မြန်မာနိုင်ငံ အနောက်ပိုင်းတွင် စစ်ကောင်စီတပ်များနှင့် တိုင်းရင်းသားတပ်များအကြား တိုက်ပွဲများ ပြင်းထန်နေစဉ် မြန်မာ၏ အနီးကပ်ဆုံး မဟာမိတ်များတနက် တနိုင်ငံဖြစ်သော အိန္ဒိယက ထိုဒေသမှ ၎င်းတို့ ပိုင်ဆိုင်မှုများကို အကာအကွယ်ပေးရန် စစ်ကောင်စီကို တိုက်တွန်းလိုက်သည်။
စစ်ကောင်စီ နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး ဦးသန်းဆွေနှင့် ဆွေးနွေးစဉ် ထိုကိစ္စနှင့် ပတ်သက်ပြီး အိန္ဒိယ၏ အလေးအနက်ရှိသော စိုးရိမ်မှုကို အိန္ဒိယပြည်ပရေးရာဝန်ကြီး မစ္စတာ ဆူဘရာမန်ယန် ဂျိုင်ရှန်ကာက ဇွန်လ ၂၆ ရက်နေ့တွင် ဖော်ပြသည်။
“မြန်မာ ဒုဝန်ကြီးချုပ်နှင့် နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး ဦးသန်းဆွေ ယနေ့ ဒေလီတွင် ခရီးတထောက်နားသောအခါ တွေ့ဆုံသည်” ဟု မစ္စတာ ဂျန်ရှိုင်ကာက Facebook တွင် ရေးသားသည်။
“ကျနော်တို့နယ်စပ် မြန်မာနိုင်ငံတွင်းမှာ ဆက်လက်ဖြစ်ပေါ်နေတဲ့ အကြမ်းဖက်မှုနဲ့ မတည်ငြိမ်မှု၏ ရိုက်ခတ်မှုများအတွက် ကျနော်တို့ရဲ နက်ရှိုင်းတဲ့ စိုးရိမ်ပူပန်မှုကိုဆွေးနွေးသည်” ဟု ၎င်းက ဆက်လက်ရေးသားသည်။
“ထို (မြန်မာ) နိုင်ငံတွင် ကျနော်တို့ လုပ်ကိုင်ဆဲ စီမံကိန်းများအတွက် ယုံကြည်လောက်သော အကာအကွယ်အတွက် တွန်းအားပေးသည်” ဟုလည်း ထိုပို့စ်တွင် ရေးသားထားသည်။
အိန္ဒိယနိုင်ငံသည် အမေရိကန်ဒေါ်လာ ၄၈၄ သန်းတန်သော ကုလားတန် ဘက်စုံသယ်ယူပို့ဆောင်ရေး စီမံကိန်းကို မြန်မာနိုင်ငံအနောက်ပိုင်း ရခိုင်ပြည်နယ်နှင့် ချင်းပြည်နယ်တွင် အကောင်အထည်ဖော်နေသည်။ ထိုစီမံကိန်းကြီးသည် မြန်မာတွင် တရုတ်က ရပ်ဝန်းနှင့်ပိုးလမ်း အစီအစဉ်ဖြင့် သြဇာကြီးထွားနေခြင်းကို တန်ပြန်သည့် အိန္ဒိယ၏ အရှေ့ဘက်သို့ မျက်နှာမူ လုပ်ကိုင်ဆောင်ရွက်ရေး မူဝါ၏ အရေးပါသော အဓိက အစိတ်အပိုင်း ဖြစ်သည်။
ကုလားတန် စီမံကိန်းသည် ကိုလ်ကတ္တားနှင့် ရခိုင်ပြည်နယ်၊ စစ်တွေမှ ပင်လယ်ဆိပ်ကမ်းကို ချိတ်ဆက်ပြီး ချင်းပြည်နယ်၊ ပလက်ဝသို့ ကုလားတန်မြစ်မှ ဆက်သွယ်ကာ အိန္ဒိယအရှေ့မြောက်ပိုင်း မီဇိုရမ်သို့ ကားလမ်းဖြင့် ဆက်သွယ်မည် ဖြစ်သည်။
စစ်ကောင်စီတပ်များနှင့် အာရက္ခတပ်တော် (AA) အကြား တင်းမာမှုများကြောင့် ၂၀၂၁ ခုနှစ် အာဏာသိမ်းမှုနောက်ပိုင်းတွင် ထိုစီမံကိန်းကို ဆိုင်းငံ့ထားသည်။ ရခိုင်ပြည်နယ်မြောက်ပိုင်း နေရာအများစုနှင့် ချင်းပြည်နယ် တောင်ပိုင်းကို လွန်ခဲ့သောနှစ်က ထိုးစစ်တွင် AA က သိမ်းပိုက်ထားသောကြောင့် ထိုစီမံကိန်း ရပ်ဆိုင်းသွားသည်။
ချင်းပြည်နယ် ကျန်အစိတ်အပိုင်းများသည် ခုခံတော်လှန်ရေး အမာခံဒေသဖြစ်ပြီး အာဏာသိမ်းပြီးနောက်ပိုင်းတွင် ချင်းအမျိုးသားတပ်များ စုပေါင်းပြီး စစ်ကောင်စီကို တိုက်ခိုက်နေသည်။
