တရုတ်အခြေစိုက် တရားမဝင် မှောင်ခိုသင်္ဘောများထံတွင် သွားရောက်လုပ်ကိုင်ရန် မြန်မာသင်္ဘောသားများကို စေ လွှတ်ခဲ့သည့် ပြည်တွင်းသင်္ဘောသား ဝန်ဆောင်မှု ကုမ္ပဏီ ၁၄ ခုကို သင်္ဘောသား စေလွှတ်ခွင့် လုပ်ငန်းလိုင်စင်များ ယာယီ ပိတ်သိမ်းထားကြောင်း ပို့ဆောင်ရေးနှင့် ဆက်သွယ်ရေးဝန်ကြီးဌာန၊ ရေကြောင်းပို့ဆောင်ရေး ညွှန်ကြားမှု ဦးစီးဌာနထံမှ သိရသည်။
ရေကြောင်း ပို့ဆောင်ရေးညွှန်ကြားမှု ဦးစီးဌာနမှ ညွှန်ကြားရေးမှူး ဦးဟိန်းထက်စိုးက “တချို့ကျတော့ မသိဘဲနဲ့ စေလွှတ်မိ တာပေါ့။ ဒီသင်္ဘောပေါ်က ကွန်တိန်နာထဲမှာ ဘာပါလဲ ဆိုတာက သင်္ဘောသားတွေက မသိနိုင်ဘူး။ သကြားတို့ ဘာတို့ ဆိုတာ သူ့နိုင်ငံက သတ်မှတ်ထားလို့သာ ကန့်သတ်ကုန်ဖြစ်တာလေ ” ဟု ပြောပြသည်။
ရေကြောင်းပို့ဆောင်ရေး ညွှန်ကြားမှု ဦးစီးဌာနမှ တရုတ်နိုင်ငံတွင် ဖမ်းဆီးထိန်းသိမ်းခံထားရသည့် သင်္ဘော ၃၆ စင်း၏ အမည်များကို ၂၀၁၉ ခုနှစ် ဒီဇင်ဘာ ၂၂ ရက်နေ့ ရက်စွဲဖြင့် ထုတ်ပြန်ကြေညာခဲ့ပြီး ထိုသင်္ဘောများထံသို့ သင်္ဘောသား စေလွှတ်သည့် ကုမ္ပဏီများပါ အရေးယူမှုများ ပြုလုပ်ခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။
ထိုသင်္ဘောများစာရင်းတွင် တရုတ်မှောင်ခို သင်္ဘောများ အပြင် အရေးယူပိတ်ဆို့ထားသည့် မြောက်ကိုရီးယားနိုင်ငံမှ သင်္ဘော ပေါင်း ၃၆ စင်းထိ ပါဝင်သည်။
“ သင်္ဘောသားဆိုတာတော့ ကုန်တင်မယ် ပြီးရင် သက်ဆိုင်ရာ ဆိပ်ကမ်းကို အရောက်ပို့ပေးမယ် ကုန်ချမယ်။ အများစုက ဒီလောက်ပဲ သိကြတာလေ။ တရားဝင်တယ် မဝင်တဲ့ အပိုင်းကျတော့ ကိုယ်သိရင်တော့ ဟုတ်တာပေါ့။ သိလျက်သားနဲ့ လုပ်တဲ့သူက မရှိသလောက်ပါပဲ ” ဟု မြန်မာနိုင်ငံပင်လယ်ကူး သင်္ဘောသား ဝန်ဆောင်မှုလုပ်ငန်းရှင်များ အဖွဲ့ချုပ် (MSESF) ၏ ဥက္ကဋ္ဌ ဦးဆန်းဦးက ဧရာဝတီသို့ ပြောသည်။
ယင်းအတွက်ကြောင့် နိုင်ငံတကာမှ တရားမဝင်ဟု သတ်မှတ်ထားသော မှောင်ခိုသင်္ဘောများသို့ သင်္ဘောသား မစေလွှတ် မိစေရန် ရေကြောင်းပို့ဆောင်ရေးညွှန်ကြားမှုဦးစီးဌာနမှ မြန်မာနိုင်ငံ ပင်လယ်ကူးသင်္ဘောသား ဝန်ဆောင်မှုလုပ်ငန်းရှင်များ အဖွဲ့ချုပ်(MSESF) နှင့် အဖွဲ့ဝင် ကုမ္ပဏီများ (SRPS)ထံသို့ တရားမဝင်မှောင်ခိုသင်္ဘောများ စာရင်းကို ပေးပို့ထားသည်။
လက်ရှိအချိန်တွင် လုပ်ငန်းလိုင်စင် ယာယီပိတ်သိမ်းထားသော ကုမ္ပဏီ ၁၄ ခုအား ပတ်သက်၍ ၎င်းတို့လုပ်ရပ်ကြောင့် တရုတ်တွင် ဖမ်းဆီးထိန်းသိမ်း ထားခံရသော မြန်မာသင်္ဘောသား အလုပ်သမားများအတွက် တာဝန်ယူမှုအပိုင်းများကို စောင့်ကြည့် နေကြောင်း၊ ထိုလုပ်ဆောင်ချက်ပေါ် မူတည်ကာ လိုင်စင်အပြီးပိတ်သိမ်းခြင်း သို့မဟုတ် ပြန်ဖြေလျော့ခြင်းများ လုပ်ဆောင် သွားမည်ဖြစ်ကြောင်း သိရသည်။
