ကမ္ဘာ့အပယ်ခံ အစိုးရအများစုပါသည့် လက်တဆုပ်စာသော အစိုးရများက ဂုဏ်ယူဝမ်းမြောက်ကြောင်း သဝဏ်လွှာပို့သည့် ဇန်နဝါရီလ ၄ ရက် မြန်မာ့လွတ်လပ်ရေးနေ့က စစ်ကောင်စီ၏ သံတမန်ရေး အထီးကျန်မှုကို ထပ်မံ မီးမောင်းထိုးပြလိုက်သည်။
ကမ္ဘောဒီးယားသည် အရှေ့တောင်အာရှနိုင်ငံများအသင်း (အာဆီယံ) မှ မြန်မာသို့ လွတ်လပ်ရေးနေ့ သဝဏ်လွှာပေးပို့သည့် တခုတည်းသော နိုင်ငံဖြစ်သည်။
ဘယ်လာရုစ်၊ မြောက်ကိုရီးယား၊ ရုရှားနှင့် ဆီးရီးယားတို့ကလည်း သဝဏ်လွှာများ ပေးပို့သည်။
အရပ်သားအစိုးရကို ဖြုတ်ချသည့် ၂၀၂၁ ခုနှစ်၊ ဖေဖော်ဝါရီလ ၁ ရက်နေ့ အာဏာသိမ်းမှု မတိုင်မီက နိုင်ငံတကာအသိုက်အဝန်းသည် မြန်မာသို့ လွတ်လပ်ရေးနေ့ သဝဏ်လွှာများ ယခုထက် ပိုမိုများစွာ ပေးပို့ခဲ့ကြသည်။
၂၀၁၈ ခုနှစ်တွင် နိုင်ငံပိုင်သတင်းစာများသည် ပြည်ပနိုင်ငံ အကြီးအကဲများက ပေးပို့သည့် လွတ်လပ်ရေးနေ့ သဝဏ်လွှာများ အားလုံးကိုဖော်ပြရန် သီတင်း သုံးပတ်နီးပါး အချိန်ယူရသည်။ အမျိုးသားဒီမိုကရေစီအဖွဲ့ချုပ် (NLD) အာဏာရနေစဉ်အတွင်း ပျမ်းမျှအားဖြင့်ဆိုပါက တနှစ်လျှင် နိုင်ငံပေါင်း ၂၅ နိုင်ငံခန့်က လွတ်လပ်ရေးနေ့သဝဏ်လွှာများ ပေးပို့ကြသည်။
တရုတ်သမ္မတ ရှီကျင့်ဖျင်ကိုယ်တိုင် သဝဏ်လွှာများပို့ခဲ့သည်။ ယခုနှစ်တွင် တရုတ်နိုင်ငံသည် နှုတ်ဆိတ်နေသည်။ တရုတ်သည် မြန်မာစစ်ကောင်စီကို နိုင်ငံတကာစင်မြင့်တွင် ထောက်ခံကောင်း ထောက်ခံနိုင်သော်လည်း ယခုနှစ် လွတ်လပ်ရေးနေ့တွင် သဝဏ်လွှာပေးပို့ခြင်း မရှိပေ။
အာဏာသိမ်းပြီးနောက် ပထမဆုံးကျင်းပသည့် လွတ်လပ်ရေးနေ့တွင် နိုင်ငံ ငါးနိုင်ငံမှသာ သဝဏ်လွှာ လက်ခံရရှိသည်။ ၂၀၂၃ ခုနှစ်တွင် သဝဏ်လွှာ ခုနစ်စောင်ရပြီး ယခုနှစ်တွင် ကိုးစောင်ရသည်။
မြန်မာ၏ မိတ်ဆွေသစ် ဆီးရီးယား အာဏာရှင် ဘာရှား အယ်လ် အာဆတ်သည် မြန်မာကို လွတ်လပ်ရေးနေ့အတွက် ဆုမွန်ကောင်းတောင်းပေးသည်။ မင်းအောင်လှိုင်ကဲ့သို့ပင် သူသည် နိုင်ငံတကာ အရေးယူပိတ်ဆို့မှုများ၊ စီးပွားရေး ကမောက်ကမဖြစ်မှုနှင့် ငွေကြေးဖောင်းပွမှု မြင့်မားခြင်းတို့ကို ရင်ဆိုင်နေရသည့် နိုင်ငံကို ဦးဆောင်သူဖြစ်သည်။
မြန်မာ၏ အိမ်နီးချင်းများဖြစ်သော တရုတ်၊ အိန္ဒိယနှင့် ထိုင်းနိုင်ငံတို့သည် လွတ်လပ်ရေးနေ့ သဝဏ်လွှာများ မပေးပို့သော်လည်း ၎င်းတို့သည် စစ်ကောင်စီနှင့် ပွင့်ပွင့်လင်းလင်း နီးကပ်သည့် နိုင်ငံများဖြစ်ပြီး ထိုနိုင်ငံများမှ သံတမန်များသည် နေပြည်တော်တွင် မင်းအောင်လှိုင် ကျင်းပသည့် လွတ်လပ်ရေးနေ့ ညစာစားပွဲ တက်ရောက်ကြသည်။
အကျဉ်းစံ နိုင်ငံတော်အတိုင်ပင်ခံ ပုဂ္ဂိုလ် ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည် ဦးဆောင်သည့် NLD အစိုးရခေတ်တွင် အာဆီယံမှ ထိုင်း၊ အင်ဒိုနီးရှား၊ ဗီယက်နမ်၊ စင်ကာပူ၊ လာအို၊ ဘရူနိုင်းနှင့် ကမ္ဘောဒီးယားတို့ လွတ်လပ်ရေးနေ့ သဝဏ်လွှာများ ပေးပို့ကြသည်။
