အင်းဝရှေးဟောင်းနယ်မြေအတွင်း ရေများဝင်ရောက်

ဒုဋ္ဌဝတီမြစ်ရေသည် မန္တလေးတိုင်း တံတားဦးမြို့နယ်ရှိ အင်း၀ရှေးဟောင်းနယ်မြေအတွင်းသို့ ယနေ့နံနက်မှစ၍ ဝင်ရောက် လာသဖြင့် ရပ်ကွက်များနှင့် ကျေးရွာတချို့ ရေကြီးနစ်မြုပ်နေမှုများ ဖြစ်ပေါ်နေသည်။

အင်း၀မြို့ဟောင်းသည် ဧရာဝတီမြစ်နှင့် ဒုဋ္ဌဝတီမြစ်ဆုံရာတွင် တည်ရှိပြီး ဒုဋ္ဌဝတီမြစ်အတွင်း ဝင်သည့် ပန်းလောင်နှင့် စမုံမြစ်ရေတို့ မြင့်တက်မှုနှင့်အတူ ထိုမြစ်များပေါ်တွင် ဆောက်ထားသော ကင်းတားဆည်မှ ရေလွှတ်ခြင်း၊ စမုံဆည် ကျိုးခြင်းတို့ ကြောင့် ရေဝင်ခြင်းဖြစ်သည်။

ထို့အတွက် အင်းဝ မြို့ဟောင်း မြို့ရိုးဝင်ပေါက်များ၌ သဲအိတ်များ ဆင့်ကာနိုင်ရန် အုပ်ချုပ်ရေးပိုင်း တာဝန်ရှိသူ များက တအိမ်တယောက် ကူညီပေးဖို့ အသံချဲ့ စက်ဖြင့် လိုက်လံ အသိပေးနှိုးဆော်ခြင်းများ ပြုလုပ်နေသည်။

အင်းဝမြို့ဟောင်းအနီး နေထိုင်သူတဦးက “မြစ်သာဘက်ကနေ ရေကျော်လာတာ၊ အပြင်မြို့ရိုးကြီးကနေ အတွင်းထဲ ရေမဝင် သေးတာပဲရှိတယ်၊ ရှေးဟောင်းဇုန်လို့ သတ်မှတ်ထားတဲ့ နယ်မြေ ရပ်ကွက်တွေ ရွာတွေထဲတော့ ရေ စဝင်နေပြီ၊ မြို့ရိုးကြီး ပတ်ချာလည်က‌ ရေတွေ ဝိုင်းသွားပြီ၊ ကျုံးထဲမှာလည်း ပြီးခဲ့တဲ့ ရေဝင်ထားလို့ ရေကအပြည့်ဖြစ်‌နေပြီ မြို့ဟောင်းထဲ ဝင်တဲ့ တံခါးပေါက်တွေက ချိုင့်တော့ ကျုံးထဲရေဝင်တာများတယ်၊ အဲဒီကနေ မြို့ဟောင်းထဲ ဝင်ရင် ရှေးဟောင်းနယ်မြေဖြစ်တော့ စေတီတွေ ပုထိုးတွေနဲ့ အခြား အဆောက်အဦတွေ ထိခိုက်နိုင်တဲ့အခြေအနေမှာ ရှိတယ်”ဟု ပြောသည်။

ယခုအခါ အင်းဝရှေးဟောင်းဇုန်အတွင်းရှိ ဈေးချို၊ မြစ်သာ၊ မုန့်တီစု၊ ရွှေရပ်တော်စသည့်ရပ်ကွက်များနှင့်အတူ မဟာဇေယျ ပထတံတား (မောင်အိုတံတား) အင်းဝမြို့ဟောင်း အပြင်မြို့ရိုးပတ်လည်တို့ ရေကျော်နေပြီဟု ဆိုသည်။

“နာရီဝက်လောက်အတွင်းမှာပဲ ကျနော့်အိမ် ရေမြုပ်သွားပြီ၊ အရင်တခေါက်မြစ်ရေကြီးတုန်းကတည်းက ပစ္စည်းတွေကို အိမ် အပေါ်ထပ် တင်ထားလို့တော်သေးတယ်၊ အခုရေကများပြီး အိမ်အပေါ်ထပ်ထိ ရေဝင်ရင်တော့ အများသူငှာလို ငုတ်တုတ် ထိုင်ကြည့်နေရုံပဲပေါ့၊ ရေက အရင်နဲ့မတူဘဲ တအားများတာဆိုတော့လေ”ဟု အင်းဝဈေးချိုရပ်ကွက်နေ သူတဦးက ပြောသည်။

