အလုပ်သမားဝန်ကြီးဌာန၏ ခွင့်ပြုချက်ဖြင့် လုပ်ကိုင်နေသော ပြည်ပအလုပ်အကိုင် အေဂျင်စီ အများစုမှာ စီးပွားရေး ကောင်းမွန်ခြင်းမရှိတော့ဘဲ တွက်ခြေမကိုက်ဖြစ်ကာ လုပ်ငန်းများရပ်နားရန် ပြင်ဆင်နေပြီဖြစ်ကြောင်း သတင်း ရရှိသည်။
“အေဂျင်စီတွေ အတော်ကိုရုန်းကန်ရတယ်။ ပြည်ပနိုင်ငံတွေက လုပ်သားခေါ်တာတွေ နည်းလာတယ်။ မြန်မာနိုင်ငံက လူတွေက နိုင်ငံခြားသွား အလုပ်လုပ်ချင်ကြပေမယ့် အရင်းအနှီး မတတ်နိုင်ကြဘူး။ အေဂျင်စီ အနည်းဆုံး ၂၀ ကနေ
၃၀ လောက်အထိ ကုမ္ပဏီသက်တမ်း မတိုးဘဲ ဖျက်သိမ်းတာမျိုးတွေ ရှိလာနိုင်ပါတယ်” ဟု ကမာရွတ်မြို့နယ်မှ ပြည်ပအလုပ်အကိုင် ရှာဖွေရေးကုမ္ပဏီပိုင်ရှင် တဦးက ဧရာဝတီသို့ ပြောသည်။
မလေးရှား၊ စင်ကာပူ၊ ယူအေအီးအပါအဝင် ပြည်ပနိုင်ငံများက အထွေထွေလုပ်သား ခေါ်ယူမှုနည်းပါးလာခြင်း၊ လုပ်သား အများစု စရိတ်မတတ်နိုင်ခြင်း၊ တောင်ကိုရီးယားနှင့် မြန်မာအစိုးရအကြား နားလည်မှု စာချွန်လွှာရေးထိုးပြီး မြန်မာ အလုပ်သမားများကို ဝန်ဆောင်ခ သက်သာစွာနှင့် လစာကောင်းမွန်သော တောင်ကိုရီးယားနိုင်ငံသို့ ပိုမို ပို့ဆောင်လာခြင်းတို့ ကြောင့် ပြည်ပအလုပ်အကိုင်အေဂျင်စီ ၁၀၀ ကျော် ရှိသည့်အနက် အများစုမှာ စီးပွားရေး မကောင်းမွန်တော့ဘဲ ဆက်လက် ရပ်တည်ရန် အခက်အခဲဖြစ်နေကြောင်း ၎င်းက ဆိုသည်။
ပြည်ပအလုပ်အကိုင် ရှာဖွေရေးကုမ္ပဏီအများစုသည် မလေးရှားနိုင်ငံမှ အလုပ်သမားခေါ်ယူမှု အပေါ်တွင်သာ အဓိကထား အလုပ်လုပ်ကိုင် ခဲ့ရကြောင်း၊ ၂၀၀၈ ခုနှစ် ကမ္ဘာ့စီးပွားရေး နှေးကွေးလာချိန်မှ စပြီး မလေးရှားနိုင်ငံမှ အလုပ်သမား ခေါ်ယူမှု တဖြည်းဖြည်း လျော့ကျလာခဲ့ကြောင်း၊ ၂၀၀၉ နှင့် ၂၀၁၀ ခုနှစ်များတွင် မလေးရှားနိုင်ငံမှ အလုပ်သမားခေါ်ယူမှု ရှိခဲ့ သော်လည်း သွားရောက်မည့်သူ နည်းပါးလွန်းသည့်အတွက် ဝန်ဆောင်ခအကြွေး စနစ်ဖြင့် မလေးရှား နိုင်ငံသို့ မြန်မာအလုပ်သမား ပို့ဆောင်မှု များပြားလာခဲ့ကြောင်း၊ ၂၀၁၁ ခုနှစ်တွင်မူ မြန်မာကျပ်ငွေ တန်ဖိုး မြင့်တက်လာမှုနှင့် မလေးရှားနိုင်ငံတွင် လွတ်ငြိမ်းချမ်းသာခွင့်ပေးပြီး တရားမဝင် နေထိုင်သူများကို အလုပ်လုပ် ခွင့်ပြုလာခြင်းတို့ကြောင့် မလေးရှား သွားရောက်အလုပ်လုပ်လိုသူ မရှိသလောက် ရှားပါးလာကြောင်း သိရသည်။
