ယခင်စစ်အစိုးရ လက်ထက်က စီစဉ်ဖော်ဆောင်ခဲ့သည့် ရန်ကုန်မြို့သစ် စီမံကိန်းများ အကောင်ထည်ဖော်ခဲ့ရာ၌ သိမ်းယူခဲ့ပြီး လျော်ကြေး မပေးရသေးသည့် မြေ ဧက ၁ သောင်းခွဲ နီးပါး ရှိနေသေးကြောင်း ပြည်သူ့လွှတ်တာ် အစည်းအဝေးမှ သိရသည်။
မြို့သစ် စီမံကိန်းများ ဖြစ်သော လှိုင်သာယာ၊ ရွှေပြည်သာ နှင့် သန်လျင်-ကျောက်တန်း မြို့နယ်များရှိ လယ်သမားပိုင် လယ်မြေ ၁၄၈၇၇.၃၇ ဧက ကို နိုင်ငံပိုင်လယ်မြေအဖြစ် သိမ်းဆည်းခဲ့ရာတွင် လယ်သမားများ နစ်နာကြေးမရရှိခြင်းနှင့်ပတ်သက်၍ နိုင်ငံတော် က မည်သို့ ဆောင်ရွက်ပေးမည်ကို ဇန်နဝါရီ ၃၀ ရက်တွင် ကျင်းပသည့် ပြည်သူ့လွှတ်တော် အစည်းအဝေးတွင် လွှတ်တော် ကိုယ်စားလှယ် ဦးအောင်သိန်းလင်း က မေးမြန်းခဲ့ခြင်း ဖြစ်သည်။
ရန်ကုန်မြို့သစ် စီမံကိန်းကို ၁၉၈၉ ခုနှစ်မှ ၁၉၉၇ ခုနှစ် အတွင်း တည်ဆောက်ခဲ့ခြင်း ဖြစ်ပြီး လှိုင်သာယာမြို့နယ် တည်ဆောက်ရန် လယ်ယာမြေ ၆၅၉၉.၃၂၆ ဧက ၊ ရွှေပြည်သာမြို့နယ် တည်ဆောက်ရန် လယ်ယာမြေ ၃၁၇၁.၉ ဧကနှင့် သန်လျင် – ကျောက်တန်းမြို့နယ် တည်ဆောက်ရန် ၅၁၉၁ . ၅၁ ဧကကို လယ်သမားများထံမှ သိမ်းဆည်းခဲ့ခြင်း ဖြစ်သည်ဟု ဦးအောင်သိန်းလင်းက ပြောဆို သည်။
၁၉၅၃ ခုနှစ် ဥပဒေပါ လယ်သမားပိုင် လယ်ယာမြေအား နိုင်ငံတော်ပိုင် ပြုလုပ်၍ အခြားစီမံကိန်းများတွင် အသုံးပြုလိုပါက ခွင့်ပြုမိန့် လန ၃၉ ကို နိုင်ငံတော် အမိန့်ဖြင့် ထုတ်ပြီးမှသာ ပိုင်ရှင်လယ်သမားများနှင့် ညှိနှိုင်းပြီး ခေတ်ကာလနှင့် အညီ လျော်ကြေးပေး၍ မြေ ကို သိမ်းယူရမည်ဟူသော အချက်နှင့် ကိုက်ညီစွာ လုပ်ဆောင်ထားသည်ကို မတွေ့ခဲ့ရကြောင်းလည်း ဦးအောင်သိန်းလင်းက ဆက် ပြော သည်။
လျော်ကြေးရရှိခဲ့သည့် လယ်သမား စုစုပေါင်းမှာ ၁၀၁ ဦးသာရှိပြီး ထိုသူများသည်လည်း ခေတ်နှင့်လျော်ညီသည့် လျော်ကြေးငွေများ မရရှိခဲ့ဟု ဆိုသည်။
“၁၉၅၃ ဥပဒေရော အသစ်ပြဌာန်းထားတဲ့ ဥပဒေရော လန ၃၉ မကျဘဲနဲ့ သိမ်းထားတော့ မြေတွေကို သက်ဆိုင်ရာ လယ်သမား တွေ ကို ပြန်ပေးရမှာပါ။ မြေရယူထားတဲ့ ကုမ္ပဏီနဲ့ အစိုးရအဖွဲ့ရဲ့ သဘောဆန္ဒအတိုင်း ဆုံးဖြတ်တာမျိုး မဖြစ်သင့်ပါဘူး၊ လျော်ကြေး ပေးရပါမယ်”ဟု ဦးအောင်သိန်းလင်းက လွှတ်တော်၌ ပြောဆိုသည်။
ထိုသို့ မေးမြန်းမှုနှင့်ပတ်သက်ပြီး ဆောက်လုပ်ရေး ဝန်ကြီးဌာန ဒုဝန်ကြီး ဦးဝင်းမြင့်က ထိုစဉ်က ဆောင်ရွက်ခဲ့သည့် စီမံကိန်းများ သည် အစိုးရ၏ အမိန့်အာဏာဖြင့် ဆောင်ရွက်ခဲ့ရခြင်းဖြစ်ကြောင်း၊ မြို့ရွာနှင့် အိုးအိမ်ဦးစီးဌာနက စီမံကိန်းသာ ရေးဆွဲခွင့် ရှိခဲ့ကြောင်း၊ ဥပဒေအရ လန ၃၉ များ လုပ်ဆောင်ပြီး မြေသိမ်းရန်စီစဉ်ခဲ့သော်လည်း နိုင်ငံတော်အမိန့်တွင် ညွှန်ကြားချက် မပါရှိသဖြင့် ပြီး ဆုံးရန် မလုပ်နိုင်ခဲ့ကြောင်း၊ ကျန်ရှိနေသည့် လယ်ယာမြေ ဧကများကို လန ၃၉ လျှောက်၍ လျော်ကြေးများပေးရန် ဆောင်ရွက်ဆဲ အဆင့်တွင်သာ ဆက်လက်ရှိနေကြောင်း၊ စီမံကိန်းများသည် ဆောင်ရွက်ပြီး အဆင့် ရောက်နေပြီဖြစ်သဖြင့် ပြန်လည် မဖျက်နိုင်ကြောင်း ဖြေဆိုခဲ့သည်။
စစ်အစိုးရ လက်ထက်တွင် သိမ်းယူထားသည့် လယ်ယာမြေများသည် ဥပဒေနှင့် မညီညွှတ်သော်လည်း ပြန်လည် ပေးအပ်နိုင်တော့ မည် မဟုတ်ကြောင်းနှင့် လျော်ကြေးပေးရန် ကျန်ရှိနေသည့် လယ်သမားများကို လျော်ကြေးပေးမည်၊ မပေးမည်ကို ဒုဝန်ကြီး ဦးဝင်းမြင့်က ဖြေဆိုခြင်း မရှိကြောင်းကို တွေ့ရသည်။