မြန်မာသည် အရှေ့တောင်အာရှ နိုင်ငံများအသင်း (အာဆီယံ) တွင် အခြားအဖွဲ့ဝင်များနှင့်အတူ ပုံမှန် အဆင့်အတန်း ပြန်လည်ရမည်ဟု မျှော်လင့်ကြောင်း စစ်ကောင်စီလက်အောက်တွင် လုပ်နေသည့် အဆင့်မြင့်အရာရှိတဦးက လာအိုတွင် ဇူလိုင်လ ၂၄ ရက်နေ့၌ ပြုလုပ်သော အာဆီယံ နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးများ အစည်းအဝေးမှ သီးခြားဆွေးနွေးပွဲတွင် ပြောပြီး နားလည်မှုနှင့် ထောက်ခံမှုကို တောင်းဆိုသည်။
“ကျမတို့ အရမ်းမျှော်လင့်တယ်” ဟု မြန်မာနိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးဌာန အာဆီယံရေးရာဦးစီးဌာန ညွန်ကြားရေးမှူးချုပ် ဒေါက်တာ ခင်သီတာအေးက လာအိုတွင် ပြောသည်။ “ကျမတို့ဘက်က ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှု အတိုင်းအတာကို စဉ်းစားရင် ပုံမှန်အခြေအနေကို မကြာမီ ပြန်ရသင့်တယ်” ဟု ၎င်းက ပြောသည်။
အာဆီယံ ထိပ်တန်း သံတမန်များနှင့် မိတ်ဖက်များအကြား အာဆီယံနိုင်ငံခြားရေး ဝန်ကြီးများ အစည်းအဝေး၊ အာဆီယံဒေသဆိုင်ရာဖိုရမ်နှင့် အခြား ဆက်စပ်အစည်းအဝေးများကို ဇူလိုင်လ ၂၄ ရက်နေ့က ဗီယန်ကျင်းတွင် စတင်ပြီး ဇူလိုင်လ ၂၇ ရက်နေ့အထိ ကျင်းပမည် ဖြစ်သည်။
မြန်မာနိုင်ငံအတွက် စစ်ကောင်စီထိန်းချုပ် နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးဌာန အမြဲတမ်းအတွင်းဝန် ဦးအောင်ကျော်မိုး ကိုယ်စားပြု တက်ရောက်သည်။ ၂၀၂၁ ခုနှစ် စစ်အာဏာသိမ်းမှုနောက်တွင် ပေါ်ပေါက်လာသည့် စင်ပြိုင် အမျိုးသားညီညွတ်ရေးအစိုးရ (NUG) တွင် သီးခြား နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး ဒေါ်ဇင်မာအောင် ရှိသည်။
မြန်မာနိုင်ငံအခြေအနေ တစတစ ပိုမိုဆိုးရွားလာသောကြောင့် အာဆီယံသည် အဆင့်မြင့် အစည်းအဝေးများတွင် မြန်မာမှ နိုင်ငံရေးရာထူးရှိသူများကို ပိတ်ပင်ထားပြီး နိုင်ငံရေးရာထူး မရှိသူကိုသာလျှင် ဖိတ်ခေါ်သည်။ ထို့ကြောင့် စစ်ကောင်စီခေါင်းဆောင် မင်းအောင်လှိုင်ဖြစ်စေ၊ စစ်ကောင်စီ နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး ဦးသန်းဆွေဖြစ်စေ အာဆီယံ အစည်းအဝေးများသို့ မတက်ရောက်နိုင်ပေ။
ယခင် အာဆီယံ အစည်းအဝေးများသို့ မတက်ရောက်ဘဲ စစ်ကောင်စီသည် နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးဌာနမှ အရာရှိတဦးကို ကိုယ်စားလှယ်အဖြစ် ၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ ဇန်နဝါရီလက ပထမဆုံးအကြိမ် စေလွှတ်ခဲ့သည်။
ထိုကြောင့် ဦးအောင်ကျော်မိုးသည် ဇူလိုင်လ ၂၄ ရက်နေ့တွင် အရှေ့တောင်အာရှ နျူကလီးယား လက်နက်ကင်းမဲ့ရေးဇုန် ကော်မရှင်အစည်းအဝေး၊ အာဆီယံ နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးများနှင့် အာဆီယံ အစိုးရများဆိုင်ရာ လူ့အခွင့်အရေးကော်မရှင် အစည်းအဝေးများသို့ တက်ရောက်သည်။ သူသည် အာဆီယံ အတွင်းရေးမှူးချုပ် ဒေါက်တာ ကောက်ကင်ဟွန်နှင့် နှစ်ဖက်အစည်းအဝေးတွင်လည်း မြန်မာကိုယ်စားလှယ်အဖွဲ့ကို ဦးဆောင်သည်။
