“ အဖေအဝတ်တွေကို သီးသန့်လျှော်နော်။ မိန်းကလေးအဝတ်တွေနဲ့ ရောမလျှော်နဲ့။ ဒီမီးပူက ယောကျ်ားလေး အဝတ်အတွက် .. ဒါကမိန်းကလေးအဝတ်အတွက်၊ မှားမတိုက်နဲ့ဦး”
ဒါတွေက နန်းမွှေရဲ့အမေဆီက ငယ်စဉ်ကတည်းက ကြားနေကျစကားတွေပါ။
ဒီလို ကျား မ ခွဲခြားပြောဆိုမှုတွေကို မြန်မာပြည်လူမှုပတ်ဝန်းကျင်မှာ နေ့စဉ်နဲ့အမျှ ကြားနေရတာဖြစ်ပြီး ဒါဟာ နန်းမွှေရဲ့အမေတယောက်တည်းက ပြောဆိုနေတာတော့ မဟုတ်ပါဘူး။
“ ကျမငယ်စဉ်ကတည်းက ဒီလိုခွဲခြားပြောနေတာ ကျမတို့အိမ်မှာပဲ မဟုတ်ဘူး။ ကျမတို့ ပတ်ဝန်းကျင်မှာလည်း အမြဲတမ်းကြားနေရတာပါ” လို့ နန်းမွှေက ဆိုပါတယ်။
ဒီလိုခွဲခြားမှုကို နေ့စဉ်ကြုံတွေ့နေရတဲ့အတွက် သာမန်ကိစ္စရပ်တခုလိုပဲ မြင်တဲ့အကြောင်းလည်း ရှမ်းပြည်နယ်မှာ မွေးပြီး ရန်ကုန်မှာ ကြီးပြင်းခဲ့ရတဲ့ နန်းမွှေက ပြောပါတယ်။
မြန်မာ့လူ့အသိုင်းအဝိုင်းမှာ အမျိုးသမီးတွေကို မသိမသာ ခွဲခြားတာတွေနဲ့ သိသိသာသာခွဲခြားတာတွေကို နေ့ စဉ် ကြုံတွေ့ရင်ဆိုင်နေရပါတယ်။
“ ထိုင်ခုံပေါ်မှာ၊ အိမ်ရှေ့မှာ အမျိုးသမီး အဝတ်မလှန်းရဘူး။ မီးပူအိုးတောင် အမျိုးသမီးအောက်ပိုင်းက အဝတ် အစား မတိုက်ရဘူး” လို့ ထားဝယ်အမျိုးသမီးသမဂ္ဂမှ မယ်စုစုဆွေက ကိုယ်တိုင်ကြုံတွေ့ရတဲ့ အဖြစ်အပျက်ကို ပြောပြပါတယ်။
သမီးတွေကို ထမီတွေ၊ အတွင်းခံတွေကို လူမြင်ကွင်းမှာ မလှန်းဖို့၊ သားယောက်ကျားလေးတွေကို မိန်းမ ထမီ တန်းအောက် မဝင်ဖို့၊ မိခင်တွေကိုယ်တိုင် လက်ဆင့်ကမ်း ခွဲခြားသွန်သင်ခဲ့ကြပါတယ်။
အတွင်းခံဆိုရင် ယောက်ျားဝတ်ဖြစ်ဖြစ် မိန်းမဝတ်ဖြစ်ဖြစ် လူမြင်ကွင်းမှာ၊ လူတွေရဲ့ခေါင်းပေါ်မှာ ချိတ်ထား၊ လှန်းထားတာဟာ မသင့်တော်ဘူးဆိုတဲ့ အမြင်နဲ့မဟုတ်ဘဲ မိန်းကလေးအတွင်းခံကိုသာ ရည်ရွယ်ပြီး ထိမိကိုင်မိ ရင်၊ အမြင့်မှာ ရှိနေရင်၊ ယောက်ျားတွေ ဘုန်းကံနိမ့်မှာစိုးလို့ ပြောဆိုနေကြတာဖြစ်တဲ့အတွက် ဒါဟာခွဲခြား ဆက်ဆံမှုသာဖြစ်ပါတယ်လို့ သူကဆိုပါတယ်။