လက်ရှိအချိန်တွင် AA သည် ချင်းပြည်နယ်၊ ပလက်ဝနှင့် ရခိုင်ပြည်နယ်မြောက်ပိုင်းမှ မြို့ ကိုးမြို့ကို သိမ်းပိုက်ပြီး ယခုအခါ ကျော်ကြားသည့် ငပလီကမ်းခြေရှိရာ သံတွဲကို ချဉ်းကပ်လာနေသည်။
အိန္ဒိယ၏ ကုန်းတွင်းပိတ် အရှေ့မြောက် ဒေသအတွက် အခြားလမ်းကြောင်းတခုအဖြစ် လွန်ခဲ့သော ၁၂ နှစ်က စတင်သည့် ကုလားတန် စီမံကိန်း ကာလရှည်ကြာစွာ နှောင့်နှေးနေပြီးနောက် ၂၀၂၃ ခုနှစ်တွင် ပြီးစီးရန် စီစဉ်ထားခဲ့သည်။ သို့သော် ရခိုင်နှင့် ချင်းပြည်နယ်များမှ စစ်ပွဲများသည် ထိုအစီအစဉ်ကို တစစီပြိုကွဲစေသည်။
အာဏာသိမ်းပြီးနောက်တွင် မြန်မာစစ်ကောင်စီကို အခြားအဓိက ဒီမိုကရေစီနိုင်ငံများက ရှောင်ရှားသော်လည်း ကမ္ဘာ့အကြီးဆုံး ဒီမိုကရေစီဟု ကြွေးကြော်နေသည့် အိန္ဒိယသည် စစ်ကောင်စီနှင့် ဆက်ဆံရေး ခိုင်မာအောင် လုပ်ဆောင်သည်။
အိန္ဒိယသည် အခြား အဓိက မဟာမိတ်များဖြစ်သည့် တရုတ်၊ ရုရှားတို့နှင့်အတူ မြန်မာစစ်ကောင်စီကို စစ်ရေး၊ စီးပွားရေးနှင့် သံတမန်ရေး အကူအညီများပေးသည်။ အိန္ဒိယသည် စစ်အုပ်ချုပ်ရေး ခိုင်မာစေရန်လုပ်မည့် အတုအယောင် ရွေးကောက်ပွဲ ကျင်းပရေးအတွက်လည်း စစ်ကောင်စီကို ကူညီနေသည်။
စစ်ကောင်စီခေါင်းဆောင် မင်းအောင်လှိုင်က လွန်ခဲ့သောနှစ် မတ်လတွင် ကုလားတန် သယ်ယူပို့ဆောင်ရေး စီမံကိန်းသို့ သွားရောက်စဉ် တည်ဆောက်ရေးလုပ်ငန်းများ အမြန်ပြီးစီးစေရန် ပြောဆိုခဲ့သည်။ အိန္ဒိယ နိုင်ငံခြားရေးအတွင်းဝန် ဗီနေး မိုဟန်ကွာထရာက ၂၀၂၂ ခုနှစ်၊ နိုဝင်ဘာလတွင် စစ်ကောင်စီခေါင်းဆောင်ကို နေပြည်တော်တွင် တွေ့ဆုံစဉ် ထိုစီမံကိန်း အမြန်ပြီးအောင်လုပ်ရန် တောင်းဆိုပြီးနောက် စစ်ခေါင်းဆောင် သွားရောက်လည်ပတ်ခြင်း ဖြစ်သည်။
ဇွန်လ ၂၆ ရက်နေ့က ဦးသန်းဆွေနှင့် ဆွေးနွေးစဉ် မြန်မာတွင် ဒီမိုကရေစီ အသွင်ကူးပြောင်းရေး လမ်းကြောင်းသို့ စောစီးစွာ ပြန်သွားရန် တိုက်တွန်းပြီး အိန္ဒိယသည် မြန်မာကို မည်သည့်နည်းလမ်းဖြင့်မဆို ကူညီမည်ဖြစ်ကြောင်း ပြောသည်။
(ဧရာဝတီ အင်္ဂလိပ်ပိုင်းပါ India Demands Protection of Assets as Myanmar Junta Loses Control in Rakhine ကို ဘာသာပြန်သည်။)
You may also like these stories:
လေကြောင်း အကြမ်းဖက်မှုများရှိနေစဉ် စစ်ကောင်စီနှင့် အိန္ဒိယလေတပ်အရာရှိ တွေ့ဆုံ
စစ်ကောင်စီ၏ “ငြိမ်းချမ်းရေး”ကို ထောက်ခံခြင်းက အိန္ဒိယ အမှား
ဥက္ကဋ္ဌက စစ်ကောင်စီနှင့်တွေ့၍ အိန္ဒိယ နိုင်ငံခြားသတင်းထောက်များအသင်းဝင်များ နုတ်ထွက်
အိန္ဒိယသည် အာဏာသိမ်းစစ်ကောင်စီကို ပူးနေသည်
စိတ်အနှောင့်အယှက်ဖြစ်စရာ မြန်မာစစ်ကောင်စီနှင့် အိန္ဒိယ၏ ဆက်ဆံရေး