စစ်ကောင်စီ၏ အဓိက ဦးတည်ချက်မှာ မြန်မာတွင် ရွေးကောက်ပွဲကို စောလျင်စွာ ကျင်းပရေးနှင့် ဖက်ဒရယ် ဒီမိုကရေစီ ပြန်လည်ထူထောင်ရေးဖြစ်ကြောင်း ဒေါက်တာ ခင်သီတာအေးက ဗီယန်ကျင်းရှိ အမျိုးသား ညီလာခံတွင် သတင်းထောက်များကို ပြောသည်။
“နိုင်ငံတကာ အသိုက်အဝန်းရဲ့ ထောက်ခံမှုကို ကျမတို့ အရမ်းလိုအပ်တယ်။ နားလည်ထောက်ခံမှုကို လိုအပ်ပြီး ဝေဖန်မှုနဲ့ ဖိအားကို မလိုဘူး” ဟု ၎င်းက ပြောသည်။
နိုင်ငံတော် အတိုင်ပင်ခံ ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည် ဦးဆောင်သည့် အရပ်သားအစိုးရကို ဖြုတ်ချပြီးနောက် ရွေးကောက်ပွဲသစ် ကျင်းပရန် ကတိပြုသော်လည်း စစ်ကောင်စီသည် အာဏာသိမ်းပြီး တလျှောက်လုံးတွင် မြန်မာကို အရေးပေါ်အခြေအနေဖြင့် အုပ်ချုပ်သည်။
စစ်ကောင်စီသည် နိုင်ငံ၏ နယ်စပ်ဒေသများကို အင်အားကြီးမားသော တိုင်းရင်းသားလက်နက်ကိုင် တပ်များ၊ အသစ်ပေါ်ပေါက်လာသည့် စစ်ကောင်စီဆန့်ကျင်ရေး ပြည်သူ့ကာကွယ်ရေးတပ် (PDF) များနှင့် အပြိုင် ထိန်းချုပ်ရန် ကြိုးစားနေရသောကြောင့် အကြမ်းဖက်မှု ပြင်းထန်လာသည်။
လူ ၃ သန်းကျော် နေအိမ်များကို စွန့်ခွာထွက်ပြေးနေရပြီး ဆင်းရဲနွမ်းပါမှုကို လူဦးရေ ထက်ဝက်ကျော် ရင်ဆိုင်နေရသည်။
တရုတ်နိုင်ငံက တင်းမာမှုလျှော့ချရန် ၎င်း၏နယ်စပ်အနီးမှ တိုင်းရင်းသားလက်နက်ကိုင် အဖွဲ့အစည်းများကို ဖိအားပေးသော်လည်း အဖြေရှာရန်အတွက် အာဆီယံ၏ သုံးနှစ်ကြာ ဘုံသဘောတူညီချက် ၅ ချက် လမ်းပြမြေပုံံသည် တိုးတက်မှု အနည်းငယ်သာ ရှိသည်။
ဇူလိုင်လ ၂၄ ရက်နေ့တွင် ယခင်၊ ယခုနှင့် နောက်လာမည့် အာဆီယံ ဥက္ကဋ္ဌများဖြစ်သော လာအို၊ အင်ဒိုနီးရှားနှင့် မလေးရှား နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးများသည် မြန်မာပြဿနာကို အလွတ်သဘော ဆွေးနွေးကြသည်။
ယနေ့ ဇူလိုင်လ ၂၅ ရက်နေ့တွင် ကျင်းပသည့် အာဆီယံ နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးများ အစည်းအဝေးတွင် မည်သည့် အပြောင်းအလဲကို အဆိုပြုမည်၊ မပြုမည်ကို ရှင်းလင်းစွာ မသိရပေ။
မြန်မာပြဿနာအပြင် အရေးပါသော ရေကြောင်းလမ်းဖြစ်သည့် တောင်တရုတ်ပင်လယ်တွင် ပိုင်နက်နယ်မြေ အပြိုင်တောင်းဆိုကြသည့် နိုင်ငံများအကြား ပိုမိုကြီးမားသည့် ပဋိပက္ခဖြစ်စေမည့် ပိုမိုကြမ်းတမ်းလာသော ထိပ်တိုက်တွေ့မှုများကိုလည်း ထိုအစည်းအဝေးတွင် ဆွေးနွေးဖွယ်ရှိသည်။
ကိုးကား ။ ။ Straits Times သတင်း Myanmar junta official ‘hopeful’ for Myanmar to regain normal status in Asean
You may also like these stories:
ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည် အခြေအနေနဲ့ အာဆီယံ ချဉ်းကပ်မှု (ရုပ်/သံ)
မြန်မာ တနိုင်ငံတည်းကသာ လွှတ်တော်ကိုယ်စားလှယ်များကို ဖမ်းထားဟု အာဆီယံ ပါလီမန်ကွန်ရက် ပြော
စစ်ကောင်စီကို တရားဝင်မှုပေးသောကြောင့် အာဆီယံ ထပ်ဝေဖန်ခံရ
အာဆီယံ ကာကွယ်ရေးဝန်ကြီးအစည်းအဝေး စစ်ကောင်စီ အဆင့်မြင့် ကိုယ်စားလှယ် တက်
အာဆီယံအသိုက်အဝန်းသို့ ပြန်ဝင်ရန် မြန်မာ မျှော်မှန်း
အာဆီယံဥက္ကဋ္ဌ လာအိုကို အခက်တွေ့စေမည့် တောင်တရုတ်ပင်လယ် တင်းမာမှုနှင့် မြန်မာအကြမ်းဖက်မှု