ဥရောပတလွှား နိုင်ငံများအနေဖြင့် 5G မိုဘိုင်းလ်ကွန်ရက် ထူထောင်ရေးတွင် တရုတ်ဆက်သွယ်ရေး ကုမ္ပဏီ Huawei ၏ ပံ့ပိုးမှုကို ခွင့်မပြုရန် အမေရိကန်အစိုးရ တာဝန်ရှိသူများက သတိပေးထား ကြောင်း အမေရိကန် သံတမန်တဦး၏ အင်္ဂါနေ့ ကပြောကြားချက်ကို ကိုးကား၍ Bangkok Post ကဆိုသည်။
ဥရောပ သမဂ္ဂနိုင်ငံများသည် ချက်ခြင်းနီးပါး ဆက်သွယ်နိုင်ပြီး ဒေတာ စွမ်းရည်ကျယ်ပြန့်ကာ အနာ ဂတ်နည်းပညာများ ပါဝင်သည့် ပဉ္စမမျိုးဆက် ကွန်ရက် (5-G) များကို စတင် အသုံးပြုရန် ပြင်ဆင်နေ သောကြောင့် ထိုကိစ္စသည် အရေးကြီး သည်ဟု အမေရိကန်နိုင်ငံက သတ်မှတ်သည်။
အမေရိကန်နိုင်ငံခြားရေးဌာနအရာရှိတဦးက “တရုတ်လိုမျိုး နိုင်ငံတွေဆီကနေ စိတ်မချရတဲ့ ပံ့ပိုးသူ တွေနဲ့ သဘောတူ လက်မှတ်ထိုးတာတွေ၊ ထိုးဖို့ ဦးတည်တာတွေ အလျင်စလို မလုပ်ကြဖို့ ကျနော်တို့ တိုက်တွန်းနေပါတယ်” ဟု ဘရပ်ဆဲလ် မြို့တွင် သတင်းထောက်များနှင့်တွေ့ဆုံရာ၌ ပြောကြားခဲ့သည်။
ထို့အပြင် အီးယူတာဝန်ရှိသူများ၊ ဘယ်လ်ဂျီယံ၊ ပြင်သစ်နှင့် ဂျာမနီနိုင်ငံတို့မှ အစိုးရတာဝန်ရှိသူများ နှင့် အဆိုပါ အမေရိကန် နိုင်ငံခြားရေးဌာနမှ အရာရှိတို့ အကြား အစည်းအဝေးထိုင်ခဲ့ကြောင်း၊ အလားတူ တခြားသော နိုင်ငံခြားရေး အရာရှိများက လည်း စပိန်နှင့်အခြားနိုင်ငံများသို့ သွားရောက်၍ အမေရိကန်စိုးရိမ်ပူပန်နေမှုကို ချပြမည်ဟု သိရသည်။
“ဟွာဝေး ဒါမှမဟုတ် ZTE တို့လို စိတ်မချရတဲ့ ပံ့ပိုးသူတွေနဲ့ လုပ်တာဟာ ခင်ဗျားတို့ အမျိုးသားလုံခြုံ ရေးအတွက် အမျိုးမျိုး သော ဂယက်ရိုက်မှုတွေ ရှိလာမှာဖြစ်ပါတယ်”ဟု အမည်မဖော်လိုသူ အမေရိကန်နိုင်ငံခြားရေးအရာရှိက သတိပေးပြော ကြားခဲ့သည်။
ထိုကိစ္စရပ်များသည် ဉာဏပစ္စည်း ပိုင်ဆိုင်မှု ကာကွယ်ရေး၊ ကိုယ်ရေး အချက်အလက် လုံခြုံမှုနှင့် လူ့အခွင့်အရေးတို့ကို ထိခိုက်နိုင်ကြောင်းလည်း ၎င်းက ဖြည့်စွက်ပြောကြားခဲ့သည်။