အမျိုးသားတွေဟာ ငယ်စဉ်ကတည်းက အခွင့်ထူးခံလူသားတွေလို မွေးဖွားလာကြပြီး၊ မိသားစုထဲမှာလည်း အမျိုးသားတွေကိုသာ ဦးစားပေးကြတယ်လို့ ညီနောင်တိုင်းရင်းသားပါတီများ ဖက်ဒရေးရှင်းမှ ချင်းအမျိုးသမီး တဦးဖြစ်တဲ့ ဒါရိုက်တာ မိုင်ချင်းချင်းကလည်း သုံးသပ်ပြောဆိုပါတယ်။
“ ခရစ်ယာန်ဘုရားကျောင်းတွေမှာ အမျိုးသမီး မတက်ရဆိုတဲ့အယူက တချို့ကျေးရွာတွေမှာ ရှိလိုက်သေး တယ်” လို့လည်း မိုင်ချင်းချင်းက ဆိုပါတယ်။
ဒါတွေကြောင့် အမျိုးသမီးအများစုဟာ သူတို့ရှေးဘဝက ကုသိုလ်ကောင်းမှု အားနည်းလို့ဆိုပြီး ခွဲခြားခံရတာ တွေကို ဖြေသိမ့်နေကြတယ်လို့လည်း မိုင်ချင်းချင်းက ဆက်လက်ပြောပါတယ်။
အမျိုးသားတွေမှာ ဘုန်းတန်ခိုးရှိပြီး မိန်းမတွေမှာ ဘုန်းမရှိလို့ ယောက်ျားတွေထက် တဆင့်နိမ့်ကျတယ်ဆိုတဲ့ အယူအဆကို ကလေးဘဝကတည်းက မိဘတွေက သွန်သင်ခဲ့ပါတယ်လို့ မြန်မာ့အမျိုးသမီးသမဂ္ဂ (BWU) ဥက္ကဋ္ဌ ဒေါ်တင်တင်ညိုက ပြောပါတယ်။
ဒေါ်တင်တင်ညိုကတော့ မွန်နဲ့ကရင် မိဘနှစ်ဦးက မွေးဖွားလာသူပါ။
“ ယောက်ျားတွေ ဘုန်းတန်ခိုးရှိတယ်ဆိုတဲ့အယူအဆက ဘယ်အပေါ် အခြေခံလည်းဆိုရင် လူမှုပတ်ဝန်းကျင် တခုမှာ ရှိနေတဲ့ လူသားတစုရဲ့သြဇာအာဏာ တည်ဆောက်မှုနဲ့ ဆိုင်ပါတယ်”လို့ ဒေါ်တင်တင်ညိုက သုံးသပ် ပြောဆိုပါတယ်။
အမျိုးသားတွေ ထမီတန်းအောက်ဝင်ရင် ဘုန်းနိမ့်သွားမယ်ဆိုတဲ့ အယူအဆတွေနဲ့ လင်ယောက်ျားရဲ့ ညာဘက် လက်မောင်းကို ဇနီးသည်တွေ ခေါင်းအုံးအိပ်ရင် ဘုန်းနိမ့်မယ်ဆိုတဲ့ အစွဲအလမ်းတွေဟာ မမြင်နိုင်တဲ့အရာတွေ ပါလို့ အမျိုးသမီးရေး တက်ကြွလှုပ်ရှားသူတွေက ပြောဆိုကြပါတယ်။
“ယောကျ်ားတွေမှာ ဘုန်းရှိတယ်လို့ ပြောရင် မုဒိမ်းကျင့်တဲ့သူတွေ ဘုန်းရှိသလား။ သူများကို သတ်တဲ့သူတွေ၊ မတရားတာလုပ်တဲ့သူတွေမှာ ဘုန်းရှိသလားလို့ မေးရမယ်” လို့ ဒေါ်တင်တင်ညိုက ဆိုပါတယ်။
အမျိုးသမီးတွေ လစဉ် ဓမ္မတာလာတာကို ညစ်ပတ်တယ်၊ နိမ့်ကျတယ်ဆိုတဲ့ ပြောဆိုမှုတွေဟာ ရှေးရိုးစွဲ လူကြီး တွေက လက်ဆင့်ကမ်းလာတဲ့ သတ်မှတ်ချက် ဖြစ်နေတယ်လို့ အမျိုးသမီးရေး တက်ကြွလှုပ်ရှားနေသူတွေက ပြောဆိုကြပါတယ်။
