COVID-19 ၏ သက်ရောက်မှုကြောင့် မြန်မာနိုင်ငံ၏ GDP တိုးတက်မှုနှုန်းက ၁.၈ ရာခိုင်နှုန်းသို့ ကျဆင်းသွားခဲ့သော်လည်း ၂၀၂၁ ခုနှစ်တွင် တိုးတက်မှုနှုန်း ၆ ရာခိုင်နှုန်းသို့ပြန်လည် မြင့်တက်လိမ့်မည် ဟု အာရှဖွံ့ဖြိုးရေးဘဏ် (ADB) က ခန့်မှန်းလိုက်သည်။
COVID-19 ကြောင့် စက်တင်ဘာ ၃၀ ရက်တွင် ကုန်ဆုံးမည့် ဘဏ္ဍာရေးနှစ်အတွက် မြန်မာနိုင်ငံ၏ GDP တိုးတက်မှုနှုန်းက တဝက်ကျော် ကျဆင်းသွားလိမ့်မည်ဟု အာရှဖွံ့ဖြိုးရေးဘဏ် (ADB) ၏ Wellness in Worrying Times: Asian Development Outlook 2020 အမည်ရှိ အစီရင်ခံစာက ခန့်မှန်းခဲ့သည်။
သို့သော်လည်း ခန့်မှန်းထားသည့် GDP က မယုံနိုင်လောက်အောင် သိသိသာသာ ပြန်လည် မြင့်တက်သွားလိမ့်မည်ဟု ADB ကပြောသည်။
တိုးတက်မှုကို စိုက်ပျိုးရေးကဏ္ဍမှ တည်ငြိမ်သော စွမ်းဆောင်ရည်၊ အစိုးရ အသုံးစရိတ် ပိုမိုမြင့်မားခြင်းနှင့် ဆက်သွယ်ရေးကဏ္ဍမှ တိုးချဲ့မှုများက အထောက်အကူ ပြုလိမ့်မည်ဟု ADB က ဆိုသည်။
ပြီးခဲ့သည့် ဘဏ္ဍာရေးနှစ်တွင် မြန်မာနိုင်ငံ၏ GDP တိုးတက်မှုနှုန်းသည် ဧပြီလတွင် ၄.၂ ရာခိုင်နှုန်းသို့ ကျဆင်းမသွားမီ ၆.၇ ရာခိုင်နှုန်းအထိရှိခဲ့ပြီး ဇွန်လမှ စ၍ ၁.၈ ရာခိုင်နှုန်း အထိ ကျဆင်းသွားခဲ့ရကြောင်း ADB က ဖော်ပြခဲ့သည်။
မတ်လမှ စတင်၍ ခရီးသွားလာမှု တားမြစ်ချက်များနှင့် ထောက်ပံ့မှု ကွင်းဆက် ပိတ်ဆို့မှုများကြောင့် မြန်မာနိုင်ငံ၏ စီးပွားရေးက သိသိသာသာ နှေးကွေးသွားခဲ့သည်။
မတ်လမှ စတင်၍ ခရီးသွားလာမှု တားမြစ်ချက်များနှင့် ထောက်ပံ့မှု ကွင်းဆက် ပိတ်ဆို့မှုများကြောင့် မြန်မာနိုင်ငံ၏ စီးပွားရေးက သိသိသာသာ နှေးကွေးသွားခဲ့သည်။
အထည်ချုပ်လုပ်ငန်း၊ အသေးစားနှင့်အလတ်စား စီးပွားရေးလုပ်ငန်းများ၊ ဟိုတယ်နှင့် ခရီးသွားလုပ်ငန်းနှင့် ကုန်သွယ်ရေးတို့ကို COVID-19 ကူးစက်ရောဂါက ဆိုးဆိုးရွားရွား ထိုးနှက်ခဲ့သည်။
ခရီးသွားလုပ်ငန်း အနေဖြင့် ဧပြီလကတည်းက အကြီးအကျယ် ထိခိုက်ခဲ့ရသည်။ ၂၀၁၉ ခုနှစ် အောက်တိုဘာမှ ၂၀၂၀ ခုနှစ် ဇူလိုင်လအထိ နိုင်ငံတကာ ခရီးသွားဧည့်သည်များ ဝင်ရောက်မှုက ယခင်နှစ် အလားတူကာလနှင့် စာလျှင် ၆၀.၇ ရာခိုင်နှုန်း ကျဆင်းသွားခဲ့သည်ဟု ADB က ပြောသည်။