ဒုဋ္ဌဝတီမြစ်ရေတို့ ဝင်ရောက်နေသည့် အင်း၀မြို့ဟောင်းနှင့် တံတားဦးဒေသပြ မြေပုံ (ဧရာဝတီ)

အင်း၀ ရှေးဟောင်းဒေသသည် အင်း၀ခေတ်၊ ညောင်ရမ်းခေတ်၊ ကုန်းဘောင်ခေတ်ရှေးဟောင်းလက်ရာ ဘုရား၊ စေတီ၊ ပုထိုးများစွာရှိသော ဧရာဝတီမြစ်နှင့် ဒုဋ္ဌဝတီ(မြစ်ငယ်မြစ်)တို့ ဆုံရာအရပ်တွင် တည်ရှိကာ တံတားဦးမြို့နှင့် ၃ မိုင်ခန့်၊ မန္တလေးမြို့နှင့် ၁၃ မိုင်ခန့် ကွာဝေးသည်။

အင်း၀ဒေသခံ သုတေသီတဦးက “ရှေးဟောင်းဇုန်ထဲ ရေရောက်နေပြီဆိုပေမယ့် ကျုံးဘေးပတ်လည်နဲ့ ရပ်ကွက်တွေ ရွာတွေထဲပဲ ဝင်သေးတာပါ၊ မြို့ဟောင်းထဲကတော့ မြို့ရိုးကိုကျော်ပြီးမှ ရောက်မှာပါ၊ ဒီထက်များလာရင်တော့ ကျော် နိုင်တဲ့ အနေအထားပေါ့၊ မိုးကလည်း အဆက်မပြတ် အများကြီးရွာမယ်၊ ရေကလည်း မတော်တဆသာ မြို့ဟောင်းထဲ ပေါက်ဝင်ခဲ့ ရင် အပေါ်က မိုးရေအောက်က အစိုဓာတ်နဲ့ စေတီပုထိုးတွေ အများကြီး ပြိုနိုင်တယ်လေ၊ ရှေးဟောင်းအဆောက်အအုံတွေ ပြိုကျနိုင်တာပေါ့ ”ဟု ပြောသည်။

ပြီးခဲ့သည့် ဇူလိုင်လအတွင်းကလည်း ဧရာဝတီနှင့် ဒုဋ္ဌဝတီမြစ်ရေ ဝင်ရောက်မှုကြောင့် အင်းဝရှေးဟောင်းဇုန်ရှိ ဈေးချို၊ မုန့်တီစု၊ ရွှေရပ်တော်စသည့်ရပ်ကွက်များနှင့်အတူ မောင်အိုတံတား (မဟာဇယေပထတံတား) အင်းဝမြို့ဟောင်း အပြင် မြို့ရိုးပတ်လည်၊ ကျိုင်းရုံး (စန္ဒပူရီ) ရေတံခါးများ ရေကျော်ခဲ့သလို ဆင်ကျုံးခံတပ်တခုလုံး ရေနစ်မြုပ်ခဲ့ကြောင်း သိရသည်။

“အင်းဝက အပြင်ဘက်ဇုန်ထဲကို ဝင်တာကတော့ ဖြစ်ရိုးဖြစ်စဉ်ပါပဲ၊ အတွင်းထဲရေဝင်ရင်တော့ တော်တော်လေးကို ထိခိုက် မှု တွေ ရှိလာနိုင်တယ်၊ တခုရှိတာက အခုရေက တိုးရေမဟုတ်ဘူး၊ ရေက စမုံတို့ ပန်းလောင်တို့ကနေ လှိမ့်ဆင်းလာတယ် ဆိုပေမယ့် ဧရာဝတီနဲ့ မြစ်ငယ်မြစ်တွေက ရေက ကျထားလို့ ကံကောင်းသွားတယ်၊ မြစ်ထဲရေမရှိတဲ့အတွက် တိုးရေတွေက မြစ်ထဲရောက်လာရင် ပြန့်သွားတဲ့သဘောရှိတာမို့ အင်းဝထဲအထိဝင်ဖို့ အလားအလာမရှိသေးတာမို့ ဆိုးဆိုးရွားရွား ဖြစ် မလာနိုင်ဘူးလို့တော့ ခန့်မှန်းရတာပေါ့”ဟု ထိုအင်း၀ဒေသခံ သမိုင်းသုတေသီက ဆက်လက် ပြောသည်။

