စစ်အာဏာသိမ်းယူမှုနှင့် နောက်ဆက်တွဲအခြေအနေများသည် မြန်မာ့ကျန်းမာရေးစနစ်ကို ပြိုလဲစေပြီး နိုင်ငံ၏ ကိုဗစ်နိုင်တင်း တုံ့ပြန်မှုကို ဖရိုဖရဲဖြစ်စေခဲ့သည်။ ယနေ့ မြန်မာနိုင်ငံသည် ခေါင်းဆောင်မှု၊ ရည်မှန်းချက်နှင့် စနစ်ကျသော စီမံခန့်ခွဲမှု ကင်းမဲ့နေသောကြောင့် ကိုဗစ်နိုင်တင်း ကပ်ဆိုး ကျရောက်နေသည်။
သမားတော်များစွာနှင့် သူနာပြုများစွာသည် လူမှုအာဏာဖီဆန်ရေးလှုပ်ရှားမှု (CDM) ကို ပြတ်ပြတ်သားသား ထောက်ခံသောကြောင့် ပုန်းအောင်းနေကြရသည်။ သို့မဟုတ် ဖမ်းဆီး အကျဉ်းချခံထားကြရသည်။
စစ်အာဏာသိမ်း ဆန့်ကျင်ရေး လှုပ်ရှားမှုကို ထောက်ခံသော ကျန်းမာရေးဝန်ထမ်း အများအပြားကို စစ်ကောင်စီက ဖမ်းဆီးထားသည်။ စစ်အုပ်စုသည့် အောက်ဆီဂျင်အိုးများ၊ ကာကွယ်ရေးပစ္စည်းများနှင့် ဆေးဝါးများကို ၎င်းတို့အတွက် သုံးရန် လိုက်လံလုယက်နေသည်ဟု အတိုက်အခံ တက်ကြွလှုပ်ရှားသူများနှင့် ပရဟိတအဖွဲ့များက ပြောသည်။ ကိုဗစ်နိုင်တင်း လူနာအများအပြားမှာ အောက်ဆီဂျင်နှင့် စနစ်တကျဆေးဝါးကုသမှု ဆိုးဆိုးရွားရွား လိုအပ်နေသည်။
လွန်ခဲ့သည့် ကြာသပတေးနေ့ တရက်တည်းတွင် ကိုဗစ်နိုင်တင်းကူးစက်မှုသစ် ၆၇၀၁ ခုရှိပြီး သေဆုံးမှု ၃၁၉ ခုရှိသည်။ ဖေဖေါ်ဝါရီလ ၁ ရက်နေ့ စစ်အာဏာလုယူမှုနောက်ပိုင်း အမြင့်မားဆုံးဖြစ်သည်။ သို့သော် ပြည်သူများသည် အောက်ဆီဂျင်ပြတ်လပ်မှုကြောင့် အသက်ငင်ပြီး ၎င်းတို့၏နေအိမ်များတွင်ပင်သေဆုံးနေကြသောကြောင့် အမှန်တကယ် ရောဂါကူးစက်သေဆုံးမှုများသည် ထိုစာရင်းများထက် လွန်စွာပိုမိုများပြားကြောင်း ကျန်းမာရေး ဝန်ထမ်းများ၊ ပရဟိတအဖွဲ့အစည်းများနှင့် နာရေးကူညီမှုအသင်းများက ပြောသည်။ မီးသင်္ဂြိုဟ်စက်များသည် သေဆုံးမှုနှုန်းကို အမီလိုက်နိုင်ခြင်း မရှိတော့ပေ။
ကိုရိုနာဗိုင်းရပ်စ်သည် စစ်တပ်အတွင်းတွင်လည်း အလျှင်အမြန် ပျံ့နှံ့နေသကဲ့သို့ ဝန်ကြီးအများအပြားလည်း ကူးစက်ခံရကာ ဆေးရုံတင်ထားရသည်။ ထောင်များအတွင်း ကူးစက်မှုမြင့်မားနေပြီး အမျိုးသားဒီမိုကရေစီ အဖွဲ့ချုပ် ထိပ်တန်းခေါင်းဆောင်တဦးမှာ ထောင်တွင်းပိုးကူးစက်မှုကြောင့် မကြာသေးမီက သေဆုံးရသည်။ အမည်ဆိုး ကျော်ကြားလှသော အင်းစိန်ထောင်တွင် သောကြာနေ့က ၃ နာရီကြာသည့် ဆန္ဒပြပွဲဖြစ်ပေါ်ပြီး ကျပ်တည်းသောအခြေအနေများတွင် ကိုဗစ်နိုင်တင်း လူနာများကို စနစ်တကျစောင့်ရှောက်ကုသပေးရန် အကျဉ်းသားများက စစ်ကောင်စီကို တောင်းဆိုကြသည်။