အမျိုးသမီးတွေ ဓမ္မတာလာလို့ နိမ့်ကျတယ်ဆိုတဲ့အမြင်ဟာ ဘာသာရေးကို ခုတုံးလုပ်ထားတာလို့ မယ်စုစု ဆွေက ဆိုပါတယ်။
“ ရာသီလာနေချိန်ဆို ညစ်ပတ်နေတယ်။ ဘုရားဆောင်နားမကပ်နဲ့။ ဆွမ်းမချက်နဲ့။ ဆွမ်းမလောင်းနဲ့။ ငရဲကြီး တယ်လို့ အမေတွေက သမီးတွေကို ငယ်စဉ်ကတည်းက ဦးနှောက်ထဲစွဲအောင် ပြောဆိုခဲ့ကြတယ်”
“ မိန်းမတွေ ရာသီလာရင်လည်း ညစ်ပတ်တယ်။ မီးတွင်းဆိုလည်း အမျိုးသားတွေ အခန်းထဲဝင်ရင် ဘုန်းနိမ့် တယ်။ ဘေးတွေ့တတ်တယ်လို့ ခြိမ်းခြောက်တာများတော့ မှန်တယ်လို့ ထင်သွားကြတယ်” လို့ သူမက ဆိုပြန် ပါတယ်။
အမျိုးသမီးတွေ ရာသီဓမ္မတာလာတာဟာ ဆေးပညာရှုထောင့်၊ ကျန်းမာရေးရှုထောင့်က ကြည့်မယ်ဆိုရင် ခန္ဓာ ကိုယ် သွေးသားသန့်စင်မှုပြုတာဖြစ်ပြီး လူသားမျိုးနွယ်တို့ရဲ့ သဘာဝသာဖြစ်ပါတယ်။
အမျိုးသမီးတွေ ရာသီဓမ္မတာလာခြင်းကို သဘာဝတရားအရ ဖြစ်တည်မှုအဖြစ် လက်ခံရမှာဖြစ်ပြီး၊ ရာသီဓမ္မတာ လာတာကို ညစ်ပတ်ခြင်း၊ ဘုန်းနိမ့်ခြင်းအဖြစ် ယူဆနေကြတာတွေ ဖျောက်ဖျက်ဖို့ လိုအပ်တယ်လို့လည်း ဒေါ်တင်တင်ညိုက ဆက်လက်ပြောပါတယ်။
အမျိုးသမီးတွေ လစဉ်ဓမ္မတာ လာတဲ့အတွက် သန္ဓေသားတည်နိုင်ပြီး လူသားများမွေးဖွားနိုင်တဲ့ မျိုးဆက်ပြန့်ပွား ရေးအလုပ်ကို လုပ်တဲ့အတွက် ရာသီဓမ္မတာလာခြင်းကို ညစ်နွမ်းတယ်လို့ ယူဆနေတာဟာ မှားယွင်းနေတယ် လို့ အမျိုးသမီးရေး ဆောင်ရွက်လှုပ်ရှားသူတွေက ဆိုလိုက်တာပါ။
ကြည့်မြင်တိုင်မြို့နယ်မှာနေထိုင်တဲ့ အိမ်ရှင်မတဦးဖြစ်တဲ့ အသက် ၂၇ နှစ်အရွယ် မစန္ဒာဝင်းက “ ကျမငယ် ငယ်ကတည်း မိန်းမတွေဟာ ရာသီလာလို့ ဘုန်းမရှိဘူး။ ဒါကြောင့် ကလေးမွေးရတယ်၊ နာကျင်တာတွေ ခံစား ရတယ်” လို့ ပတ်ဝန်းကျင်က ပြောတာ၊ နှိမ်တာ၊ အမြဲခံခဲ့ရတယ်လို့ ဆိုပါတယ်။
ရှေးဘဝကုသိုလ် ကံမကောင်းခဲ့လို့ ဒီဘဝမှာ မိန်းကလေးဖြစ်ရတယ်ဆိုတာနဲ့ ကောင်းမှုကုသိုလ်များများလုပ်ပါ၊ နောင်ဘဝကျရင် မြင့်မြတ်ပြီး ဘုန်းရှိတဲ့ ယောကျ်ားဘဝရမယ်ဆိုတဲ့ ပြောဆိုမှုတွေကလည်း စသလို၊ နောက်သ လို၊ အတည်လိုလိုနဲ့ ဗမာတိုင်းရင်းသူတဦးဖြစ်တဲ့ မစန္ဒာဝင်းရဲ့ ဘဝတခုလုံးကို လွှမ်းမိုးခဲ့တယ်လို့ ပြောပြပါ တယ်။
