မြန်မာစစ်ခေါင်းဆောင်များကို တရားရုံးတင်ရန် သက်သေများ ကုလ စုဆောင်းနေ
စစ်ခေါင်းဆောင်များကို အရေးယူရေး အမှုတည်ဆောက်နိုင်ရန် ဖေဖော်ဝါရီလ ၁ ရက်နေ့ အာဏာသိမ်းချိန် မှစ၍ စစ်တပ်က အမိန့်ပေးခဲ့သော ရာဇဝတ်မှုများနှင့် ပတ်သက်၍ မှတ်တမ်း အထောက်အထားများကို စုဆောင်းထိန်းသိမ်းရန် ကုလသမဂ္ဂ၏ မြန်မာနိုင်ငံဆိုင်ရာ စုံစမ်းစစ်ဆေးရေး အဖွဲ့ (IIMM) က ပြည်သူများသို့ မတ်လ ၁၇ ရက်နေ့တွင် တောင်းဆိုလိုက်သည်။
စစ်အစိုးရက မြန်မာနိုင်ငံတွင် အာဏာသိမ်းယူချိန် မှစ၍ ဆန္ဒပြပွဲများကို ဖြိုခွဲရန် ကြိုးပမ်းခဲ့ရာ ဆန္ဒပြသူ ၂၀၀ ကျော် လုံခြုံရေးတပ်ဖွဲ့များကြောင့် သေဆုံးခဲ့ရကြောင်း တက်ကြွလှုပ်ရှားသူ အဖွဲ့ တခု ဖြစ်သည့် နိုင်ငံရေးအကျဉ်းသားများ ကူညီစောင့်ရှောက်ရေးအသင်း (AAPP) က ပြောသည်။
“ဂျီနီဗာ အခြေစိုက် IIMM ၏ အကြီးအကဲ Nicholas Koumjian က “အလေးနက်ဆုံး အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာ ရာဇဝတ်မှုများအတွက် တာဝန်အရှိဆုံး ဖြစ်သူများဟာ များသောအားဖြင့် ထိပ်သီးအာဏာပိုင်များ ဖြစ်ကြပါတယ်” ဟု ကြေငြာချက် တခုတွင် ပြောသည်။
“သူတို့က ရာဇဝတ်မှုတွေကို တိုက်ရိုက် လက်နဲ့ ကျူးလွန်သူတွေ မဟုတ်ကြဘဲ ရာဇဝတ်မှု ဖြစ်တဲ့နေရာတွေမှာ လူ ကိုယ်တိုင်တောင် ပါဝင်ရောက်ရှိနေကြသူတွေ မဟုတ်ပါဘူး။”
“သူတို့ တာဝန်ရှိကြောင်း သက်သေပြဖို့က လက်ခံရရှိခဲ့တဲ့ မှတ်တမ်းတွေ၊ ပေးခဲ့တဲ့ အမိန့်တွေနဲ့ မူဝါဒတွေကို ဘယ်လို ပြဌာန်းခဲ့သလဲ ဆိုတဲ့ အထောက်အထားတွေ လိုပါတယ်။”
ထိုကဲ့သို့သော အချက်အလက်များ ရှိသူများ အနေဖြင့် လုံခြုံသော ဆက်သွယ်ရေး နည်းလမ်းများမှ တဆင့် စုံစမ်းစစ်ဆေးသူများသို့ ဆက်သွယ်သင့်ကြောင်း သူက ဆက်ပြောသည်။ Signal ကဲ့သို့ အပလီကေးရှင်းများ သို့မဟုတ် Proton အီးမေးလ် account တခုကို သူက ညွှန်းခဲ့သည်။
ဆန္ဒပြသူများအပေါ် ကျည်အစစ်များ အသုံးပြုခြင်းကို ကုလသမဂ္ဂ လူ့အခွင့်အရေးရုံးက မတ်လ ၁၆ ရက်နေ့တွင် ရှုတ်ချခဲ့သည်။
“သူတို့ကို လုံးဝ မစစ်ဆေးနိုင်တဲ့အပြင် ရက်စက်မှုက နေ့တိုင်း ပိုတိုးလာတယ်။ အဲဒါက တွက်ချက်ပြီး အရှိန်မြှင့်တင်လာတဲ့ ရက်စက်မှု ဖြစ်ပါတယ်” ဟု ကုလသမဂ္ဂမှ အမည်မဖော်လိုသူ အကြီးတန်း အရာရှိတဦးက မတ်လ ၁၇ ရက် နေ့တွင် ရိုက်တာသို့ ပြောကြားခဲ့သည်။
ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်နှင့် သူ၏ပါတီဝင်များကို ဖမ်းဆီးကာ ရွေးချယ်တင်မြှောက် ခံထားရသော အစိုးရကို ဖြုတ်ချ၍ ဖေဖော်ဝါရီလ ၁ ရက်နေ့တွင် စစ်တပ်က အာဏာသိမ်းခဲ့ပြီးနောက် မြန်မာနိုင်ငံက မငြိမ်မသက် ဖြစ်နေခဲ့ရသည်။ နိုင်ငံတကာကလည်း ပြစ်တင်ဝေဖန်မှုများ ပြုလုပ်ခဲ့ကြသည်။
စိတ်ထင်သလို ဖမ်းဆီးထောင်ချခြင်း၊ နှိပ်စက်ညှဉ်းပန်းခြင်း၊ အစဖျောက်ခြင်းနှင့် အာဏာသိမ်းမှုကို ငြိမ်းချမ်းစွာ ဆန္ဒပြသူများအား သေစေလောက်သော နည်းလမ်းများ အပါအဝင် အင်အားသုံးကာ ဖြိုခွဲခြင်း စသည်တို့နှင့် သက်ဆိုင်သော အထောက်အထားများကို ကုလသမဂ္ဂ၏ စုံစမ်းစစ်ဆေးသူများက စုဆောင်းလျက် ရှိသည်ဟု ကြေငြာချက်က ဆိုသည်။
အရေးအကြီးဆုံးသော ရာဇဝတ်မှု သက်သေအထောက်အထားများကို စုစည်းရန် မြန်မာနိုင်ငံဆိုင်ရာ လွတ်လပ်သော စုံစမ်းစစ်ဆေးရေးယန္တရားကို ကုလသမဂ္ဂ လူ့အခွင့်အရေးကောင်စီက ၂၀၁၈ ခုနှစ်တွင် ဖွဲ့စည်းခဲ့ပြီး နိုင်ငံတွင်း၊ ဒေသတွင်း သို့မဟုတ် နိုင်ငံတကာ တရားရုံးများတွင် တရားစွဲဆိုရေးအတွက် အမှုတွဲများ တည်ဆောက်ရန် ရည်ရွယ်ထားသည်။
ကိုးကား။ ။ Reuters
You may also like these stories:
သပိတ်ကျင်းမှာ ၁၆ နှစ်အရွယ် မိန်းကလေးတဦး ပစ်သတ်ခံရ
ညောင်ဦးတွင် စစ်တပ်နှင့် ရဲက လူနေအိမ် အတွင်း ဝင်ရိုက်သဖြင့် ဒဏ်ရာရသူများရှိ
CRPH အဖွဲ့ဝင် ဒေါ်ဖြူဖြူသင်း ရုံးခန်းကို စစ်တပ်နှင့်ရဲ ဝင်ရောက်ဖျက်ဆီး
စစ်အာဏာသိမ်းမှုက ဖွင့်လှစ်ပေးလိုက်သော မျှော်လင့်ခြင်းတံခါးများ