တံတားဦး အမြန်လမ်း ရေကျော်နေ၍ ပိတ်ထားရစဉ်/ မြင့်ဦး မြင့်ဦး’s Facebook

လက်ရှိ တံတားဦးမြို့အရှေ့ခြမ်း ပန်းလောင်မြစ်ကမ်းဘေး လူနေရပ်ကွက်များနှင့် မြို့နယ်တောင်ခြမ်း ကျေးရွာများ ဖြစ်သော အောင်သာ၊ ဘလဲဘ၊ ချောင်းခွ၊ ချောင်းဆုံ၊ ရွှေပေါ်ကျွန်းစသော ရွာ ၂၀ခန့်တွင် ရေများ စတင်ဝင်ရောက်နေပြီး ဒေသခံများ ဘေးလွတ်ရာနေရာများသို့ ရွှေ့ပြောင်းနေကြောင်း သိရသည်။

“တံတားဦးမြို့ထဲမှာ ရဲစခန်းအရှေ့ထိ သွားလို့ လာလို့ မရတော့ဘူး၊ ရေက ခါးကျော်နေပြီ၊ ချက်ချင်းကြီး အရေးပေါ်ဖြစ်တာ၊ မွေးကတည်းက တံတားဦးမှာ နေလာတာ အခု အသက် ၆၀ နားကပ်နေပြီ အခုလိုမျိုး တခါမှ မကြုံဖူးဘူး၊ တာဝန်ရှိတဲ့ ခရိုင်မှူးတို့ ဆရာဝန်ကြီးတို့လည်း ရောက်နေပြီ၊ လိုအပ်တာတွေနဲ့ ဆေးဝါးကုသမှုတို့ ကယ်ဆယ်ရေးအပိုင်းတွေကို လုပ်ပေး နေကြတာ တွေ့ရတယ်၊ အရပ်ဘက်အဖွဲ့တွေလည်း အရေးပေါ်ရသလောက် လုပ်နေကြတယ်”ဟု တံတားဦး မြို့ခံတဦးက ပြောသည်။

ထို့အတူ တံတားဦးအရှေ့ဘက် စကားအင်းအဝိုင်းနှင့် တံတားဦးအဝိုင်းကြား အမြန်လမ်း၊ ရထားသံလမ်းတို့တွင် ရေကျော် နေပြီဖြစ်၍ ရန်ကုန်-မန္တလေးအမြန်လမ်းအား ယာယီပိတ်ထားသလို ပလိပ်မြို့နှင့် တံတားဦးမြို့ကြား တံတားဦးမြို့သို့အဝင် လမ်းပေါ်ရှိ စဉ့်ကိုင်မြို့နယ်မှ တဘက်ဆွဲကျေးရွာအနီးမှ တံတားတစင်း ကျိုးပြတ်သွားပြီး ကျေးရွာအတွင်းသို့လည်း ရေများ ဝင်ရောက်နေပြီဖြစ်ကြောင်း သိရသည်။

တံတားဦးဒေသခံတဦးကလည်း “ ရေက တောက်လျှောက် တရှိန်ထိုးဝင်လာတာ၊ ဘလဲဘရွာဆိုရင် ဘာမှသိမ်းဆည်းချိန် မရလိုက်ဘဲ ကုန်းပေါ် အကုန်တက်ပြေးကြရတာ၊ ပုံမှန် တိုးရေမဟုတ်တော့ ချက်ချင်း မြန်တယ်၊ မိုးကလည်း ဆက်တိုက် ရွာနေတော့ ပိုဆိုးတယ်၊ ဘလဲဘဆိုတာ အမြန်လမ်းကြီးရဲ့တောင်ဘက်ခြမ်းမှာရှိတာ” ဟုပြောသည်။

မန္တလေးတိုင်းအတွင်း ကယ်ဆယ်ရေး ဆောင်ရွက်နေကြပုံ/ Hlaing Min Oo’s Facebook

လက်ရှိတွင် စမုံမြစ်နှင့် ပန်းလောင်မြစ်ဘေးရွာများအားလုံးနီးပါး ရေဝင်နစ်မြုပ်နေပြီဖြစ်ကာ တံတားဦး လေယာဉ်ကွင်း၏ အရှေ့တောင်ဘက်ခြမ်း ရွာများအားလုံး နစ်မြုပ်နေပြီဖြစ်ကြောင်း သိရသည်။

