ရွေးကောက်ပွဲများ ကျင်းပနိုင်ရေး အတွက် မလေးရှားပါလီမန်ကို ဖျက်သိမ်းလိုက်ကြောင်း ဝန်ကြီးချုပ် နာဂျစ်ရာဇာတ်က ဧပြီလ ၆ ရက်နေ့တွင် ကြေညာလိုက်သည့် တချိန်တည်းတွင် အတိုက်အခံများမှာလည်း ဖရိုဖရဲ ဖြစ်နေသည်။
၅ နှစ် သက်တမ်း ကုန်ဆုံးသွားပြီ ဖြစ်သော မလေးရှားပါလီမန်သည် ဧပြီလ ၇ ရက်နေ့တွင် တရားဝင် သက်တမ်း ကုန်ဆုံးသွားသဖြင့် လက်ရှိအစိုးရအနေဖြင့် လုပ်ပိုင်ခွင့်သစ် ရရှိသွားပြီ ဖြစ်သည်။
“နောက်တကြိမ်မှာ ကျနော်တို့ နိုင်ရင် ပိုမိုကြီးမားတဲ့ စီးပွားရေး ပြုပြင်ပြောင်းလဲမှုကို အကောင်းဆုံး လုပ်ဆောင်သွားဖို့ ကတိပြုတယ်” ဟု နာဂျစ်က ရုပ်သံမှတဆင့် ပြည်သူလူထုကို တိုက်ရိုက်ပြောသည်။
လာမည့် ရွေးကောက်ပွဲတွင် လက်ရှိ အာဏာရပါတီနှင့် ဝန်ကြီးချုပ်ဟောင်း မဟာသီယာ မိုဟာမက်၏ အတိုက်အခံ တပ်ပေါင်းစုတို့ အဓိက ယှဉ်ပြိုင်ကြရမည် ဖြစ်သည်။ သို့သော် မဟာသီယာ၏ ပါတီကို ဧပြီလ ၅ ရက်နေ့က ယာယီ ဖျက်သိမ်းထားသည်။
ရွေးကောက်ပွဲ ကျင်းပမည့် ရက်ကို ရွေးကောက်ပွဲကော်မရှင်က သတ်မှတ်မည် ဖြစ်ပြီး ဧပြီလ နှောင်းပိုင်း သို့မဟုတ် မေလ အစောပိုင်း ဖြစ်မည်ဟု မျှော်လင့်ရသည်။ တိုင်းပြည်လူဦးရေ၏ ထက်ဝက်ရှိသော လူ ၁၅ သန်းခန့် မဲပေးကြမည် ဖြစ်သည်။
မဟာသီယာ ပူးတွဲ တည်ထောင်ခဲ့သည့် Parti Pribumi Bersatu Malaysia (PPBM) သည် ၂၀၁၇ ခုနှစ် ဒီဇင်ဘာတွင် ကျင်းပသည့် နှစ်ပတ်လည် အထွေထွေ အစည်းအဝေးနှင့် ပတ်သက်သော သတင်းအချက်အလက်များကို ပေးပို့ရန် ပျက်ကွက်သောကြောင့် ထို ပါတီကို ခေတ္တဖျက်သိမ်းကြောင်း နိုင်ငံရေးပါတီများ မှတ်ပုံတင်ရုံး (Registrar of Societies) က ဧပြီလ ၅ ရက်နေ့က ကြေညာသည်။
ထိုပါတီသည် ရက်ပေါင်း ၃၀ အတွင်း အာဏာပိုင်များ၏ မေးခွန်းများကို ဖြေကြားနိုင်ခြင်း မရှိလျှင် နိုင်ငံရေး လှုပ်ရှားမှုများ ဆောင်ရွက်ခွင့် ရမည် မဟုတ်သလို ပါတီ၏ အမှတ်တံဆိပ်များကိုလည်း အသုံးပြုခွင့် ရမည် မဟုတ်ဘဲ အပြီးအပိုင် ဖျက်သိမ်းခံရမည် ဖြစ်သည်။
PPBM အနေဖြင့် အယူခံဝင်ရန် ရက်ပေါင်း ၃၀ အချိန်ရပြီး တရားစွဲဆိုရန် စဉ်းစားနေသည် ဟု ဆိုသည်။
