လွန်ခဲ့သော နေ့က စကားဝိုင်း၊
အဲသည် စကားဝိုင်းမှာ တောရောက်၊ တောင်ရောက် စကားတွေ ပြောကြရင်းမှ အိမ်ထောင်ရေး အကြောင်းကို ပြောဖြစ် နေကြသည်။
အောင်မြင်သော ပျော်ရွှင်ချမ်းမြေ့ခြင်း ရှိသော အိမ်ထောင်ရေး အကြောင်း။
ပြောလိုက်ကြသည်မှာ အများကြီး၊ အမျိုးစုံ…
စကားဝိုင်းထဲတွင် တယောက်သောသူ၏ စကားများကို မှတ်မိနေပါသည်။
*****
“အောင်မြင် ပျော်ရွှင်တဲ့ အိမ်ထောင်ရေး ဆိုတာ မျက်စိကန်းနေတဲ့ မယား နဲ့ နားပင်းနေတဲ့ လင်ယောက်ျား ကြားက အိမ်ထောင်ရေးမျိုး ဖြစ်ပါလိမ့်မယ်…” လို့ ပုဂ္ဂိုလ် တဦးက ပြောဖူးတယ်။ သူပြောတာ ဟုတ်ချင် ဟုတ်မယ်။
ယောက်ျားဆိုတာ အိမ်ထောင်ကျပြီး မကြာခင်မှာပဲ အိမ်ထောင်ရေးကို ငြီးငွေ့သွားတတ်တယ်။ ရိုးသွားတတ်တယ်။ မယားကို အရင်ကလို အရူးအမူး ချစ်တာတွေလည်း မရှိတော့ဘူး။
မယား ဖြစ်သူကကော၊ သူလည်း သူ့ယောက်ျားလို ဖြစ်ချင် ဖြစ်မှာပေါ့။ ဓာတုဗေဒ သဘောအရ ပြောရရင် လင်က မယားကို၊ မယားက လင်ကို ငြီးငွေ့သွားတာ၊ ရိုးသွားတာတွေ ဖြစ်နိုင်ပါတယ်။
လူရဲ့ ဦးနှောက်မှာ အိုက်ဆိုဒိုဇင်း (Isodoxine) လို့ ခေါ်တဲ့ ဓာတ် ထွက်နေရင် အဲဒီ လူမှာ ချစ်တဲ့ စိတ်တွေ ဖြစ်နေတယ်။ မိမိနဲ့ အတူတူ နေသူအပေါ်မှာ ချစ်စိတ်တွေဟာ အချိန်ကာလ အားဖြင့် ၂ နှစ်ကျော်၊ ၃ နှစ်လောက် ဖြစ်တည် နေတယ်လို့ သိရတယ်။
အဲဒီ အိုက်ဆိုဒိုဇင်း ဓာတ် မထွက်တော့တဲ့ အချိန်မှာ မိမိနဲ့အတူ နေနေသူ အပေါ်မှာ ချစ်တဲ့ စိတ်တွေ ပျယ်လွင့် သွားရောတဲ့။
ဒီတော့ အောင်မြင် ပျော်ရွှင်တဲ့ အိမ်ထောင်ရေးဟာ ဓာတုဗေဒ ရှုထောင့်ကနေ ပြောရင် ၂ နှစ်ကျော်၊ ၃ နှစ်လောက်ပဲ ခံတဲ့ သဘော ရှိနေတယ်။ တချို့မှာတော့ လပိုင်းလောက်ပဲ ခံချင် ခံမှာပေါ့။
သက်ဆုံးတိုင် ရိုးမြေကျ ချစ်ပါ့မယ်။ ငှက်ဖြစ်ရင်တောင် တကိုင်းတည်း နားချင်တယ် ဆိုတဲ့ သစ္စာတွေ မေတ္တာတွေ အဲဒီ အချိန်မှာ ပြန်မဆိုချင်တဲ့ သီချင်းဟောင်းလို ဖြစ်နေမှာ။
မိမိနဲ့ အတူ နေနေသူ အပေါ်မှာ အချစ်တွေ ကုန်သွားပေမယ့် တခြား ချစ်ချင်စရာသူတွေ အပေါ်မှာတော့ ချစ်ချင်တဲ့ စိတ်က ဖြစ်ပြန်ရောတဲ့။
