မြန်မာနိုင်ငံ ရခိုင်ပြည်နယ် မောင်တောမှ ထွက်ပြေးသည့် ရိုဟင်ဂျာများကို ဒရုန်းဖြင့် တိုက်ခိုက်ခြင်းမှာ အာရက္ခတပ်တော် (AA) မဟုတ်ကြောင်း AA ပြောရေးဆိုခွင့်ရှိသူ ဦးခိုင်သုခက ဧရာဝတီသို့ ပြောသည်။
ရခိုင်ပြည်နယ်မှ အိမ်နီးချင်း ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်နိုင်ငံသို့ နယ်စပ်ဖြတ်ကျော်ရန် စောင့်ဆိုင်းနေသည့် မိသားစုများကို တနင်္လာနေ့က ဒရုန်းတိုက်ခိုက်မှုများအကြောင်းကို မျက်မြင်သက်သေ ၄ ဦး၊ တက်ကြွလှုပ်ရှားသူများနှင့် သံတမန်တဦးကို ကိုးကားပြီး ရိုက်တာသတင်းက ရေးသည်။
ကိုယ်ဝန်အရင့်အမာရှိနေသည့် အမျိုးသမီးတဦးနှင့် သူ၏ ၂ နှစ်အရွယ်သမီးတို့သည့် တိုက်ခိုက်မှုကြောင့် သေဆုံးသူများတွင် ပါဝင်ပြီး ယင်းသေဆုံးမှုများနှင့် ပတ်သက်ပြီး မျက်မြင်မသက်သေ ၃ ဦးက AA တွင် တာဝန်ရှိကြောင်း ရိုက်တာ သတင်းဌာနတွင် ဖော်ပြထားသည်။
ဒရုန်းဖြင့် တိုက်ခိုက်ခံရစဉ် မြင်တွေ့ခဲ့သည့် မျက်မြင်တဦးက “ဒရုန်းက လူအုပ်ကို တိုက်ခိုက်စဉ် သူက ဇနီး၊ သမီးနဲ့ အတူ ကမ်းခြေမှာ ရပ်နေတာ။ ဗုံးအကြိမ်ကြိမ်ကြဲတဲ့ ပေါက်ကွဲသံတွေ ကြားနေရတယ်။ သူ့ကိုသူ ကာကွယ်ရန် မြေတွင် လဲလှောင်းနေပြီး ထလိုက်တဲ့အခါ သူ့ဇနီးနဲ့ သမီးတို့ ဒဏ်ရာ အပြင်းအထန် ရထားပြီးတော့ သူရဲ့ ဆွေမျိုးတွေအများအပြား သေဆုံးကုန်တယ်”ဟု ရိုက်တာသတင်းဌာနသို့ ပြောထားသည်။
ထို့အပြင် ထိုဒုက္ခသည် အုပ်စုသည် မြန်မာနိုင်ငံ ရခိုင်ပြည်နယ်ရှိ ကျေးရွာများမှ ထွက်ပြေးလာပြီး ၎င်းတို့၏ လှေငယ်မှာ ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်နိုင်ငံ ရှာဖါရီ ကျွန်းအနီး နတ်မြစ်အတွင်း နစ်မြုပ်သောကြောင့် ကလေးငယ်များအပါအဝင် လူ ၃၄ ဦးထက်မနည်း ရေနစ်သေဆုံးခဲ့သေးသည်။
ယင်းနှင့် ပတ်သက်ပြီး AA ပြောရေးဆိုခွင့် ရှိသူ ဦးခိုင်သုခက “ ဒီဟာကတော့ အခြေအမြစ်မရှိ လုပ်ကြံဖန်တီးပြီးတော့ အစစွဲ နေကြတာဗျ။ အဲ့ဒီဖြစ်စဉ်က ကျနော်တို့ ထိန်းချုပ်ထားတဲ့ နယ်မြေမှာ ဖြစ်တာမဟုတ်ဘူး။ အဲ့ဒီဖြစ်စဉ်ဖြစ်တာက အကြမ်းဖက် စစ်ကောင်စီ၊ မူဆလင်အကြမ်းဖက်အဖွဲ့တွေ ထိန်းချုပ်ထားတဲ့ သူတို့ လမ်းကြောင်းပေါ်မှာ ဖြစ်တာ၊ အဲ့ဒီလမ်းကြောင်းကို သုံးပြီးတော့မှ ဒီမောင်တောမြို့ ဘက်ကနေပြီးတော့ ဘင်္ဂလားဒေ့ဘက်အခြမ်း Teknaf ဘက်ကို