ဆွီဒင်-ဖင်လန် အင်ဂျင်နီယာ ဝန်ဆောင်မှုလုပ်ငန်း AFRY သည် မြန်မာစစ်ကောင်စီ၏ လူ့အခွင့်အရေး ချိုးဖေါက်မှုများကို စိုးရိမ်သောကြောင့်ဟု ဆိုကာ မြန်မာမှ ဆည်လုပ်ငန်းများမှ ပြန်လည်ရုတ်သိမ်းသွားသည်။
မြန်မာတွင် လုပ်ကိုင်နေသော လုပ်ငန်းများသည် စစ်ကောင်စီ၏ လူ့အခွင့်အရေးမှတ်တမ်းများကို လေ့လာသင့်ကြောင်း လွန်ခဲ့သောလက ကုလသမဂ္ဂ၏ အကြံပြုချက်အား ထိုလုပ်ငန်းက ကိုးကားဖေါ်ပြသည်။
AFRY သည် မြန်မာတွင်လုပ်ကိုင်နေသည်မှာ နှစ်ပေါင်း ၂၀ ကျော်ကြာပြီဖြစ်ပြီး မပြီးပြတ်သေးသော စီမံချက် ၃ ခုအပါအဝင် ရေအားလျှပ်စစ်စီမံကိန်း ၁၃ ခုတွင် လုပ်ကိုင်ခဲ့သည်။
နော်ဒစ်နိုင်ငံများမှ ထိုလုပ်ငန်းသည် အထက်ရဲရွာနှင့် အလယ်ပေါင်းလောင်းစီမံကိန်းများအတွက် ၂၀၂၁ ခုနှစ် ဖေဖေါ်ဝါရီလမှ ၂၀၂၂ ခုနှစ် စက်တင်ဘာလအတွင်း အမေရိကန်ဒေါ်လာ ၄.၇ သန်း ဝန်ဆောင်ခ ရရှိကြောင်း Justice For Myanmar (JFM) က Distributed Denial of Secrets သတင်းအချက်အလက် သတိပေးသည့် အင်တာနက် စာမျက်နှာမှ အခွန်စာရင်းတင်သွင်းမှုများကို ကိုးကားဖေါ်ပြသည်။
နမ္မတူမြစ်ပေါ်ရှိ ၂၈၀ မဂ္ဂါဝပ် အထက်ရဲရွာ ဆည်စီမံကိန်းကို ယခင်စစ်အုပ်စုခေတ် ၂၀၀၈ ခုနှစ်က စီစဉ်ခဲ့ပြီး ထိုဆည်၏ လူမှုနှင့် သဘာဝပတ်ဝန်းကျင် ထိခိုက်မှုများ၊ ပွင့်လင်းမြင်သာမှု ကင်းမဲ့ခြင်း၊ ဘိုးဘွားပိုင်မြေများကို ခြိမ်းခြောက်ခြင်းနှင့် ပဋ့ိပက္ခကြီးထွားစေခြင်းတို့ကြောင့် ဒေသခံများက ဆန့်ကျင်ကြသည်။
၂၀၂၀ ခုနှစ်တွင် ရှမ်းလူ့အခွင့်အရေးဖေါင်ဒေးရှင်းက ထိုစီမံကိန်းအနီး တရားမဲ့သတ်ဖြတ်မှုများနှင့် ညှင်းပမ်းနှိပ်စက်မှုများအပါအဝင် စစ်တပ်၏ လူ့အခွင့်အရေးချိုးဖေါက်မှုများကို မှတ်တမ်းတင်ခဲ့သည်။
ထိုအဖွဲ့က စီမံကိန်းမှ နိုင်ငံခြားကုမ္ပဏီများ ရုတ်သိမ်းရန်တောင်းဆိုပြီး ထိုသို့မလုပ်ပါက ရက်စက်ကြမ်းကြုတ်မှုများတွင် ကြံရာပါဖြစ်မည်ဟု သတိပေးသည်။
ထိုစီမံကိန်းကြောင့် ဒေသခံ ၄၀၀၀၀ ရေလွှမ်းမိုးသည့် အန္တရာယ် ရင်ဆိုင်ရနိုင်ကြောင်း ဒီဇင်ဘာလတွင် လူမှုအဖွဲ့အစည်းတခုဖြစ်သည့် နမ္မတူမြစ်စောင့်ရှောက်သူများအဖွဲ့က သတိပေးခဲ့သည်။
နေပြည်တော်အနီးရှီ ၁၅၂ မဂ္ဂါဝပ် အလယ်ပေါင်းလောင်းမြစ်ဆည်စီမံကိန်းသည်လည်း ဒေသခံအများအပြား နေရပ်စွန့်ခွာစေမည့် စီမံကိန်းတခုဖြစ်သည်။
မြန်မာတွင် ဖက်ဒရယ်ဒီမိုကရေစီ ထူထောင်ပြီးသည်အထိ လုပ်ငန်းများ ရပ်ဆိုင်းထားရန် JFM က AFRY နှင့် အခြားသက်ဆိုင်ရာ ကုမ္ပဏီများကို တောင်းဆိုပြီး စစ်ကောင်စီနှင့်ပတ်သက်သည့် ၎င်းတို့လုပ်ငန်းများကို ရှင်းလင်း တင်ပြရန်လည်း တောင်းဆိုထားသည်။
