အတိုက်အခံခေါင်းဆောင်ကို ကမ္ဘောဒီးယားအစိုးရ ထောင်ဒဏ် ၂၇ နှစ် ချ

ထင်ရှားသော ကမ္ဘောဒီးယား အတိုက်အခံခေါင်းဆောင် မစ္စတာ ခမ်ဆိုခကို နေအိမ်အကျယ်ချုပ် နှစ်ရှည်ထောင်ဒဏ် ချမှတ်မှုအပေါ် နိုင်ငံတကာ ဝေဖန်ချက်များအား ကမ္ဘောဒီးယားအစိုးရက ပယ်ချလိုက်သည်။

ထင်ရှားသော ကမ္ဘောဒီးယား အတိုက်အခံခေါင်းဆောင် မစ္စတာ ခမ်ဆိုခကို နိုင်ငံတော်သစ္စာဖောက်မှုဖြင့် နေအိမ်တွင် ထောင်ဒဏ် ၂၇ နှစ် ချမှတ်လိုက်သည်။ မတ်လ ၃ ရက်နေ့တွင် အမိန့်ချသည့် ထိုအမှုသည် နိုင်ငံရေးပယောဂ မကင်းသည့် အမှုဖြစ်သည်ဟု အမေရိကန် ပြည်ထောင်စုက ရှုတ်ချထားသည်။

အသက် ၆၉ နှစ်အရွယ် မစ္စတာ ခမ်ဆိုခကို ရွေးကောက်ပွဲဝင်ခြင်းနှင့် မဲပေးခြင်းတို့ကိုလည်း ပိတ်ပင်ကြောင်း မြို့တော် ဖနွမ်ပင်မှ တရားရုံးတွင် တရားသူကြီး ကွိုင်ဆောက်က ပြောသည်။

မစ္စတာ ခမ်ဆိုခကို ထောင်ဒဏ်ချမှတ်ခြင်းနှင့် ပတ်သက်၍ စိုးရိမ်ပူပန်ကြောင်း ကုလသမဂ္ဂ၊ ဥရောပသမဂ္ဂ၊ အမေရိကန်၊ ကနေဒါ၊ ပြင်သစ်၊ ဩစတြေးလျနှင့် ဗြိတိန်တို့က ပြောကြားထားသည်။

ကမ္ဘောဒီးယားကို ဆယ်စုနှစ် လေးခုကြာ အုပ်ချုပ်ခဲ့သည့် အာဏာရှင် ဟွန်ဆန်ကို ဖြုတ်ချရန် အမေရိကန် ပြည်ထောင်စုနှင့် ပူးပေါင်းကြံစည်သည်ဟု စွပ်စွဲပြီး သူ့ကို ၂၀၁၇ ခုနှစ်တွင် ဖမ်းဆီးခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။

ယခုအခါ ဖျက်သိမ်းခံထားရသည့် ကမ္ဘောဒီးယားအမျိုးသား ကယ်တင်ရေးပါတီ (CNRP) ကို ဦးဆောင်သူ မစ္စတာ ခမ်ဆိုခက ထိုစွပ်စွဲချက်ကို ပယ်ချသလို အမေရိကန် ပြည်ထောင်စုကလည်း ထိုစွပ်စွဲချက်သည် လုပ်ဇာတ်သက်သက် ဖြစ်သည်ဟု ပြောသည်။

မစ္စတာ ခမ်ဆိုဆ၏ ရှေ့နေအဖွဲ့သည် ထိုစီရင်ချက်ကို အယူခံဝင်မည်ဖြစ်ကြောင်း သူ၏ရှေ့နေတဦးက ပြောသည်။

“သူ့ကို အကျယ်ချုပ်ချထားပြီး သူ့ရဲ့နိုင်ငံရေးနဲ့ နိုင်ငံသားအခွင့်အရေးတွေကို လုံးဝရုတ်သိမ်းထားတယ်။ ဒါ တရားမျှတမှု မဟုတ်ဘူး” ဟု ရှေ့နေ အန်းအူဒွမ်က ပြောကြားပြီး နိုင်ငံရေးသမားများကသာ ထိုအမှုကို ဖြေရှင်းနိုင်မည်ဟု ပြောသည်။

တရားရုံးအနီးတွင် ထရပ်ကားများဖြင့် ရဲတပ်ဖွဲ့ဝင် အများအပြားချထားပြီး လုံခြုံရေးတင်းကျပ်ထားခဲ့သည်။

ကမ္ဘောဒီးယားနိုင်ငံဆိုင်ရာ အမေရိကန်သံအမတ် မစ္စတာ ဒဗလျူ ပက်ထရစ် မာဖီက ထိုအမှုသည် တရားမျှတမှုကို မျက်ကွယ်ပြုသောအမှုဖြစ်သည်ဟု ပြောသည်။

