စစ်သုံ့ပန်းများအား ကောင်းမွန်စွာ ဆက်ဆံရန် ကုလသမဂ္ဂတိုက်တွန်း

စစ်ကောင်စီဆန့်ကျင်ရေး လက်နက်ကိုင်အဖွဲ့အစည်းများ၏ ထိုးစစ်အတွင်းဖမ်းမိသော မြန်မာစစ်သားများကို ကောင်းမွန်စွာဆက်ဆံရန် ကုလသမဂ္ဂက သောကြာနေ့တွင်တိုက်တွန်းသည်။

ကုလသမဂ္ဂ လူ့အခွင့်အရေးရုံးက ၎င်းတို့သည် လွန်ခဲ့သောလကနှောင်းပိုင်တွင် တိုင်းရင်းသားလက်နက်ကိုင် အဖွဲ့အစည်းအများအပြားက စစ်တပ်ကို တိုက်ခိုက်သည့် မြန်မာနိုင်ငံမှဖြစ်ရပ်များကို အနီးကပ် စောင့်ကြည့်နေကြောင်း ပြောသည်။

ရာပေါင်းများစွာသော စစ်သားများလက်နက်ချသည်ဆိုသည့် သတင်းများကို ထောက်ပြပြီး ပြောခွင့်ရသူ ဂျရမီ လောရင့်က လက်စားချေခြင်းကို လုံးဝတားမြစ်ကြောင်း ပြောသည်။

“စစ်သားတဦးချင်းဟာ စစ်တပ်က ကျူးလွန်နေတဲ့ ရာဇဝတ်မှုတွေနဲ့ လူ့အခွင့်အရေး ချိုးဖေါက်မှုတွေအတွက် သိမ်းကျုံးတာဝန်မရှိဘူး” ဟု ဂျနီဗာမှ သတင်းထောက်များကို သူပြောသည်။

“ဖမ်းမိသူအားလုံးကို လူသားဆန်စွာဆက်ဆံဖို့ အရေးကြီးတယ်” ဟု သူပြောသည်။

မြန်မာအမျိုးသား ဒီမိုကရက်တစ်မဟာမိတ်တပ်မတော် (MNDAA)၊ တအောင်းအမျိုးသားလွတ်မြောက်ရေး တပ်မတော် (TNLA) နှင့် ရက္ခိုင့်တပ်တော် (AA) တို့သည် တရုတ်နယ်စပ်မြောက်ပိုင်းတွင် အောက်တိုဘာလ ၂၇ ရက်နေ့တွင် တိုက်ခိုက်မှုများပြုလုပ်သည်။

ထိုအဖွဲ့များသည် ၂၀၂၁ ခုနှစ်ဖေဖေါ်ဝါရီလ အာဏာသိမ်းမှုတွင် အရပ်သားခေါင်းဆောင် ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည် အစိုးရကိုဖြုတ်ချသည့် စစ်တပ်ကို တိုက်ပွဲဝင်နေသည်။

ထိုနောက်ယခုအပတ်အတွင်းတွင် AA သည် အနောက်ပိုင်း ရခိုင်ပြည်နယ်တွင် တိုက်ခိုက်မှုသစ်များစတင်ပြုလုပ်ပြီး ထိုင်းနယ်စပ် ကရင်နီ(ကယား)ပြည်နယ်မှ စစ်ကောင်စီဆန့်ကျင်ရေးအဖွဲ့များက ပြည်နယ်မြို့တော် လွိုင်ကော်ကို တိုက်ခိုက်နေသည်။

ထိုတိုက်ခိုက်မှုများအတွင်း အရပ်သား အနည်းဆုံး ၇၅ ဦးသေဆုံးပြီး ၉၄ ဦးဒဏ်ရာရကာ အကြမ်းဖက်တိုက်ခိုက်မှု မြင့်မားလာသောကြောင့် လူ ၂ သိန်းကျော် နေရပ်စွန့်ခွာ ထွက်ပြေးရသည်ဟု ကုလသမဂ္ဂက သတင်းများကို ကိုးကား ပြောဆိုသည်။

“မြေပြင်အခြေအနေ အလျင်အမြန် ပြောင်းလဲလာတာနဲ့အတူ သက်ဆိုင်သူအားလုံးအနေနဲ့ နိုင်ငံတကာ လူ့အခွင့်အရေး ဥပဒေနဲ့ နိုင်ငံတကာ လူသားချင်းစာနာမှု ဥပဒေတွေကို အထူးသဖြင့် အရပ်သားတွေကို ကာကွယ်ဖို့ အရေးကြီးတယ်” ဟု လောရင့် ပြောသည်။

“တပ်မှူးတွေအနေနဲ့ သူတို့ကွပ်ကဲမှုအောက်က တပ်ဖွဲ့ဝင်တွေအားလုံးကို ဒီကိစ္စကို ရှင်းရှင်းလင်းလင်း ပြောထားဖို့လိုတယ်” ဟု သူပြောသည်။

၁၂ လကြာ အလွတ်သဘော အပစ်အခတ်ရပ်စဲပြီးနောက် ရခိုင်ပြည်နယ်မှ တိုက်ခိုက်မှုသစ်များကြောင့် ကုလသမဂ္ဂ လူ့အခွင့်အရေး ရုံးအနေဖြင့် အထူးတုန်လှုပ်ကြောင်း လောရင့် ပြောသည်။

ထိုသို့တိုက်ခိုက်မှု ပြန်လည်စတင်ခြင်းသည် ရခိုင်နှင့်ရိုဟင်ဂျာ လူမှုအသိုက်အဝန်းနှစ်ခုလုံးအတွက် ကြီးမားသော အန္တရာယ်ဖြစ်ကြောင်း သူ သတိပေးသည်။

“အရင်က ဖြစ်ခဲ့တဲ့ ပုံစံတွေအရ စစ်တပ်ဟာ စစ်မျက်နှာ အများအပြားမှာ ဆုံးရှုံးနေလို့ သူတို့ရဲ့ တုံ့ပြန်မှုဟာ ပိုမို အင်အားသုံးလာမယ့် အခြေအနေရှိတယ်” ဟု လောရင့် ပြောသည်။

အချိုးအစား မမျှတသည့် သိမ်းကျုံးလေကြောင်းတိုက်ခိုက်မှုများနှင့် အမြောက်များဖြင့် တိုက်ခံမှုများ ထပ်မံ အသုံးပြုမည့် အန္တရာယ်ကို သူသတိပေးပြီး ထိုသို့ အရပ်သားများကို အပြင်းအထန် ထိခိုက်စေသည့် နည်းလမ်းများကို လူ့အခွင့်အရေးရုံးအနေဖြင့် လွန်ခဲ့သော ၂ နှစ်အတွင်း မှတ်တမ်းတင်ထားကြောင်း ထောက်ပြသည်။

ကုလသမဂ္ဂအနေဖြင့် အဖွဲ့ဝင်နိုင်ငံများအားလုံး အထူးသဖြင့် စစ်မက်ဖြစ်ပွားနေသည့် အဖွဲ့များအပေါ် သြဇာရှိသော နိုင်ငံများအနေဖြင့် ထိုအကျပ်အတည်းကို အဆုံးသတ်ရန်နှင့် အရပ်သားများကို ကာကွယ်ရန် အားထုတ်မှုများ ပိုမိုပြုလုပ်ပြီး ပြတ်ပြတ်သာသားကြားဝင်ရန် တိုက်တွန်းသည်ဟု သူပြောသည်။