ကင်းလွတ်ခွင့် ပေးထားသည့် ကုန်စည်များ လိုင်စင်ပြန်လျှောက်ရန် စစ်ကောင်စီ ကြေညာ

အမျိုးသားဒီမိုကရေစီအဖွဲ့ချုပ် (NLD) အစိုးရက ပို့ကုန်၊ သွင်းကုန်ဥပဒေနှင့်အညီ သွင်းကုန်လိုင်စင် ကင်းလွတ်ခွင့် ပေး ထားသော ကုန်စည်များကို လာမည့် ၂၀၂၂ ဇန်နဝါရီ ၁ ရက်မှ စတင်၍ လိုင်စင် ပြန်လျှောက်ရန် စစ်ကောင်စီက ကြေညာလိုက်သည်။

လိုင်စင်ပြန်လျှောက်ရမည့် ကုန်စည်များမှာ အမျိုးပေါင်း ၃၀၀၀ကျော်ရှိပြီး အရက်၊ ဘီယာ၊ စီးကရက်၊ မော်တော် ယာဉ်နှင့် မော်တော်ဆိုင်ကယ် ထုတ်လုပ်တပ်ဆင်သည့် လုပ်ငန်းများ၏ ကုန်ကြမ်းပစ္စည်းတင်သွင်းခွင့်၊ လုပ်ငန်းသုံးသကြား တင် သွင်းခွင့်၊ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုလုပ်ငန်းများမှ လုပ်ငန်းနှင့်သက်ဆိုင်သော စက်ပစ္စည်း၊ လုပ်ငန်းသုံးပစ္စည်းနှင့် ကုန်ကြမ်းပစ္စည်း များတင်သွင်းခွင့် အစရှိသည့် ကုန်စည်များပါဝင်ကြောင်း စစ်ကောင်စီ၏ စီးပွားရေးနှင့် ကူးသန်း ရောင်းဝယ်ရေး ဝန်ကြီး ဌာနက ‌ပြီးခဲ့သည့်ရက်က ထုတ်ပြန်ထားခြင်းဖြစ်သည်။

ထိုသို့ပြုလုပ်ရခြင်းမှာ နိုင်ငံခြားငွေ အသုံးပြုမှုကို ထိန်းညှိဆောင်ရွက်ရန် ရည်ရွယ်ကြောင်း ကြေညာထားသည်။

ပြည်တွင်းလုပ်ငန်းရှင်များက ၂၀၁၀ခုနှစ်မတိုင်မီ နဝတ၊ နအဖ စစ်အစိုးရလက်ထက်သို့ ပြန်သွားနေသကဲ့သို့ ရှိနေပြီး ဥပဒေထက် လိုင်စင်ရရေး အထက်လူကြီး၏ အမိန့်ကသာ အရေးပါ တော့မည့် ပုံစံမျိုး ပြန်လည်အသက်သွင်းနေခြင်း ဖြစ်ကြောင်း ထိုကြေညာချက်နှင့် ပတ်သက်၍ ဝေဖန်ကြသည်။

ပို့ကုန်၊ သွင်းကုန် လုပ်ငန်းရှင်တဦးက “အရင်က သွင်းကုန်လိုင်စင်ကို သံချောင်းတို့၊ သကြားတို့၊ ဆေးထိုးအပ်တို့ ဒါမျိုးတွေ က လိုင်စင်မလိုဘဲနဲ့ သွင်းလို့ရတယ်ဆိုတဲ့ အနေအထား တခုကို လုပ်ပေးခဲ့တာ။ လိုင်စင်မလိုဘဲနဲ့ ဖြေလျော့ခဲ့တဲ့ သွင်းကုန် တော်တော်များများ ကျနော်ထင်တယ် အမျိုးအစားပေါင်း ၃,၀၀၀ ကျော် လောက်ရှိတော့ အခု လိုင်စင်လိုတာနဲ့ ထပ်ထည့် လိုက်ရင် စုစုပေါင်း ၆,၀၀၀ ကျော် ၇,၀၀၀ နီးပါးလောက်က လိုင်စင်ပြန်လျှောက်ရတော့မှာပေါ့” ဟု ဧရာဝတီသို့ ပြော သည်။

အိမ်ဆောက်ပစ္စည်းများတွင် အသုံးပြုသည့် လုပ်ငန်းသုံး ကုန်ကြမ်းပစ္စည်းများ၊ အိုင်တီပစ္စည်းများ၊ တယ်လီဖုန်း စသည့် ဆက်စပ်ပစ္စည်းများ၊ လုပ်ငန်းသုံး သကြားတင်သွင်းခြင်း၊ အရက်၊ ဘီယာ၊ စီးကရက်၊ မော်တော်ယာဉ်၊ မော်တော်ဆိုင်ကယ် ထုတ်လုပ်တပ်ဆင်သည့် လုပ်ငန်းများနှင့် လုပ်ငန်းသုံး ကုန်ကြမ်းပစ္စည်းများကို လိုင်စင် ပြန်လည်လျှောက်ထားရမည် ဖြစ်ကြောင်း ၎င်းက ရှင်းပြသည်။