“ကမ္ဘောဒီးယားနိုင်ငံသားတွေကို လွတ်လပ်စွာ စုဝေး ဆန္ဒထုတ်ဖော်ခွင့်နဲ့ စစ်မှန်တဲ့ ဒီမိုကရေစီစနစ် ထူထောင်ရာမှာ ပါဝင်ခွင့်ပေးဖို့ အာဏာပိုင်တွေကို ကျနော်တို့ တောင်းဆိုတယ်” ဟု တရားရုံးပြင်ပတွင် သတင်းထောက်များကို အမေရိကန်သံအမတ်က ပြောသည်။

တရုတ်နှင့် နီးကပ်သောဆက်ဆံရေးရှိသည့် ကမ္ဘောဒီးယားအစိုးရသည် အမေရိကန် ဝေဖန်မှုများကို ပယ်ချလေ့ရှိသည်။

CNRP ကို ၂၀၁၈ ခုနှစ် ရွေးကောက်ပွဲတွင် ပါဝင်ခွင့်ပိတ်ပင်ပြီး ထိုရွေးကောက်ပွဲတွင် ဝန်ကြီးချုပ် ဟွန်ဆန်၏ ကမ္ဘောဒီးယား ပြည်သူ့ပါတီ (CPP) က အနိုင်ရသည်။

ထိုအချိန်မှစတင်ပြီး CNRP ကို အင်အားချိနဲ့အောင် လုပ်ဆောင်ခဲ့ပြီး အဖွဲ့ဝင်အများအပြား ဖမ်းဆီးခံရ၊ နိုင်ငံမှ ထွက်ပြေးနေရသည်။ ထိုလုပ်ရပ်သည် CPP ၏ အာဏာချုပ်ကိုင်မှုကို စိန်ခေါ်မှုများအား တားဆီးဖြိုခွဲခြင်းဖြစ်ကြောင်း အတိုက်အခံများက ပြောသည်။

ကမ္ဘောဒီးယားတွင် ရွေးကောက်ပွဲများ ဇူလိုင်လ၌ ကျင်းပရန်စီစဉ်ထားပြီး အတိုက်အခံများသည် လွန်ခဲ့သောနှစ်တွင် ဖယောင်းတိုင်မီးထွန်းပွဲများ ကျင်းပခဲ့ကာ CNRP အဖွဲ့ဝင်များကို ပြန်လည်စုစည်းခဲ့သည်။

မကြာသေးမီ နှစ်များအတွင်း မစ္စတာ ဟွန်ဆန်ကို ဝေဖန်သည့် သတင်းဌာနအများအပြားကို ပိတ်ပစ်ခဲ့ပြီး အစိုးဆန့်ကျင်မှုများကိုလည်း ချေမှုန်းခဲ့သည်။

လွန်ခဲ့သောလက မစ္စတာ ဟွန်ဆန်သည် ကမ္ဘောဒီးယားမှ နောက်ဆုံးလက်ကျန် လွတ်လပ်သော သတင်းဌာနများအနက် တခုဖြစ်သော ဒီမိုကရေစီအသံ (Voice of Democracy) ကို ပိတ်ပင်ခဲ့သည်။ ထိုသတင်းဌာနသည် သူနှင့်သူ့သားကို ဝေဖန်တိုက်ခိုက်ပြီး နိုင်ငံကို ထိခိုက်စေသည်ဟု ၎င်းကပြောသည်။

ဇူလိုင်လရွေးကောက်ပွဲတွင် မစ္စတာ ဟွန်ဆန်သည် ရာထူးသက်တမ်း နောက်ထပ် ၅ နှစ် တိုးချဲ့မည်ဟု မျှော်လင့်ရသော်လည်း သူသည် သူ၏အကြီးဆုံးသား ရာထူးဆက်ခံရေးကို ထောက်ခံကြောင်း ယခင်က ပြောခဲ့ဖူးသည်။

သူ၏သား ဟွန်မန်နက်သည် ကမ္ဘောဒီးယား တော်ဝင်တပ်မတော် ဒုတိယအကြီးအကဲနှင့် ပူးတွဲ စစ်ဦးစီးချုပ်ဖြစ်ပြီး ၁၉၉၉ ခုနှစ်တွင် အမေရိကန် ပြည်ထောင်စု၊ ဝက်စ်ပွိုင့်စစ်တက္ကသိုလ်မှ ကျောင်းဆင်းသူ ဖြစ်သည်။

ကိုးကား ။ ။ Reuters နှင့် Al Jazeera

လွတ်လပ်သော သတင်းဌာနကို ဟွန်ဆန် ပိတ်ပင်

ကမ္ဘောဒီးယား ရွေးကောက်ပွဲ အာဏာရပါတီ နေရာအားလုံး အနိုင်ရဟု ဆို

အတိုက်အခံပါတီဌာနချုပ်ကို သိမ်းပိုက်ရန် ကမ္ဘောဒီးယားတရားရုံး အမိန့်ချ

ကမ္ဘောဒီးယား ဝန်ကြီးချုပ် ဟွန်ဆန်က သားမက်ဖြစ်သူကို ဒုရဲချုပ် ခန့်အပ်