ကူးတဲ့လမ်းကြောင်းပေါ့နော် သူတို့ အသုံးပြုနေတဲ့ လမ်းကြောင်း၊ ကျနော်တို့ ကြားသလောက်ကတော့ ဒီစက်လှေ ၆ စီးလောက်နဲ့ နေပြီးတော့ ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ် ဘက်ကမ်းကို ကူးတယ်။ အဲ့ဒီမှာ ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်ဘက်ကလည်း သူတို့ ကမ်းကပ်ခွင့်မပေးလို့ နောက်ဆုံး ဒီမိုးထဲလေထဲမှာ စက်လှေတချို့ နစ်တယ်ဆိုတာ သိရတယ်”ဟု ရှင်းပြသည်။
စစ်ကောင်စီအနေဖြင့် ရိုဟင်ဂျာများကို မောင်တောမြို့တွင်းမှ ထွက်မသွားရန်နှင့် မြို့ကို ကာကွယ်ရန်အပြင် ဘာသာရေးအရလည်း မောင်တောမြို့တွင်းက ထွက်သွားရန် ခွင့်မပြုကြောင်း တားမြစ်ချက်များ စစ်ကောင်စီက ထုတ်ပြန်ထားကြောင်း ၎င်းက ပြောသည်။
ဦးခိုင်သုခက အာရက္ခတပ်တော် AA နှင့် ရိုဟင်ဂျာများကြား ပြဿနာများ ပိုပြီးဖြစ်အောင်၊ တဖက်နှင့် တဖက် တင်းမာမှုများမြင့်တက်အောင် ဗမာစစ်တပ်ဘက်က လုပ်ကြံသည့် သဘောဖြစ်ပြီး ယင်းကို တဖက် ရိုဟင်ဂျာဖက်ကလည်း အတူတူပေါင်း၍ လုပ်ကြံသည့် သဘောဖြစ်ကြောင်း ပြောသည်။
“အခု မောင်တောကနေပြီးတော့ Teknaf ဘက်ကို ဖြတ်တဲ့ အဖွဲ့တွေကလည်းပဲ အဲ့ဒီအကြမ်းဖက် မွတ်ဆလင်အုပ်စုတွေရဲ့ မိသားစုတွေလို့ သိရတယ်။ ဆိုတော့ အဲ့ဒီလိုသွားတဲ့အချိန်မှာ စစ်ကောင်စီဘက်ကနေ အဲ့ဒါကို ခွင့်မပြုဘူး။ ဘယ်သူမှ ခွင့်မပြုဘူးပေါ့နော်။ ခွင့်မပြုလည်း သွားတဲ့အချိန်မှာ စစ်ကောင်စီက လိုက်ပြီးတော့ ဒရုန်းနဲ့ ဗုံးကြဲတာတွေ လို့ သိရတယ်။ အဲ့ဒီမှာ နောက်ပိုင်းတော့ အဲ့ဒီက အလောင်းတွေကို သူတို့က ရေထဲမှာ စက်လှေနစ်ပြီးတော့ သေတဲ့ အလောင်းတွေကို ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်ဘက်အခြမ်းမှာ အသေအချာ စီပြီးတော့မှ သူတို့ လိုချင်တဲ့ ပုံစံမျိုး ဖန်တီးပြီးတော့မှ သူတို့က နိုင်ငံတကာကို ဖြန့်တာ။ ဒါ AAက လုပ်ပါတယ်ဆိုပြီးတော့ ကျနော်တို့ကို လက်ညှိးထိုးပြီးတော့ အပြစ်ပုံတာပေါ့”ဟု ပြောသည်။
လူမှုကွန်ရက်တွင်တင်ထားသည့် ဗီဒီယိုများတွင် ရွံ့နွံပြင်တွင် ပြန့်ကျဲနေသည့် အလောင်းများနှင့် ထိုသူများ၏ အထုပ်အပိုးများကို ပြသထားသည်။ ရှင်ကျန်လွတ်မြောက်သူ ၃ ဦးက လူ ၂၀၀ ကျော်သေဆုံးကြောင်းနှင့် အခြား မျက်မြင်သက်သေတဦးက အလောင်းအနည်းဆုံး ၇၀ တွေ့ခဲ့ကြောင်း ရိုက်တာသတင်းကို ပြောသည်။ ရိုက်တာသတင်းကမူ သေဆုံးသူ လူဦးရေကို အတည်မပြုပါ။