ကုန်ပစ္စည်း ထုတ်လုပ်မှုကဏ္ဍ အထူးသဖြင့် အထည်ချုပ်လုပ်ငန်းသည်လည်း ဝယ်လိုအားရော ရောင်းလိုအားအပေါ်တွင်ပါ သက်ရောက်မှုရှိသည်ဟု ADB က ဆိုသည်။ အမှာစာသစ် လျော့ကျသွားခြင်း၊ ထောက်ပံ့မှု နှောင့်နှေးခြင်းနှင့် လုပ်သားအင်အား လျှော့ချရခြင်းတို့က ဧပြီလတွင် ဝယ်ယူရေး မန်နေဂျာများ၏ ညွှန်းကိန်း (purchasing managers’ index ) ကို အနိမ့်ဆုံးအဆင့်သို့ စံချိန်တင် ရောက်ရှိစေခဲ့ကြောင်း အစီရင်ခံစာက ပြောသည်။
စိုက်ပျိုးရေးကဏ္ဍသည် အခြားကဏ္ဍများနှင့် စာလျှင် COVID-19 ၏ သက်ရောက်မှု နည်းပါးခဲ့ပြီး ပြည်တွင်းနှင့် အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာ ဝယ်လိုအားကလည်း အထောက်အကူပြုကြောင်း ADB က ပြောသည်။
“စိုက်ပျိုးရေး ကုန်ပစ္စည်းတင်ပို့မှု (အဓိကအားဖြင့် ဆန်၊ ပဲနှင့် အခြား ကောက်ပဲ သီးနှံများ) တိုးတက်မှုက လက်ရှိ ဘဏ္ဍာရေးနှစ်၏ ပထမ ၉ လ (၂၀၁၉ ခုနှစ် အောက်တိုဘာလမှ ၂၀၂၀ ခုနှစ် ဇွန်လအထိ) အတွင်းတွင် ပြီးခဲ့သော ဘဏ္ဍာရေးနှစ်၏ အလားတူ ကာလထက် ၁၉.၅ ရာခိုင်နှုန်း မြင့်တက်ခဲ့သည်” ဟု ဆိုသည်။
“စိုက်ပျိုးရေး ကုန်ပစ္စည်းတင်ပို့မှု (အဓိကအားဖြင့် ဆန်၊ ပဲနှင့် အခြား ကောက်ပဲ သီးနှံများ) တိုးတက်မှုက လက်ရှိ ဘဏ္ဍာရေးနှစ်၏ ပထမ ၉ လ (၂၀၁၉ ခုနှစ် အောက်တိုဘာလမှ ၂၀၂၀ ခုနှစ် ဇွန်လအထိ) အတွင်းတွင် ပြီးခဲ့သော ဘဏ္ဍာရေးနှစ်၏ အလားတူ ကာလထက် ၁၉.၅ ရာခိုင်နှုန်း မြင့်တက်ခဲ့သည်” ဟု ဆိုသည်။
သို့သော်လည်း ရေလွှမ်းမိုးမှု ကဲ့သို့ ပြင်းထန်သော ရာသီဥတုနှင့် ကြုံတွေ့ရနိုင်ခြင်းက ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေးအတွက် အန္တရာယ် ရှိနေဆဲဟု အာရှဖွံဖြိုးရေး ဘဏ်က သတိပေးခဲ့သည်။
လက်ရှိ ဘဏ္ဍာရေးနှစ်၏ သုံးလပတ် သုံးကြိမ် (၉ လ) အတွင်းတွင် ထုတ်ကုန်ပစ္စည်း န်ိုင်ငံခြားတင်ပို့မှုက ယခင် ဘဏ္ဍာရေးနှစ်၏ အလားတူကာလနှင့် နှိုင်းယှဉ်လျှင် ၄.၄ ရာခိုင်နှုန်း ကျဆင်းခဲ့သည့်အတွက် အထည်ချုပ်လုပ်ငန်းကဏ္ဍတွင် သိသိသာသာ ကျဆင်းမှု ရှိခဲ့သည်ဟု အစီရင်ခံစာတွင် ဖော်ပြထားသည်။
သို့သော်လည်း နိုင်ငံခြားသို့ ကုန်ပစ္စည်းတင်ပို့မှုက လက်ရှိ ဘဏ္ဍာရေးနှစ်၏ ပထမနှစ်ဝက်တွင် အမေရိကန် ဒေါ်လာအရ ဆိုပါက ယခင်နှစ် အလားတူကာလထက် ၂.၇ ရာခိုင်နှုန်းမြင့်တက်ခဲ့ပြီး အဓိကအားဖြင့် စိုက်ပျိုးရေးပို့ကုန်များ၏ အထောက်အကူကြောင့် ဖြစ်သည်ဟု ၎င်းက ပြောသည်။
သွင်းကုန်ကလည်း ၉.၂ ရာခိုင်နှုန်းမြင့်တက်ခဲ့ပြီး အဓိကအားဖြင့် အခြေခံ အဆောက်အဦး စီမံကိန်းများတွင် အစိုးရ၏ ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုကြောင့်ဖြစ်ကာ ကုန်သွယ်ရေး လိုငွေပြမှုကို အမေရိကန်ဒေါ်လာ ၁.၈ ဘီလီယံ (၂.၄ ထရီလီယံကျပ်) အထိ ကျယ်ပြန့်သွားစေခဲ့သည်။
