ယခုနှစ်အစောပိုင်းက အာဏာသိမ်းမှုတွင် ဖမ်းဆီးထားခံရပြီးနောက် ဖြုတ်ချခံမြန်မာခေါင်းဆောင် ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်၏ ကံကြမ္မာသည် မရေမရာဖြစ်နေသော်လည်း ဂျပန်နိုင်ငံမှ လက်မှုပညာရှင်များသည် ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်ပိုင်ဆိုင်သော ဂျပန်ဓားတစင်းကို တနေ့တွင် သူ့ထံပြန်လည်ပေးအပ်နိုင်မည်ဆိုသည့် မျှော်လင့်ချက်ဖြင့် ဂရုတစိုက် ဆက်လက်ပြုပြင်ထိန်းသိမ်းနေကြသည်။
ဖေဖေါ်ဝါရီလ စစ်အာဏာသိမ်းမှုအတွင်း အဖမ်းမခံရမီက ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်သည် ထိုဓားကို ပြုပြင်ရန်အတွက် မြန်မာနိုင်ငံဆိုင်ရာ ဂျပန်သံအမတ် အီချီရို မာရူယာမကို ဆက်သွယ်ခဲ့သည်။ မာကူယာမက ဓားများအကြောင်းနားလည်သော နိပွန်ဖေါင်ဒေးရှင်း အမှုဆောင်ဒါရိုက်တာ ယူဂျီမိုရီကို ထိုဓားပြင်ဆင်ရေးအတွက် အကူအညီတောင်းသည်။
မိုရီအကြောင်းကို သိရှိသွားသောအခါ ဒေါ်ဆောင်ဆန်းစုကြည်က မိုရီအနေဖြင့် ထိုဓားကို ကူညီပြင်ဆင်ပေးရန် ပြောပြီး နောက်ဆုံးတွင် ထိုဓားကို ဂျပန်နိုင်ငံ အနောက်ပိုင်း အိုကာယာမ ခရိုင် ဆီတိုအုချိမြို့မှ အလုပ်ရုံတခုတွင် ပြန်လည်ပြုပြင်ခဲ့သည်။
ဖေဖေါ်ဝါရီလ ဖမ်းဆီးမှုနောက်ပ်ိုင်းတွင် ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်ထံမှ မည်သည့်သတင်းမျှ မရတော့သောကြောင့် ထိုလက်မှုပညာရှင်များ စိတ်ပူနေကြသည်။ “ကျနော်တို့က သူ့ကို အန္တရာယ်ကင်းစေချင်တယ်” ဟု လက်မှုပညာရှင်များအနက် တဦးပြောသည်။

နိပွန်ဖေါင်ဒေးရှင်း၏ အဆိုအရ ဂျပန်မှ အဓိက သတင်းစာတစောင်ဖြစ်သော အဆာဟိရှင်ဘွန်း၏ ဥက္ကဋ္ဌက ဒုတိယကမ္ဘာစစ်အတွင်း ၁၉၄၂ ခုနှစ်က ဂျပန်ကြည်းတပ် ဒုဗိုလ်ချုပ်ကြီး ရှိုဂျီရို အိဒသို့ လက်ဆောင်ပေးခဲ့ကြောင်း သိရသည်။ သူသည် ထိုစဉ်က မြန်မာနိုင်ငံကို သိမ်းပိုက်သော ဂျပန်တပ်များ၏ တပ်မှူးအဖြစ် ခန့်အပ်ထားခံရသူဖြစ်သည်။
နောက်ပိုင်းနှစ်များတွင် ထိုဓား မည်သည့်နေရာတွင် ရှိနေသည်ကို မည်သူမျှ မသိရတော့သော်လည်း နောင်တွင် ထိုဓားကို ဗိုလ်ချုပ်အောင်ဆန်း ပိုင်ဆိုင်နေကြောင်း သိခဲ့ရသည်။ ဗိုလ်ချုပ်အောင်ဆန်းသည် မြန်မာ့လွတ်လပ်ရေးတိုက်ပွဲတွင် ပထမ အင်္ဂလိပ်နှင့် နောင်တွင် ဂျပန်သိမ်းပိုက်မှုကို တိုက်ခိုက်သည့် မြန်မာ့လွတ်လပ်ရေး သူရဲကောင်းဖြစ်ပြီး ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်၏ ဖခင်ဖြစ်သည်။