တချိန်တည်းတွင် ရန်ကုန်ရှိ မီးသင်္ဂြိုဟ်စက်များတွင် အလောင်းများပုံနေပြီး ကိုဗစ်နိုင်တင်း ကူးစက်ရောဂါကိုင်တွယ်ရာတွင် စစ်ကောင်စီသည် လွန်စွာညံ့ဖျင်းသောကြောင့် ရာပေါင်းများစွာသော လူနာများသေဆုံးနေကြောင်း သက်သေပြနေသည်။

စစ်ကောင်စီ၏ ကူးစက်ရောဂါကိုင်တွယ်မှုကို ပြည်သူလူထုက လုံး၀ မယုံကြည်ကြပေ။
ဇူလိုင်လ ပထမသုံးပတ်အတွင်းတွင်ပင် လူပေါင်း ၂၂၀၀ ကျော်သေဆုံးရသည်။ ထိုမျှသေဆုံးမှု မြင့်မား နေသောကြောင့် မြန်မာနိုင်ငံသည် ကိုဗစ်နိုင်တင်းအန္တရာယ် အများဆုံးအဆင့်ဖြစ်သည့် အဆင့် ၄ သို့ ရောက်နေကြောင်း အမေရိကန်ပြည်ထောင်စု ရောဂါထိန်းချုပ်တားဆီးရေး ဌာနက သတ်မှတ်ထားသည်။
တချိန်တည်းတွင် တိုင်းရင်းသားပြည်နယ်များ အထူးသဖြင့် ချင်း၊ ကယား၊ ကရင်နှင့် ကချင်ပြည်နယ်များတွင် လက်နက်ကိုင်ပဋိပက္ခ အခြေအနေသည် ဆိုးရွားနေပြီး ထောင်ပေါင်းများစွာသော ပြည်သူများသည် ကျေးရွာများနှင့် နေအိမ်များကို စွန့်ခွာထွက်ပြေးနေရသည်။ ကုလသမဂ္ဂနှင့် အကူအညီပေးရေးအဖွဲ့များ၏ အဆိုအရ စစ်အာဏာသိမ်းပြီးနောက် ဝေးကွာသော နယ်စပ်ဒေသများတွင် နောက်ထပ်လူပေါင်း ၂၃၀၀၀၀ ခန့် နေရပ်စွန့်ခွာထွက်ပြေးရကြောင်း သိရသည်။
စစ်တပ်နှင့် နိုင်ငံတဝှမ်းမှ တိုင်းရင်းသားလက်နက်အဖွဲ့အစည်းများအကြား ဆယ်စုနှစ်များစွာကြာသည့် လက်နက်ကိုင်ပဋိပက္ခကြောင့် နေရပ်စွန့်ခွာထွက်ပြေးနေရသူ ၅ သိန်းကျော်အပြင် နောက်ထပ် ၂၃၀၀၀၀ ကျော် ထပ်မံထွက်ပြေးရခြင်းဖြစ်သည်။
ယခုအခါ ကိုဗစ်နိုင်တင်း ကူးစက်မှု မြင့်မားလာခြင်းကို ကိုင်တွယ်ရန် လူသားချင်းစာနာမှု အကူအညီများပေးရေး နိုင်ငံတကာ အသိုက်အဝန်းနှင့် အိမ်နီးချင်းနိုင်ငံများအနေဖြင့် ကြားဝင်ပေးရန် တောင်းဆိုမှုများမြင့်မားလာသည်။ တရုတ်၊ အိန္ဒိယနှင့် ထိုင်းနိုင်ငံတို့သည် မြန်မာနိုင်ငံကို ကူညီရန် နယ်စပ်အခြေစိုက် လူသားချင်းစာနာမှု အကူအညီပေးရေးနှင့် လူသားချင်းစာနာရေးစင်တာများ တည်ထောင်ရေးတို့တွင် အဓိကအခန်းမှ ပါဝင်နိုင်ကြမည်ဖြစ်သည်။
