မျှစ်သည် မြန်မာနိုင်ငံတွင် လူကြိုက်များသော ဟင်းလျာဖြစ်သည်။ မျှစ်သည် မိုးရာသီတွင် ပေါ်ပြီး မိုးရေသည် ၎င်းတို့ကို အညှောင့် အလွန်ပေါက်စေသောကြောင့် ဇွန်လ အစောပိုင်းမှ စက်တင်ဘာလ နှောင်းပိုင်းအထိ တရာသီလုံး ရနိုင်သည်။
တို့စရာဖြင့် စားသော မျှစ်ပြုတ်သည် မြန်မာအိမ်ထောင်စု အများအပြား၏ ထမင်းစားပွဲတွင် ပြီးပြည့်စုံသော အရန်ဟင်းလျာ ဖြစ်သည်။ ပုဇွန်ခြောက်နှင့် သို့မဟုတ် စားတော်ပဲပြုတ်နှင့် ကြော်သော မျှစ်သည်လည်း လူကြိုက်များသော ဟင်းလျာဖြစ်သည်။ ဝက်သားနှင့် ချက်သော မျှစ်ချဉ်ဟင်းရည်နှင့် ဟင်းလျာများသည် မြန်မာ စားသောက်ဆိုင်များတွင် လူကြိုက်များလှသည်။
သို့သော် မျှစ်ချိုးသူများ၏ ဘဝမှာမူ ဆန့်ကျင်ဖက် ဖြစ်နေသည်။ ကိုဖိုးလ သည် ဧရာဝတီတိုင်း ကျီးပင် ကျေးရွာမှ မျှစ်ချိုးသူ တဦးဖြစ်သည်။ ထိုကျေးရွာသည် ပုသိမ် – မုံရွာလမ်း၏ အနောက်ဖက် ရခိုင်ရိုးမအနီး အင်္ဂပူ ကျေးရွာတွင် တည်ရှိသည်။
အချို့သော ကျေးရွာသားများသည် လယ်တောများတွင် လုပ်ကိုင်ကြသော်လည်း အများစုမှာ ထင်းကောက်ခြင်း၊ မျှစ်ချိုးခြင်း တို့ကိုသာ လုပ်ကိုင်ကြရသည်။ ကိုဖိုးလသည် မြေငှား လယ်သမား အဖြစ်လည်း လုပ်ကိုင် သော်လည်း မိုးရာသီတွင် စပါးစိုက်ပြီးသောအခါ ဝင်ငွေ လုံလောက်ရေးအတွက် မျှစ်ချိုးရသည်။
မိုးရာသီ အစောပိုင်းနေ့များတွင် မျှစ်ကို ရွာမှ မဝေးသော နေရာတွင် တွေ့နိုင်သော်လည်း မုတ်သုန်မိုး အရှိန်အဟုန် ရလာသောအခါ ကိုဖိုးလ သည် ရောင်းတန်းဝင်သော မျှစ်များရရှိရန် ရခိုင်ရိုးမ တောနက်အတွင်း အထိ သွားရသည်။
မျှစ်ချိုးသမားများ တောတွင်းလှည့်လည်သော အခါ ၎င်းတို့ကို ဒုက္ခအပေးဆုံးမှာ သားရိုင်းတိရစ္ဆာန်များ မဟုတ်ဘဲ ခြင်များသာ ဖြစ်ကြောင်း ကိုဖိုးလပြောသည်။
ကောင်းကင်ထက်တွင် နေမြင့်လာလေလေ ခြင်တပ်ဖွဲ့ကြီးသည် ကြီးမားလာလေလေပင် ဖြစ်သောကြောင့် မျှစ်ချိုးသူများသည် နံနက်ခင်းတွင် မျှစ်များနိုင်သမျှ များများရအောင် အချိန်လု လုပ်ကိုင်ကြရပြီး မွန်လွဲပိုင်းတွင် အလုပ်သိမ်းကြသည်။ ခြင်များအပြင် မြွေများသည်လည်း ၎င်းတို့အတွက် မကြာခဏဆိုသလို ခြိမ်းခြောက်မှု ဖြစ်တတ်ကြောင်း ကိုဖိုးလ က ပြောသည်။
မျှစ်ချိုးသူများသည် ခြေလျှင်မပြန်ကြဘဲ ၎င်းတို့၏ မျှစ်များကို ရခိုင်ရိုးမတွင် မြစ်ဖျားခံသည့် နန်ကသူ ချောင်းအတိုင်း ရေတွင်မျှောကာ တောင်ခြေရှိ ၎င်းတို့ရွာသို့ ရေလမ်းမှ ပြန်ကြသည်။
၎င်းတို့သည် တကြိမ်မျှစ်ချိုးထွက်လျှင် ထုံးစံအားဖြင့် မျှစ် ၁၀ ပိဿာမှ ၂၀ ပိဿာအထိ ချိုးကြသည်။ သူသည် ပျှမ်းမျှအားဖြင့် တကြိမ်လျှင် မျှစ် ၁၅ ပိဿာ ချိုးနိုင်ရန် ကြိုးစားသည်ဟု ကိုဖိုးလ က ပြောသည်။ အိမ်သို့ ရောက်သောအခါ ထိုမျှစ်များကို ရောင်းရန်အသင့် ဖြစ်စေရန် ရေနှင့်ပြုတ်ရသည်။
မျှစ်များကို ပုသိမ်-မုံရွာ လမ်းတလျှောက်ရှိ ဝယ်ယူသူများကို တပိဿာလျှင် ၃၀၀ ကျပ်ဖြင့် ရောင်းချသော်လည်း ကျီးပင်ရွာနှင့် အနီးဆုံး ကွင်းကောက်ဈေးတွင် မျှစ်တပိဿာလျှင် ၈၀၀ ကျပ် ဈေးရှိသည်။