ပြည်ထောင်စုလွှတ်တော်မှ ကန့်ကွက်မှုများ ရှိနေသော်လည်း မိမိတို့အနေဖြင့် ကျောင်းသားလွှတ်တော် ဟူသည့်အသုံးအနှုန်းကို ဆက်လက်ကိုင်စွဲ၍ အသုံးပြုသွားမည်ဖြစ်ကြောင်း ပုသိမ်တက္ကသိုလ် ကျောင်းသားများ သမဂ္ဂက ပြောဆိုလိုက်သည်။
ဧရာဝတီတိုင်းဒေသကြီးရှိ ပုသိမ်တက္ကသိုလ်၊ ဘွဲ့နှင်းသဘင်ခန်းမ၌ သြဂုတ်လ ၂ ရက်နေ့နှင့် ၃ ရက်နေ့များတွင် “ပုသိမ်တက္ကသိုလ် ကျောင်းသားလွှတ်တော် ၂၀၁၈ နှင့် ကျမ်းသစ္စာကျိန်ဆိုပွဲ အခမ်းအနား” ကျင်းပခဲ့ရာ “လွှတ်တော်”ဟူသည့် ဝေါဟာရကို အခြားသော အသင်းအဖွဲ့နှင့် တွဲဖက်၍ မသုံးစွဲသင့်ကြောင်း ပြည်ထောင်စု လွှတ်တော်ရုံးမှ သြဂုတ်လ ၈ ရက်နေ့က စာထုတ်၍ ကန့်ကွက်ခဲ့သည်။
ပြည်ထောင်စုလွှတ်တော်၏ ကန့်ကွက်မှုမှာ ဥပဒေနှင့် မညီဘဲ ဘောင်ကျော်နေသည့်အတွက် လက်မခံကြောင်းနှင့် “ကျောင်းသားလွှတ်တော်” ဟူသည့် အသုံးအနှုန်းကိုပင် ဆက်လက်အသုံးပြုသွားမည် ဖြစ်ကြောင်း ပုသိမ်တက္ကသိုလ်ကျောင်းသားများသမဂ္ဂက ယမန်နေ့တွင် သတင်းစာရှင်းလင်းပွဲပြုလုပ်၍ တုန့်ပြန်ခဲ့သည်။
“ပြည်ထောင်စုလွှတ်တော်ကနေ ကျောင်းသားလွှတ်တော် အသုံးအနှုန်းကို ကန့်ကွက်တဲ့ကိစ္စမှာ တစုံတရာ အကြောင်းပြချက် ခိုင်မာမှု မရှိဘူး။ ပြီးတော့ ပညာရေးဌာနအပေါ်မှာ ဥပဒေပြုရေးမဏ္ဍိုင်ကနေ မလျော်သော အမိန့်နဲ့ ဝင်ရောက် စွက်ဖက်တဲ့ ပုံစံမျိုးဖြစ်နေတဲ့အတွက် ကျနော်တို့ လက်မခံပါဘူး။ ကျနော်တို့ အစည်းအဝေး ဆုံးဖြတ်ချက်အရရော၊ သဘောတူညီချက်တွေအရ ကျောင်းသားလွှတ်တော်ဆိုတဲ့နာမည်ကို ဆက်လက် ကိုင်စွဲ အသုံးပြုသွားမှာဖြစ်တယ်”ဟု ပုသိမ်တက္ကသိုလ်ကျောင်းသားများသမဂ္ဂ စည်းရုံးရေးမှူး ကိုအောင်သက်ပိုင်က ဧရာဝတီကို ပြောသည်။