“ အစကတော့ ကျမလည်း ရာသီလာတာ၊ မိန်းမဖြစ်ရတာ၊ ရှေးဘဝကုသိုလ်ကံ မကောင်းလို့ဆိုပြီး ဒီလိုပဲ ထင်ခဲ့တာ။ အခုနောက်ပိုင်းတော့ မိန်းမတွေဟာ ကလေးမွေးဖွားနိုင်တယ်။ မြင့်မြတ်တဲ့သူတွေဖြစ်တယ်လို့ ကျမ လက်ခံလာတယ်” လို့ မစန္ဒာဝင်းက သူ့ထင်မြင်ချက်ကို ပြောပါတယ်။
ဆက်လက်ပြီး မယ်စုစုဆွေက “ တကယ်ဆို မိန်းမတွေ ရာသီမလာရင် လူသားဆိုတာလည်း မွေးဖွားလာမှာ မ ဟုတ်ဘူး။ ဒါကြောင့် ရာသီလာတာကို ဘုန်းနိမ့်တယ်လို့ ကျမတော့ လုံးဝလက်မခံဘူး” လို့ သူ့ရဲ့ခံယူချက်ကို ပြောပါတယ်။
အမျိုးသမီးတွေကို ရာသီဓမ္မတာသွေးဆင်းတဲ့အတွက် ညစ်ပတ်ပြီး ရှေးဘဝကုသိုလ်ကံ မကောင်းတဲ့သူတွေလို့ အမျိုးသားအားလုံးနီးပါးက သတ်မှတ်ထားကြတယ်လို့ မိုင်ချင်းချင်းက ဆက်ပြောပါတယ်။
“ ရာသီသွေးလာတာ ညစ်ပတ်တယ်၊ ရွံစရာကောင်းတယ်ဆိုတာ အမျိုးသားတွေ တော်တော်များများရဲ့ စိတ်ထဲ မှာရှိပါတယ်။ ဘာသာတိုင်း လူမျိုးတိုင်းမှာ ရှိပါတယ်” လို့ မိုင်ချင်းချင်းက ဆိုပါတယ်။
ဒါတွေအပြင် မြန်မာ့လူမှုပတ်ဝန်းကျင်မှာ“သားကိုသခင်၊ လင်ကိုဘုရား” ဆိုတဲ့ ရှေးရိုးစွဲ အယူအဆတွေကြောင့် လင်ယောက်ျားတွေ ပြုမူဆက်ဆံသမျှ လက်ခံကြသလို၊ ဘုန်းရှိတယ်ဆိုတဲ့ လင်ယောက်ျားရဲ့ ရိုက်နှက်မှုကို သည်းခံနေကြတဲ့ ဇနီးသည်တွေကလည်း အများကြီးရှိနေတယ်လို့ အမျိုးသမီးနဲ့ ကလေးသူငယ် အခွင့်အရေး တွေကို ဆောင်ရွက်နေတဲ့ Justice House ရဲ့ စီမံကိန်းမန်နေဂျာ ဦးဝေမျိုးလှိုင်ကပြောပါတယ်။
“ ကျနော်တယောက်တည်း အယူအဆကို ပြောရရင် လူကိုလူလို့ပဲ မြင်တယ်။ ကျနော်တို့ သေချာပြန်ကြည့်မယ် ဆိုရင် ယောကျ်ားဖြစ်စေ မိန်းမဖြစ်စေ ကိုယ်ဝန်ဆောင်ပြီး မွေးဖွားပေးရတဲ့သူက မိန်းမဖြစ်နေတာ တခုနဲ့ပဲ ယောကျ်ားတွေက မိန်းမတွေထက် ပိုမြင့်မြတ်တယ်လို့ တွေးနေစရာ မလိုတော့ဘူး” လို့ ဦးဝေမျိုးလှိုင်က ဆို ပါတယ်။
