ရာသီဥတုဖောက်ပြန်မှု အကျိုးဆက်ကြောင့် ကမ္ဘာပေါ်မှာ နေထိုင်တဲ့ သက်ရှိလူသားတွေအပြင် တိရစ္ဆာန်တွေရဲ့ ဇီဝနေထိုင်မှုတွေ ထိခိုက်လာရပါတယ်။ အားလုံးထဲက မျိုးတုန်းပျောက်ကွယ်တော့မယ့် အန္တရာယ်နဲ့ ရင်ဆိုင်နေရတဲ့ ဝင်ရိုးစွန်းဝက်ဝံတွေကတော့ အပူချိန်မြင့်တက်လာခြင်းရဲ့ အကျိုးဆက်ကို ခံစားနေရပါပြီ။
ဝင်ရိုးစွန်းဝက်ဝံတွေဟာ သူတို့ရဲ့ ဘဝသက်တမ်း တလျှောက်လုံးကို ရေခဲမြစ်တွေပေါ်မှာ ကျက်စားနေထိုင်ကြတာပါ။ ပင်လယ်ဖျံတွေကို ဖမ်းဆီးစားသောက်ကြပြီး ရေခဲမြစ်ပေါ်မှာ ခရီးဆန့်ရင်း ရှင်သန်မျိုးပွားလေ့ရှိပါတယ်။
ရာသီဥတု ဖောက်ပြန်မှုတွေကြောင့် ပုံမှန်ထက် အပူချိန် မြင့်တက်လာပြီး ဝင်ရိုးစွန်းရေခဲမြစ်တွေ အရည်ပျော်လာတာနဲ့အမျှ ဝက်ဝံတွေမှာ အစားရေစာ ရှားပါးလာကြတယ်လို့ သဘာဝသိပ္ပံဆိုင်ရာ အချက်အလက်စာတမ်းမှာ ဖော်ပြထားပါတယ်။
သုတေသီတွေရဲ့ လေ့လာချက်အရ ဝင်ရိုးစွန်းဝက်ဝံတွေဟာ အစာရေစာရှားပါးလာခြင်းကြောင့် ခန္ဓာကိုယ် ပိန်လှီလာကြပြီး မျိုးပွားမှုနှုန်း နည်းလာတယ်လို့ ဆိုပါတယ်။ “အာတိတ်ဒေသမှာ ရာသီဥတုပြောင်းလဲလာမှုဖြစ်စဉ်ရဲ့ အကျိုးဆက်ကို ပထမဆုံးခံရတာကတော့ ဝင်ရိုးစွန်းဝက်ဝံကြီးတွေပါ” လို့ ဝပ်ရှင်တန်တက္ကသိုလ်က ပါမောက္ခ Kristin Laidre က ဆိုပါတယ်။
“သူတို့တွေက ရာသီဥတုပြောင်းလဲလာမှုရဲ့ အမှတ်သင်္ကေတတွေလိုပါပဲ။ ရေခဲမြစ်တွေပေါ်မှာ ရှင်သန်ပေါက်ဖွားကြလို့ အပူချိန်မြင့်တက်လာခြင်းကို အစောဆုံး ညွှန်ပြနိုင်သူတွေပါ” လို့ Kristin က ဆိုပါတယ်။
Laidre နဲ့အဖွဲ့ဟာ ၁၉၉၀ ကနေ ၂၀၁၀ ခုနှစ်ထိ ဆယ်စုနှစ် နှစ်ခုကြာ ဝင်ရိုးစွန်းဝက်ဝံတွေကို လေ့လာခဲ့ကြပါတယ်။ ၂၀၀၉ ခုနှစ်ကနေ ၂၀၁၅ ကြားမှာတော့ ဝက်ဝံတွေဟာ ၁၉၉၁ ခုနှစ်ကနေ ၁၉၉၇ ခုနှစ်ကြားကာလကထက် ရက် ၃၀ လောက် ကုန်းမြေပေါ်မှာ ပိုမိုနေထိုင်ရတာကို လေ့လာတွေ့ရှိခဲ့ကြပါတယ်။
ကုန်းမြေပေါ်မှာ နေထိုင်စဉ်တလျှောက် အစားအသောက် ငတ်ပြတ်တာကြောင့် ပုံမှန်ထက် ကိုယ်အလေးချိန် လျော့ကျကုန်တယ်လို့ ဆိုပါတယ်။ ဝက်ဝံကောင်ရေ ၃၅၂ ကောင်ကို လေ့လာဆန်းစစ်ကြည့်တဲ့အခါ ပုံမှန်အ တိုင်း ကိုယ်ခန္ဓာဝဖြိုးနေဆဲ ကောင်ရေ ၅၀ အောက်သာ ရှိပါတော့တယ်။
နောက်ဆုံးအကြိမ် အာတိတ်ဒေသ၊ Baffin Bay မှာ ရှင်သန်နေထိုင်ကြတဲ့ ဝင်ရိုးစွန်းဝက်ဝံတွေကို စာရင်း ကောက်ယူခဲ့ရာ ကောင်ရေ ၂,၈၀၀ ကျော် ကျန်ရှိနေပါတယ်။ ဒါပေမယ့်လည်း ဒီအရင်က ဝက်ဝံကောင်ရေ စစ်တမ်း မယူခဲ့တာကြောင့် ကောင်ရေ တိုးပွားလာသလား၊ လျော့နည်းသွားသလား ဆိုတာကိုတော့ တပ်အပ် မပြောနိုင်ပါဘူး။
ဝင်ရိုးစွန်းဝက်ဝံတွေရဲ့ အနာဂတ်ဟာ လက်ရှိအတိုင်း ဆက်သွားနေမယ်ဆိုရင်တော့ ဝက်ဝံကောင်ရေလျော့နည်းသွားနိုင်တာကြောင့် ရာသီဥတုဖောက်ပြန်မှုရဲ့ဆိုးကျိုးကို ခံစားနေရတဲ့ သူတို့ကို ကာကွယ်ပေးနိုင်ဖို့ လိုအပ်နေပြီ လို့ သုတေသီတွေက လေ့လာချက်မှာ ဖော်ပြထားပါတယ်။
Ref: edition.cnn