လက်ရှိအချိန်သည် အသက်များကို ကယ်တင်ရန် အချိန်ကျရောက်နေကြောင်း လေ့လာသူများအပြားက ပြောကြားထားပြီး လူသားချင်းစာနာမှုအရ ကြားဝင်ဆောင်ရွက်ရန် တောင်းဆိုကြသည်။ သို့သော် ထိုသို့သော အားထုတ်မှုများကို စစ်ကောင်စီက အမြတ်ထုတ်မည်ကိုလည်း ၎င်းတို့စိုးရိမ်နေကြသည်။
အဓိကပြဿနာမှာ ကုလသမဂ္ဂနှင့် မြန်မာ၏ အိမ်နီးချင်းနိုင်ငံများက အကူအညီပေးခွင့်တောင်းလျှင် စစ်ကောင်စီက ခွင်ပြုမည်လားဟူသည့် ပြဿနာဖြစ်သည်။ လက်ရှိအချိန်အထိ စစ်အာဏာသိမ်း ခေါင်းဆောင် ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီး မင်းအောင်လှိုင်သည် မည်သည့်ပြည်ပနိုင်ငံကိုမျှ အကူအညီတောင်းခြင်း မရှိပေ။
အိမ်နီးချင်းနိုင်ငံများက လှူဒါန်းမည့် ကာကွယ်ဆေး ၂ သန်းအနက် တရုတ်ကလှူဒါန်းသည့် ကိုဗစ်နိုင်တင်းကာကွယ်ဆေး ၇၃၀၀၀၀ ကျော် ကြာသပတေးက ရန်ကုန်သို့ ရောက်ရှိလာသည်။ သို့သော် ထိုကာကွယ်ဆေးများကို စစ်ကောင်စီက ပြည်သူလူထုအတွက် မည်သို့လုပ်ပေးမည်ကို ရှင်းရှင်းလင်းလင်း မသိရပေ။
စနစ်ကျသော ကုသမှု နည်းပါးပြီး ကာကွယ်ဆေးကို လူအများစုကြီး မရသောကြောင့် ကိုရိုနာဗိုင်းရပ်စ်အကြီးအကျယ် ကူးစက်နေသည့် လက္ခဏာများပြသနေပြီး လူဦးရေ ၅၄ သန်းရှိသောနိုင်ငံတွင် ကပ်ရောဂါအခြေအနေတွင် ဆိုးရွားသည့် သတင်းများထွက်ပေါ်နေချိန် အကူအညီကို အကောင်းဆုံး မည်သို့လုပ်ဆောင်ရမည် ဆိုသည်မှာ ပြဿနာဖြစ်နေသည်။
အကူအညီပေးနိုင်သူများ ရှိသည်။ သို့သော် ကူညီရတော့မည်လားဆိုသည့် ကိစ္စမှာ မေးခွန်းထုတ်ရန်ဖြစ်နေသည်။
(ဧရာဝတီ အင်္ဂလိပ်ပိုင်းပါ Myanmar Is a COVID-19 Time Bomb; Can Lives Be Saved? ကို ဘာသာပြန်ဆိုသည်။)
You may also like these stories:
NUG ကိုဗစ်ထိန်းချုပ်ရေးအဖွဲ့ တိုင်းရင်းသားဒေသများ ကာကွယ်ဆေး ထိုးနိုင်ရေး ရည်ရွယ်
ကိုဗစ်တတိယလှိုင်းကို ဘာသာရေးအဖွဲ့များလည်း ကိုယ်ထူကိုယ်ထ ရင်ဆိုင်နေရ
ကျန်းမာရေးနှင့် သုဿာန်က သေစာရင်း အဆမတန် ကွာဟနေ
မြန်မာနယ်စပ် တရုတ်နိုင်ငံတွင် ကိုဗစ်ကူးစက်မှု မြင့်မားနေ