လူမှုပတ်ဝန်းကျင်မှာ အမျိုးသား၊ အမျိုးသမီး ခွဲခြားဆက်ဆံမှုတွေ လျော့နည်းလာဖို့ဆိုရင် ကလေးတွေကို ငယ် ရွယ်စဉ်အချိန်ကတည်းက ကျောင်းပညာရေးမှာ ပညာပေးမှုတွေ ထည့်သွင်းသင်ကြားပေးသင့်ပါတယ်လို့ အမျိုး သမီးရေး တက်ကြွလှုပ်ရှားသူတွေက ထောက်ပြပါတယ်။
“ ပညာရေးစနစ်အရ ဂျန်ဒါ Gender ကျားမရေးရာကို ငယ်စဉ်ကတည်းက သင်ပေးမယ်၊ ယောက်ျားဖြစ်ခြင်း မိန်းမဖြစ်ခြင်းကို အခြေခံပြီးတော့ ခွဲခြားထားတာတွေ၊ ဆက်ဆံပြုမူတာတွေကို ကလေးတွေ ငယ်စဉ်ဘဝ ကတည်းက သေချာရှင်းရှင်းလင်းလင်းနားလည်ထားရင် အသက်ကြီးတဲ့အထိ ဒီလိုအစွဲတွေ မပါလာတော့ဘူး” လို့ ဦးဝေမျိုးလှိုင်က ဆိုပါတယ်။
လူ့အခွင့်အရေးလှုပ်ရှားသူတွေ အနေနဲ့ ပညာပေးမှုတွေ ဆောင်ရွက်နေပေမယ့် တနိုင်ငံလုံးကိုတော့ သက် ရောက်မှု မရှိပါဘူးလို့ ဦးဝေမျိုးလှိုင်က ထောက်ပြပါတယ်။
“တနိုင်ငံလုံးအဆင့်သွားဖို့တော့ ပညာရေးစနစ်မှာ ဂျန်ဒါ Gender ကျားမ ကွဲပြားမှု၊ ခွဲခြားမှု သဘောတရားတွေ ပြောင်းလဲလာဖို့ လုပ်ရပါမယ်” လို့လည်း မယ်စုစုဆွေက ထပ်မံပြောဆိုလိုက်ပါတယ်။
ယောက်ျားနဲ့ မိန်းမ မတူကွဲပြားပေမယ့် ဘုန်းရှိသူနဲ့ ဘုန်းမဲ့သူများအဖြစ် ဆက်လက်ခွဲခြားဆက်ဆံမှုများ ပြုလုပ် နေကြမယ်ဆိုရင် ဒီနေ့ခေတ်လို မိန်းမတွေအပေါ် အနိုင်ကျင့်မှု၊ ဖိနှိပ်မှုနဲ့ အကြမ်းဖက်မှုတွေလည်း ဆက်လက် ဖြစ်ပေါ်နေမှာ ဖြစ်ပြီး လူအဖွဲ့အစည်းရဲ့ ငြိမ်းချမ်းမှုနဲ့လည်း အလှမ်းဝေးနေဦးမှာ သေချာပါတယ်။
လက်ရှိခေတ်လူငယ်တွေကြားမှာ အမြင်ပြောင်းလဲမှုအချို့ရှိလာတာ တွေ့ရပေမယ့်လည်း ကျောင်းပညာရေးမှာ ကျားမခွဲခြားမှုနဲ့ပတ်သက်ပြီး အနည်းဆုံး(၁၀)နှစ်အထိ သင်ကြားပေးရင် နောင်လာမယ့် လူငယ်တွေကြားထဲမှာ ကျားမခွဲခြားတဲ့အလေ့အထနဲ့ အယူအဆ၊ အစွဲအလန်းတွေ လုံးလုံးပျောက်ကွယ်သွားမှာ သေချာတယ်လို့ အ မျိုးသမီးရေး တက်ကြွလှုပ်ရှားသူတွေက ယုံကြည်မျှော်လင့်နေကြတာဖြစ်ပါတယ်။
ဖော်ပြပါဆောင်းပါးကို မြန်မာ့အမျိုးသမီးသမဂ္ဂ (BWU) မှ ဦးဆောင်စီစဉ်သည့် HI – Honest Information မှ ကူးယူဖော်ပြခြင်းဖြစ်ပါသည်။