ပြည်ထောင်စုလွှတ်တော်ရုံးမှ ပြည်ထောင်စုအစိုးရအဖွဲ့ရုံးသို့ သြဂုတ်လ ၈ ရက်နေ့ ရက်စွဲဖြင့် ပေးပို့သည့် ညွှန်ကြားချက်တွင် “လွှတ်တော်”ဟူသော ဝေါဟာရမှာ ရှေးမြန်မာဘုရင်များ လက်ထက်ကတည်းက အသုံးပြုခဲ့သည့်ဝေါဟာရတခုဖြစ်ပြီး “ဘုရင့်အမိန့်တော်အတိုင်း လိုက်နာဆောင်ရွက်ရသောဌာန” ဟူ၍ မြန်မာ့စွယ်စုံကျမ်းတွင် ဖော်ပြထားကြောင်း၊ မြန်မာနိုင်ငံတွင် ၂၀၀၈ အခြေခံဥပဒအရ “လွှတ်တော်”ဟူသော စကားရပ်ကို ပြည်ထောင်စုလွှတ်တော်၊ ပြည်သူ့လွှတ်တော်၊ အမျိုးသားလွှတ်တော်၊ တိုင်းဒေသကြီး (သို့မဟုတ်) ပြည်နယ်လွှတ်တော်၊ ပြည်ထောင်စုတရားလွှတ်တော်ချုပ်၊ တိုင်းဒေသကြီး (သို့မဟုတ်) ပြည်နယ် တရားလွှတ်တော်များ ဖွဲ့စည်းခြင်းနှင့် လုပ်ငန်းတာဝန်များတွင်သာ ထည့်သွင်းသုံးစွဲပြဌာန်းထားကြောင်း ရေးသားထားသည်။
ထို့ပြင် အမျိုးသားပညာရေးဥပဒေကို ပြင်ဆင်သည့်ဥပဒေ ပုဒ်မ ၄ (ဂ) တွင် “ကျောင်းသားသမဂ္ဂ”ဟူသော စကားရပ်ကိုသာ ပြဌာန်းထားကြောင်း၊ “လွှတ်တော်”ဟူသည့် ဝေါဟာရအသုံးအနှုန်းကို အခြားအသင်းအဖွဲ့ အစည်းများနှင့် တွဲဖက်အသုံးမပြုရန် ဥပဒေပြဌာန်းထားခြင်း မရှိသော်လည်း ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေနှင့် တည်ဆဲ ဥပဒေပြဌာန်းချက်များနှင့်အညီ သုံးစွဲခြင်းမှအပ အခြားမည်သည့်အသင်းအဖွဲ့တွင်မှ သုံးစွဲရန်မသင့်ဟု သုံးသပ် တွေ့ရှိရကြောင်း၊ ထို့ကြောင့် “ပုသိမ်တက္ကသိုလ်ကျောင်းသားလွှတ်တော်”ဟူသည့်စကားရပ်တွင် “လွှတ်တော်” ဟူသည့်ဝေါဟာရအသုံးပြုခြင်းကို ကန့်ကွက်ပါကြောင်းနှင့် သက်ဆိုင်ရာတာဝန်ရှိ ဌာန အဖွဲ့အစည်းများ ကလည်း သုံးစွဲခွင့်မပြုသင့်ကြောင်း ညွန်ကြားဆောင်ရွက်ရန်ဟု ရေးသားထားသည်။
ပြည်ထောင်စုလွှတ်တော်ရုံး၏ အဆိုပါ ညွန်ကြားချက်မှာ ၂၀၀၈ အခြေခံဥပဒေ၊ လွှတ်တော်ဥပဒေများနှင့် မကိုက်ညီဘဲ တရားဥပဒေကို ကျော်လွန်တားမြစ်ခြင်းဖြစ်သည့်အတွက် အပြင်းအထန်ကန့်ကွက်ကြောင်း၊ အဆိုပါကိစ္စအား ပြည်ထောင်စုလွှတ်တော်ရုံးနှင့် ပညာရေးဝန်ကြီးဌာနမှ တာဝန်ယူဖြေရှင်းပေးရန်နှင့် နောက်နောင် “ကျောင်းသားလွှတ်တော်” အသုံးအနှုန်းနှင့် ပတ်သတ်ပြီး သဘောထား မကျေလည်မှုများအား ကျောင်းသားလွှတ်တော် ကျင်းပခြင်းဆိုင်ရာကော်မရှင်နှင့် တိုက်ရိုက် အကြံပြု ဆွေးနွေးရန် တောင်းဆိုကြောင်း ပုသိမ်တက္ကသိုလ်ကျောင်းသားများသမဂ္ဂက ယမန်နေ့တွင် သဘောထားကြေညာချက် ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။