ဝါရှင်တန်၏ ဦးစားပေးမှာ ဥရောပကို သတိပေးရန်ဖြစ်ကြောင်း၊ အမေရိကန်၏ အမြင်အရ ဥရောပ တွင် ခိုင်မာသော မဟာမိတ်များရှိသောကြောင့် အမျိုးသားလုံခြုံရေးအပိုင်းကို ပိုမိုအာရုံစိုက်ရန် လိုကြောင်း အဆိုပါ အရာရှိက ဆက်ပြောသည်။
ပြီးခဲ့သည့် ဒီဇင်ဘာလအတွင်းကလည်း ဥရောပကော်မရှင် ဒု ဥက္ကဋ္ဌ အန်ဒရူးရပ်စ် အန်ဆစ်က Huawei နှင့် ZTE တို့၏ ခြိမ်းခြောက်လာနိုင်မှုအပေါ် အမေရိကန်၏ သတိပေးချက်ကို ထပ်ဆင့်ပြော ကြားထားပြီးဖြစ်သည်။
အက်စတိုးနီးယား ဝန်ကြီးချုပ်ဟောင်းကမူ “အဖွဲ့ဝင်နိုင်ငံတွေ အတွက် အမျိုးသားလုံခြုံရေးက လုံလုံလောက်လောက် ရှိပါတယ်” ဟုဆိုသည်။
Huawei ကမူ ၎င်း၏စက်ကိရိယာများကို သူလျှိုလုပ်ငန်းအတွက် သုံးနိုင်မည်မဟုတ်ကြောင်း အပြင်းအထန်ငြင်းဆန်ထား သည်။
ကျွမ်းကျင်သူများ၏ အဆိုအရ Huawei သည် ပြီးခဲ့သည် ၆ လနှင့် ၁ နှစ်ကာလအတွင်း ဆွီဒင်နိုင်ငံရှိ အဲရစ်ဆင် (Ericsson) အတွက် 5G ကွန်ရက် အရည်အသွေး ပြည့်မီအောင် ဦးဆောင် လုပ်ကိုင်နိုင်ခဲ့ ကြောင်း၊ ဖင်လန်နိုင်ငံမှ နိုကီရာ(Nokia)သည်လည်း ထပ်မံ၍ နောက်ကွယ်မှ ရပ်တည်ပေးနေကြောင်း ပြောဆိုနေကြသည်။
ပြင်သစ်နိုင်ငံမှ Bouygues Telecom နှင့် SFR ကဲ့သို့ ဆက်သွယ်ရေးလုပ်ငန်းကုမ္ပဏီများကလည်း ဟွာဝေး ထုတ်လုပ် သည့် စက်ကိရိယာများဖြင့် ပြင်သစ်မြို့ကြီးအများအပြားတွင် အော်ပရေတာများက စတင်စမ်းသပ်လုပ်ကိုင်နေပြီဖြစ်သည်။
လက်ရှိတွင်လည်း ၎င်း၏စီးပွားရေးအစုရှယ်ယာများမှာ မြင့်နေပြီး၊ စီးပွားရေးဆိုင်ရာ သတင်းနှင့် အချက်အလက်များ ထုတ်ပြန်ပေးသည့် Bloomberg ၏ အတွင်းရေး အချက်အလက်များသိမ်းဆည်း ရာဖြစ်သည့် ဒတ်ချ်တယ်လီကွန် (Deutsche Telekom)ကုမ္ပဏီကလည်း “အကယ်၍ ဟွာဝေး၏ 5G စက်ကိရိယာများကို မသုံးဘဲနေမည်ဆိုလျှင် ဥရောပသည် တရုတ်နှင့် အမေရိကန် နောက်တွင် နှစ်နှစ်ထက်မကျော်ဘဲ နောက်ကျကျန်နေခဲ့မည်ဖြစ်ကြောင်း” သတိပေးခဲ့သည်။
သို့သော် ဝါရှင်တန်အနေဖြင့် စီးပွားရေးအကျိုးအမြတ်ထက် လုံခြုံရေးဘက်ကို ပိုမိုနှိုးဆော်ပေးနေခဲ့ရ ကြောင်း အမေရိကန်သံတမန်များက ပြောကြားခဲ့ကြသည်။