“အရင် မလေး ၁ ရင်းဂစ်ကို မြန်မာငွေ ၃၀၀ ကျော်လောက်အထိ ရှိပေမယ့် အခုဆို ၂၄၀ နဲ့ ၂၅၀ ကြားမှာပဲရှိတယ်။ အရင်က တလကို ကျပ် ၁ သိန်းခွဲလောက် အိမ်ပြန်ပို့နိုင်ပေမယ့် အခုငွေဈေးနဲ့က တလကို ၁ သိန်းအောက်ပဲ အိမ်ပြန်ပို့နိုင်တယ်။နောက်ပြီး မလေးရှားမှာ တရားမဝင်နေတဲ့သူတွေကို အလုပ်လုပ်ခွင့်ပြုလိုက်တော့ အလုပ်သမားခေါ်တာတွေ လုံး၀ ရပ်နေတယ်” ဟု ရှမ်းတောင်တန်း ပြည်ပ အလုပ်အကိုင်အေဂျင်စီမှ ဝန်ထမ်းတဦးက ပြောသည်။
အလုပ်သမားဝန်ကြီးဌာနက မြန်မာအမျိုးသမီးများကို ပြည်ပနိုင်ငံများသို့ အလုပ်သမားအဖြစ် ပို့ဆောင်ခွင့်မရှိဟု ဆိုကာ
တင်းကျပ်မှုများ ပြုလုပ်နေခြင်းကလည်း ပြည်ပအလုပ်အကိုင် အေဂျင်စီများအတွက် အခက်အခဲဖြစ်စေကြောင်း သိရသည်။
“အထည်ချုပ်လို လုပ်ငန်းမျိုးတွေက အမျိုးသမီး ဦးစားပေးခေါ်တာများတယ်။ အခု အလုပ်သမားဝန်ကြီးဌာနက အမျိုးသမီး တွေကို နိုင်ငံရပ်ခြား အလုပ်သမားအဖြစ် ပို့တာမျိုး တင်းတင်းကျပ်ကျပ် ထိန်းချုပ်နေတော့ အလုပ်ခေါ်စာရထားပြီးတဲ့ အမျိုးသမီးတွေ နိုင်ငံခြားထွက်ဖို့ မလွယ်ဘူးဖြစ်နေတယ်” ဟု ပြည်ပ အလုပ်အကိုင် ရှာဖွေရေးကုမ္ပဏီ ပိုင်ရှင် တဦးက
ဆိုသည်။
စင်ကာပူ အလုပ်အကိုင်များမှာ ကျွမ်းကျင်အလုပ်သမားများသာ အဓိက ခေါ်ယူပြီး ဝန်ဆောင်ခစရိတ် များပြား လွန်းသည့် အတွက် မြန်မာအလုပ်သမား အများစုမှာ မတတ်နိုင်ကြကြောင်း ကြားသိရသည်။
“စင်ကာပူမှာ အလုပ်မယ်ဆိုရင် ဂဟေဆော်၊ ပိုက်ဆက်၊ သံချည်သံကွေးလို သင်တန်းမျိုးတွေကို မြန်မာပြည်မှာ အရင် တက်ရမယ်။ အဲဒီအလုပ်သင်တန်းတွေက သင်တန်းကြေးချည်းပဲ ကျပ် ၂ သိန်းလောက် ကုန်တယ်။ သင်တန်းဆင်းပြီးရင်
အလုပ်ရှင်နဲ့ အင်တာဗျူးဖြေရတယ်။ အောင်မှ စင်ကာပူသွား အလုပ်လုပ်လို့ရတယ်။ စင်ကာပူသွားဖို့က အေဂျင်စီဝန်ဆောင်ခ တဦးကို အနည်းဆုံး ကျပ်သိန်း ၂၀ အထက်မှာရှိတယ်။ ဒီက အလုပ်သမားတွေက မတတ်နိုင်ကြဘူး” ဟု စင်ကာပူနိုင်ငံသို့
အလုပ်သမားပို့နေသော ပြည်ပအလုပ်အကိုင် ရှာဖွေရေးကုမ္ပဏီပိုင်ရှင်တဦးက ပြောသည်။
စင်ကာပူနိုင်ငံမှ အလုပ်ခေါ်စာများ ရရှိနေသော်လည်း သွားရောက်လိုသည့် အလုပ်သမား ရှားပါးလွန်းသည့် အတွက် အေဂျင်စီများ အခက်အခဲဖြစ်ရသည်။
ယူအေအီးအပါအဝင် အရှေ့အလယ်အပိုင်းဒေသမှ အလုပ်သမားခေါ်ယူမှု တချို့ရှိသော်လည်း ယဉ်ကျေးမှု၊ ရေမြေသဘာ၀ မတူညီသော ယင်းဒေသများသို့ မြန်မာအများစု သွားရောက်အလုပ်မလုပ်လိုကြကြောင်း၊ သွားရောက် အလုပ်လုပ်ကိုင်သော