“ကျနော်တို့ သိသလောက်တော့ ကျနော်တို့ပါတီလည်း ခုချိန်အထိ လုပ်ငန်းဆောင်ရွက်နိုင်တဲ့ ပါတီပဲဖြစ်တယ်” ဟု မဟာသီယာက ပြောပြီး သူနှင့် အခြားအမတ်လောင်းများသည် လိုအပ်ပါက တသီးပုဂ္ဂလ အမတ်များအဖြစ် ယှဉ်ပြိုင်မည် ဟု ပြောသည်။
နာဂျစ်ဦးဆောင်သည့် အာဏာရ တပ်ပေါင်းစုဖြစ်သည့် အမျိုးသားတပ်ပေါင်းစုခေါ် Barisan Nasional သည် လွတ်လပ်ရေး ရသည့် ၁၉၅၇ ခုနှစ်မှ စတင် အာဏာရနေသော တပ်ပေါင်းစု ဖြစ်သည်။ ၂၀၁၃ ခုနှစ်က ကျင်းပသည့် လွန်ခဲ့သော ရွေးကောက်ပွဲက ပါလီမန်နေရာပေါင်း ၂၂၂ နေရာတွင် ၁၃၃ နေရာအနိုင်ရခဲ့သည်။ သို့သော် အများစု ၃ ပုံ ၂ ပုံ မရခဲ့ပေ။
မလေးရှားနိုင်ငံ၏ ဒုတိယမြောက် ဝန်ကြီးချုပ်၏ သားဖြစ်သူ နာဂျစ်သည် တတိယ ၅ နှစ် သက်တမ်း အတွက် ယှဉ်ပြိုင်မည် ဖြစ်သည်။
ယခု ရွေးကောက်ပွဲတွင်မူ နာဂျစ်၏ ဂုဏ်သတင်းမှာ 1 Malaysia Development Berhad ဘာဏ္ဍာရေး အရှုပ်တော်ပုံ ကြောင့် ကျဆင်းနေသော်လည်း သူသည် တရားဝင်မှု ပိုမိုရရှိရေးအတွက် ၂၀၁၃ ခုနှစ်ရွှေးကောက်ပွဲ ကာလကထက် ပါလီမန် အမတ်နေရာ ပိုမိုရရှိလိုနေသည်။
နာဂျစ်က ထိုဘဏ္ဍာရေး အရှုပ်တော်ပုံတွင် မပါဝင်ကြောင်း ငြင်းဆန်သော်လည်း ထိုအမှုတွင် ပါဝင်သူများကို အမေရိကန်နိုင်ငံ အပါအဝင် အခြားသော နိုင်ငံများတွင် ငွေကြေးခဝါချမှုဖြင့် စုံစမ်းစစ်ဆေးနေပြီ ဖြစ်သည်။
ထိုငွေကြေး အရှုပ်တော်ပုံကြောင့် မဟာသီယာနှင့် မျှော်လင့်ခြင်းမဟာမိတ် (Pakatan Harapan) အတိုက်အခံတို့၏ နိုင်ငံရေး အရ ပြိုင်ဆိုင်မှု ပိုမိုပြင်းထန်လာသည်။ ထိုတပ်ပေါင်းစုတွင် နိုင်ငံရေးပါတီ ၄ ခုပါဝင်သည်။
မဟာသီယာ၏ ပါတီကို မဖျက်သိမ်းမီကပင် ထိုမဟာမိတ်များမှာ နာဂျစ်နှင့် အမျိုးသားတပ်ဦးကို ဖြုတ်ချရေး သက်သက်ကို အခြေခံဖွဲ့စည်းထားသော မဟာမိတ်များ ဖြစ်နေသည်။ ထိုအချက်သာ မရှိပါက ၎င်းသည် နိုင်ငံရေး အတွေးအခေါ် မျိုးစုံဖြင့် ကွဲပြားနေသော တပ်ပေါင်းစုသာ ဖြစ်သည်။
ညီညွတ်သော မလေးဌာနေ တိုင်းရင်းသားများပါတီ (PPBM) က လူအများစု မလေးလူမျိုးများ၏ အခွင့်အရေးကို အခြေခံပြီး တရုတ်လူမျိုးစု အလယ်ဗဟို ဒီမိုကရက်တစ် အရေးတော်ပုံပါတီက လူမျိုးစုများ အားလုံးတန်းတူညီမျှရေးကို တောင်းဆိုသည်။