၁၉၄၇ ခုနှစ်တွင် လုပ်ကြံသတ်ဖြတ်ခံရသော ဗိုလ်ချုပ်အောင်ဆန်းက ထိုဓားသည် ဂျပန်စစ်သားတယောက်၏ လက်ဆောင်ဖြစ်ကြောင်း ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်ကို ပြောခဲ့သည်။
လွန်ခဲ့သောနှစ် ဖေဖေါ်ဝါရီလက မိုရီသည် ထိုဓားကိုပြင်ဆင်ရန် မြန်မာမှ ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်၏ လူယုံ ဝန်ကြီးတဦးနှင့်တွေ့ဆုံပြီး လွန်စွာ သံချေးတက်နေသော ထိုဓားကို ဂျပန်သို့ ယူဆောင်လာခဲ့သည်။ ထိုဓားကို အပ်နှံခံရသော နိပွန်ဖေါင်ဒေးရှင်းသည် ဓားကို ပြုပြင်ရန်အတွက် ဓားထုတ်လုပ်မှုတွင် ကျော်ကြားသော နေရာတခုဖြစ်သည့် ဆီတိုအုချီမှ ဘိုင်ဇန်အိုစဖူးနဲ့ ဓား ပြတိုက်မှ အလုပ်ရုံတွင် ပြုပြင်ရန် စီစဉ်ခဲ့သည်။
အသက် ၄၉ နှစ်အရွယ် ဓားထုတ်လုပ်သူ တိုမိုနိုဘူ ယိုကိုယာမနှင့် သူ၏လက်ထောက်များသည် ၂၀၂၀ အောက်တိုဘာလတွင် ထိုဓား ပြုပြင်ခြင်းလုပ်ငန်းများ စတင်သည်။
ထိုဓားကို ဖန်တီးခဲ့သူမှာ ကွယ်လွန်သူ ဓားပညာရှင် ဆာဒါဆုဂု တာကာဟာရှီဖြစ်ပြီး သူသည် သက်ရှိအမျိုးသား ရတနာအဖြစ် ဂျပန်အစိုးရ၏ သတ်မှတ်ခြင်း ခံခဲ့ရသူဖြစ်သည်။

စနစ်တကျထိန်းသိမ်းထားခြင်း မရှိသောကြောင့် ဓား၏ အခြေအနေမှာ သိသိသာသာ ပျက်စီးယိုယွင်းနေပြီး သံချေးများက သတ္တုအတွင်း နက်ရှိုင်းစွာ လှိုက်စားနေသည်။ ဓားသွားသည်လည်း ပျက်စီးယိုယွင်းနေသည်။
ဓားသွားကို ပြုပြင်ပြီးသွားသောအခါ အခြားလက်မှု ပညာရှင် ၃ ဦးက လက်ကိုင်ကို ပြုပြင်ရသည်။ ဓားကို တိုက်ချွတ်လိုက်သောအခါ ဖန်တီးသူ တာကာဟာရှီ၏ ကျော်ကြားလှသော ပုံစံဖြစ်သည် ဟာမွန် ဓါးသွားပုံစံသည် သံမဏိတွင် ပြန်ပေါ်လာကြောင်း ယိုကိုယာမ ပြောသည်။
သို့သော် ယိုကိုယာမသည် မူရင်းပုံစံပြောင်းလွဲမသွားစေရန် ဓားကို အပြင်းအထန် တိုက်ချွတ်ခြင်း မပြုဘဲ သံချေးအနည်းငယ် ကျန်နေစေသည်။

ယိုကိုယာမ၏ အဖိုးသည် ဒုတိယကမ္ဘာစစ်အတွင်း မြန်မာနိုင်ငံတွင် တိုက်ခိုက်ရင်း ၁၉၄၅ ခုနှစ်တွင် သေဆုံးခဲ့သည်။ “ဒီဓားနဲ့ကျနော်နဲ့က ထူးထူးခြားခြား ဆက်စပ်နေတယ်လို့ ခံစားရတယ်” ဟု သူပြောသည်။ မြန်မာတွင် စစ်အာဏာသိမ်းသည့်အကြောင်း သိရသောကြောင့် စိတ်ပူသော်လည်း သူသည် ထိုဓါးကို ဆက်လက်ပြုပြင်ခဲ့သည်။
“ဒီဓားကို (ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်ထံ) ပြန်ပေးနိုင်ပါ့မလားလို့ စိုးရိမ်မိတယ်” ဟု သူပြောသည်။
ထိုဓားကို နိပွန်ဖေါင်ဒေးရှင်းသို့ အလုပ်ရုံက ဆီတိုအုချီတွင် နိုဝင်ဘာလ ၆ ရက်နေ့က အခမ်းအနားဖြင့် ပြန်လည်ပေးအပ်ခဲ့သည်။
“ကျနော်အံ့သြသွားတယ်။ ဓားက အခုမှလုပ်ထားတဲ့ ဓားလို တောက်ပနေတယ်” ဟု မီုရီပြောသည်။ “ဒီဓားက ဂျပန်နဲ့ မြန်မာအကြား သမိုင်းကို ပြသတဲ့ အရေးပါတဲ့မှတ်တမ်းဖြစ်တယ်” ဟုလည်း သူပြောသည်။
မြန်မာနိုင်ငံအခြေအနေ မရေရာသောကြောင့် ဖေါင်ဒေးရှင်းက ဓားကို လတ်တလော စောင့်ရှောက်ထားမည်ဖြစ်ကြောင်း မိုရီပြောသည်။
(Kyodo သတင်းဌာနမှ Ousted Myanmar leader Suu Kyi’s Japanese sword restored ကို ဘာသာပြန်ဆိုသည်။)
You may also like these stories:
မစ္စတာ ဆာဆာကာဝါ ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်ကို တွေ့ခွင့်ရရန် ကြိုးပမ်းသော်လည်း မအောင်မြင်
တရားဝင်မှုအတွက် စစ်ကောင်စီ သံတမန်ရေး အားကိုးရှာလာ
မန္တလေး နန်းမြို့ရိုးနှင့်ကျုံးသည် အာဏာရှင် အဆက်ဆက် အသုံးချခံ မဟုတ်
ဒေသတွင်း ကုန်သွယ်ရေးစာချုပ် RCEP စတင် သက်ဝင်ရာတွင် မြန်မာ ချန်လှပ်ထားခြင်း ခံရ