နိုင်ငံခြားတိုက်ရိုက်ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှု အတည်ပြုပေးသည့် တန်ဖိုးက ပြီးခဲ့သည့်နှစ် အလားတူကာလတွင် အမေရိကန် ဒေါ်လာ ၃.၂ ဘီလီယံ (၄.၂ ထရီလီယံကျပ်) ရှိခဲ့ရာမှ ဇွန်လတွင် အမေရိကန်ဒေါ်လာ ၄.၃ ဘီလီယံ (၅.၇ ထရီလီယံ) အထိ မြင့်တက် သွားခဲ့သည်။
လျှပ်စစ်စီမံကိန်းများ၊ အိမ်ခြံမြေ ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်မှုနှင့် ကုန်ပစ္စည်း ထုတ်လုပ်မှု ကဏ္ဍတို့က နိုင်ငံခြား ရင်းနှီးမြှုပ်နှံသူများကို ဆွဲဆောင်နိုင်ဆဲ ဖြစ်သည်ဟု ADB က ဆိုသည်။
လျှပ်စစ်စီမံကိန်းများ၊ အိမ်ခြံမြေ ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်မှုနှင့် ကုန်ပစ္စည်း ထုတ်လုပ်မှု ကဏ္ဍတို့က နိုင်ငံခြား ရင်းနှီးမြှုပ်နှံသူများကို ဆွဲဆောင်နိုင်ဆဲ ဖြစ်သည်ဟု ADB က ဆိုသည်။
ယခု ဘဏ္ဍာရေးနှစ်အတွက် ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုနှင့် နိုင်ငံခြား စီးပွားဆက်သွယ်ရေး ဝန်ကြီးဌာန၏ ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှု ရည်မှန်းချက်မှာ ဒေါ်လာ ၅.၈ ဘီလီယံ (ကျပ် ၈ ထရီလီယံ) ဖြစ်သည်။
သို့သော်လည်း “အနာဂတ်ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှု စီးဝင်မှုသည် ကမာ္ဘ့စီးပွားရေး ဆိုးရွားနေမှု၏ အန္တရာယ်ကြောင့် မျှော်လင့်ချက်များကို စိတ်ပျက်စေနိုင်သည်” ဟု ADB က သတိပေးခဲ့သည်။
၂၀၁၉ ခုနှစ် အောက်တိုဘာမှ ၂၀၂၀ ခုနှစ် ဇွန်လအတွင်းတွင် ကုန်ပစ္စည်းဈေးနှုန်းများ ကျဆင်းမှုနှင့် ဝယ်လိုအား ကျဆင်းခြင်းတို့ကြောင့် ငွေကြေးဖောင်းပွမှုနှုန်းသည် ယမန်နှစ်က ၇.၉ ရာခိုင်နှုန်းရှိခဲ့ရာမှ ၇.၅ ရာခိုင်နှုန်းသို့ ကျဆင်းသွားခဲ့သည်ဟု ABD က ပြောသည်။
ပြည်တွင်း ဝယ်လိုအား နည်းပါးမှုကြောင့် ယခု ဘဏ္ဍာရေးနှစ်နှင့် နောက်လာမည့် ဘဏ္ဍာရေးနှစ်တွင် ငွေကြေးဖောင်းပွမှုနှုန်း ကျဆင်းလိမ့်မည် ဟု ADB က ခန့်မှန်းထားသည်။
(Nan Lwin ၏ Despite Current Economic Fallout in Myanmar, ADB Forecasts a Bounce ကို ဘာသာပြန်ဆိုသည်။)
You may also like these stories:
မြန်မာ့ကော်ဖီ ပြည်ပ ဝယ်ယူမှု ၅၀ ရာခိုင်နှုန်းခန့် ကျဆင်းဖွယ်ရှိ
ကိုဗစ် ကာလအတွင်း ကုန်ပစ္စည်းများ ဈေးတင်မရောင်းရန် အစိုးရ ထပ်မံသတိပေး
တောင်သူတွေဘဝ လှစေမယ့် ပေါ်လစီတွေ သေချာလုပ်ဖို့ လိုပြီ