အန်ဝါ အီဘရာဟင် (Anwar Ibrahim) အပါအဝင် ပြည်သူ့တရာမျှတရေးပါတီ (Parti Keadilan Rakyat) အပါအဝင် အတိုက်အခံ တပ်ပေါင်းစုမှ ပါတီများ၏ ခေါင်းဆောင် အမျာအပြားတို့သည် မဟာသီယာ ဝန်ကြီးချုပ်တာဝန် ထမ်းဆောင် ခဲ့သည် ၂၂ နှစ်တာ ကာလအတွင်း ထောင်ချခံရသူများ ဖြစ်သည်။
နာဂျစ်သည် ညီညွတ်သော မလေးအမျိုးသား အဖွဲ့ချုပ် (UMNO) ကို ဦးဆောင်ပြီး အခြားသော ပါတီ ၁၃ ခုနှင့် အတူ အမျိုးသား တပ်ဦး တပ်ပေါင်းစုနှင့် အတူ ပါလီမန်အမတ် နေရာများ အပြင် ပြည်နယ် ၁၂ ခုမှ လွှတ်တော်နေရာ ၆၀၀ ကျော်ကိုလည်း ယှဉ်ပြိုင်မည် ဖြစ်သည်။
စီးပွားရေး တိုးတက်မှု မြန်ဆန်ခြင်းနှင့် အလုပ်လက်မဲ့နှုန်း နိမ့်ကျခြင်းကြောင့် လေစုန်စီးနေရသကဲ့သို့ ဖြစ်နေသော်လည်း ထို အကျိုးကျေးဇူးများကို ပြည်သူလူထု ခံစားနိုင်ခြင်း မရှိခဲ့ပေ။ လူနေမှုစရိတ် မြင့်မားခြင်း၊ စီးပွားရေး အခြေအနေ တုံ့ဆိုင်းနိုင်သည့် အလယ်အလတ် ဝင်ငွေ ထောင်ချောက်တွင် မိနေခြင်း တို့ကြောင့် လူအများက အစိုးရကို အပြစ်တင်ကြသည်။
လွန်ခဲ့သောလက ထုတ်ပြန်သည့် အစီရင်ခံစာတွင် မလေးရှားနိုင်ငံ၏ ခန့်မှန်းခြေ တဦးချင်း ဝင်ငွေမှာ ၂၀၁၇ ခုနှစ်တွင် ၉၆၆၀ ဒေါ်လာ ရှိရာမှ ယခုအခါ ကမ္ဘာ့ဘဏ်က သတ်မှတ်သည့် ဝင်ငွေမြင့်မားသည့် အဆင့် ၁၂၀၈၇ ဒေါ်လာသို့ နီးကပ်လာသည် ဟု အစိုးရက ဆိုသည်။ သို့သော် မလေးရှားနိုင်ငံသည် ထိုအဆင့်သို့ ၂၀၂၀ ခုနှစ် မတိုင်မီ ရောက်ရန် အလားအလာ မရှိပေ။
မကြာသေးမီလများ အတွင်းကလည်း ဝန်ကြီးချုပ်သည် အစိုးရ၏ စီးပွားရေး ဆိုင်ရာများကို ကာကွယ်နေရသည်။ လူနေမှု စရိတ်မြင့်မားခြင်းကို ကိုင်တွယ်ရန် အတွက်အစိုးရသည် ဝင်ငွေနည်းသော မိသားစုများ အတွက် ထောက်ပံ့ကြေးနှင့် အိမ်ရာဆိုင်ရာ အကူအညီများကို ဆက်လက်ထောက်ပံ့မည် ဖြစ်သည်။
အထူးသဖြင့် လက်ရှိ ပြင်ဆင်လိုက်သော မဲဆန္ဒနယ် နမိတ် သတ်မှတ်ချက် အရ အတိုက်အခံတို့ အုပ်ချုပ်သော ပြည်နယ် ၂ ခုဖြစ်သည့် ပီနန်နှင့် ဆီလန်ဂေါတို့တွင် အကြီးအကျယ် ယှဉ်ပြိုင်ရမည် ဖြစ်သည်။
၂၀၀၃ ခုနှစ် နောက်ပိုင်းတွင် ပထမဆုံး အကြိမ် မဲဆန္ဒနယ်များ ပြန်လည် သတ်မှတ်သောကြောင့် ပါလီမန်ကိုယ်စားလှယ် နေရာ ၉၈ နေရာ နှင့် ပြည်နယ် လွှတ်တော်နေရာ ထက်ဝက်ကို ထိခိုက်မည် ဖြစ်သည်။ ထိုသို့ပြောင်းလဲလိုက်သောကြောင့် အတိုက်အခံများက ၎င်းတို့ နစ်နာသည် ဟု ဆိုသည်။
ကိုးကား။ ။ Nikkei Asian Review