“ဒီမိုကရေစီအရွေ့မှာ ကျောင်းသားတွေ အတူတူဝိုင်းပြီး ကြိုးစားနေတယ်။ ဒါကြောင့် ဒီမိုကရေစီ စံနှုန်းအတိုင်း ကျင့်သုံးတဲ့ ကျောင်းသားလွှတ်တော် ကျင်းပရတဲ့အကြောင်းကို နိုင်ငံတော်အကြီးအကဲတွေဆီကို စာပို့ သွားမယ်။ ပြီးတော့ အခုဖြစ်သွားတဲ့ ကိစ္စနဲ့ပတ်သတ်ပြီး တာဝန်ယူဖြေရှင်းပေးဖို့ တိုင်ကြားတောင်းဆိုတဲ့ စာမျိုးကို ဒီရက်ပိုင်းအတွင်းမှာပဲ နိုင်ငံတော် သမ္မတရုံး၊ အတိုင်ပင်ခံရုံးနဲ့ ပြည်ထောင်စုလွှတ်တော်ရုံးတို့ကို ပေးပို့သွားမှာ ဖြစ်ပါတယ်”ဟု ပုသိမ်တက္ကသိုလ်ကျောင်းသားများသမဂ္ဂ ပြင်ပဆက်ဆံရေးတာဝန်ခံ မချောစုစံက ပြောသည်။
ပုသိမ်တက္ကသိုလ်ကျောင်းသားများသမဂ္ဂမှ ဦးဆောင်၍ ကျင်းပခဲ့သည့် “ပုသိမ်တက္ကသိုလ် ကျောင်းသား လွှတ်တော် ၂၀၁၈ နှင့် ကျမ်းသစ္စာကျိန်ဆိုပွဲအခမ်းအနား” ကို ဧရာဝတီတိုင်းဒေသကြီး အစိုးရအဖွဲ့နှင့် ပုသိမ်တက္ကသိုလ် အုပ်ချုပ်ရေးတာဝန်ရှိသူများ၏ ခွင့်ပြုချက်ဖြင့် ကျင်းပခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။
သြဂုတ်လ ၂ ရက်နေ့တွင်ကျင်းပသည့် အခမ်းအနား ပထမရက်တွင် ပုသိမ်တက္ကသိုလ် ကျောင်းသားသမဂ္ဂ အလုပ်အမှုဆောင် ကိုယ်စားလှယ်လောင်းများကို ကျောင်းသားများမှ မဲပေးရွေးချယ်ခြင်းများ ပြုလုပ်ခဲ့ပြီး သြဂုတ်လ ၃ ရက်နေ့တွင် ကျောင်းသားတို့၏ မဲအများစုဖြင့် ပေါ်ပေါက်လာသည့် အလုပ်အမှုဆောင်အဖွဲ့သစ်မှ ကျမ်းသစ္စာ ကျိန်ဆိုခြင်း၊ အတန်းအလိုက်ရွေးချယ်ထားသည့် ကျောင်းသား ကိုယ်စားလှယ်များမှ ကျောင်းသား လွှတ်တော်တွင် အဆိုတင်သွင်းခြင်း၊ ဝိုင်းဝန်းဆွေးနွေးခြင်းနှင့် လွှတ်တော်မှ အများသဘောတူ ဆုံးဖြတ်ချက် ချမှတ်ခြင်းများ ဆောင်ရွက်ခဲ့ကြောင်း သိရသည်။