“ပန်းလောင်တို့ စမုံတို့ မြစ်ငယ်တို့ဘေးမှာ မွေးကတည်းက နေလာကြတဲ့သူတွေဆိုတော့ ဆိုးဆိုးရွားရွားကြီး သေတယ် ပျောက် တယ်ဆိုတာမျိုးတော့ ရှိမှာမဟုတ်ဘူး၊ မြစ်တွေ ရေတိုးတာ ရေဝင်တာနဲ့ နေသားကျပြီးသားသူတွေမို့ ယဉ်ပါး နေကြတာမျိုးပေါ့၊ ရှေးဟောင်းအဆောက်အအုံတွေကတော့ ရေဝင်ရင်တော့ မကောင်းဘူးပေါ့၊ ဆွေးတာတွေ ပြိုကျတာ တွေ မိုးများလို့ အိတာတွေ ဆိုတာက အထက်က မိုးရွာ အောက်ကလည်း ရေဝင်အစိုဓာတ်နဲ့ဆိုတော့ ရှေးဟောင်း အဆောက်အအုံ တွေ အများကြီး ပြိုကျ နိုင်တာမို့ အချိန်မီ ကြိုတင်ကာကွယ်တာမျိုတွေ လုပ်ထားသင့်တယ်လို့ မြင်တယ်” ဟု တံတားဦးမြို့ခံတဦးက ပြောသည်။

အင်းဝမြို့သက်တမ်းဟာ နှစ်ပေါင်း ၂၀၀ နီးပါး ရှိပြီး သတိုးမင်းဖျားက တည်ကာ နောက်ဆုံးစိုးစံသည့်မင်းမှာ ကုန်းဘောင်မင်းဆက် သာယာဝတီမင်းဖြစ်ကာ နောက်ပိုင်း မင်းနေပြည်တော်မှ လျောကျကာ မြို့ဟောင်း အဖြစ် သာတည်ရှိတော့သည်။ ၁၉၈၈ ခု၊ ၂၀၀၄ ခုနှစ်များက မြို့ဟောင်းအတွင်း ရေဝင်ရောက်ခဲ့မှုကြောင့် ရှေးဟောင်း စေတီပုထိုးများ ထိခိုက် ပြိုကျမှုများရှိခဲ့ကြောင်း သိရသည်။

ဘင်္ဂလားပင်လယ်အော်အရှေ့မြောက်ပိုင်းနှင့် အရှေ့တောင်ပိုင်းတို့တွင်မုတ်သုံလေ ဆက်လက် အားကောင်းနိုင်ခြင်းကြောင့် မြန်မာနိုင်ငံတဝှမ်းတွင် ယနေ့နံနက်မှ စက်တင်ဘာ ၁၅ ရက်အတွင်း မိုးထစ်ချုန်းရွာပြီး မိုးကြီးနိုင်ကြောင်း၊ မိုးသည်းထန်စွာရွာသွန်းခြင်းနှင့်အတူ လေပြင်းတိုက်ခတ်ခြင်း၊ လျှပ်တပြက်ရေကြီးခြင်း၊ မြေပြိုခြင်းစသည့် သဘာဝဘေးအန္တရာယ်များဖြစ်ပေါ်နိုင်ပါသဖြင့် ကုန်းမြင့်ဒေသအနီး နေထိုင် ကြသူများအနေဖြင့် မြေပြိုမှုအန္တရာယ်နှင့် မြစ်ငယ်၊ ချောင်းငယ်များအနီး နေထိုင်ကြသူများလည်း ရေကြီး ရေလျှံမှုများကို ကြိုတင်သတိပြုကြရန် မိုးလေဝသနှင့် ဇလဗေဒညွှန်ကြားမှုဦးစီးဌာနက ယနေ့ နံနက်ပိုင်းတွင် ထုတ်ပြန်ထားသည်။

You may also like these stories:

ဇော်ဂျီ၊ ပန်းလောင်၊ စမုံမြစ်တို့ရှိ ဆည်များကျိုး၍ ရေဖောက်ခြင်းကြောင့် ရွာများနစ်မြုပ်

နေပြည်တော်ရေကြီးမှု ကယ်ဆယ်ရေး မလုံလောက် လူထောင်ချီပိတ်မိနေ

နိုင်ငံအနှံ့ ရေကြီးရေလျှံ ကုန်စည်ပို့ဆောင်ရေး ယာယီရပ်တန့်

Your Thoughts …