ဖြစ်စဉ်အရ အဆိုပါ ကုမ္ပဏီ ၁၄ ခုသည် တရုတ်နိုင်ငံတွင် တရားမဝင်ကုန်ပစ္စည်း (ကန့်သတ်ကုန်) အဖြစ် သတ်မှတ် ထားသော သကြား နှင့် အေးခဲအသားများကို တင်ဆောင် သွားလာသဖြင့် မှောင်ခို သင်္ဘောဟု သတ်မှတ်ထားသည့် သင်္ဘောများပေါ်တွင် အလုပ်လုပ်ကိုင်ရန်ဟုဆိုကာ မြန်မာသင်္ဘောသား ၆၀ ဦးကို ပြီးခဲ့သည့် ၂၀၁၇ မှ စတင်ကာ ယမန်နှစ်အထိ ဆက်တိုက် စေလွှတ်ခဲ့ခြင်း ဖြစ်သည်။
ထိုနှစ်များအတွင်း တရုတ်အာဏာပိုင်များသည် အဆိုပါ မြန်မာသင်္ဘောသားများကို တရားမဝင်သင်္ဘောများတွင် လုပ်ကိုင်သည်ဟူသည့် အကြောင်းပြချက်ဖြင့် ဖမ်းဆီးခဲ့သည်ဟု သိရသည်။
ထို့နောက် ပြီးခဲ့သည့် ၂၀၁၈ ခုနှစ်နှင့် ၂၀၁၉ ခုနှစ်အတွင်း အဆိုပါ ထိန်းသိမ်းခံရသူများထဲမှ ၄၀ ဦးခန့်မှာ အမှုကိစ္စအတွက် စစ်ဆေးမှု ပြီးပြတ်သွားခြင်းကြောင့် မြန်မာနိုင်ငံသို့ ပြန်လည် ခေါ်ယူထားနိုင်ပြီ ဖြစ်ပြီး ၂၀ ဦးခန့်မှာ ကျန် ၂၀ ဦးသည် သက်သေအဖြစ် ခေါ်ယူထားခြင်းနှင့် အမှုအတွက် စစ်ဆေးမှုများ မပြတ်သေးခြင်းကြောင့် ပြန်လည် မလွှတ် သေးခြင်းဖြစ် ကြောင်း ရေကြောင်း ပို့ဆောင်ရေးညွှန်ကြားမှှုဦးစီးဌာနမှ သိရသည်။
အဆိုပါ ၂၀ ဦးအတွက် ကိစ္စများကိုလည်း တရုတ်နိုင်ငံရှိ မြန်မာသံရုံး အပါအဝင် သက်ဆိုင်ရာ ကောင်စစ်ဝန်ရုံးများ နှင့် ပူးပေါင်း လုပ်ဆောင်လျက် ရှိသည်။
မြန်မာနိုင်ငံကုမ္ပဏီ(SRPS) များသည် သင်္ဘောလိုင်းများအတွက် သင်္ဘောသားအကူ(Crew) များကိုသာ အများစု စေလွှတ် ရခြင်းဖြစ်ပြီး သင်္ဘောပေါ်တွင် တင်ဆောင်သည့် ကုန်သေတ္တာ(Cargo) များထဲတွင် ပါဝင်သည့် ကုန်ပစ္စည်း များကို တဖက် ကုမ္ပဏီက ဖော်ပြထားသည့် ကုန်ပစ္စည်း အဖြစ်သာ သိရှိကြပြီး အတိအကျ သိရှိနိုင်ရန် ခက်ခဲကြောင်း သိရသည်။
ဦးဆန်းဦးက “ အခုတော့ ကုမ္ပဏီတွေကို ဒီသင်္ဘောလိုင်းတွေက ဘယ်ကုန်သွယ်ရေးလမ်းကြောင်းကို သွားမလဲ ဆိုတဲ့ အချက်ကို တိတိကျကျ မေးခိုင်းတယ်။ အဲဒါမေးရင် ဘာပဲပြောပြော ခန့်မှန်းလို့ ရတာပေါ့။ ဒီလိုမျိုး တရားမဝင် လုပ်တာ ကလည်း တရုတ်သင်္ဘော (Charter) တွေပဲများတာ တခြားနိုင်ငံတွေမှာ ဒီလိုမဖြစ်ဘူး ” ဟု ဧရာဝတီသို့ ပြောသည်။
နိုင်ငံတကာ သင်္ဘောလိုင်းများသို့ မြန်မာနိုင်ငံမှ ၁ နှစ်လျှင် သင်္ဘောသား ၃ သောင်းဝန်းကျင် သွားရောက်အ လုပ် လုပ်ကိုင်လျက်ရှိပြီး လက်ရှိအချိန် သင်္ဘောလိုင်းများတွင် အလုပ်လုပ်ကိုင်နေသော သင်္ဘောသား ဦးရေ သည် ၂၅၀၀၀ ကျော်ရှိသည်။