AFRY သည် မြန်မာမှ ရေအားလျှပ်စစ်စီမံကိန်း ၁၃ ခုအတွက် အင်ဂျင်နီယာအတိုင်ပင်ခံအဖြစ် လုပ်ကိုင်နေပြီး နန်ချို၊ သူဋ္ဌေး၊ အထက်ရဲရွာ၊ ကွန်နှင့် အထက်ကျိုင်းတောင်း စီမံကိန်းများအတွက် အင်ဂျင်နီယာပိုင်းဆိုင်ရာ ဝန်ဆောင်မှုများပေးနေသည်။
ဒီးဒုတ်၊ ရွှေလီ၊ ထမံသီ၊ အလယ်ရဲရွာ၊ အထက်နှင့် အလယ်ပေါင်းလောင်း စီမံကိန်းများအတွက် ဖြစ်နိုင်ခြေလေ့လာမှုများ၊ အသေးစိတ် ဒီဇိုင်းများနှင့် ဆောက်လုပ်ရေးဝန်ဆောင်မှုများကို ပြုလုပ်ပေးသည်။
ထိုလုပ်ငန်းသည် ဓာတ်အားပေးဝေသည့် လိုင်းများနှင့် အပူချိန်သုံး စီမံကိန်းများအတွက် စစ်ကောင်စီ၏ လျှပ်စစ်နှင့် စွမ်းအင်ဝန်ကြီးဌာနသို့ ဘူမိလေ့လာမှုများ၊ ဆောက်လုပ်ရေးလုပ်ငန်းခွင်ကြီးကြပ်မှုနှင့် အတိုင်ပင်ခံဝန်ဆောင်မှုများကိုလည်း ပေးသည်။
“သဘောတူစာချုပ်များကို ၂၀၂၁ ခုနှစ် စစ်အာဏာမသိမ်းမီက ချုပ်ဆိုထားခြင်းဖြစ်ပြီး ထိုနောက်ပိုင်းတွင် AFRY အနေဖြင့် မည်သည့် သဘောတူစာချုပ်ကိုမျှ ချုပ်ဆိုခြင်း မရှိပေ။ မိမိတို့သည် မြန်မာတွင် ဆက်လက်လုပ်ကိုင်ခြင်း၊ နိုင်ငံတကာအရေးယူပိတ်ဆို့မှုများ၊ စစ်ကောင်စီနှင့်ပတ်သက်သည့် လုပ်ငန်းအပ်နှံသူများ၊ မိမိတို့ဝန်ထမ်းများ၏ လုံခြုံရေးနှင့် ဆက်လက်လုပ်ကိုင်နေသော လုပ်ငန်းများ၏ သဘာဝပတ်ဝန်းကျင်နှင့် လူမှုသက်ရောက်မှုများကို အကဲဖြတ်လေ့လာခဲ့သည်” ဟု AFRY က ကြေညာချက်တစောင်တွင် ဖေါ်ပြသည်။
၎င်းတို့သည် မည်သည့် လူ့အခွင့်အရေးချိုးဖေါက်မှုကိုမျှ အကျိုးမပြုခဲ့ဘဲ ရေအားလျှပ်စစ်မှ ပိုမိုသန့်ရှင်းသော စွမ်းအင်ထုတ်ပေးရန် အင်ဂျင်နီယာပညာရပ် ကျွမ်းကျင်မှုဖြင့် သဘာဝပတ်ဝန်းကျင်လုံခြုံရေး အစီအမံများကို အခိုင်အမာ လုပ်ဆောင်ခဲ့သည်ဟုလည်း ထိုလုပ်ငန်းကပြောသည်။
” မည်သို့ဆိုစေကာမူ မြန်မာမှ အပြုသဘောမဆောင်သည့် ဖြစ်ရပ်များကြောင့် AFRY ၏ လုပ်ငန်းတာဝန်များသည် ယခုနှစ်ကုန်တွင် ကုန်ဆုံးမည်ဖြစ်ပြီး အခြေအနေကို ဆက်လက် အနီးကပ်စောင့်ကြည့်လေ့လာမည်ဖြစ်သည်” ဟုလည်း ထိုလုပ်ငန်းကပြောသည်။
(ဧရာဝတီ အင်္ဂလိပ်ပိုင်းပါ European Dam Specialists Withdraw From Myanmar Amid Rights Concerns ကို ဘာသာပြန်ဆိုသည်။)
You may also like these stories :
မြန်မာအတွက် လူသားချင်းစာနာမှု အကူအညီ ထိထိရောက်ရောက် ဘယ်လိုပေးမလဲ
အပူချိန်လွန်ကဲမှုကြောင့် အညာစစ်ဘေးရှောင်များ ကျန်းမာရေး စိုးရိမ်ရ
လျှပ်စစ်မီးနှင့် ရေပြတ်လပ်မှုဒဏ် ပြည်သူများ ဆိုးရွားစွာခံနေရ
မြန်မာနိုင်ငံအပေါ် အမှောင်တိုက် ကျရောက်နေပြီ
စစ်ကောင်စီ လျှပ်စစ်မီး မပေးနိုင်တော့