အမေရိကန်ပြည်ထောင်စု၊ ဗြိတိန်၊ အီတလီ၊ ဂျာမနီ၊ ဆွစ်ဇာလန်၊ ချက်သမ္မတနိုင်ငံ၊ ပိုလန်၊ ယူကရိန်းနှင့် သြစတြေးလျ တို့ကလည်း လွတ်လပ်ရေးနေ့ သဝဏ်လွှာများပေးပို့ခဲ့သည်။ NLD အာဏာရနေစဉ်က အဓိကကျသည့် အာရှ အင်အားကြီးများဖြစ်သော ဂျပန်နှင့် တောင်ကိုရီးယား၊ တောင်အမေရိက အင်အားကြီး ဘရာဇီးနှင့် ကျူးဘားတို့ကလည်း မြန်မာလွတ်လပ်ရေးနေ့ သဝဏ်လွှာများ ပေးပို့သည်။
အာဏာသိမ်းပြီးနောက်တွင် အမေရိကန် ပြည်ထောင်စုနှင့် ဗြိတိန်ကဲ့သို့သော အနောက်နိုင်ငံများက စစ်ကောင်စီနှင့် ဆက်ဆံရေးကို အဆင့်နှိမ့်ချလိုက်သည်။ အာရှနှင့် အရှေ့တောင်အာရှ နိုင်ငံအချို့က ၎င်းတို့သံအမတ်များ မြန်မာမှ ထွက်ခွာသွားသောအခါ သံအမတ်သစ် ခန့်အပ်ခြင်း မရှိပေ။ ယခုအခါ ၎င်းတို့ သံရုံးများကို သံရုံးယာယီတာဝန်ခံများကသာ စီမံခန့်ခွဲနေသည်။ အမေရိကန်နှင့် ဗြိတိန် အပါအဝင် နိုင်ငံအချို့က မြန်မာသံအမတ်များ၏ ခန့်အပ်လွှာကို လက်ခံခြင်း မပြုကြပေ။
စစ်ကောင်စီခေါင်းဆောင် မင်းအောင်လှိုင်သည် အာဏာသိမ်းပြီးနောက် ရုရှားတနိုင်ငံတည်းကိုသာ သွားရောက်နိုင်သည်။ သူ့ကို ၁၀ ကြိမ်မြောက် ရပ်ဝန်းနှင့် လမ်းအစီအစဉ် ညီလာခံတွင် တရုတ်သို့ ဖိတ်ခေါ်ခြင်း မရှိဘဲ အာဆီယံကလည်း ထိပ်သီးအစည်းအဝေးများတွင် ပိတ်ပင်ထားသည်။
အာဏာသိမ်းပြီးနောက် စစ်ကောင်စီ၏ နိုင်ငံတကာ ထိတွေ့ဆက်ဆံမှုသည် အများအားဖြင့် တရုတ်၊ ရုရှားတို့နှင့်သာ ဖြစ်သည်။ သို့သော် စစ်ကောင်စီသည် မြောက်ကိုရီးယားသို့ သံအမတ်သစ် အောင်မြင်စွာ ခန့်အပ်နိုင်ပြီး ဘယ်လာရုစ်တွင် ကောင်စစ်ဝန်ရုံးဖွင့်သည်။
စစ်ကောင်စီသည် ၎င်းအပေါ် အရေးယူပိတ်ဆို့သည့် ကမ္ဘာ့အင်အားကြီးနိုင်ငံများကို ပြစ်တင်ရှုတ်ချခြင်း မလုပ်နိုင်သေးပေ။
သို့သော် စစ်ကောင်စီသည် တော်လှန်ရေးအင်အားစုနှင့် ပူးပေါင်းရန် စစ်သားများကိုပြောသည့် အရှေ့တီမောနိုင်ငံမှ သံရုံးယာယီတာဝန်ခံကို နိုင်ငံမှ နှင်ထုတ်သည်။ စစ်ကောင်စီသည် အရှေ့တီမောသမ္မတ ဟိုဆေး ရားမို့စ် ဟော်တာကို ဆန့်ကျင်သည့် ဆန္ဒပြပွဲကို ရန်ကုန်တွင် ပြုလုပ်သည်။
ဆင်းရဲသေးငယ်သည့် နိုင်ငံဖြစ်သော်လည်း အရှေ့တီမောသည် လွတ်လပ်သော စရိုက်လက္ခဏာရှိသည်။ ထိုကိစ္စကြောင့်ပင် စစ်ကောင်စီက အရှေ့တီမောကို ပစ်မှတ်ထားခြင်းဖြစ်နိုင်သည်။
(ဧရာဝတီ အင်္ဂလိပ်ပိုင်းပါ A Few Pariah States Congratulate Myanmar on The Anniversary of Its Independence Day ကို ဘာသာပြန်သည်။)
You may also like these stories:
နေပြည်တော်က လွတ်လပ်ရေးနေ့ ဇာတ်ပွဲ
စစ်ကောင်စီ လွတ်လပ်ရေးနေ့ပါတီပွဲသို့ ခရိုနီများတက်ရောက်
လွတ်လပ်ရေးနေ့ သဝဏ်လွှာ ၅ စောင်သာ ရခဲ့တဲ့ အထီးကျန် စစ်ကောင်စီ
ဂျပန်ခေတ် မြန်မာ့လွတ်လပ်ရေးနေ့