဘေးကယ်ဆယ်ရေး ဒေါ်လာ ၁၅ သန်းကျော်လှူ
ရေဘေးဒဏ်ခံရသူများကို လျစ်လျူရှုခြင်းဖြင့် စစ်ကောင်စီ ရာဇဝတ်မှု ထပ်မံကျူးလွန်ပြန်
စစ်ခေါင်းဆောင်မင်းအောင်လှိုင်က ရေဘေးအကူအညီ တောင်းသတဲ့လား