လက်ရှိတွင် မောင်တောမြို့ တဝိုက် AA က သိမ်းပိုက်ထားသည်ဟုဆိုသော်လည်း မောင်တောမြို့မှ ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်ဘက်သို့ သွားသည့် လမ်းကြောင်းနှင့် မြို့ထဲရှိ ခိုင်မာသည့် အဆောက်အဦးများကို စစ်ကောင်စီနှင့် ၎င်းတို့၏ လက်အောက်ခံ ရိုဟင်ဂျာလက်နက်ကိုင်များက ခံတပ်ဆင့်ဆင့် ပြုလုပ်ပြီး နေရာယူထားကြောင်း ဦးခိုင်သုခအဆိုအရ သိရသည်။
ထို့ပြင် မောင်တောမြို့ထဲတွင်လည်း စစ်ကောင်စီဘက်မှ လူသားဒိုင်းအဖြစ်နှင့် ထိန်းထားသည့် ရိုဟင်ဂျာပြည်သူများအား အာရက္ခတပ်တော် AA အနေဖြင့် ပြီးခဲ့သည့် ဩဂုတ်လ ၁၊ ၉၊ ၁၀ ရက်များအတွင်း လူပေါင်း ၆၀၀၀ နီးပါးကို ကယ်ထုတ်ထားပြီး ဆက်လက်၍လည်း AA ထိန်းချုပ်ထားသည့် နေရာများသို့ ကယ်ထုတ်သွားရန် စီစဉ်နေကြောင်း သိရသည်။
စစ်ကောင်စီကို တိုက်ခိုက်နေသည့် လက်နက်ကိုင်အဖွဲ့အစည်းများအနက် တခုဖြစ်သော အာရက္ခတပ်တော်က မွတ်ဆလင်အများအပြား ရှိသည့် ရခိုင်ပြည်နယ်မြောက်ပိုင်းတွင် အောင်ပွဲများရရှိနေစဉ် ရိုဟင်ဂျာများ ထွက်ပြေးနေသည်မှာ ရက်သတ္တပတ် အတန်ကြာပြီဖြစ်သည်။
ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်နိုင်ငံ ကော့ဗဇားမှ နယ်စည်းမခြားဆရာဝန်းများအဖွဲ့ (MSF) အဖွဲ့သည် သြဂုတ်လ ၇ ရက်နေ့အထိ ၄ ရက်အတွင်း မော်တာကျည်ဆံများ၊ သေနတ်ဒဏ်ရာများ အပါအဝင် စစ်ပွဲနှင့် ပတ်သက်သည့် ထိခိုက်ဒဏ်ရာရသူ ၃၉ ဦးကို ကုသပေးခဲ့ကြောင်း ပြောသည်။ ထိုဒဏ်ရာရသူများ၏ ၄၀ ရာခိုင်နှုန်းကျော်သည် အမျိုးသမီးများနှင့် ကလေးများဖြစ်ကြောင်း MSF က ကြေညာချက်တစောင်တွင် ဖေါ်ပြထားသည်။
ပဋိပက္ခအတွင်း ကြားညပ်နေသည့် အရပ်သားများကို ကာကွယ်ရန် ချက်ခြင်းလုပ်ဆောင်ရန် လိုအပ်ကြောင်း MSF ပြောသည်။
You may also like these stories:
ထွက်ပြေးလာသည့် ရိုဟင်ဂျာ ဒုက္ခသည် ၃၄ ဦးအလောင်းများ ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ် ဆယ်ယူ
မောင်တော နောက်ဆုံးခံတပ်ကို AA အပြင်းအထန် ဝင်တိုက်
မောင်တောမြို့ခံများ AA နယ်မြေသို့ တိမ်းရှောင်လာပါက ကူညီမည်ဟုဆို
AA ကို တိုက်ရန် ရိုဟင်ဂျာလက်နက်ကိုင်များ စစ်သားစုဆောင်း
ရိုဟင်ဂျာကိစ္စ ဖြေရှင်းနိုင်ဖို့စွမ်းရည် AA မှာပဲရှိတယ် (ရုပ်/သံ)