မြန်မာအလုပ်သမားများမှာလည်း အဆင်မပြေသဖြင့် အများစုမှာ မိခင်ဌာနေနိုင်ငံသို့ ပြန်လာကြကြောင်း သိရသည်။
မြန်မာအစိုးရနှင့် တောင်ကိုရီးယား အစိုးရတို့အကြား နားလည်မှုစာချွန်လွှာရေးထိုးပြီး EPS (Empolyment Permit System) အရ မြန်မာအလုပ်သမားများကို တောင်ကိုရီးယားနိုင်ငံသို့ အလုပ်သမား ဝန်ကြီးဌာနက ပို့ဆောင်ပေးလျက်ရှိနေရာ တောင် ကိုရီးယား နိုင်ငံသို့ သွားရောက် အလုပ်လုပ်ရန် မြန်မာလူငယ် သောင်းဂဏန်းနှင့်ချီ၍ ကြိတ်ကြိတ်တိုး လျှောက်ထားမှု ရှိနေသည်ကို တွေ့ရသည်။
မြန်မာလူငယ်များသည် စင်ကာပူ၊ မလေးရှား၊ ယူအေအီး အလုပ်အကိုင်များကို စိတ်မဝင်စား ကြတော့ဘဲ တောင်ကိုရီးယား အလုပ်အကိုင်ကိုသာ အဓိက စိတ်ဝင်စားနေကြဟု အလုပ်သမားညွှန်ကြားမှု ဦးစီးဌာနမှ တာဝန်ရှိသူတဦးက ပြောသည်။
တောင်ကိုရီးယား အလုပ်အကိုင်သည် အစိုးရအချင်းချင်း (Government to Government) ဆောင်ရွက်သည့် အစီအစဉ် ဖြစ်သောကြောင့် မြန်မာအလုပ်သမား တဦးလျှင် တောင်ကိုရီးယားသွားရန် စရိတ် ကျပ် ၈ သိန်းသာ ပေးသွင်းရကြောင်း၊
တောင်ကိုရီးယား ရောက်လျှင် တလ ကျပ် ၉ သိန်းနှင့် ၁၀ သိန်းအကြား ရရှိနိုင်ခြင်းတို့ကြောင့် လူငယ်အများစု စိတ်ဝင်စားကြ ခြင်းဖြစ်ကြောင်း သိရှိရသည်။
“ကိုရီးယား သွားဖို့ဆိုရင် ကိုရီးယားအရည်အချင်းစစ် စာမေးပွဲဖြေရမယ်။ အောင်ရင် ကိုရီးယား အလုပ်ရှင်တွေဆီ
အလုပ်သမားရဲ့ ကိုယ်ရေးအကျဉ်း ပို့ပေးမယ်။ အလုပ်ရှင်ကြိုက်လို့ ခေါ်ရင် သွားခွင့်ရမယ်။ ဝန်ဆောင်ခအပြင်
အပိုငွေ ဘာမှ ပေးစရာမလိုဘူး။ ဝန်ဆောင်ခသက်သာပြီး လစာက အရမ်းများတော့ စင်ကာပူ၊ မလေးရှားနဲ့ ယူအေအီး နိုင်ငံတွေထက် ပိုသွားချင်နေကြတာပါ” ဟု အလုပ်သမားဝန်ကြီးဌာန တာဝန်ရှိသူက ရှင်းပြသည်။
အလုပ်သမားဝန်ကြီးဌာန၏ တွက်ချက်မှုအရ မြန်မာနိုင်ငံမှ ပြည်ပနိုင်ငံများသို့ သွားရောက် အလုပ်လုပ်နေသော အလုပ်သမား အရေအတွက် ၂ သန်းကျော် ၃ သန်းနီးပါး ရှိပြီး အများစုမှာ အိမ်နီးချင်းထိုင်းနိုင်ငံတွင် အလုပ်လုပ်နေကြကြောင်း သိရသည်။
တရားဝင်လိုင်စင်ဖြင့် ပြည်ပအလုပ်အကိုင် အေဂျင်စီ ဖွင့်လှစ်မည်ဆိုပါက အလုပ်သမားဝန်ကြီးဌာနတွင် စပေါ် ကျပ်သိန်း ၅၀ ပေးဆောင်ရပြီး လိုအပ်သော စာရွက်စာတမ်း ပြည့်စုံမှသာ လိုင်စင်ချပေးလေ့ရှိသည်။