ထိုသို့ လုပ်ဆောင်ခြင်းမှာ စစ်ကောင်စီက စီးပွားရေးကို ပြန်လည်ကုစားမည်ဆိုသော ခေါင်းစဉ်အောက်မှနေ၍ သွင်းကုန် တင်သွင်းမှု၊ ပို့ကုန်တင်ပို့မှု ပမာဏ အချက်အလက်များကို ထိန်းချုပ်ရန်ဖြစ်ပြီး ယင်းသို့ လုပ်ဆောင်ခြင်းက လုပ်ငန်း တင်သွင်းမှုများတွင် အခက်အခဲများ ဖြစ်နိုင်သလို နှောင့်နှေးကြန့်ကြာမှုများလည်း ရှိသွားနိုင်ကြောင်း တခြားသော လုပ်ငန်း ရှင် တဦးကလည်း သုံးသပ်ပြောဆိုသည်။

၎င်းက “အဓိကကတော့ စစ်ကောင်စီက စာရင်းဇယားကို ပိုလိုချင်တာ။ ဒါကလည်း အကြောင်းပြချက် တခုပဲ။ သူတို့ ထုတ် မပေးချင် မပေးဘူး ဆိုတဲ့သဘော ကန့်သတ်လိုက်တာ” ဟု ပြောသည်။

ယခင်က ကုန်ပစ္စည်းတင်သွင်းရာတွင် လိုအပ်သည့်ပစ္စည်းကို အရင်ဆုံး မှာယူပြီးမှသာ နောက်ပိုင်း လိုအပ်သည့် အခွန် စသည်တို့ကို လုပ်ဆောင်ခဲ့ခြင်းဖြစ်ပြီး ယခုမူ တင်သွင်းလိုသော ကုန်ပစ္စည်းအတွက် လိုင်စင်ကို ကြိုတင်လျှောက်ထား ပြီးမှသာ တင်သွင်းရမည် ဖြစ်သောကြောင့် ဝန်ကြီးဌာနက ခွင့်မပြုလျှင် တင်သွင်းခွင့် မရသည့်ပုံစံ ပြန်ဖြစ်သွားသည်ဟူ၍ လည်း သုံးသပ်ကြသည်။

ထိုအခြေအနေများကြောင့် ၂၀၁၀ခုနှစ် မတိုင်ခင် စစ်အစိုးရ လက်ထက်ကကဲ့သို့ လာဘ်ပေး၊ လာဘ်ယူမှုများ ပိုမို များပြား လာနိုင်ပြီး စီးပွားရေးစနစ်ကို နောက်ပြန်ဆွဲသည့် ပုံစံဖြစ်လာနေကြောင်း လုပ်ငန်းရှင်တဦးကလည်း ပြောသည်။

“လုပ်ပိုင်ခွင့်တွေက ညွှန်မှူးတွေ၊ ညွှန်ချုပ်တွေ လက်ထဲ ပြန်ရောက်သွားတာပေါ့။ အရင်ကတော့ ဥပဒေနဲ့သွားတာ။ အခု ကျတော့ လုပ်ပိုင်ခွင့်တွေ၊ အမိန့်ညွှန်ကြားချက်တွေနဲ့ သွားတဲ့ပုံစံမျိုး ဖြစ်နေတယ်။ ဒီညွှန်မှူးက ဘယ်သူလဲ မောင်ဖြူလား၊ မောင်နီလား သိအောင် လုပ်ရတော့မယ်။ အစ်ကိုတို့ ဘာလိုအပ်လဲ၊ အစ်မတို့ ဘာလိုအပ်လဲ ဒါမျိုးတွေ စလုပ်ရတော့မယ် ဆိုတဲ့ အနေအထားပေါ့” ဟု ပြောသည်။

လက်ရှိ ပြောင်းလဲလိုက်သော စစ်ကောင်စီ၏ သတ်မှတ်ချက်သည် လုပ်ငန်းအများစုအတွက် အခက်အခဲများ ရှိနေပြီး အနည်းစုသာ အဆင်ပြေသည့် သဘောရှိကြောင်း မန္တလေးမြို့မှ စီးပွားရေးလုပ်ငန်းရှင်ကြီး တဦးကလည်း ပြောဆိုသည်။

“ဒီလိုလုပ်တာက နိုင်ငံခြားငွေ စီးထွက်နေတဲ့အပေါ်မှာ ပြန်ပြီး စည်းကြပ်လေ့လာဖို့ Data ကြည့်ဖို့ပေါ့နော်။ အဲဒီကမှ နိုင်ငံခြားငွေ ထိန်းချုပ် ကိုင်တွယ်ဖို့ရအောင် အဓိကလို့ ထင်ပါတယ်” ဟု ၎င်းက ဆိုသည်။

NLD အစိုးရ လက်ထက်က ဖြေလျှော့သည့် ကိစ္စရပ်များကို ဖြေလျှော့ပြီး ဥပဒေနှင့် ကိုက်ညီပါက လုပ်ငန်းရှင်မှစ၍ အခြေ ခံလူတန်းစားအထိ လိုအပ်သော ကုန်စည်ကို တန်းတူ တင်သွင်းခွင့်ရှိရာမှ ယခုအခါ စိစစ်ပြီး တင်သွင်းခွင့် ပြုလိုက်သည့် ပုံ စံ ဖြစ်သွားကြောင်း လုပ်ငန်းရှင်များက ဆိုသည်။