ဒါကတော့ ပုထုဇဉ်တို့ရဲ့ ဖြစ်အင်လို့ ဆိုကောင်းပါတယ်။ ဓာတု ဖြစ်စဉ်ကတော့ ဘယ်လို ဆက်ဖြစ်ဦးမလဲ မသိဘူး။ ပုထုဇဉ် ဖြစ်တဲ့ ယောက်ျားဟာ ဟိုလိုလို သည်လိုလိုနဲ့ ဖောက်ပြန်မှုတွေ ဖြစ်တတ်တယ်။
ဒီလို ဖြစ်တာတွေကို မယား ဖြစ်သူ မမြင်ရင် ကောင်းတယ်၊ ကန်းနေရင် ကောင်းတယ်၊ ကိုယ့်ယောက်ျား ဖောက်ပြန်ချင်တာ၊ ဖောက်ပြန်နေတာ မမြင်ရ မသိရရင် မယားဖြစ်သူမှာ စိတ်ညစ် သက်သာတာပေါ့။
လင်ယောက်ျား ဖြစ်သူဟာလည်း နားပင်းနေရင် သူ့အတွက် ကောင်းတယ်၊ အိမ်ထောင် ကျပြီးပြီ ဆိုရင် လင်နဲ့ မယားဟာ သိပ်ကို ရင်းနှီးသွားတယ်။
မိမိက လိုက်လျောမှု လွန်ရင်၊ သိပ်ကို ချစ်ပြရင် မိမိကို မယားက အရိုအသေ အလေးအစား လျော့လာတယ်။ မိမိဘက်က တစုံတရာ ချို့ယွင်းမှု ရှိရင် ပိုဆိုးသေးတယ်။ မယားဟာ မိမိကို မလေးစားတော့ဘူး။
အရိုအသေ အလေးအစား ကင်းမဲ့လာတဲ့ အခါ မယားဖြစ်သူက မိမိကို တဖြစ်တောက်တောက်နဲ့ မကျေနပ်တာတွေကို ပြောတယ်၊ မြည်တွန် တောက်တည်းတယ်၊ ဒါတွေကို မကြားရဘဲ နားပင်းနေတာပဲ ကောင်းတယ်။
မနက်ရောက်ပြီဆိုရင် ရေနွေးအိုး နဲ့ ကျုပ်မိန်းမ က ပြိုင်တူ ဆူတော့တာပါပဲ ဆိုတာလိုလေ မနက်လည်း ဆူ၊ ညရောက်တော့လည်း တကျည်ကျည်နဲ့ နားမချမ်းသာစရာတွေ ပြောနေတတ်တယ်။ ဒါတွေကို မကြားရရင်ကောင်းတယ်။
ဒါ့ကြောင့် ကျနော်က…
“အောင်မြင် ပျော်ရွှင်တဲ့ အိမ်ထောင်ရေး ဆိုတာ မျက်စိကန်းနေတဲ့ မယား နဲ့ နားပင်းနေတဲ့ လင်ယောက်ျား ကြားက အိမ်ထောင်ရေးမျိုး ဖြစ်ပါလိမ့်မယ်…” ဆိုတဲ့ စကားကို သဘောကျနေတာ…။
*****
သူ့စကား အဆုံးတွင် “ခင်ဗျားကကော…နားပင်းနေသူ ဖြစ်ချင်လို့လား” လို့ မေးလိုက်တော့မလို လုပ်ပြီးမှ အချိန်မီ ပါးစပ်ကို ပိတ်လိုက်မိပါသည်။
အဘယ့်ကြောင့် ဆိုသော် သူ့အရွယ် နှင့် သူ့ ဂုဏ်သိက္ခာကို ထောက်ထားရမည် ဟူသော အသိ ဝင်လာသောကြောင့် ပါတည်း။ ။
အမှတ် (၆၅) အင်တာဗျူး ဂျာနယ်
(ဒဿန စာပေများ ရေးသားသော စာရေးဆရာကြီး နန္ဒာသိန်းဇံ ရေးသားခဲ့သည့် ဤဆောင်းပါးကို Eight Dragon Books စာပေတိုက်က ၂၀၀၄ ခုနှစ်တွင် ထုတ်ဝေသော “ပြောရင်း ပြောနေမည့် ချစ်ခြင်းမေတ္တာ” စာအုပ်မှ ကူးယူ ဖော်ပြခြင်း ဖြစ်ပါသည်။ ဆရာကြီးသည် ၂၀၁၁ ခုနှစ် သြဂုတ်လ ၁၄ ရက် အသက် ၆၄ နှစ်အရွယ်တွင် ကွယ်လွန်သွားခဲ့ပါသည်။)